View source for δέρη

{{LSJ2
|Full diacritics=δέρη
|Medium diacritics=δέρη
|Low diacritics=δέρη
|Capitals=ΔΕΡΗ
|Transliteration A=dérē
|Transliteration B=derē
|Transliteration C=deri
|Beta Code=de/rh
|Definition=v. [[δειρή]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ης, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> ép., jón. y poét. δειρή <i>Il</i>.11.26, Hes.<i>Th</i>.727, Hdt.1.51, E.<i>Hec</i>.152, Hp.<i>Mul</i>.1.38, A.R.4.127, Ach.Tat.4.19.4, Q.S.14.183, Orph.<i>A</i>.596; δείρα B.12.39; [[δειρά]] Pi.<i>O</i>.3.27, E.<i>Hipp</i>.771, <i>Io</i> 1065, <i>Fr</i>.283D., <i>AP</i> 7.493 (Antip.Sid.), Poll.2.235; [[δηρή]] D.P.<i>Au</i>.1.4; dór., lesb. [[δέρα]] Sapph.94.16, Alc.362.1, E.<i>Ba</i>.864, Simm.21.2; arcad. δέρϝα <i>Schwyzer</i> 664.14, 15, 18 (Orcómeno IV a.C.); eol. [[δέρρη]] <i>EM</i> 262.57G.<br /><b class="num">• Morfología:</b> [gen. δειρῆφι Opp.<i>C</i>.1.176; plu. gen. δεράων Call.<i>Dian</i>.92; dat. δειρῇσι <i>Od</i>.22.472]<br /><b class="num">I</b> anat. [[cuello]], [[cerviz]], [[garganta]] de pers. y dioses <i>Il</i>.3.371, 11.26, <i>h.Ven</i>.181, <i>h.Merc</i>.133, Sapph.l.c., Alc.l.c., A.<i>A</i>.329, 875, <i>Eu</i>.592, E.<i>Hipp</i>.771, <i>Hec</i>.152, <i>Io</i> 1065, <i>Fr</i>.283D., Hp.l.c., Simm.21.2, A.R.1.673, <i>AP</i> [[l.c.]], <i>IMEG</i> 62.2 (heleníst.), Ach.Tat.6.21.2, Colluth.133, τὰ ἀπὸ τῆς δειρῆς los adornos del cuello</i> Hdt.l.c., cf. X.<i>Cyr</i>.1.3.2<br /><b class="num">•</b>de animales: ref. al cuello de Escila <i>Od</i>.12.90, de un águila <i>Il</i>.12.204, <i>AP</i> 9.19 (Arch.), de un jabalí, Hes.<i>Sc</i>.391, de serpiente, Hdt.3.109, A.R.4.127, Orph.<i>A</i>.1014, <i>AP</i> 16.90, Nonn.<i>D</i>.15.82, de aves, Hdt.2.76, Theoc.18.57, de leones, Call.l.c., Nonn.<i>D</i>.11.68, 15.247, de un pez, Opp.<i>H</i>.2.274, de un caballo, Q.S.12.141, ἔκλεψε γὰρ [[αὐτοῦ]] τὴν δειρὴν ἡ φύσις pues la naturaleza le privó de cuello</i> al cocodrilo, Ach.Tat.4.19.4<br /><b class="num">•</b>p. ext. [[melena]] de un león, Ael.<i>NA</i> 17.26<br /><b class="num">•</b>de un collar en forma de serpiente bicéfala ὁρμὸς ... ἔχων διδυμάονα δειρήν Nonn.<i>D</i>.5.152.<br /><b class="num">II</b> como concepto terrestre u orográfico<br /><b class="num">1</b> [[garganta]] dicho de la entrada del Tártaro, Hes.<i>Th</i>.727.<br /><b class="num">2</b> [[ladera]], [[pendiente]] próxima a la cumbre o propiamente [[cumbre]], [[altura]], [[cresta]], [[sierra]], según otra interpretación [[collado]], [[cañada]], [[valle alto]], [[paso]] entre montañas (cf. δειράς), Μαιναλίαισιν ἐν δειραῖς en las laderas del Ménalo</i> Pi.<i>O</i>.9.59, cf. 3.27<br /><b class="num">•</b>gener. en sg. ἐν Πέλοπος ... νάσου π[ι] τυώδεϊ δείρᾳ ref. a las laderas que bajan hacia el istmo, B.l.c., εὐθυορϝίαν πὸς δερϝὰμ πὸς λόφον <i>Schwyzer</i> 664.14, cf. 15, 18, 24 (Orcómeno IV a.C.), <i>SEG</i> 11.1122.4 (Arcadia III a.C.), 13.278.6 (Acaya III a.C.), κοίλα [[δέρα]] n. de un lugar <i>IO</i> 46.30 (II a.C.), Πηλίου ἐν νιφόεντι ... δειρῇ Nic.<i>Th</i>.502, Poet.<i>de herb</i>.117, οἰνηρῇ δειρῇ κεκλιμένην πατρίδα Hermesian.7.54, cf. Hsch.s.u. [[δέρα]].<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>g<sup>u̯</sup>erH<sup>u̯</sup>3</i>- ‘[[tragar]]’, cf. en grado ø/pleno *<i>g<sup>u̯</sup>reH<sup>u̯</sup>3</i>- > ἔβρων; en pleno/ø *<i>g<sup>u̯</sup>orH<sup>u̯</sup>3</i>- > [[βορά]], lat. <i>[[uoro]]</i>, aaa. <i>querdar</i>.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0548.png Seite 548]] ἡ, = [[δειρή]], 1) Hals, Nacken, Aesch. Ag. 849. 1238; Eur. El. 485. – 2) Schlund, Kehle, Aesch. Ag. 320; Eur. Or. 41. – Nach Hesych. auch = [[δειράς]], Bergrücken.
}}
{{bailly
|btext=ης (ἡ) :<br /><b>1</b> cou;<br /><b>2</b> gorge, gosier.<br />'''Étymologie:''' DELG de δερϜᾱ, <i>skr.</i> et av. griva, cou.
}}
{{elnl
|elnltext=δέρη -ῆς, ἡ, Ιon. δειρή, Dor. δειρά. [~ δειράς?] hals, nek, keel:. τὰ ἀπὸ τῆς δειρῆς de halskettingen Hdt. 1.51.5. vallei, meestal plur.
}}
{{elru
|elrutext='''δέρη:''' дор. [[δέρα]] ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[шея]] Aesch., Eur.;<br /><b class="num">2)</b> [[горло]], [[глотка]] Aesch., Eur.
}}
{{grml
|mltxt=[[δέρη]], η (Α)<br />η [[δειρή]], ο [[λαιμός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[δειρή]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''δέρη:''' (όχι <i>δερά</i>), ἡ, Αττ. αντί [[δειρή]], [[λαιμός]], [[τράχηλος]], σε Τραγ.
}}
{{ls
|lstext='''δέρη''': ἡ, Ἀττ. ἀντὶ [[δειρή]], [[τράχηλος]], λαιμός, Τραγ., [[οἷον]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 329, 875. ΙΙ. = [[δειράς]], Ἡσύχ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[neck]], [[throat]] (Il.).<br />Other forms: poetical innovation [[δείρεα]] pl. (Euph.; after [[μέλεα]], [[μήδεα]], [[χείλεα]] etc. ); also [[δέρις]] (Alciphr., H.; cf [[ῥάχις]] etc.).<br />Dialectal forms: [[δέρη]] Att., [[δειρή]] Ion., [[δερϜα]] Arc., [[δέρα]] (Sapph.)<br />Compounds: Several poet. bahuvrihi's only with <b class="b3">-δειρος</b>, as 1. member only [[δειραχθής]] (AP), [[δειροκύπελλον]] (Luc.), [[δειρόπαις]] (Lyc.). Epic comp. (<b class="b3">ἀπο)δειροτομέω</b> [[cut off the neck]], as if from <b class="b3">*δειρο-τόμος</b>; s. Schwyzer 726.<br />Derivatives: Demin. [[δειράδιον]] (Poll.); [[δέραιον]] [[necklace]] (E.; from <b class="b3">περιδέρ-αιον</b> <b class="b2">id.</b> [Ar. etc.]), [[δέριον]] <b class="b2">id.</b> (Charis.); [[δειρητής]] = [[στρουθός]] (Nic. Fr. 123), [[δερβιστήρ]] (= <b class="b3">δερϜ-</b>) EM, <b class="b3">δερ[ρ]ιστήρ περιδέραιον ἵππου</b>, <b class="b3">δερ[ρ]ιστής κυνάγχη περιαυχένιος</b> H.; cf. [[βραχιονιστήρ]] s. [[βραχίων]].<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Beside [[δέρη]], [[δειρή]] from PGr. [[δερϜα]] (= Arc.) one compares IIr. and BSl. words: Skt. Av. <b class="b2">grīvā́</b>, Russ. <b class="b2">grī́va</b> (orig. [[neck]], cf. Russ. [[grívьna]] [[collar]]), Latv. [[grĩva]] <b class="b2">mouth of a ricer, Düna-mouth</b>. On this basis one assumes beside [[δερϜα]] < <b class="b2">*guer-u̯ā</b>, with which Aeol. [[δερα]] (for expected <b class="b3">*βερα</b>) does not agree. There is no explanation for [[guer-]]: [[gurī-]]. (Useless Szemerényi, Gnomon 43 (1971) 664). - Connection with [[devour]] (s. [[βιβρώσκω]]) is quite improbable.
}}
{{FriskDe
|ftr='''δέρη''': (att.), [[δειρή]] (ion. seit Il.), δερϝα (ark.), δερα (Sapph.)<br />{dérē}<br />'''Forms''': Poetische Neubildung δείρεα pl. (Euph.; nach μέλεα, [[μήδεα]], χείλεα und anderen Körperteilbezeichnungen); daneben [[δέρις]] (Alkiphr., H.; nach [[ῥάχις]] usw.). Viele poet. Bahuvrihi nur mit -δειρος, auch als 1. Glied nur [[δειραχθής]] (''AP''), [[δειροκύπελλον]] (Luk.), [[δειρόπαις]] (Lyk.).<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Hals]], [[Nacken]], [[Kehle]].<br />'''Derivative''': Vereinzelt belegte Ableitungen: Deminutivum [[δειράδιον]] (Poll.); [[δέραιον]] [[Halsband]], [[Halskette]] (E., X. usw.; aus der Hypostase [[περιδέραιον]] ib. [Ar. usw.]), δέριον ib. (Charis.); [[δειρητής]] = [[στρουθός]], "Halstier" (Nik. ''Fr''. 123), [[δερβιστήρ]] (= δερϝ-) ''EM'', δερ[ρ]ιστήρ· [[περιδέραιον]] ἵππου, δερ[ρ]ιστής (für -τήρ mit Latte?)· [[κυνάγχη]] [[περιαυχένιος]] H.; vgl. zu [[βραχιονιστήρ]] s. [[βραχίων]]. — Epische Zusammenbildung (ἀπο)[[δειροτομέω]] [[den Hals abschneiden]], wie von *δειροτόμος; zum Bildungstypus Schwyzer 726.<br />'''Etymology''': Neben [[δέρη]], [[δειρή]] aus urgr. δερϝα (= ark.) steht auf dem indo-iranisch-baltisch-slavischen Gebiet ein gleichgebildetes Wort für [[Nacken]]: aind. aw. ''grīvā́'', russ. ''grī́va'' [[Mähne]], [[Bergrücken]], [[Sandbank]] (urspr. [[Hals]], vgl. russ. ''grívьna'' [[Halsband]]), lett. ''grĩva'' [[Flußmündung]], [[Dünamünde]], lit. ON ''Gryvà''; vgl. zur Verbreitung Porzig Gliederung 172 und 113. Auf Grund dieser verlockenden Gleichung wird für δερϝα eine idg. Grundform *''g<sup>u̯</sup>er''-''u̯ā'' (neben *''g<sup>u̯</sup>rī''-''u̯ā'') angesetzt, wozu allerdings äol. δερα (für erwartetes *βερα) nicht stimmt. Der Unterschied ''g<sup>u̯</sup>er''-: ''g<sup>u̯</sup>rī''- ist nicht aufgeklärt: nach Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 2: 1, 107, Persson Beiträge 890 alter Ablaut; nach Hirt IF 31, 7 ''g<sup>u̯</sup>rī''- Fem. eines Wurzelnomens ''g<sup>u̯</sup>er''-; beiden Nomina wäre dann unabhängig voneinander ein ''u̯ā''-Suffix hinzugefügt; ganz unwahrscheinlich. — Weiterer Anschluß an das idg. Wort für [[verschlingen]] (s. [[βιβρώσκω]]) ist sehr wohl möglich, s. Schulze Q. 93ff.<br />'''Page''' 1,367-368
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[neck]], [[throat]]
}}