View source for θείνω

{{LSJ1
|Full diacritics=θείνω
|Medium diacritics=θείνω
|Low diacritics=θείνω
|Capitals=ΘΕΙΝΩ
|Transliteration A=theínō
|Transliteration B=theinō
|Transliteration C=theino
|Beta Code=qei/nw
|Definition=Ep. inf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> θεινέμεναι <span class="bibl">Od.22.443</span>: impf. ἔθεινον <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>418</span>, etc.: fut. θενῶ <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>564</span>: aor. 1 part. θείνας <span class="bibl">Il.20.481</span> ([[ἔθεινε]] in <span class="bibl">21.491</span> may be impf.); other moods from an aor. 2 [[ἔθενον]] (which does not occur in ind.); imper. θένε <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>676</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>54</span>; subj. θένω <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>687</span> (troch.), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>821</span> (lyr.), cj. in <span class="bibl">Theoc.22.66</span>; inf. θενεῖν <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span> 271</span>; part. θενών <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyc.</span>7</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>640</span>,<span class="bibl"><span class="title">V.</span>1384</span>,<span class="bibl"><span class="title">Av.</span>1613</span>,<span class="bibl"><span class="title">Ra.</span>855</span> (these forms were freq. incorrectly written [[θένειν]], [[θένων]], as if from a pres. [[Θένω]]):—Pass., only in pres. and impf.:—poet. word, [[strike]], τινα <span class="bibl">Od. 18.63</span>; ξίφεσι <span class="bibl">22.443</span>; φασγάνῳ αὐχένα θείνας <span class="bibl">Il.20.481</span>; μάστιγι… θείνων <span class="bibl">17.430</span>; [τόξοισι] ἔθεινε παρ' οὔατα <span class="bibl">21.491</span>:—Pass., <span class="bibl">1.588</span>; θεινόμεναι βουπλῆγι <span class="bibl">6.135</span>; ἄορι <span class="bibl">10.484</span>; <b class="b3">θεινομένου… πρὸς οὔδεϊ</b> [[dashed]] to earth, <span class="bibl">Od.9.459</span>; later σκάπτῳ θενών τινα <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>7.28</span>; ῥαιστῆρι <span class="bibl">A. <span class="title">Pr.</span>56</span>, cf. <span class="bibl">76</span>; τινὰ δι' ἀσπίδος <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>738</span>; ἰτέαν εἰς μέσην <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyc.</span>7</span>; τῷ σκέλει θένε τὴν πέτραν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>54</span>; τῷ πρωκτῷ θενὼν τὴν κιγκλίδ' <span class="bibl">Id.<span class="title">Eq.</span>640</span>; <b class="b3">ποσσὶ θ. σκέλος</b>, of a wrestler, <span class="bibl">Theoc.22.66</span>: abs., [[θείνετε]] [[varia lectio|v.l.]] in <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1303</span> (lyr.); θεῖν', ἀντέρειδε <span class="bibl">Id.<span class="title">Supp.</span>702</span>; θένε, θένε <span class="bibl">Id.<span class="title">Rh.</span>676</span> (lyr.):—Pass., <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>303</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>388</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., θείνει δ' ὀνείδει μάντιν <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>382</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> intr., of corpses, θ. ἐπ' ἀκτᾶς <span class="bibl">Id.<span class="title">Pers.</span>966</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> to the same Verb, but only with the meaning [[slay]], belong the foll. forms formerly referred to a pres. [[Φένω]], viz.: aor. 2 ἔπεφνον <span class="bibl">Il.21.55</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>10.46</span>, <span class="bibl">B.17.19</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1497</span>; Ep. and Lyr. πέφνον <span class="bibl">Il.13.363</span>, <span class="bibl">B.8.13</span>; subj. [[πέφνῃς]], [[ῃ]], <span class="bibl">Od.22.346</span>, <span class="bibl">Il.20.172</span>; inf. πεφνέμεν <span class="bibl">6.180</span>; part. πεφνών <span class="bibl">16.827</span> (parox. acc. to Aristarch., as if from a pres. [[πέφνω]], which is found in late Ep., <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>2.133</span>): from the short form φᾰ (for φ[[ṇ]]) come pf. Pass. 3sg. πέφαται <span class="bibl">Il.15.140</span>, al.; 3pl. πέφανται <span class="bibl">5.531</span>; inf. πεφάσθαι <span class="bibl">13.447</span>: fut. Pass. [[πεφήσεαι]] ib.<span class="bibl">829</span>, <span class="bibl">Od.22.217</span>; ἢ πέφατ' ἢ… πεφήσεται <span class="bibl">Il.15.140</span>; later, part. [[πεφασμένος]] Lyc.269, 1374, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>5.122</span>: Gramm. also give aor. 1 φάσαι Hsch. [[sub verbo|s.v.]] [[φάσγανον]], Phot. [[sub verbo|s.v.]] [[πρόσφατος]], Sch.<span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span> 1.69</span>: aor. 2 part. παφών Hsch.: aor. 2 Med. <b class="b3">ἀπέφατο</b>,= [[ἀπέθανεν]], Id. Hence also [[φατός]] [[slain]], Id., found in compds. [[Ἀρείφατος]], [[μυλήφατος]], [[ὀδυνήφατος]], [[πυρίφατος]]. (I.-E. <b class="b2">gu̯hen-</b> cf. Skt. hánti, pl. ghnánti, Hittite kuenzi, pl. kunanzi '[[strike]]', '[[kill]]'; <b class="b2">gu̯hon-</b> in Gr. [[φόνος]]; <b class="b2">gu̯hn-</b> in Skt. [[ghn-ánti]], Gr. <b class="b3">ἔ-πε-φν-ον</b> (redupl.); <b class="b2">gu̯hṇ-</b> in Skt. <b class="b2">-hata-</b>, Gr. <b class="b3">-φατο-, πέφαται</b>, etc.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1191.png Seite 1191]] schlagen, hauen, treffen; μάστιγι θείνων ἵππους Il. 17, 430; auch φασγάνῳ, ξίφεσι, ἄορι, auch ohne Zusatz, 1, 588 Od. 18, 63; τόξοις ἔθεινε παρ' [[οὔατα]] Il. 21, 491; θεινομένου πρὸς οὔδεϊ, gegen den Boden geschmettert, Od. 9, 459; ῥαιστῆρι θεῖνε Aesch. Prom. 56, πέδας 76; στυφέλου θείνοντας ἐπ' ἀκτᾶς Pers. 927; pass. geschlagen, getroffen, getödtet werden, 295 Ch. 382; θείνετε, καίνετε vrbdt Eur. Or. 1302; κήρυκα [[θενεῖν]] Heracl. 272; εἰ θενεῖς τὸν ἄνδρα τοῦτον Ar. Ach. 564; τῷ σκέλει θένε τὴν πέτραν Av. 54; da sich sonst kein praes. [[θένω]] findet, denn βούλει [[θένω]] ist conj. aor., Lys. 821, so muß θένων, Equ. 638 Vesp. 1284 Av. 1613 Ran. 834, wie σκάπτῳ θένων Pind. Ol. 7, 28 in θενών, als partic. des aor., geändert werden; wie auch Theocr. 22, 66; Aesch. Spt. 364 kann im Anfang des Trimeters θείνει stehen, Wellauer θένει. – In Prosa kommt das Wort erst sehr spät vor.
}}
{{ls
|lstext='''θείνω''': Ἐπ. ἀπαρ. θεινέμεναι, Ὀδ. Χ. 443· παρατ. ἔθεινον Αἰσχύλ. Πέρσ. 418, κτλ.· μέλλ. θενῶ Ἀριστοφ. Ἀχ. 564· ἀόρ. α΄ ἔθεινα Ἰλ. Υ. 481, Φ. 491· ἀλλ’ αἱ λοιπαὶ ἐγκλίσεις παραλαμβάνονται ἔκ τινος β΄ ἀορίστου ἔθενον ([[ὅστις]] δὲν ἀπαντᾷ ἐν τῇ ὁριστικῇ), προστ. θένε Εὐρ. Ρήσ. 676, Ἀριστοφ. Ὄρν. 54, ὑποτ. [[θένω]] Εὐρ. Ρήσ. 687, Ἀριστοφ. Λυσ. 821, ἀπαρ. θενεῖν Εὐρ. Ἡρακλ. 271, μετοχ. θενὼν ὁ αὐτ. Κύκλ. 7, Ἀριστοφ. Ἱππ. 640, Σφηξ. 1384, Ὄρν. 1613, Βατρ. 855· (οἱ τύποι οὗτοι οὐχὶ ὀρθῶς [[συχνάκις]] φέρονται θένειν, θένων, ὡς εἰ ἦσαν τύποι ἐνεστῶτος [[θένω]], Elmsl. Ἡρακλ. 272· ἀλλὰ δυνάμεθα νὰ διατηρήσωμεν θένων παρὰ μεταγ. συγγραφ.): ― Παθ., μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ. (Ἐκ √ΘΕΝ, πρβλ. Λατ. fen-do (defendo, offendo, καὶ [[ἴσως]] ἐν τῷ infensus,) Ποιητ. λέξ., ὡς τὸ [[τύπτω]], [[πλήσσω]], τινὰ Ὀδ. Σ. 63· φασγάνῳ αὐχένα θείνας Ἰλ. Υ. 481· μάστιγι.. θείνων Ρ. 430· τόξοισι… ἔθεινε παρ’ οὔατα Φ. 491· Παθ., ὡς τὸ Λατ. vapulo, Ἰλ. Λ. 588· θεινόμεναι βουπλῆγι Ζ. 135· ἄορι, ξίφεσιν Κ. 484, Ὀδ. Χ. 443· θεινουμένου… πρὸς οὔδεϊ, κτυπουμένου, πληττομένου κατὰ γῆς, Ι. 459, πρβλ. Αἰσχύλ. Πέρσ. 303, Χο. 387· ― οὕτω καὶ παρὰ τοῖς [[μετέπειτα]], σκάπτῳ θείνειν τινὰ Πίνδ. Ο. 7. 51· ῥαιστῆρι Αἰσχύλ. Πρ. 56, πρβλ. 76· τινὰ δι’ ἀσπίδος Εὐρ. Ἡρακλ. 738· ἰτέαν μέσην ὁ αὐτ. Κύκλ. 7· τῷ σκέλει θένε τὴν πέτραν Ἀριστοφ. Ὄρν. 54· τῷ πρωκτῷ θενὼν τὴν κιγκλίδ’ ὁ αὐτ. Ἱππ. 640· ποσσὶ θ. [[σκέλος]], ἐπὶ παλαιστοῦ, Θεόκρ. 22. 66· ἀπολ., καίνετε, θείνετε Εὐρ. Ὀρ. 1302· θεῖν’, ἀντέρειδε ὁ αὐτ. Ἱκέτ. 702· θεῖνε, θεῖνε ὁ αὐτ. Ρήσ. 676. 2) μεταφ., θείνει δ’ ὀνείδει μάντιν Αἰσχύλ. Θήβ. 382. 3) ἀμεταβ., ἐπὶ πλοίων, θ. ἐπ’ ἀκτᾶς ὁ αὐτ. Πέρσ. 964.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> θενῶ, <i>ao.</i> ἔθεινα, <i>ao.2 inus. à l’ind., impér.</i> θένε, <i>sbj.</i> θένω, <i>inf.</i> [[θενεῖν]], <i>part.</i> [[θενών]];<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> :<br /><b>1</b> heurter, frapper : μάστιγι IL d’un fouet ; τινά qqn ; πέδας ESCHL fixer solidement des entraves (avec le marteau);<br /><b>2</b> frapper avec une arme ; percer, piquer : ξίφεσιν OD percer avec des épées ; φασγάνῳ αὐχένα IL percer la gorge d’une épée;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> θ. ὀνείδει τινά ESCHL outrager qqn;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> se heurter à : ἐπ’ ἀκτᾶς ESCHL au rivage.<br />'''Étymologie:''' R. Θεν, frapper ; cf. [[θέναρ]], <i>lat.</i> *fendo dans offendo, defendo, infensus.
}}
{{Autenrieth
|auten=inf. θεινέμεν(αι), subj. θείνῃ, aor. ἔθεινε, θεῖνε, [[part]]. θείνᾶς, [[pass]]. pres. [[part]]. θεινόμενος: [[strike]].
}}
{{Slater
|sltr=[[θείνω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[strike]] σκάπτῳ θενὼν σκληρᾶς ἐλαίας ἔκτανεν Λικύμνιον (Hartung: θένων codd.) (O. 7.28) cf. [[πεφνεῖν]].
}}
{{grml
|mltxt=[[θείνω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[χτυπώ]], [[φονεύω]] («φασγάνῳ αὐχένα θείνας», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[σκοτώνω]], φέρομαι με άσχημο τρόπο («θείνει δ' ὀνείδει μάντιν», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>3.</b> (για πλοία) [[είμαι]] βυθισμένος, [[είμαι]] ναυαγισμένος («στυφελοῦ θείνοντας ἐπ' ἀκτάς», <b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο [[σπάνιος]] και ποιητ. ενεστ. [[θείνω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>θεν</i>-<i>jω</i>), που σχηματίζεται από την απαθή [[βαθμίδα]] της ΙΕ ρίζας <i>gh</i><sup>w</sup><i>en</i>- «[[χτυπώ]]» και [[επίθημα]] -<i>y </i><sup>e</sup>/<sub>o</sub>-, αντιστοιχεί επακριβώς [[προς]] το λιθ. <i>geniu</i> «[[κόβω]], [[κλαδεύω]]» και συνδέεται με αρχ. σλαβ. <i>žĭho</i> «[[κόβω]], [[θερίζω]]». Πρωταρχικός όμως θεωρείται [[κάποιος]] [[αθέματος]] ενεστ. ([[πρβλ]]. αρχ. ινδ. <i>hanti</i> = <i>αβεστ</i>. <i>jainti</i> = χεττ. <i>kuen</i>-<i>zi</i> «χτυπά, σκοτώνει»), από τον οποίο προήλθαν σε ορισμένες ΙΕ. γλώσσες θεματ. ενεστ. ([[πρβλ]]. αρχ. ινδ. <i>hanati</i> «[[χτυπώ]], [[σκοτώνω]]», λιθ. <i>genu</i> «[[κυνηγώ]]», αρχ. σλαβ. <i>ženo</i> «[[κυνηγώ]]»). Παράλληλα [[προς]] τον ενεστ. [[θείνω]] απαντά στην Ελληνική τόσο [[αρχαίος]] αόρ. <i>έπε</i>-<i>φν</i>-<i>ον</i>, με μηδενισμένη [[βαθμίδα]] ρίζας (-<i>φν</i>-) και αναδιπλασιασμό, ο [[οποίος]] αντιστοιχεί με αβεστ. <i>avajaγnat_</i> = [[πέφνε]], αρχ. ινδ. <i>ja</i>-<i>ghnant</i> = <i>πεφνόντ</i>-, όσο και παθητ. παρακμ. <i>πέ</i>-<i>φα</i>-<i>ται</i> ([[πρβλ]]. [[φατός]], που απαντά μόνο ως β' συνθετικό -<i>φατος</i> <span style="color: red;"><</span> ΙE <i>gh</i><sup>w</sup><i>n</i>-<i>to</i>, π.χ. <i>αρηΐ</i>-<i>φατος</i>), με συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] ρίζας (-<i>φα</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>ghn</i>), που αντιστοιχεί με αρχ. ινδ. <i>ja</i>-<i>gh</i><i>ā</i><i>n</i>-<i>a</i>, <i>ja</i>-<i>ghn</i>-<i>uh</i>. Εξάλλου, η ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της ρίζας απαντά στο ουσ. [[φόνος]], το οποίο αποτελεί το β' συνθετικό ενός μεγάλου αριθμού συνθέτων της Ελληνικής. Τέλος, η [[διαφορά]] <i>θ</i>- / <i>φ</i>- στους τύπους ([[πρβλ]]. [[θείνω]] —[[φόνος]]) οφείλεται στη διαφορετική [[αντιπροσώπευση]] του χειλοϋπερωικού φθόγγου <i>g</i><sup>w</sup><i>h</i>-, ο [[οποίος]] σε [[περιβάλλον]] προ τών <i>e</i>, <i>i</i> αντιπροσωπεύεται ως <i>θ</i> και προ τών <i>α</i>, ώς <i>φ</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''θείνω:''' Επικ. απαρ. [[θεινέμεναι]]· παρατ. <i>ἔθεινον</i>, μέλ. <i>θενῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἔθεινα</i>· οι υπόλοιπες διαθέσεις, συμπληρώνονται από έναν αόρ. βʹ <i>ἔθενον</i> (που δεν συναντάται στην οριστ.), προστ. <i>θένε</i>, υποτ. [[θένω]], απαρ. [[θενεῖν]], μτχ. [[θενών]]·<br /><b class="num">1.</b> [[χτυπώ]], [[πλήττω]], [[πληγώνω]], σε Όμηρ., Ευρ.· Παθ., <i>θεινομένου πρὸς οὔδεϊ</i>, χτυπημένου στη γη, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., <i>θείνειν ὀνείδει</i>, σε Ανθ. Π.<br /><b class="num">3.</b> αμτβ., λέγεται για πλοία, [[θείνω]] ἐπ' ἀκτᾶς, [[προσορμίζομαι]], [[φθάνω]] στην [[ακτή]], στον ίδ.
}}
{{elru
|elrutext='''θείνω:''' (fut. θενῶ, aor. 1 ἔθεινα, imper. aor. θένε; aor. conjct. [[θένω]]; inf. aor. [[θενεῖν]]; эп. inf. praes. [[θεινέμεναι]]; part. aor. [[θενών]])<br /><b class="num">1)</b> [[бить]], [[ударять]] (τινά, μάστιγι ἵππους Hom.; ῥαιστῆρι Aesch.; σκάπτῳ Pind.; θ. τῷ σκέλει τὴν πέτραν Arph.): θ. πρὸς οὔδεϊ Hom. ударять о землю;<br /><b class="num">2)</b> ковать (πέδας Aesch.);<br /><b class="num">3)</b> разить, поражать, пронзать (φασγάνῳ αὐχένα Hom.; τινὰ δι᾽ ἀσπίδος Eur.): θεῖν᾽ ἀντέρειδε τοῖς Ἐρεχθείδαις [[δόρυ]] Eur. бей, вонзай копье в потомков Эрехтея;<br /><b class="num">4)</b> поражать на смерть, убивать (κήρυκα Eur.; ἀνὴρ θεινόμενος Aesch.);<br /><b class="num">5)</b> осыпать (ругательствами), поносить (ὀνείδει τινά Aesch.);<br /><b class="num">6)</b> [[ударяться]], [[разбиваться]] (στυφελοῦ ἐπ᾽ ἀκτᾶς Aesch.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[slay]], also [[kill]] ([[πεφνεῖν]], [[κατα]]θείνω). -<br />Other forms: redupl. aor. <b class="b3">πε-φν-εῖν</b> (Il.), med. [[ἐπέφατο]] (cod. <b class="b3">ἀπ-</b>) [[ἀπέθανεν]] H.; beside it also, prob. as innovation, the them. root aor. [[θενεῖν]] (E., Ar.) and the <b class="b3">σ-</b>aor. ptc. [[θείνας]] (Υ 481; Schwyzer 755); fut. [[θενῶ]] (Ar.), perf. pass. 3. sg. [[πέφαται]], inf. [[πεφάσθαι]] (Il.), with fut. pass. [[πεφήσεται]] (Ο 140 etc.: Schwyzer 783 A. 4, Chantraine Gramm. hom. 1, 448);<br />Compounds: Verbal adj. as 2. member in compp., e. g. <b class="b3">ἀρηΐ-φατος</b> (s. also on [[διφάσιος]]),<br />Derivatives: Beside it [[φόνος]] m. [[murther]], s. v.; cf. also [[Ἀργεϊφόντης]].<br />Origin: IE [Indo-European] [491] <b class="b2">*gʷʰen-</b> [[slay]]<br />Etymology: The full grade themat. yot-present [[θείνω]] has an exact formal agreement in Lith. <b class="b2">geniù</b> (inf. <b class="b2">geneti!!</b>) [[cut off branches]], IE <b class="b2">*guʰen-i̯ō</b>; beside weakgrade OCS <b class="b2">žьnjǫ</b> (inf. <b class="b2">žęti</b>) [[harvest]], [[cut]]. Arm. <b class="b2">ǰnǰem</b> <b class="b2">wipe off, clean, </b> too can phonetically belong here, but differs in meaning. Very doubtful Alb. [[gjanj]] [[hunt]], [[follow]] (s. Pedersen and Jokl in W.-Hofmann s. [[dēfendō]]). Older is an Indo-Iranian and Hittite athematic root present, Skt. <b class="b2">hánti</b> = Av. <b class="b2">ǰainti</b> = Hitt. [[kuen-zi]] [[he slays]], [[kills]], IE <b class="b2">*gʷʰén-ti</b>. It was replaced by a thematic root formation: Skt. [[hanati]] [[slay]], [[fill]], Lith. <b class="b2">genù</b> <b class="b2"> drive (the cattle on the field), hunt</b>, OCS <b class="b2">ženǫ</b> <b class="b2">drive(off), pursue</b>, perhaps also Arm. <b class="b2">ǰnem</b> [[slay]] (but rather denominative from <b class="b2">ǰin</b> [[stick]]). Other formations are OIr. [[gonim]] [[wound]], [[kill]] (iterative) and Lat. <b class="b2">dē-</b>, [[of-fendō]] (with <b class="b2">d-</b>suffix). - The reduplicated aorist too has agreements outside of Greek, e. g. in Indo-Iranian: Av. <b class="b2">ava-ǰaγnat_</b> [[he struck]] = [[πέφνε]], Skt. ptc. <b class="b2">ja-ghn-ant</b> = <b class="b3">πεφνόντ-</b>, IE <b class="b2">*gʷe-gʷ̯hn-ont-</b>. The perfect formations also agree: Skt. <b class="b2">ja-ghā́n-a</b>, 3. pl. <b class="b2">ja-ghn-úḥ</b> : <b class="b3">πέ-φα-ται</b>, IE <b class="b2">*gʷ̯e-gʷhon-</b>, <b class="b2">*gʷe-gʷhn-</b>, <b class="b2">*gʷe-gʷhn̥-</b>. Verbal adjectives (resp. partic.): Skt <b class="b2">hatá-</b> = Av. <b class="b2">ǰata-</b> = <b class="b3">-φατος</b>, IE <b class="b2">*gʷhn̥-to-s</b>. - More forms in Bq s. v., Pok. 491ff. W.-Hofmann s. [[dēfendō]]. On the meaning of [[θείνω]] etc., prop. euphemistic, Chantraine Sprache 1, 143ff.; also Trümpy Fachausdrücke 92ff.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[aor1 ἔθεινα; the [[other]] moods are taken from an aor2 ἔθενον [[which]] does not [[occur]] in ind.]<br /><b class="num">1.</b> to [[strike]], [[wound]], Hom., Eur.:—Pass., θεινομένου πρὸς οὔδεϊ [[stricken]] to [[earth]], Od.<br /><b class="num">2.</b> metaph., θείνειν ὀνείδει Aesch.<br /><b class="num">3.</b> intr. of ships, θ. ἐπ' ἀκτᾶς to [[strike]] on the [[shore]], Aesch.
}}
{{FriskDe
|ftr='''θείνω''': {theínō}<br />'''Forms''': redupl. Aor. [[πεφνεῖν]] (ep. poet. seit Il.), Med. ἐπέφατο (cod. ἀπ-)· ἀπέθανεν H.; daneben auch, wohl als Neubildungen, der them. Wurzelaor. [[θενεῖν]] (E., Ar. u. a.) und der σ-Aor. Ptz. θείνας (Υ 481; Schwyzer 755); Fut. θενῶ (Ar.), Perf. Pass. 3. Sg. πέφαται, Inf. [[πεφάσθαι]] (ep. poet. seit Il.), wozu Fut. Pass. πεφήσεται (Ο 140 u. a.: Schwyzer 783 A. 4, Chantraine Gramm. hom. 1, 448);<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[schlagen]], auch [[totschlagen]], [[töten]] ([[πεφνεῖν]], κατα~).<br />'''Composita''' : Verbaladj. als Hinterglied in Zusammenbildungen, z. B. [[ἀρηΐφατος]] (s. auch zu [[διφάσιος]]),<br />'''Derivative''': Daneben [[φόνος]] m. [[Totschlag]], s. bes.; vgl. noch [[Ἀργεϊφόντης]].<br />'''Etymology''' : Das hochstufige themat. Jotpräsens [[θείνω]] hat eine genaue formale Entsprechung in lit. ''geniù'' (Inf. ''genė́ti'') [[Äste abhauen]], [[abästeln]], idg. *''g<sup>u̯</sup>hen''-''i̯ō''; daneben das schwachstufige aksl. ''žьnjǫ'' (Inf. ''žęti'') [[ernten]], [[schneiden]]. Auch arm. ''ǰnǰem'' [[abwischen]], [[reinigen]], [[abschaffen]] kann lautlich dazu stimmen, weicht aber in der Bedeutung stark ab. Sehr fraglich alb. ''gjanj'' [[jagen]], [[verfolgen]] (s. Pedersen und Jokl bei W.-Hofmann s. ''dēfendō''). Mutmaßlich älter ist ein im Indoiranischen und Hethitischen erhaltenes athematisches Wurzelpräsens, aind. ''hánti'' = aw. ''ǰainti'' = heth. ''kuen''-''zi'' [[er schlägt]], [[tötet]], idg. *''g<sup>u̯</sup>hén''-''ti''. Als Ersatz davon ist neben dem Jotpräsens in mehreren Sprachen eine thematische Wurzelbildung eingetreten: aind. ''hanati'' [[schlagen]], [[töten]], lit. ''genù'' ‘(das Vieh auf die Weide) treiben, jagen’, aksl. ''ženǫ'' ‘(ver)treiben, verfolgen’, vielleicht auch arm. ''ǰnem'' [[schlagen]] (eher denominativ von ''ǰin'' [[Stock]]). Andere Bildungen sind air. ''gonim'' [[verwunden]], [[töten]] (iterativ) und lat. ''dē''-, ''of''-''fendō'' (mit ''d''-Suffix). — Auch der reduplizierte Aorist hat außergriechische Entsprechungen, u. z. im Indoiranischen: aw. ''ava-ǰaɣnat_'' [[er schlug]] = [[πέφνε]], aind. Ptz. ''ja''-''ghn''-''ant'' = πεφνόντ-, idg. *''g<sup>u̯</sup>e''-''g<sup>u̯</sup>hn''-''ont''-. Ebenso stimmen die Perfektbildungen zueinander: aind. ''ja''-''ghā́n''-''a'', 3. pl. ''ja''-''ghn''-''úḥ'' : πέφαται, idg. *''g<sup>u̯</sup>e''-''g<sup>u̯</sup>hon''-, *''g<sup>u̯</sup>e''-''g<sup>u̯</sup>hn''-, *''g<sup>u̯</sup>e''-''g<sup>u̯</sup>hn̥''-. Verbaladjektiva (bzw. Partizipia): aind. ''hatá''- = aw. ''ǰata''- = -φατος, idg. *''g<sup>u̯</sup>hn̥''-''to''-''s''. — Weitere Formen aus verschiedenen Sprachen mit Lit. bei Bq s. v., WP. 1, 679ff., Pok. 491ff. ebenso wie in den einschlägigen Spezialwörterbüchern, insbes. W.-Hofmann s. ''dēfendō''. Zur Bed. von [[θείνω]] usw., eig. euphemistisch, Chantraine Sprache 1, 143ff.; auch Trümpy Fachausdrücke 92ff.<br />'''Page''' 1,657-658
}}