View source for ἡγεμονία

{{LSJ1
|Full diacritics=ἡγεμονία
|Medium diacritics=ἡγεμονία
|Low diacritics=ηγεμονία
|Capitals=ΗΓΕΜΟΝΙΑ
|Transliteration A=hēgemonía
|Transliteration B=hēgemonia
|Transliteration C=igemonia
|Beta Code=h(gemoni/a
|Definition=ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[leading the way]], [[going first]], <span class="bibl">Hdt.2.93</span>; <b class="b3">τῇ τῶν δυναστευόντων ἡ</b>. by their [[example]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>711c</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[authority]], [[rule]], of dynasties or nations, <span class="bibl">Hdt.1.7</span>, <span class="bibl">3.65</span>, etc.; of a general or officer, <span class="bibl">Th.4.91</span>; ἐν ἡγεμονίαις <span class="bibl">Id.7.15</span>; <b class="b3">ἡ ἡ. τῶν Ἰώνων τοῦ πολέμου</b> <span class="bibl">Hdt.6.2</span>; <b class="b3">ἡ κατὰ πόλεμον ἡ., τῶν πολεμικῶν ἡ ἡ</b>., <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span> 1285b9</span>, <span class="bibl">18</span>; αἱ ἡ. τῶν στρατοπέδων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthd.</span>273c</span>; τῶν ὀπισθοφυλάκων <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>4.7.8</span>; <b class="b3">ἡ. δικαστηρίου</b> [[presidency]] in a court, <span class="bibl">Aeschin.3.14</span>; [[headship]] of a philosophical school, <span class="bibl">Phld.<span class="title">Acad.Ind.</span>p.59</span> M. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[political supremacy]], ἡ ἡ. τῆς 'Ελλάδος <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>7.1.33</span>; παρ' ἑκόντων τῶν 'Ελλήνων τὴν ἡ. ἐλάβομεν <span class="bibl">Isoc.8.30</span>; ἡ. ἡ κατὰ θάλατταν <span class="bibl">Id.12.67</span>, cf. <span class="bibl">Arist. <span class="title">Ath.</span>23.2</span>; <b class="b3">ἡ ἐν 'Αρείῳ πάγῳ βουλὴ οὐδενὶ δόγματι λαβοῦσα τὴν ἡ</b>. ib.''1'', cf.<span class="bibl"><span class="title">Pol.</span>1304a23</span>; [[political leadership]] of an individual, ib.<span class="bibl">1296a39</span>; <b class="b3">γένος ὑπερέχον πρὸς ἡ. πολιτικήν</b> ib.<span class="bibl">1288a9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> = Lat. [[imperium]], <span class="bibl">Plu. <span class="title">Mar.</span>36</span>, <span class="bibl">D.C.60.17</span>, etc.; Αἴγυπτον δήμου 'Ρωμαίων ἡγεμονίᾳ προσέθηκα <span class="title">Mon.Anc.Gr.</span>15.1; τοῖς καλοῖς τῆς ἡ. νόμοις <span class="bibl">Ath.Mech.39.7</span>; <b class="b3">τριῶν τῶν μεγίστων ἡ</b>. <span class="bibl">Plu.<span class="title">Luc.</span>30</span>; [[reign of an Emperor]], Ev.Luc.3.1; [[office of prefect]], POxy.237v6 (ii A.D.), al. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[military unit]], [[regiment]], IG22.657 (pl.), <span class="bibl"><span class="title">PRein.</span>9.13</span> (ii B.C.), <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cam.</span>23</span> (pl.); but <b class="b3">αἱ μείζονες ἡ</b>. the higher [[commands]], <span class="bibl">Ael.<span class="title">Tact.</span>10.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[chief thing]], [[principal part]], ἡ. τῆς τέχνης <span class="bibl">Diph.17.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> [[a principality]], <span class="bibl">LXX <span class="title">Ge.</span>36.30</span>; [[a Roman governorship]], ἡ 'Ιλλυρίδος ἡ. <span class="bibl">Hdn.6.7.2</span>, cf. <span class="bibl">7.5.2</span>; [[tenure of office of a governor]], PRyl.77.36 (ii A.D.); <b class="b3">ἡ Ἡ</b>. the [[Government]], PGrenf.2.73.11 (iii A.D.).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1150.png Seite 1150]] ἡ (von [[ἡγεμών]] abgeleitet; als [[varia lectio|v.l.]] findet sich öfter [[ἡγεμονεία]], von [[ἡγεμονεύω]], aber nirgends sicher), das Anführen, die Oberherrschaft, der [[Oberbefehl]]; [[ὑμεῖς]] οὕτω περιέχεσθε τῆς ἡγεμονίης Her. 7, 160, öfter, bes. auch von der Königsherrschaft, 1, 7. 7, 2; τοῦ πολέμου 6, 2; ἡγεμονίας οὔσης [[αὐτοῦ]] Thuc. 4, 91; πολλὰ ἐν ἡγεμονίᾳ ὑμᾶς εὖ ἐποίησα 7, 15; εἰ [[στράτευμα]] ὀρθῆς ἡγεμονίας τυγχάνοι Plat. Legg. I, 641 a; τῇ τῶν δυναστευόντων ἡγεμονίᾳ IV, 711 c; τὰς ἡγεμονίας τῶν στρατοπέδων Euthyd. 273 c; τούτου γὰρ ἡ [[ἡγεμονία]] ἦν τῶν ὀπισθοφυλάκων, er hatte den Oberbefehl über die Nachhut, Xen. An. 4, 7, 8; Folgde; ὅσοι λαμβάνουσιν ἡγεμονίας δικαστηρίων, welche die Verwaltung, Leitung eines Gerichtshofes haben, Aesch. 3, 14, der hinzusetzt οἱ δὲ τῶν ἔργων ἐπιστάται ἡγεμονίᾳ χρῶνται δικαστηρίου; vgl. Harpocr.; – οἱ τὴν ἡγεμονίαν ἔχοντες χιλίαρχοι Plut. Camill. 1. – Bes. wird dadurch der politische Vorrang eines griechischen Staates vor den übrigen bezeichnet, der bes. darin besteht, daß er im Kriege voranzieht u. die Kriegsangelegenheiten leitet, ein Begriff, der mit den Perserkriegen sich ausbildete, Thuc. u. Oratt.; ἀμφισβητήσαντες ὑπὲρ τῆς τῶν Ἑλλήνων ἡγεμονίας Pol. 1, 2, 3. – Plut. braucht es neben [[ἀρχή]] für imperium u. nennt z. B. das Consulat τὴν μεγίστην ἡγεμονίαν καὶ [[ἀρχήν]], Mar. 36. – Übertr., τῆς τέχνης [[ἡγεμονία]] [[τίς]] ἐστιν αὐτῆς – τὸ τῶν ἐδομένων τὰ στόματα προειδέναι, das ist die Hauptsache ihrer Kunst, Diphil. Ath. VI, 132 d. – Plut. Camill. 23 braucht es auch für eine Abtheilung des Heeres.
}}
{{ls
|lstext='''ἡγεμονία''': ἡ, τὸ προπορεύεσθαι, ὁδηγεῖν, Ἡρόδ. 2. 93· τῇ τῶν δυναστευόντων ἡγ., διὰ τοῦ παραδείγματος, Πλάτ. Νόμ. 711C. ΙΙ. ἡ πρώτη, ἀνωτάτη [[ἀρχή]], Ἡρόδ. 1. 7., 3. 65, κτλ.· ἐπὶ στρατηγοῦ ἢ ὑπαλλήλου, Θουκ. 4. 91· ἐν ἡγεμονίαις ὁ αὐτ. 7. 15· ἡ ἡγ. τοῦ πολέμου Ἡρόδ. 6. 2· ἡ κατὰ πόλεμον ἡγ., τῶν πολεμικῶν ἡ ἡγ. Ἀριστ. Πολ. 3, 14, 12 καὶ 13· τῶν στρατοπέδων Πλάτ. Εὐθυδ. 273C· τῶν ὀπισθοφυλάκων Ξεν. Ἀν. 4. 7, 8· ἡγ. δικαστηρίων, [[ἐξουσία]] ἐπ’ αὐτῶν, διεύθυνσις, Αἰσχίν. 56. 1. 2) ἐν τῷ πολιτικῷ ὀργανισμῷ τῶν Ἑλληνικῶν πολιτειῶν, ἡ [[ἡγεμονία]] ἢ ἡ ἀνωτάτη ἀρχὴ μιᾶς τινος αὐτῶν ἐπὶ πολλῶν ἄλλων ὑποδεεστέρων, [[οἷον]] ἡ τῶν Ἀθηνῶν ἐν τῇ Ἀττικῇ, τῶν Θηβῶν ἐν Βοιωτίᾳ, κτλ. Ἡ [[ἡγεμονία]] τῶν Ἑλληνικῶν στρατευμάτων καὶ στόλων κατὰ τὸν Περσικὸν πόλεμον εἶχε παραχωρηθῆ εἰς τοὺς Σπαρτιάτας· μετὰ [[ταῦτα]] ἡ στρατιωτικὴ αὕτη [[ἡγεμονία]] ἔλαβε τύπον κυριαρχίας, ἣν κατώρθωσαν νὰ ἀποσπάσωσιν ἀπὸ τῶν Σπαρτιατῶν οἱ Ἀθηναῖοι· ἐπὶ τέλους τοῦ Πελοπονν. πολέμου σκοπὸς ἦτο νὰ ὁρισθῇ εἰς τίνα πόλιν ἐκ τῶν δύο ἀνῆκεν ἡ [[ἡγεμονία]], [[ἤτοι]] ἡ [[κυριαρχία]] τῆς λοιπῆς Ἑλλάδος· ἡ ἡγ. τῆς Ἑλλάδος Ξεν. Ἑλλ. 7. 1, 33, Ἀριστ. Πολ. 4. 11, 18· ἡ περὶ Σαλαμῖνα [[νίκη]] καὶ διὰ ταύτης ἡ ἡγ. [[αὐτόθι]] 5. 4, 8. β) ἐν χρήσει πρὸς μετάφρασιν τοῦ Ρωμαϊκοῦ imperium, Πλούτ. Μαρ. 36, κτλ.· Αἴγυπτον δήμου Ρωμαίων ἡγεμονίᾳ προσέθηκα Ἐπιγρ. Ἀγκύρ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 4040. IV. 1· ἡ βασιλεία τοῦ αὐτοκράτορος, Εὐαγγ. κ. Λουκ. γ΄, 1. ΙΙΙ. [[διαίρεσις]] τοῦ στρατοῦ ὑπ’ ἀξιωματικόν, Πλούτ. Καμίλλ. 23. IV. τὸ πρῶτον καὶ κύριον (πράγματός τινος), ἡγ. τῆς τέχνης τὸ τῶν ἐδομένων τὰ στόματα προειδέναι Δίφιλ. Ἀπολ. 1. 5. V. [[ἡγεμονία]], [[ἀρχή]], Ἑβδ. (Γεν. λς΄, 30)· ἡ Ἰλλυρίδος ἡγ. Ἡρῳδιαν. 6. 7. - Πρβλ. Κόντον Γλωσσ. Παρατ. 122 κἑξ.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> action de marcher en tête, de guider, de conduire, <i>fig.</i> direction;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i><br /><b>1</b> direction, autorité, prééminence;<br /><b>2</b> <i>particul. dans la constitution des États grecs</i> ἡ [[ἡγεμονία]] τῆς Ἑλλάδος XÉN prééminence <i>ou</i> souveraineté d’un État grec sur toute la Grèce, sur les Grecs, hégémonie;<br /><b>3</b> <i>à Rome</i> commandement d’un chef de corps ; corps de troupes, division militaire ; magistrature <i>en gén.</i> : ἡ μεγίστη [[ἡγεμονία]] καὶ [[ἀρχή]] PLUT la magistrature suprême, le consulat.<br />'''Étymologie:''' [[ἡγεμών]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἡγεμών]]; [[government]], i.e. (in [[time]]) [[official]] [[term]]: [[reign]].
}}
{{Thayer
|txtha=ἡγεμονίας, ἡ ([[ἡγεμών]]) ([[Herodotus]], [[Thucydides]], [[Plato]], others), [[chief]] [[command]], [[rule]], [[sovereignty]]: of the [[reign]] of a Roman [[emperor]], Josephus, Antiquities 18,4, 2.
}}
{{grml
|mltxt=η (AM [[ἡγεμονία]])<br /><b>1.</b> το να [[είναι]] [[κάποιος]] [[ηγεμόνας]], [[κυριαρχία]], [[αρχηγία]], [[εξουσία]]<br /><b>2.</b> η [[πρωτεύουσα]] [[θέση]], η πρώτη [[θέση]]<br /><b>3.</b> [[πολιτική]] [[κυριαρχία]] («η [[ηγεμονία]] της Αγγλίας [[πάνω]] σε πολλές χώρες»<br /><b>4.</b> [[κράτος]] («τοῖς καλοῑς τῆς ἡγεμονίας νόμοις», Αθην.Μηχ.)<br /><b>5.</b> η [[διακυβέρνηση]] μιας χώρας από έναν άρχοντα κληρονομικό ή αιρετό, όχι βασιλιά<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[χώρα]] η οποία διοικείται από δεσπότη ή από ηγεμόνα, [[πριγκιπάτο]] («Παραδουνάβιες Ηγεμονίες»)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />το βασιλικό [[αξίωμα]], η [[βασιλική]] [[εξουσία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το να προπορεύεται, να δίνει το [[παράδειγμα]], να οδηγεί [[κάποιος]] («τῇ τῶν δυναστευόντων ἡγεμονίᾳ» — με το [[παράδειγμα]] αυτών που βρίσκονται στην [[εξουσία]], <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> η [[εξουσία]] [[αυτού]] που διευθύνει το δικαστήριο («ἡ τοῦ δικαστηρίου [[ἡγεμονία]]», Αισχίν.)<br /><b>3.</b> η [[αρχηγία]] φιλοσοφικής σχολής<br /><b>4.</b> η [[πολιτική]] [[υπεροχή]] μιας ελληνικής πόλης [[πάνω]] σε άλλες<br /><b>5.</b> το [[αξίωμα]] του επάρχου<br /><b>6.</b> η [[διοίκηση]] στρατιωτικού σώματος («μείζονες ἡγεμονίαι» — στρατιωτικές διοικήσεις, Αιλ.)<br /><b>7.</b> στρατιωτικό [[σώμα]]<br /><b>8.</b> το πρώτο και κύριο [[περιεχόμενο]] κάποιου πράγματος («[[ἡγεμονία]] τῆς τέχνης τὸ τῶν ἐδομένων τὰ στόματα προειδέναι», Δίφιλ.)<br /><b>9.</b> ρωμαϊκή [[διοίκηση]] («ἡ τῆς Ἰλλυρίδος [[ἡγεμονία]]», <b>Ηρωδιαν.</b>)<br /><b>10.</b> [[άσκηση]] καθηκόντων ενός κυβερνήτη.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ηγεμών</i>, -<i>όνος</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ία</i> ([[πρβλ]]. [[κηδεμονία]], [[πνευμονία]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἡγεμονία:''' ἡ ([[ἡγεμών]]),<br /><b class="num">I.</b> πρωτοπορία, [[προβάδισμα]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> ανώτατη [[αρχή]], στον ίδ., σε Θουκ. κ.λπ.· [[ἡγεμονία]] δικαστηρίων, [[εξουσία]] στα δικαστήρια, [[διεύθυνση]] των δικαστηρίων, σε Αισχίν.<br /><b class="num">2.</b> η [[ηγεμονία]] ή η [[εξουσία]] μιας πόλης-κράτους πάνω σ' έναν αριθμό υποτελών [[πόλεων]]-μελών, όπως αυτή της πόλης των Αθηνών στην Αττική, της πόλης της Θήβας στη [[Βοιωτία]], κ.λπ. Η [[ἡγεμονία]] των ελληνικών στρατευμάτων και στόλων κατά τον Περσικό Πόλεμο είχε παραχωρηθεί στους Σπαρτιάτες. Μετά από αυτόν, η στρατιωτική [[ηγεμονία]] εξέλαβε χαρακτήρα κυριαρχίας, την οποία απέσπασαν από τους Σπαρτιάτες οι Αθηναίοι. Κατά το [[τέλος]] του Πελοποννησιακού Πολέμου, [[σκοπός]] ήταν να ορισθεί σε ποια από τις δυο προαναφερόμενες πόλεις ανήκε η [[ηγεμονία]], δηλ. η [[κυριαρχία]] της υπόλοιπης Ελλάδας.<br /><b class="num">3.</b> Η Ρωμαϊκή [[αυτοκρατορία]], σε Πλούτ.· η [[εξουσία]] του αυτοκράτορα, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">III.</b> [[διαίρεση]] του στρατού, [[τάγμα]], σε Πλούτ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἡγεμονία:''' ион. ἡγεμονίη ἡ<br /><b class="num">1)</b> предводительство(вание), руководство, управление: τῇ τῶν δυναστευόντων ἡγεμονίᾳ Plat. по руководящим указаниям власть имущих;<br /><b class="num">2)</b> начальствование, командование (ἡ ἡ. τοῦ πολέμου Her., κατὰ πόλεμον и τῶν πολεμικων Arst.; τῶν λοχαγῶν ὀπισθοφυλάκων Xen.; τῶν στρατοπέδων Plat.): ἐν ἡγεμονίαις Thuc. в бытность командующим или командуя войсками;<br /><b class="num">3)</b> правление, царствование (Τιβερίου Καίσαρος NT);<br /><b class="num">4)</b> юр. право председательствования (δικαστηρίων Aeschin.);<br /><b class="num">5)</b> политическое верховенство, первенство, гегемония: ἡ ἡ. τῆς Ἑλλάδος Xen., τῶν Ἑλλήνων Polyb. гегемония (одного греческого государства) над всей Грецией;<br /><b class="num">6)</b> войсковая часть: καθ᾽ ἡγεμονίας καὶ συντάγματα Plut. большими или меньшими отрядами.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἡγεμονία]], ἡ, [[ἡγεμών]]<br /><b class="num">I.</b> a [[leading]] the way, [[going]] [[first]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> [[chief]] [[command]], Hdt., Thuc., etc.; ἡγ. δικαστηρίων [[authority]] [[over]] them, Aeschin.<br /><b class="num">2.</b> the hegemony or [[sovereignty]] of one [[state]] [[over]] a [[number]] of subordinates, as of [[Athens]] in [[Attica]], [[Thebes]] in [[Boeotia]]:— the hegemony of [[Greece]] was wrested from [[Sparta]] by [[Athens]]; and the Peloponn. war was a [[struggle]] for [[this]] hegemony.<br />b. = Roman [[imperium]], Plut.: the [[reign]] of the Emperor, NTest.<br /><b class="num">III.</b> a [[division]] of the [[army]], a [[command]], Plut.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：¹gemon⋯a 赫給摩你阿<br />'''詞類次數'''：名詞（1）<br />'''原文字根'''：帶領（者的） 相當於： （[[אַלּוּף]]&#x200E;）  （[[דֶּגֶל]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：統治，管轄，領導地位，執政；源自（[[ἡγεμών]]）=領導者）；而 （[[ἡγεμών]]）出自（[[ἐπιτροπεύω]] / [[ἡγέομαι]]）=領導）， （[[ἐπιτροπεύω]] / [[ἡγέομαι]]）出自（[[ἄγω]]）*=帶領）<br />'''出現次數'''：總共（1）；路（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 執政（1） 路3:1
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[headship]], [[leadership]], [[lordship]], [[sovereignty]], [[chief place]]
}}