View source for προστασία

{{LSJ1
|Full diacritics=προστᾰσία
|Medium diacritics=προστασία
|Low diacritics=προστασία
|Capitals=ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
|Transliteration A=prostasía
|Transliteration B=prostasia
|Transliteration C=prostasia
|Beta Code=prostasi/a
|Definition=Ion. [[προστασίη]], ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[standing in front]], <b class="b3">κατὰ τὴν τῶν θηρίων π</b>., i.e. opposite the animals which were posted in front, <span class="bibl">Plb.11.1.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[standing before]] or [[at the head of]], [[leadership]], τοῦ δήμου <span class="bibl">Th.2.65</span>; τοῦ πλήθους <span class="bibl">Id.6.89</span>: abs., [[chieftainship]], [[presidency]], <b class="b3">ἐπ' ἐτησίῳ π</b>. [[varia lectio|v.l.]] for [[προστατείᾳ]] <span class="title">in Id.</span>2.80; [[leadership]], [[authority]], οἱ προστασίας ἀξιούμενοι <span class="bibl">D.19.295</span>; <b class="b3">ἡ ἰατρικὴ π</b>. [[authority]] or [[dignity]] of a physician, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Praec.</span>10</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Medic.</span> 1</span>; ἡ τοῦ ξυγγραφέως π. <span class="bibl">Plb.12.28.6</span>, cf. <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.3.43</span>, <span class="bibl">Plot.3.4.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[governorship]], <span class="bibl">Ph.2.63</span>; = Lat. [[praefectura]], <span class="bibl">Id.1.675</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> [[superintendence]], [[care]], [[charge]], δι' ἣν ποιεῖται ἡμῶν π. <span class="bibl"><span class="title">UPZ</span>20.28</span> (ii B. C.); <b class="b3">πρὸ τῆς π</b>., of a midwife, before [[taking up a charge]], <span class="bibl">Sor.1.4</span> cod. ([[nisi legendum|nisi leg.]] <b class="b3">πρὸς ταῖς π</b>.) <b class="b3">; τοῦ σωματίου π. ποιησαμένη</b>, of a wet-nurse, <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>3.204.8</span> (i A.D.), cf. <span class="bibl"><span class="title">PStrassb.</span>40.25</span> (vi A.D.); [[management]], εὐθηνίας <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>397.28</span> (ii A.D.); of a temple, <span class="title">PTheb.Bank</span> 2.6 (ii B.C.); ἡ τοῦ θεοῦ π. καὶ ὅλου ἡμῶν τοῦ οἴκου <span class="title">OGI</span>331.22 (Pergam., ii B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[outward dignity]], [[pomp]], [[show]], etc., οὐ μόνον π. βασιλική, ἀλλὰ καὶ δύναμις <span class="bibl">Plb.4.2.6</span>, cf. <span class="bibl">5.43.3</span>, <span class="bibl">D.S.18.23</span> (leg. [[βασιλείων]]); π. τῶν ἱερῶν <span class="bibl">Plb.1.55.8</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[patronage]], [[protection]], <span class="title">SIG</span>685.97 (Magn. Mae., ii B.C.), <span class="title">IPE</span>12.79.9(Olbia, i A.D.), <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>16.2.4</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> = Lat. [[patronatus]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Rom.</span>13</span>; = Lat. [[patrocinium]], <span class="bibl">Lib.<span class="title">Or.</span>47.7</span> (pl.), al. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> in bad sense, [[partisanship]], <span class="bibl">D.10.52</span> (pl.); [[collusion]], [[champerty]], ταῦτ' οὐχ ὁμολογουμένη π.; <span class="bibl">Id.30.30</span>; [[προστασίᾳ]] (<b class="b3">-σίαι</b> codd.) τινὲς ὠνοῦνται καὶ πωλοῦσι <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Fr.</span>97.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[place before a building]], [[court]] (= [[προστάς]], Did. ap. Harp.), τὰ τῆς Ἀθηναίων Ἀκροπόλεως Προπύλαια μετενεγκεῖν εἰς τὴν προστασίαν τῆς Καδμείας <span class="bibl">Aeschin.2.105</span>; τῆς περὶ τὸ Διονυσιακὸν θέατρον προστασίας <span class="bibl">Plb.15.30.4</span>; in this sense oxyt. [[προστασιά]] acc. to Hdn.Gr.<span class="bibl">1.294</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0781.png Seite 781]] ἡ, der Vorstand, das Vorstehen, an der Spitze Stehen, τοῦ δήμου, τοῦ πλήθους, Thuc. 2, 65; ὧν ἡγοῦντο ἐπ' ἐτησίῳ προστασίᾳ ἐκ τοῦ ἀρχικοῦ γένους Νικάνωρ καὶ Φώτιος, 2, 80. 6, 89; Macht und Gewalt des Vorstehers, Herrschers, sein Ansehen, auch der äußere Glanz, mit dem er auftritt, Gefolge, Pracht, οὐ μόνον [[προστασία]] βασιλική, ἀλλὰ καὶ [[δύναμις]], Pol. 4, 2, 7; ἱερὸν ἐπιφανέστατον τῷ τε πλούτῳ καὶ τῇ λοιπῇ προστασίᾳ, 1, 55, 8; auch κατὰ τὴν ἐσθῆτα καὶ τὴν [[ἄλλην]] προστασίαν [[λιτός]], 22, 17, 10; vgl. 5, 43, 3. 27, 13, 4; ἡ τοῦ συγγραφέως πρ., das Ansehen des Schriftstellers, 12, 28, 6, u. sonst. – Auch Parteiung, Faction, zur Beeinträchtigung eines Andern, τοῦτ' οὐχ ὁμολογουμένη [[προστασία]], Dem. 30, 30, womit man 10, 52 vergleichen kann; Harpocr. erklärt [[βοήθεια]] ὡς προισταμένου τινὸς καὶ ἐπικουροῦντος τῷ ἀδικουμένῳ. – Bei Aesch. 2, 105, ὡς δεῖ τὰ τῆς Ἀθηναίων ἀκροπόλεως προπύλαια μετενεγκεῖν εἰς τὴν προστασίαν τῆς Καδμείας, = [[προστάς]], Vorhalle, Didym. bei Harpocr. h. v.; ἡ περὶ τὸ [[θέατρον]] πρ., Pol. 15, 30, 4. Nach Arcad. 99, 9 προστασιά zu accentuiren. – Bei Plut. Rom. 13 das röm. Patronat.
}}
{{ls
|lstext='''προστᾰσία''': Ἰων. -ίη, ἡ, ([[προΐστημι]]) τὸ ἵστασθαι [[ἔμπροσθεν]], Πολύβ. 11. 1, 3. ΙΙ. τὸ προΐστασθαι, τοῦ δήμου Θουκ. 2. 65· τοῦ πλήθους ὁ αὐτ. 6. 89· - ἀπολ., [[ἀξίωμα]], [[προεδρία]], ἐπ’ ἐτησίῳ πρ. ὁ αὐτ. 2. 80· οἱ προστασίας ἀξιούμενοι Δημ. 435. 27· ἡ ἰατρικὴ πρ., τὸ [[ἀξίωμα]] τοῦ ἰατροῦ, τὸ κῦρος [[αὐτοῦ]], Ἱππ. 28. 12, πρβλ. Πολύβ. 12. 28, 6· πρβλ. προστάτης ΙΙ, [[προΐστημι]] Β. ΙΙ. 2) ἐξωτερικὴ [[μεγαλοπρέπεια]], [[πομπή]], [[ἐπίδειξις]], κτλ. οὐ μόνον πρ., ἀλλὰ καὶ [[δύναμις]] Πολύβ. 4. 2, 6, πρβλ. 1. 55, 8, κτλ. ΙΙΙ. ὡς καὶ νῦν, [[προστασία]], [[ὑπεράσπισις]], Πολύβ. 5. 43, 3, Συλλ. Ἐπιγρ. 2060. 9, κ. ἀλλ.· καὶ ἐπὶ κακῆς σημασίας, φατριασμός, Δημ. 145. 8· ἀκολούθως, [[προστασία]], ταῦτ’ οὐχ ὁμολογουμένη πρ.; ὁ αὐτ. 872. 6, [[ἔνθα]] ὁ Ἁρποκρ. ἑρμηνεύει: «ἀντὶ τοῦ [[βοήθεια]] προϊσταμένου τινὸς καὶ ἐπικουροῦντος τῷ ἀδικουμένῳ». 2) ὡς [[μετάφρασις]] τοῦ Ρωμαϊκοῦ patronatus, Πλουτ. Ρωμ. 13. IV. [[τόπος]] πρό τινος οἰκοδομήματος, [[αὐλή]], [[προαύλιον]], τὰ τῆς Ἀθηναίων Ἀκροπόλεως Προπύλαια μετενεγκεῖν εἰς τὴν προστασίαν τῆς Καδμείας Αἰσχίν. 42. 2· τῆς περὶ τὸ Διονυσιακὸν [[θέατρον]] προστασίας Πολύβ. 15. 30, 4· - ἐπὶ ταύτης τῆς σημασίας ὁ Ἀρκάδ. σ. 99 γράφει προστασιά.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> présidence, fonction <i>ou</i> titre d’un agent préposé à un service;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> défense, protection ; <i>à Rome</i> patronage;<br /><b>3</b> vestibule ; portique.<br />'''Étymologie:''' [[προστάτης]].
}}
{{grml
|mltxt=η, ΝΜΑ, και ιων. τ. προστασίη Α<br /><b>1.</b> [[επιμέλεια]], [[φροντίδα]] (α. «[[προστασία]] του περιβάλλοντος» β. «δι' ἥν ποιεῖται ἡμῶν προστασίαν», πάπ.)<br /><b>2.</b> [[υπεράσπιση]], [[προάσπιση]], [[προφύλαξη]], [[περιφρούρηση]] (α. «[[προστασία]] τών ανθρώπινων δικαιωμάτων» β. «ἀπογνῶναι δὲ προστασίας ἀδικουμένων», Συν.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>βιολ.</b> [[λειτουργία]] με την οποία τα ζωντανά είδη προστατεύονται από τους αντίξοους παράγοντες ή τις επιθέσεις ενός αρπακτικού<br /><b>2.</b> <b>(μεταλλ.)</b> [[επικάλυψη]] μιας επιφάνειας με μεταλλική ή μη [[ουσία]], με σκοπό την προφύλαξή της από τη [[διάβρωση]], από τη [[φθορά]], από τη [[χρήση]] και από άλλους παράγοντες οι οποίοι επιταχύνουν την [[καταστροφή]] της<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «[[προστασία]] του καταναλωτή»<br /><b>(οικον.)</b> το [[σύνολο]] τών κρατικών μέτρων που αποβλέπουν στην [[προάσπιση]] τών συμφερόντων του καταναλωτή και στην [[αποφυγή]] εκμετάλλευσής του από κερδοσκόπους<br />β) «μεταλλική [[προστασία]]» — [[προστασία]] μετάλλου που πραγματοποιείται: i) με ηλεκτρολυτική [[απόθεση]] ενός μετάλλου που αντέχει στη [[διάβρωση]]<br />ii) με τη [[μετάθεση]] ενός μετάλλου από κάποιο [[άλας]] του [[προς]] την [[επιφάνεια]] του προστατευόμενου αντικειμένου<br />iii) με [[εμβάπτιση]] του αντικειμένου σε [[λουτρό]] τηγμένου μετάλλου και iv) θερμοχημική [[διάχυση]] μετάλλου στην [[επιφάνεια]] του αντικειμένου<br />γ) «μη μεταλλική [[προστασία]]» — [[προστασία]] μετάλλου [[κατά]] την οποία χρησιμοποιούνται χρώματα, βερνίκια, διάφορα πλαστικά προϊόντα, [[καθώς]] και διάφορες μέθοδοι εμφυάλωσης και χημικών αποθέσεων<br />δ) «[[προστασία]] της φύσης και διασφάλιση τών φυσικών πόρων» — η [[προστασία]] του περιβάλλοντος<br />ε) «[[προστασία]] του περιβάλλοντος»<br /><b>οικολ.</b> [[δραστηριότητα]] οργανωμένη και εκφραζόμενη με ένα [[σύνολο]] τεχνικών, υγειονομικών, οργανωτικών και νομικών μέτρων που στοχεύουν ή [[πρέπει]] να στοχεύουν στη [[διατήρηση]] της οικολογικής ισορροπίας στον πλανήτη μας, στη [[συντήρηση]] και [[βελτίωση]] όλων τών φυσικών παραγόντων, [[καθώς]] και στη διασφάλιση [[ολοένα]] και καλύτερων όρων και συνθηκών ζωής και εργασίας για τον άνθρωπο<br />στ) «συστήματα προστασίας»<br /><b>τεχνολ.</b> συστήματα ασφαλείας που διαφυλάσσουν άτομα και περιουσιακά στοιχεία από πολλούς κινδύνους στους οποίους περιλαμβάνονται εγκληματικές πράξεις, πυρκαγιές, ατυχήματα, [[επίθεση]] από εξωτερικούς εχθρούς κ.ά.<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το να στέκεται [[κανείς]] [[μπροστά]] από [[κάτι]] («κατὰ τὴν προστασίαν τῶν ἐλεφάντων», <b>Πολ.</b>)<br /><b>2.</b> το να [[είναι]] [[κανείς]] [[προϊστάμενος]], [[αρχηγός]], η [[αρχηγία]] («καὶ ἀπ' ἐκείνου ξυμπαρέμεινεν ἡ [[προστασία]] ἡμῖν τοῦ [[πλήθος|πλήθους]]», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>3.</b> [[προεδρία]]<br /><b>4.</b> το [[αξίωμα]] του διοικητή, η [[διοίκηση]]<br /><b>5.</b> <b>συνεκδ.</b> [[κύρος]], [[αυθεντία]] (α. «ἡ ἰατρικὴ [[προστασία]]», Ιπποκρ.<br />β. «ἡ τοῦ ξυγγραφέως [[προστασία]]», <b>Πολ.</b>)<br /><b>6.</b> [[μεγαλοπρέπεια]], [[πομπή]], [[επίδειξη]] («οὐ μόνον [[προστασία]] [[βασιλική]], ἀλλὰ καὶ [[δύναμις]]», <b>Πολ.</b>)<br /><b>7.</b> [[διαχείριση]], [[επιστασία]] («ἡ τοῦ Θεοῦ [[προστασία]] καὶ ὅλου ἡμῶν τοῦ οἴκου», πάπ.)<br /><b>8.</b> [[συνεργία]], [[επικουρία]] («ταῡτ'... οὐχ ὁμολογουμένη [[προστασία]];», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>9.</b> (με κακή σημ.) [[φατριασμός]] («[[ἔπειτα]] προστασίαι πολλαὶ καὶ [[πανταχόθεν]] γίγνονται καὶ τοῦ πρωτεύειν ἀντιποιοῦνται μὲν πάντες», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>10.</b> [[προστάς]]<br /><b>11.</b> θηλ. τ. του [[προστάσιος]]<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> «πρὸ τῆς προστασίας»<br />(σχετικά με [[μαία]]) [[πριν]] από την [[ανάληψη]] της επιμέλειας του τοκετού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[πρόστασις]], [[κατά]] τα θηλ. σε -<i>ία</i>, ενώ κατ' [[άλλη]] [[άποψη]] <span style="color: red;"><</span> [[προστάτης]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''προστᾰσία:''' Ιων. -ίη, ἡ (προστῆναι)·<br /><b class="num">I.</b> [[στήσιμο]] [[μπροστά]], [[πρόστηση]], [[εξουσία]], <i>τοῦ δήμου</i>, <i>τοῦ πλήθους</i>, σε Θουκ.· απόλ., [[προεδρία]], [[αξίωμα]], στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[προστασία]], [[υπεράσπιση]]· και με αρνητική [[σημασία]], [[φατριασμός]], σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> = Ρωμ. [[patronatus]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">III.</b> [[τόπος]] [[μπροστά]] από ένα [[οικοδόμημα]], [[αυλή]], [[προαύλιο]], σε Αισχίν.
}}
{{elru
|elrutext='''προστᾰσία:''' ἡ<br /><b class="num">1)</b> (руко)водительство, руководство (τοῦ δήμου Thuc.);<br /><b class="num">2)</b> [[власть]], [[полномочия]] (ἡ [[ἐτήσιος]] π. Thuc.);<br /><b class="num">3)</b> авторитет(ность), важность, великолепие, пышность ([[βασιλική]] Polyb.);<br /><b class="num">4)</b> [[клика]] Dem.;<br /><b class="num">5)</b> (лат. [[patronatus]]) патронат, покровительство Plut.;<br /><b class="num">6)</b> ([[varia lectio|v.l.]] προστασιά) передняя площадка, наружный двор (ἡ π. τῆς Καδμείας Aeschin.).
}}
{{elnl
|elnltext=προστασία -ας, ἡ [προ-ίσταμαι] leiderschap, autoriteit, gezag:; ἰητροῦ προστασίη de autoriteit van de arts Hp. Med. 1; διαβολαὶ περὶ τῆς τοῦ δήμου προστασίας onderling geruzie over het leiderschap van het volk Thuc. 2.65.11; abs.. προστασίας ἀξιούμενοι op zoek naar politiek gezag Dem. 19.295. zorg:; νέων προστασία zorg voor de kinderen Luc. 47.8; in Rome patronaat,. Plut. Rom. 13.4. plur. kongsi’s:. προστασίαι... πανταχόθεν γίγνονται er ontstaan overal lobbyclubjes Dem. 10.52.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=προ-στᾰσία, ἡ, [προστῆναι]<br /><b class="num">I.</b> a [[standing]] [[before]], [[leadership]], τοῦ δήμου, τοῦ πλήθους Thuc.:—absol. [[chieftainship]], [[presidency]], Thuc.<br /><b class="num">II.</b> a [[standing]] up for, [[patronage]]; and in bad [[sense]], [[partisanship]], Dem.<br /><b class="num">2.</b> = Roman [[patronatus]], Plut.<br /><b class="num">III.</b> a [[place]] [[before]] a [[building]], a [[court]] or [[area]], Aeschin.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[leadership]], [[patronage]]
}}