View source for στρατηγέω

{{LSJ1
|Full diacritics=στρᾰτηγέω
|Medium diacritics=στρατηγέω
|Low diacritics=στρατηγέω
|Capitals=ΣΤΡΑΤΗΓΕΩ
|Transliteration A=stratēgéō
|Transliteration B=stratēgeō
|Transliteration C=stratigeo
|Beta Code=strathge/w
|Definition=Dor. [[στραταγέω|στρᾰτᾱγέω]] <span class="title">SIG</span> 421.16 (Thermum, iii B.C.), etc.; Aeol. [[στροταγέω|στροτᾱγέω]] <span class="title">IGRom.</span>4.1243 (Thyatira), but στρατηγέω in the duplicate, <span class="title">IG</span>12(2).243.3 (Mytil.):—<span class="sense"><span class="bld">A</span> to [[be general]], <span class="bibl">Hdt.5.28</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>391</span>; esp. at Athens (v. στρατηγός ''ΙΙ''), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span> 288</span>, <span class="bibl"><span class="title">Nu.</span>586</span>, <span class="bibl">Th.1.57</span>, etc.; προγόνων εἶναι τῶν ἐστρατηγηκότων <span class="bibl">Aeschin.1.27</span>, cf. <span class="bibl">D.34.50</span>; <b class="b3">καὶ πολιτεύεσθαι καὶ σ</b>. <span class="bibl">Isoc.5.140</span>; <b class="b3">σ. ἀπὸ μεγάλων</b> (sc. [[τιμημάτων]]) they [[are eligible as general]] beginning from a high property-qualification, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1282a31</span>: in Egypt, [[hold the office of]] [[στρατηγός]], <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>1297.4</span> (iii B.C.), <span class="bibl"><span class="title">PEnteux.</span>8.10</span> (iii B.C.), etc.: at Rome, to [[be consul]], <span class="bibl">Plb.2.21.7</span>, <span class="bibl">3.114.6</span>; more freq., to [[be praetor]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Ant.</span>6</span>; στρατηγῶν καὶ ὑπατεύων <span class="bibl">Id.<span class="title">Cat.Ma.</span>4</span>, cf. <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>4.1.149</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> c. gen., to [[be general of]] an army, <b class="b3">τῶν Λυδῶν, Ἐρετριέων</b>, etc., <span class="bibl">Hdt.1.34</span>, <span class="bibl">5.102</span>, etc.; freq. in Att., <span class="bibl">Th.1.29</span>, <span class="bibl">D.20.82</span>, etc.; also σ. τῆς Σάμου <span class="bibl">Plu.<span class="title">Per.</span>26</span>; πολέμου <span class="bibl">D.H.3.22</span> ([[varia lectio|v.l.]] [[-ον]]) <b class="b3">; ποῦ σὺ στρατηγεῖς τοῦδε</b>; <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1100</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> c. dat., ἐστρατήγησε Λακεδαιμονίοισι ἐς Θεσσαλίην <span class="bibl">Hdt.6.72</span>, cf. <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>25</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>926</span>, <span class="bibl"><span class="title">Andr.</span>324</span>, <span class="bibl">Lys.13.62</span>; but <b class="b3">σ. Ξέρξῃ</b> to [[be general]] of his army, <span class="bibl">Paus. 9.1.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">d</span> followed by a Prep., σ. ἐπὶ Δηλίῳ <span class="bibl">And.4.13</span>; ἐν Τροίᾳ <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1</span>; ἐς Θεσσαλίην Hdt. (v. supr. c); <b class="b3">σ. ὑπὲρ τῆς Ἀσίας</b> [[serve as general]] on the side of Asia, <span class="bibl">Isoc.4.154</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">e</span> c. inf., [[manoeuvre]] so as . ., μάχην θέσθαι <span class="bibl">Plu.<span class="title">Pyrrh.</span>21</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Crass.</span>25</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">f</span> c. acc. cogn., <b class="b3">σ. στρατηγίας</b> And <span class="bibl">1.147</span>, Dinsmoor [[Archons of Athens]] <span class="bibl">7</span>; [[ναυμαχίαν]], [[πόλεμον]], <span class="bibl">D.13.21</span>, <span class="bibl">49.25</span>: with neut. Adj., [[do]] a thing [[as general]], τοῦτο <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.6.40</span>; <b class="b3">πάντα ὑπὲρ Φιλίππου</b> [[carry]] on the whole [[war]] in Philip's [[favour]], <span class="bibl">D.3.6</span>; <b class="b3">τοιαῦτα στρατηγέω</b> [[manage]] matters so in his [[command]], <span class="bibl">Hdt.9.107</span>; <b class="b3">εἰ μὲν ἄλλο τι καλῶς ἐστρ</b>. <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>6.5.51</span> —Pass., τὰ στρατηγούμενα <span class="bibl">D.4.25</span>,47. </span><span class="sense"><span class="bld">g</span> Pass., to [[be commanded by a general]], ἡ πόλις . . ὑπὸ ὑμῶν . . στρατηγεῖται <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ion</span> 541c</span>; στρατιὰ ὑπό τινων στρατηγουμένη <span class="bibl">Isoc.4.185</span>; δυοῖν . . στρατηγεῖται φυγή <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>39</span>; [[στρατηγηθῆναι]] [[serve under a]] [[στρατηγός]], <span class="bibl">Arist. <span class="title">Pol.</span>1277b11</span>; to [[be governed as a province]], <span class="bibl">App.<span class="title">Mith.</span>105</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., <b class="b3">ἡ τύχη ἐστρ</b>. <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>2.2.13</span>, cf. <span class="bibl">3.2.27</span>; ἐστρ. ἡ σιωπὴ τὸν ἀγῶνα Plu.2.506e. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> c. acc. pers., [[out-general]], <span class="bibl">D.4.41</span> (Pass.), <span class="bibl">Plb.3.71.1</span>, <span class="bibl">9.25.6</span>, <span class="bibl">LXX <span class="title">2 Ma.</span>14.31</span> (Pass.), cf. <span class="bibl">D.H.5.29</span> codd.: metaph. of Homer, δημαγωγῶν καὶ στρατηγῶν τὰ πλήθη <span class="bibl">Str.1.2.9</span>; in Med., of Pythagoras, <span class="bibl">Socr.<span class="title">Ep.</span>28</span> ([[τερατευσαμένῳ]] Hercher). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, <b class="b3">τῷ σχήματι τοῦ προσώπου στρατηγεῖν τὴν τοῦ πλήθους εὐθυμίαν</b> (of a general) <span class="bibl">Onos.13.3</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0951.png Seite 951]] intr., Heerführer, Feldherr sein; τινί, ἐξ οὗτε Βάκχαις ἐστρατήγησεν [[θεός]], Aesch. Eum. 25; Soph. Ai. 1079 El. 1; Φρυξί, Eur. Troad. 926, u. öfter; auch pass., δυοῖν γερόντοιν στρατηγεῖται [[φυγή]], Heracl. 39, wie Plat. ἡ ἡμετέρα [[πόλις]] ἄρχεται ὑπὸ ὑμῶν καὶ στρατηγεῖται, Ion 541 c; absolut, Ar. Equ. 288 Ran. 1194; τινός, Her. 1, 211. 7, 82. 161; Xen. στρατηγίαν, An. 1, 3, 15; c. dat., ἐστρατήγησε Λακεδαιμονίοισι ἐς Θεσσαλίην, Her. 6, 72; übertr., ἡ [[τύχη]] ἐστρατήγησε [[κάλλιον]], Xen. An. 2, 2, 13; ἵνα μὴ τὰ ζεύγη ἡμῶν στρατηγῇ, 3, 2, 27; Plut. de garrul. 9. Auch δοκεῖ δέ μοι τοῦτο ὑμᾶς πρῶτον ἡμῶν στρατηγῆσαι, τὸν μισθὸν ἀναπρᾶξαι, daß ihr euch darin zuerst als unsere Heerführer zeigt, daß ihr uns den Lohn erwirkt, Xen. An. 7, 6, 40; πάντα ἐστρατηγηκότες ἔσεσθε ὑπὲρ τοῦ Φιλίππου, Dem. 3, 6; u. pass., στρατηγεῖσθε ὑπ' ἐκείνου, 4, 41. – Bei. Sp. = eine Kriegslist brauchen, Plut. Pyrrh. 21 u. sonst; im Kriege durch eine List besiegen, überlisten, Pol. 3. 71, 1; vgl. [[μᾶλλον]] ἑαυτοὺς ἢ τοὺς πολεμίους στρατηγεῖν, 9, 25, 6; D. Hal. 5, 29.
}}
{{ls
|lstext='''στρᾰτηγέω''': Αἰολ. [[στροταγέω]], Συλλ. Ἐπιγρ. 2189. Εἶμαι [[στρατηγός]], Ἡρόδ. 5. 27, Εὐρ. Ἡρακλ. 391· - [[μάλιστα]] ἐν Ἀθήναις (ἴδε [[στρατηγός]] ΙΙ), Ἀριστοφ. Ἱππ. 288, Νεφ. 586, Θουκ. 1. 57, κτλ.· προγόνων τῶν ἐστρατηγηκότων υἱὸς Αἰσχίν. 4. 38, πρβλ. Δημ. 922. 7· καὶ πολιτεύεσθαι καὶ στρατηγεῖν Ἰσοκρ. 110D· στρ. ἀπὸ μεγάλων τιμημάτων, ἐκλέγομαι στρατηγὸς κατὰ τὸ ποσὸν τῆς περιουσίας μου, Ἀριστ. Πολ. 3. 11, 16· - [[οὕτως]] ἐν Ρώμῃ, εἶμαι [[ὕπατος]], Πολύβ. 2. 21, 7, κτλ.· ἢ (συνηθέστερον) εἶμαι praetor, Πλουτ. Ἀντ. 6· στρατηγῶν καὶ ὑπατεύων ὁ αὐτ. ἐν Κάτωνι Πρεσβυτ. 4, Ἀρρ. Ἐπίκτ. 4. 1, 149. β) μετὰ γενικ., εἶμαι ἀρχηγὸς στρατεύματός τινος, τῶν Λυδῶν, Ἐρετριέων, κτλ., Ἡρόδ. 1. 34., 5. 102., 7. 82, 161· [[συχνάκις]] οὕτω παρ’ Ἀττικ., ὡς Θουκ. 1. 29, Ξεν., κλπ.· οὕτω, στρ. Σάμου Πλουτ. Περικλ. 26· πολέμου Διον. Ἁλ. 3. 22 (διάφ. γραφ. -ον). γ) [[ὡσαύτως]] τὸ ἡγεῖσθαι, μετὰ δοτ., ἐστρατήισε Λακεδαιμονίοισι ‘ς Θεσσαλίην Ἡρόδ. 6.72, πρβλ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 25, Εὐρ. Τρῳ. 926, Ἀνδρ. 324, Λυσ. 135. 29· [[ἀλλά]], στρ. Ξέρξῃ, εἶμαι ἀρχηγὸς τοῦ στρατοῦ τοῦ Ξέρξου, Παυσ. 9. 1, 2. δ) μετ’ ἐμπροθέτου προσδιορισμοῦ, στρ. ἐπὶ τόπῳ Ἀνδοκ. 30. 39· ἐν Τροίᾳ Σοφ. Ἠλ. 1· ἐς Θεσσαλίην Ἡρόδ. 6. 72· στρ. ὑπέρ τινων, ὑπηρετῶ ὡς στρατηγὸς [[ἀντί]] τινος, κατὰ τὴν ἐπιθυμίαν [[αὐτοῦ]], Δημ. 482. 14, Ἰσοκρ. 73Α. ε) μετ’ ἀπαρ., ἐνεργῶ, [[διευθύνω]] ὡς [[στρατηγός]], ἐνεργῶ [[οὕτως]] [[ὥστε]] …, μάχην θέσθαι Πλουτ. Πύρρ. 21, πρβλ. Κράσσ. 25, κτλ. Ι. μετὰ συστοίχου αἰτ., στρ. στρατηγίας Ἀνδοκ. 19. 11· ναυμαχίαν, πόλεμον Δημ. 172. 15., 1191. 21· - ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] μετ’ οὐδετ. ἐπιθ., [[πράττω]] τι ὡς [[στρατηγός]], τοῦτο Ξεν. Ἀν. 7. 6, 40· πάντα στρ. [[ὑπὲρ]] Φιλίππου, διοικῶ, [[διευθύνω]] ὅλον τὸν πόλεμον πρὸς τὸ συμφέρον τοῦ Φιλίππου, Δημ. 30. 13· τοιαῦτα στρ., οὕτω [[διευθύνω]] τὰ πράγματα ὡς [[στρατηγός]], Ἡρόδ. 9. 106· εἰ μὲν [[ἄλλο]] τι [[καλῶς]] ἐστρ. Ξεν. Ἑλλ. 6. 5, 51· [[ἐντεῦθεν]] [[ἐνίοτε]] ἐν τῷ παθητ., ἡ [[πόλις]] ... ὑπὸ ὑμῶν ... στρατηγεῖται Πλάτ. Ἴων 541C, πρβλ. Δημ. 52. 2· στρατιὰ στρατηγουμένη ὑπό τινος Ἰσοκρ. 79Ε· δυοῖν στρατηγεῖται φυγὴ Εὐρ. Ἡρακλ. 39· τὰ στρατηγούμενα Δημ. 47. 5· στρατηγηθῆναι, ὑπηρετῆσαι ὑπὸ στρατηγόν, Πολύβ. 3. 4, 14. 2) μεταφορ., ἡ [[τύχη]] ἐστρ. Ξεν. Ἀν. 2. 2, 13, πρβλ. 3. 2, 27· ποῦ σὺ στρατηγεῖς τοῦδε; Σοφ. Αἴ. 1100· ἐστρ. ἡ σιωπὴ τὸν ἀγῶνα Πλούτ. 2. 506Ε. ΙΙ. μετ’ αἰτ. προσώπ., [[ὑπερβαίνω]] τινὰ εἰς στρατηγικὴν δεινότητα, στρατηγικῶς [[ὑπερβάλλω]], νικῶ, Σωκρ. Ἐπιστ. 28 (ἐν τῷ παθ.,), Πολύβ. 9. 25, 6 (μετὰ διαφ. γραφ. κατα-[[στρατηγέω]]), πρβλ. Διον. Ἁλ. 5. 29· μεταφορ., ἐπὶ τοῦ Ὁμήρου, δημαγωγῶν καὶ στρατηγῶν τὰ πλήθη Στράβ. 20.
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><b>I.</b> commander une armée, être général ; <i>à Rome</i> être préteur <i>ou</i> consul;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> diriger comme général : στρατηγίαν une expédition ; πόλεμον DÉM <i>ou</i> πολέμου une guerre ; <i>abs.</i> στρατηγεῖν diriger une expédition ; <i>avec un rég. de pers.</i> commander à, dat. <i>ou</i> gén. ; <i>qqf avec le dat.</i> : commander à la place de qqn, au service de qqn ; στρ. [[ὑπέρ]] τινος <i>m. sign. ou</i> en faveur de qqn ; [[ἐς]] Θεσσαλίην HDT contre la Thessalie ; <i>Pass.</i> στρατηγεῖσθαι [[ὑπό]] τινος être dirigé par qqn ; τὰ στρατηγούμενα DÉM les actes d'un chef d'armée;<br /><b>2</b> employer une ruse de guerre, user de stratagème, avec l’inf. : στρ. δι’ ὁμαλοῦ τὴν μάχην [[θέσθαι]] PLUT manœuvrer pour porter le combat sur un terrain uni;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[στρατηγέομαι]], [[στρατηγοῦμαι]] (<i>ao. inf.</i> στρατηγήσασθαι) user de stratagème à l’égard de qqn, tromper qqn.<br />'''Étymologie:''' [[στρατηγός]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''στρᾰτηγέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i> ([[στρατηγός]])·<br /><b class="num">1.</b> είμαι [[στρατηγός]], [[φέρω]] το [[αξίωμα]] του στρατηγού, σε Ηρόδ., Αττ.· με γεν., είμαι [[αρχηγός]] του στρατεύματος, σε Ηρόδ., Αττ.· [[διευθύνω]], [[οδηγώ]] το [[στράτευμα]] ως [[στρατηγός]], [[διοικώ]] στρατό, με δοτ. <i>ἐστρατήγησε Λακεδαιμονίοισι</i>, σε Ηρόδ.· με σύστ. αντ., [[στρατηγέω]] πόλεμον, [[διευθύνω]] τον πόλεμο, σε Δημ.· με ουδ. επίθ., [[ενεργώ]] ως [[στρατηγός]], [[τοῦτο]], σε Ξεν.· <i>πάντα</i>, σε Δημ. — Παθ., καθοδηγούμαι, σε Πλάτ., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ. [[ποῦ]] σὺ στρατηγεῖς [[τοῦδε]]; πώς ισχυρίζεσαι ότι καθοδηγείς, κυβερνάς, έχεις στις διαταγές [[σου]] αυτόν τον άνθρωπο; σε Σοφ.
}}
{{elnl
|elnltext=στρατηγέω [στρατηγός] commandant zijn, legeraanvoerder zijn: intrans..; τοσαῦτα ἐξεργάσατο στρατηγήσας al die dingen deed hij als legeraanvoerder Hdt. 5.28; met gen. of dat.:; τῶν Λυδῶν van de Lydiërs Hdt. 1.34.3; Λακεδαιμονίοισι van de Spartanen Hdt. 6.72.1; in Rome: praetor zijn. Plut. CMa 4.4. alg. leiden, aanvoeren; pass. aangevoerd worden (door), onder het commando staan (van):. δυοῖν γερόντοιν στρατηγεῖται φυγή de leiding van de vlucht ligt bij twee oude mensen Eur. Hcld. 39; ἡ... πόλις ὑπὸ ὑμῶν... στρατηγεῖται de stad staat onder jullie commando Plat. Ion 541c; στρατηγεῖσθ’ ὑπ’ ἐκείνου jullie staan onder zijn leiding Dem. 4.41. (als legeraanvoerder) uitvoeren; met acc. v. h. inw. obj.:; σ. στρατηγίας het ambt van legeraanvoerder bekleden And. 1.147; τὸν τὴν ἐν Σαλαμῖνι ναυμαχίαν στρατηγοῦντα degene die de leiding had over de zeeslag bij Salamis Dem. 13.21; met ὑπέρ + gen. ten behoeve van iem.; pass. subst.. τὰ στρατηγούμενα de krijgsverrichtingen Dem. 4.25. manoeuvreren om, erop zinnen (om te), met inf.: σ. δι’ ὁμαλοῦ τὴν μάχην θέσθαι erop aansturen om de strijd te laten plaatsvinden op vlak terrein Plut. Pyrrh. 21.8.
}}
{{elru
|elrutext='''στρᾰτηγέω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[быть стратегом]], [[занимать пост главнокомандующего]] Her.: σ. ἐπίστασθαι [[καλῶς]] Eur. хорошо справляться с обязанностями стратега; πατρὸς ἐστρατηγηκότος εἶναι Dem. быть сыном бывшего стратега;<br /><b class="num">2)</b> (в Риме) быть консулом или претором: σ. καὶ ὑπατεύειν Plut. быть претором и консулом;<br /><b class="num">3)</b> [[вести в качестве главнокомандующего войну]], [[командовать]]: σ. τινος Xen. и τινι Her. командовать кем-л.; τοῦ σύμπαντος στρατοῦ τοῦ πεζοῦ Her. командовать всей пехотой; στρατηγῶν τῆς Σάμου Plut. командуя всеми вооруженными силами Самоса; ὁ στρατηγήσας ἐν Τροίᾳ [[Ἀγαμέμνων]] Soph. Агамемнон, командовавший всеми (ахейскими) силами под Троей; [[ὑπέρ]] τινος σ. Isocr., Dem. вести войну от чьего-л. лица (ср. 4);<br /><b class="num">4)</b> [[руководить]] (в качестве главнокомандующего), (о войне) вести (ναυμαχίαν, πόλεμον Dem.): πάντα σ. [[ὑπέρ]] τινος Dem. вести всю войну в чью-л. пользу; τὰ στρατηγούμενα Dem. действия (распоряжения) главнокомандующего; στρατηγεῖσθαι [[ὑπό]] τινος Plat., Dem., Polyb. служить или воевать под чьим-л. командованием;<br /><b class="num">5)</b> [[руководить]], [[управлять]], [[распоряжаться]], [[вести]]: ἡ [[τύχη]] ἐστρατήγησε [[κάλλιον]] Xen. судьба устроила лучше (чем предполагали); [[ἵνα]] μὴ τὰ ζεύγη [[ἡμῶν]] στρατηγῇ Xen. чтобы нам не быть в зависимости от обоза; [[δυοῖν]] γερόντοιν στρατηγεῖται [[φυγή]] Eur. (эту) группу изгнанников ведут два старца;<br /><b class="num">6)</b> [[маневрировать]], [[прибегать к военной хитрости]]: στρατηγῶν [[λαβεῖν]] τινα [[ἀπωτάτω]] τινός Plut. хитростью отвлечь кого-л. подальше от кого-л.;<br /><b class="num">7)</b> [[перехитрять]], [[обманывать]] (τοὺς ὑπεναντίους Polyb.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[στρατηγός]]<br /><b class="num">1.</b> to be [[general]], Hdt., [[attic]]:—c. gen. to be [[general]] of an [[army]], Hdt., [[attic]]:—to [[lead]] as [[general]], c. dat., ἐστρατήγησε Λακεδαιμονίοισι Hdt.; c. acc. cogn., στρ. πόλεμον to [[conduct]] war, Dem.: with neut. adj., to do a [[thing]] as [[general]], [[τοῦτο]] Xen.; πάντα Dem.:—Pass. to be conducted, Plat., Dem.<br /><b class="num">2.</b> metaph., ποῦ σὺ στρατηγεῖς [[τοῦδε]]; how [[claim]]'st thou to [[command]] [[this]] man? Soph.
}}