View source for γύαλον

{{LSJ1
|Full diacritics=γύᾰλον
|Medium diacritics=γύαλον
|Low diacritics=γύαλον
|Capitals=ΓΥΑΛΟΝ
|Transliteration A=gýalon
|Transliteration B=gyalon
|Transliteration C=gyalon
|Beta Code=gu/alon
|Definition=[ῠ], τό, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[hollow]], in Il. always of the [[breast-]] or [[back-piece]] of the cuirass, [θώρηκα] γυάλοισιν ἀρηρότα <span class="bibl">Il.15.530</span>: sg., usually of the [[front-piece]], <span class="bibl">5.99</span>, al. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[hollow]] of a vessel, κρατήρων γ. <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>1052</span> (lyr.); [[hollow vessel]], χρυσοῦ γέμοντα γύαλα θησαυροὺς βροτῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">Andr.</span>1093</span> (v. infr. <span class="bibl">4</span>). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">κοίλας πέτρας γ</b>. [[hollow]] of a rock, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span> 1081</span> (lyr.); [[cavern]], πέτρινα [μύχατα] γύαλα <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>189</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> pl., of [[hollow ground]], [[vales]], [[dells]], γυάλοις ὕπο Παρνησοῖο <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span> 499</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">h.Ap.</span>396</span>; Νύσης <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>26.5</span>; γ. Θεράπνας <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>10.56</span> (but γ. Πυθῶνος, Φοίβου <span class="bibl">Id.<span class="title">P.</span>8.63</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>237</span> (lyr.), cf. <span class="bibl"><span class="title">Ion</span> 245</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>460</span>, may perhaps refer to the rock-chambers of Delphi, cf. <b class="b3">γύαλα· θησαυροί, ταμιεῖα</b>, Hsch., and so perhaps in <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>1093</span> (v. supr.)); <b class="b3">Λύδιά τ' ἂγ γύαλα</b> throughout [[the vales]] of Lydia, <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>550</span> (lyr.); γύαλα χώρας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>110</span> (lyr.); <b class="b3">αἰθέρια γύαλα</b> [[the vault]] of heaven, <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span> 1.281</span>, cf. <span class="bibl">Orph.<span class="title">H.</span>19.16</span>.</span>
}}
{{DGE
|dgtxt=(γύᾰλον) -ου, τό<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>sólo en <i>Il</i>., [[parte hueca, prominencia de la coraza]] indistintamente en sg. y plu. ref. bien al [[peto]] o al [[espaldar]] τόν ῥ' ἐφόρει γυάλοισιν ἀρηρότα <i>Il</i>.15.530, ῥῆξε δὲ θώρηκος [[γύαλον]] <i>Il</i>.13.507, 17.314, cf. 5.99, 13.586, en la descripción de la coraza arcaica de Aquiles representada en un altar, Paus.10.26.5, cf. 27.3, Poll.1.134.<br /><b class="num">2</b> plu. [[panza de una vasija]] ἄφυσσε λοιβὰν ἐν κρατήρων γυάλοις E.<i>IA</i> 1052.<br /><b class="num">II</b> gener. plu. [[concavidad]] en la tierra<br /><b class="num">1</b> [[valle]], [[cañada]], [[hondonada]] γυάλοις ὑπὸ Παρνησσοῖο Hes.<i>Th</i>.499, cf. <i>h.Ap</i>.396, Θεσσαλία[ς] μηλοτρόφου ἐν γυάλοις B.14b.6, Λύδια ... γύαλα A.<i>Supp</i>.550, <i>Fr</i>.451u.11, de la entrada al reino de Hades ἐν γυάλοις Θεράπνας Pi.<i>N</i>.10.56, γύαλα Ναυκράτιδος <i>AP</i> 6.207 (Arch.), γυάλοις δ' ἐνὶ Τήλου <i>IG</i> 12(3).48.3 (Telos II/I a.C.)<br /><b class="num">•</b>en sg. [[gruta]] ref. al refugio de Filoctetes ὦ κοίλας πέτρας [[γύαλον]] S.<i>Ph</i>.1081.<br /><b class="num">2</b> rel. c. ciertos dioses [[recinto sagrado]] de Dioniso Νύσης ἐν γυάλοις <i>h.Hom</i>.26.5, ὑπὸ δὲ πέτρινα γύαλα E.<i>Hel</i>.189<br /><b class="num">•</b>rel. c. Apolo puede ser el <i>adyton</i> de su santuario en Delfos παρὰ μεσόμφαλα γύαλα Φοίβου E.<i>Ph</i>.237, Πυθῶνος ἐν γυάλοις Pi.<i>P</i>.8.63, cf. S.<i>Fr</i>.460, E.<i>Io</i> 76, 220, 233, 245, Ἀπόλλωνος γυάλοις en Delfos</i>, <i>CEG</i> 830.8 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>o tb. el [[templo]] o [[tesoro de las ofrendas en la vía sagrada]] θεοῦ χρυσοῦ γέμοντα γύαλα E.<i>Andr</i>.1093, cf. Hsch., ὀρφναίων γυάλων κληῖδας Colluth.49<br /><b class="num">•</b>ref. al [[recinto sagrado]] de Eleusis ναίεις ἁγνοῖσιν [[Ἐλευσῖνος]] γυάλοισιν Orph.<i>H</i>.40.6, cf. 41.4<br /><b class="num">•</b>rel. c. Zeus, del éter como [[bóveda]] σμαραγεῖ δὲ κεραυνὸς αἰθέρος ἐν γυάλοισιν Orph.<i>H</i>.19.16, αἰετὸς αἰθερίοισιν ἐπιθύνων γυάλοισιν Opp.<i>C</i>.1.281.<br /><b class="num">III</b> [[muralla]] ὃς ἱδρύσατο χώρας γύαλα Σιμουντίδι γᾷ ref. a Troya, Ar.<i>Th</i>.110.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>geH<sup>u̯</sup></i>- ‘[[curvo]]’ en grado ø <i>au</i> que c. otros grados vocálicos ha dado aaa. <i>kiol</i> ‘[[barco]]’, gr. [[γύης]], lat. <i>[[guttur]]</i>, etc.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0507.png Seite 507]] τό (verwandt mit [[γύης]], ursprünglich dasselbe Wort wie [[κοῖλος]], d. h. κόϊλος, Umlaut), die Höhlung, Wölbung; Hom. θώρηκος [[γύαλον]] Iliad. 5, 99. 13, 507. 587. 17, 314, nach Aristarchs Beobachtung, Lehrs Aristarch. p. 114, kein bestimmter, einzelner Theil des Panzers, sondern die ganze Höhlung, Wölbung desselben, = der gewölbte Panzer; διὰ θώρηκος γυάλοιο Iliad. 5, 189; plural. Iliad. 15, 530 πυκινὸς δέ οἱ ἤρκεσε [[θώρηξ]], τόν ῥ' ἐφόρει γυάλοισιν ἀρηρότα: plur. Homerisch anstatt des singul., bei ἀρηρότα nach Homers Art der Begriff »gut« zu ergänzen, »wohlgefügt in seiner Wölbung«, d. h. ein gewölbter, wohlgefügter Panzer. Man könnte auch annehmen, γύαλα seien die zwei Hälften des Panzers, Brust- und Rückenstück, welche an den Seiten des Leibes durch Spangen oder dgl. verbunden werden, und γυάλοισιν ἀρηρότα bezeichne, daß die beiden Hälften des Panzers fest zusammengeschnallt waren, oder vom Waffenschmiede sorgfältig gearbeitet waren, so daß sie fest und genau an einander paßten; eine solche Erklärung findet sich bei Paus. 10, 26, 2, aber Aristonicus wenigstens sagt davon Nichts, s. Scholl. Aristonic. Iliad. 5, 99. 189. 13, 507. 15, 530. 19, 361. Vgl. Apollon. Lex. Homer. p. 55, 28. S. auch [[κραταιγύαλος]]. – Nach Hom. bes. von Thalgründen und Schluchten, Παρνησσοῖο Hes. Th. 499; H. h. Apoll. 396; Pind. Πυθῶνος, Θεράπνας, P. 8, 66 N. 10, 56; Tragg.; γύαλα πέτρας, Felsgrotten, Soph. Phil. 1081; Λύδια, Lydische Thäler, Gefilde, Aesch. Suppl. 345 (vgl. γύα); Ναυκράτιδος γυάλων ναέται Archi. 5 (VI, 207); αἰθέρος γύαλα, Himmelsgewölbe, Orph. H. 18, 16, wie αἰθέρια Opp. C. 1, 281; auch κρατήρων, der hohle Bauch der Mischgefäße, Eur. I. A. 1052.
}}
{{bailly
|btext=ου (τό) :<br />cavité, creux ; <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> <i>dans l'Iliade</i>, γύαλα θώρηκος les deux moitiés d'une cuirasse (celle de la poitrine, celle du dos attachées sur les côtés par des agrafes) ; <i>au sg. d'ord. en parl. de la moitié qui couvre la poitrine, càd</i> le plastron;<br /><b>2</b> creux (d'une coupe);<br /><b>3</b> creux (d'un roc) ; roc creusé, caverne, antre, grotte;<br /><b>4</b> creux (d'une vallée) ; τὰ γύαλα vallée, vallon.<br />'''Étymologie:''' DELG v. [[γύης]].
}}
{{elnl
|elnltext=γύαλον -ου, τό [~ γύης] holte, welving (van voor- of achterplaat van een harnas, van een beker of vat); ook natuurlijke welving: grot; plur. holle ruimtes:; χρυσοῦ γέμοντα γύαλα, θησαυροὺς βρότων holle ruimtes vol met goud, de schatkamers van de mensen Eur. Andr. 1093; plur. ook dalen, valleien.
}}
{{elru
|elrutext='''γύᾰλον:''' τό<br /><b class="num">1</b> [[выпуклость]], [[выгнутая поверхность]] (θώρηκος γ. Hom.): γύαλα Hom. обе половины брони;<br /><b class="num">2</b> [[полость]] (κρατήρων γύαλα Eur.): κοίλας γ. πέτρας Soph. пещера в скале;<br /><b class="num">3</b> [[впадина]], [[долина]], [[лощина]], [[ущелье]] (γύαλα Παρνησοῖο HH, Hes., Πυθῶνος Pind., Αύδια Aesch.; μεσόμφαλα γύαλα Φοίβου Eur.; Ναυκράτιδος Anth.).
}}
{{ls
|lstext='''γύᾰλον''': τό, κοῖλον, ἐν Ἰλ. ἀείποτε ἐπὶ τοῦ θώρακος (θώρηξ), [[ὅστις]] ἀπετελεῖτο ἐκ δύο μερῶν, ὀπισθίου καὶ ἐμπροσθίου, [[ἅπερ]] ἐκαλοῦντο γύαλα ἢ ἡμιθωράκια, τὰ ὁποῖα ἡρμόζοντο κατὰ τὰ πλάγια διὰ συνδέσμων (πόρπαι, περόναι)· [[ὅθεν]] ὁ θώραξ ἐκαλεῖτο γυαλοθώραξ, Παυσ. 10. 26, 2· ἐν Ἰλ. Ο. 530 ἔχομεν θώρηκα· γυάλοισιν ἀρηρότα, ἀποτελούμενον ἐκ τῶν δύο τούτων τεμαχίων· πρβλ. κραταιγύαλος. 2) τὸ κοῖλον ἢ [[κοίλωμα]] ἀγγείου τινός, κρατήρων γ. Εὐρ. Ι. Α. 1052· ἢ κοῖλον [[ἀγγεῖον]], χρυσοῦ γέμοντα γύαλα ὀ αὐτ. Ἀνδρ. 1093. 3) κοίλας πέτρας γ., ἡ [[κοιλότης]] βράχου, Σοφ. Φ. 1081· [[σπήλαιον]], [[ἄντρον]], πέτρινα μύχατα γύαλα Εὐρ. Ἑλ. 189. 4) ἐν τῷ πληθ., ἐπὶ κοίλης χώρας, πεδιάδων, κοιλάδων, φαράγγων κ. τ. τ., γυάλοις ὕπο Παρνησοῖο Ἡσ. Θ. 499, πρβλ. Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀπόλλ. 396· Νύσης 25. 5· γύαλα Φοίβου, θεοῦ, ἐπὶ τῶν Δελφῶν, Εὐρ. Φοιν. 237, Ἴωνι, 245, πρβλ. Ἀριστοφ. Θεσμ. 110· Λύδιά τ’ ἄγ γύαλα ([[οὕτως]] ὁ Herm.) ἀνὰ τὰς κοιλάδας τῆς Λυδίας, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 550· γύαλα χώρας Ἀριστοφ. Θεσμ. 110· αἰθέρια γύαλα, ὁ [[θόλος]] τοῦ οὐρανοῦ, Ὀππ. Κ. 1. 281. 5.=[[κύβος]], [[λίθος]] [[τετράγωνος]], Ε. Μ. (Ἡ [[ῥίζα]] φαίνεται ἐν τῷ ἐγγυαλίζω, καὶ πιθανῶς τὸ ἐγγύη [[εἶναι]] συγγενές· ἀλλ’ ἡ [[συγγένεια]] πρὸς τὸ [[γύης]] ἢ πρὸς τὸ [[γυῖον]] [[εἶναι]] [[ἀμφίβολος]]).
}}
{{Autenrieth
|auten=[[convexity]], of [[cuirass]]; γυάλοισιν ἀρηρότα, fitted [[together]] of [[convex]] plat<&lt;>*<&gt;>s, Il. 15.530. See [[θώρηξ]]. (Il.)
}}
{{Slater
|sltr=<b>γῠᾰλον</b> <br /><b>a</b> [[hollow]], [[valley]] Πυθῶνος ἐν γυάλοις (P. 8.63) γ]υαλα μι[ (supp. Lobel) Δ.… γ]υάλων (supp. Lobel) Δ. 4h. 5. ζαθέας Πάρου ἐν γυάλοις fr. 140a. 63 (37).<br /><b>b</b> [[underground]] [[chamber]] τὰν δ (sc. ἁμέραν) ὑπὸ κεύθεσι γαίας ἐν γυάλοις Θεράπνας (sc. νέμονται [[Διόσκουροι]]) (N. 10.56)
}}
{{grml
|mltxt=[[γύαλον]], το (Α)<br /><b>1.</b> [[κοίλο]], [[ημιθωράκιο]] (στην [[Ιλιάδα]], για να δηλωθεί το πρόσθιο και οπίσθιο [[μέρος]] του θώρακα)<br /><b>2.</b> [[κοίλωμα]] δοχείου, αγγείου<br /><b>3.</b> [[κοίλωμα]] βράχου, [[σπηλιά]]<br /><b>4.</b> <b>πληθ.</b> τα [[γυάλα]]<br />α) (για πεδιάδες, κοιλάδες <b>κ.λπ.</b>) [[κοίλη]] [[χώρα]]<br />β) <b>φρ.</b> «αἰθέρια γύαλα» — ο [[ουράνιος]] [[θόλος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[γύαλον]] ανάγεται σε ΙΕ <i>g</i>(<i>u</i>) <i>ul</i>- «[[κοίλωμα]] (του χεριού)» <span style="color: red;"><</span> <i>g</i><i>ū</i> «[[λυγίζω]], [[κάμπτω]], [[κυρτώνω]]» με [[παρέκταση]] σε <i>Ι</i>- ([[πρβλ]]. [[αγκάλη]], [[ομφαλός]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''γύᾰλον:''' τό,<br /><b class="num">1.</b> [[κοίλωμα]], λέγεται για το θώρακα της πανοπλίας ([[θώρηξ]]), ο [[οποίος]] αποτελούνταν από ένα οπίσθιο [[μέρος]] και ένα εμπρόσθιο στο [[στήθος]], τα οποία ονομάζονταν <i>γύαλα</i>, ενωμένα στα [[πλευρά]] με πόρπες ή αγκράφες (<i>πόρπαι</i>, <i>περόναι</i>), σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> το [[κοίλωμα]] αγγείου ή το κοίλο [[αγγείο]], σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> η [[κοιλότητα]] της πέτρας, του βράχου, σε Σοφ.· [[σπηλιά]], [[σπήλαιο]], σε Ευρ.<br /><b class="num">4.</b> στον πληθ., κοιλάδες, λαγκαδιές, φαράγγια, σε Ησίοδ., Ευρ. (αμφίβ. προέλ.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: <b class="b2">hollow (of a cuirass), vales, dells</b> (Il.), also of the hand, cf. [[ἐγγυαλίζω]] s. below.<br />Derivatives: [[γυαλός]] adj. of [[λίθος]] (Call. Fr. [[anon]]. 331), with diff. accent [[γύαλος]] m. [[cubical stone]] (EM 243, 12); [[γυάλας]] [[cup]] (Megara and Macedonia, Ath. 11, 467 c; s. Solmsen Wortf. 216). <b class="b3">ἐγ-γυαλ-ίζω</b> [[hand over]] (Il.; s. Schwyzer 736). Independ. [[ἐγγύαλον]] (Orion) = [[ἔγκοιλον]]. - Also <b class="b3">γυέλιον κόλπον</b> H.<br />Origin: see [[γύης]]<br />Etymology: For the formation one might compare [[ἀγκάλη]], [[ὀμφαλός]] (Chantr. Form. 245ff.). For [[ἐγγυαλίζω]] one posits the meaning [[hollow of the hand]] Cf. Av. [[gav-]] [[hand]], s. [[ἐγγύη]]. Mostly connected with [[γύης]], [[γυῖα]] s.v.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[deriv. uncertain]<br /><b class="num">1.</b> a [[hollow]], as of the [[cuirass]] ([[θώρηξ]]), [[which]] was [[composed]] of a [[back]]-[[piece]] and [[breast]]-[[piece]], called γύαλα, joined at the sides by clasps or buckles (πόρπαι, περόναι), Il.<br /><b class="num">2.</b> the [[hollow]] of a [[vessel]] or a [[hollow]] [[vessel]], Eur.<br /><b class="num">3.</b> the [[hollow]] of a [[rock]], Soph.: a [[cavern]], [[grotto]], Eur.<br /><b class="num">4.</b> in plural, vales, dales, dells, Hes., Eur.
}}
{{FriskDe
|ftr='''γύαλον''': {gúalon}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': ‘Höhlung, Wölbung, z. B. eines Panzers, eines Fasses, eines Tals' (ep. lyr. seit Il.), urspr. auch [[Höhlung der Hand]], vgl. [[ἐγγυαλίζω]] unten.<br />'''Derivative''': Davon [[γυαλός]] Beiw. von [[λίθος]] (Kall. ''Fr''. ''anon''. 331), mit Akzentverschiebung [[γύαλος]] m. [[würfelförmiger Stein]] (''EM'' 243, 12); [[γυάλας]] Bez. eines Bechers (Megara und Makedonien, Ath. 11, 467 c; vgl. Solmsen Wortf. 216). Zusammenbildung [[ἐγγυαλίζω]] [[einhändigen]] (ep. lyr. seit Il.; vgl. Schwyzer 736). Davon unabhängig [[ἐγγύαλον]] (Orion) = ἔγκοιλον und nach diesem gebildet. — Mit anderem Suffixvokal [[γυέλιον]]· κόλπον H.<br />'''Etymology''': Zur Bildung vgl. [[ἀγκάλη]], [[ὀμφαλός]] usw. (Chantraine Formation 245ff.). Die für [[ἐγγυαλίζω]] vorauszusetzende Bedeutung [[Höhlung der Hand]] spricht für Zusammenhang mit lat. ''vola'' ib., arm. ''kalum'' [[nehmen]], [[fassen]], die indessen beide formal mehrdeutig sind, s. W.-Hofmann s. v. Als nächste Grundlage wäre dann ein ''l''-Stamm *''g''(''u'')''u̯el''-, *''g''(''u'')''u̯l̥''- ‘Höhlung (der Hand)’ anzusetzen. Ohne ''l''-Suffix aw. ''gav''- [[Hand]] usw., s. [[ἐγγυάω]]. Über weitere, z. T. entlegene und unsichere Anknüpfungen s. [[γαυλός]], [[γύης]], [[γυρός]], [[γωλεός]].<br />'''Page''' 1,330-331
}}