View source for ὀπυίω

{{LSJ1
|Full diacritics=ὀπυίω
|Medium diacritics=ὀπυίω
|Low diacritics=οπυίω
|Capitals=ΟΠΥΙΩ
|Transliteration A=opyíō
|Transliteration B=opuiō
|Transliteration C=opyio
|Beta Code=o)pui/w
|Definition=Att. [[ὀπύω]] <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1148b32</span>, Moer.<span class="bibl">p.278</span> P., also <span class="bibl">Cerc.17.41</span> (Hsch. gives <b class="b3">ὀπυόλαι· γεγαμηκότες</b>), used by Hom. only in pres., and in impf. with or without augm.: fut. <b class="b3">ὀπύσω [ῡ]</b> <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>255</span>.—Ep. Verb, used also in Cret. (v. infr.) and later Att. Prose: <span class="sense"><span class="bld">I</span> Act., of the man, [[marry]], [[take to wife]] (= <b class="b3">τὸ κατὰ νόμον μίγνυσθαι</b>, Hsch. [[sub verbo|s.v.]] [[βεινεῖν]]), τὴν Εὔμηλος ὄπυιε <span class="bibl">Od.4.798</span>, cf. <span class="bibl">2.207</span>, <span class="bibl">Il.16.178</span>; πρεσβυτάτην δ' ὤπυιε <span class="bibl">13.429</span>, cf. <span class="bibl">18.383</span>; τοῦ γὰρ ὀπυίεις παῖδα <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>356</span>; δῶκεν ὀπυίειν θυγατέρα ἥν <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>819</span>, cf. <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>4(3).59</span>, Ar.l.c.; <b class="b3">αἰ δέ κα . . ὁ ἐπιβάλλων ἡβίονσαν λείονσαν ὀπυίεθθαι μὴ λῇ ὀπυίεν</b> if . . the man whose right it is does not wish to [[marry]] her, though she is of marriageable age and willing to [[marry]], Leg.Gort.7.42 : abs., <b class="b3">πέντε δέ τοι φίλοι υἷες... οἱ δύ' ὀπυίοντες, τρεῖς δ' ἠΐθεοι θαλέθοντες</b> two [[wedded]]. etc., <span class="bibl">Od.6.63</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> Pass., of the woman, to [[be married]], τόν ῥ' ἐξ Αἰσύμηθεν ὀπυιομένη τέκε μήτηρ <span class="bibl">Il.8.304</span>, cf. Solon. ap. <span class="bibl">Plu.<span class="title">Sol.</span> 20</span>; αἰ κύσαιτο καὶ τέκοι ϝοικέα μὴ ὀπυιομένα <span class="title">Leg.Gort.</span>4.19 : c. dat., <b class="b3">αἰ δὲ τῷ αὐτῷ αὖτιν ὀπυίοιτο πρὸ τῶ ἐνιαυτῶ</b> ib.4. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> later, in Act., merely to [[have connection with]] a woman, Cerc. [[l.c.]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Eun.</span> 12</span>, <span class="bibl"><span class="title">Merc.Cond.</span>41</span>, etc.:—Pass., of the woman, οὐκ ὀπύουσιν ἀλλ' ὀπύονται [γυναῖκες] Arist. [[l.c.]], cf. <span class="title">AP</span>10.56.7 (Pall.); ἔνθ' ἂν εὕρῃ τὸν ἄρρενα ὑπὸ τῆς θηλείας ὀπυιόμενον <span class="bibl">D.H.19.2</span>. (<b class="b3">ὀπύ (ς) yω,</b> cf. [[ὀπυστύς]] and perhaps Skt. pusyati 'nourish', 'maintain'.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0364.png Seite 364]] att. ὀπύω, nach Moeris attisch für das hellenistische συγγίνεσθαι, ehelichen, zur Frau nehmen u. haben; πρεσβυτάτην δ' ὤπυιε θυγατρῶν, Il. 13, 429; τοὶ Χαοίτων μίαν δώσω ὀπυιέμεναι, καὶ σὴν κεκλῆσθαι ἄκοιτιν, 14, 268, öfter, immer von der rechtmäßigen Ehe; auch absolut, οἱ δύ' ὀπυίοντες, zwei verheirathet, Od. 6, 63; einmal bei Hom. auch pass., τὸν ὀπυιομένη τέκε [[μήτηρ]], Il. 8, 304; Ἥβαν ὀπυίει, Pind. I. 3, 77; [[ὅστις]] σ' ὀπύσει, Ar. Ach. 243; Ap. Rh. 1, 46; Theocr. 22, 161; Pallad. 5 (X, 56); auch in späterer Prosa, ὅτι αἱ γυναῖκες οὐκ ὀπυίουσιν ἀλλ' ὀπυίονται, Arist. Eth. 7, 5; ὑπὸ τοῦ ἀνδρὸς ὀπυίεσθαι, Plut. Sol. 20; Luc. Gall. 16 u. öfter; s. Piers. zu Moeris p. 278, der wie Porson zu Od. 4, 798 die Form ὀπύω vorzieht.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés. et impf.</i> [[ὤπυιον]];<br /><i>Pass. seul. prés.</i> ὀπυίομαι <i>et part. pf.</i><br /><b>1</b> prendre pour femme, épouser <i>en parl. de l'homme</i>, acc.;<br /><b>2</b> <i>Pass.</i> être épousée <i>en parl. de la femme ; p. ext.</i> être marié <i>en parl. de l'homme</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG étym. obscure ; mot pê médit. : cf. étrusque puia « épouse ».<br /><i><b>Syn.</b></i> [[γαμέω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ὀπυίω:''' атт. [[ὀπύω]] (impf. [[ὤπυιον]] - эп. тж. [[ὄπυιον]]; эп. inf. [[ὀπυιέμεν]] или [[ὀπυιέμεναι]])<br /><b class="num">1</b> [[жениться]], [[брать в жены]] (πρεσβυτάτην θυγατρῶν Hom.); pass. выходить замуж Hom., Plut., Anth.;<br /><b class="num">2</b> [[быть женатым]]: οἱ ὀπυίοντες Hom. женатые;<br /><b class="num">3</b> поздн. (act. - о мужчине, pass. - о женщине) предаваться распутству Luc., Anth.
}}
{{ls
|lstext='''ὀπυίω''': ἢ ὀπύω ([[ὅπερ]] ὁ Piers. εἰς Μοῖριν σ. 278, Πόρσ. εἰς Ὀδ. Δ. 798 θεωροῦσιν ὡς τὸν γνήσιον τύπον, ὁ δὲ Ἡσύχ. ἔχει: «ὀπυόλαι· γεγαμηκότες), ἐν χρήσει παρ’ Ὁμήρ. μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατατ. μετ’ αὐξήσεως ἢ [[ἄνευ]] αὐτῆς: μέλλ. ὀπύσω Ἀριστοφ. Ἀχ. 255. Ἐπικ. [[ῥῆμα]] ἐν χρήσει καὶ παρὰ μεταγεν. πεζογράφοις: Ι. ἐνεργ., ἐπὶ τοῦ ἀνδρός, νυμφεύομαι, [[λαμβάνω]] γυναῖκα, (συγγενέσθαι κατὰ νόμον Ἡσύχ. ἐν λέξ. βινεῖν), τὴν Εὔμηλος ὄπυιε Ὀδ. Δ. 798, πρβλ. Β. 207, Ἰλ. Π. 178· πρεσβυτάτην δ’ ὤπυιε Ν. 429, πρβλ. Σ. 383· τοῦ γὰρ ὀπυίεις παῖδα Ἡσ. Ἀσπὶς Ἡρ. 356· δῶκεν ὀπυίειν θυγατέρα ἣν ὁ αὐτ. ἐν Θεογ. 819 [[ὡσαύτως]] παρὰ Πινδ. ἐν Ι. 4. 102 (3. 77), Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ.· - ἀπολ., [[πέντε]] δέ τοι φίλοι υἷες ..., οἱ δύ’ ὀπυίοντες, [[τρεῖς]] δ’ ἠίθεοι θαλέθοντες, δύο ἔγγαμοι, κτλ., Ὀδ. Ζ. 63. 2) Παθ., ἐπὶ τῆς γυναικός, [[ὑπανδρεύομαι]], [[λαμβάνω]] ἄνδρα, τόν ῥ’ ἐξ Αἰσύμηθεν ὀπυιομένη [[τέκε]] [[μήτηρ]] Ἰλ. Θ. 304, πρβλ. Σόλωνα ἐν Πλουτ. Σόλ. 20, Ἀνθ. Π. 10. 56, 7 οὐκ ὀπυίουσιν ἀλλ’ ὀπυίονται [γυναῖκες] Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 7. 5, 4· ἔνθ’ ἄν εὕρῃ τὸν ἄρρενα ὑπὸ τῆς θηλείας ὀπυιόμενον Διον. Ἁλ. 17. 3. ΙΙ. παρὰ μεταγεν. συγγραφεῦσιν, ἐν τῷ ἐνεργ. [[ἁπλῶς]], βινῶ, συνεῖναι καὶ ὀπυίειν Λουκ. Εὐνοῦχ. 12· Τηρεὺς δύο ἀδελφὰς ἅμα ὀπυίων ὁ αὐτ. ἐν τῷ ἐπὶ Μισθ. Σινόντ. 41· ὤπυιες γὰρ ἐκεῖνον, ὁ δ’ [[αὖθις]] σὴν παράκοιτιν ὁ αὐτ. ἐν Ἀλεξ. 50· ἐν τῷ παθ., ἐπὶ γυναικός, πολλάς δ’ ἐστὶ γυναῖκας [[ἰδεῖν]] ... ὀπυιομένας [[ἀκορέστως]] Ἀνθ. Π. 10. 56.
}}
{{Autenrieth
|auten=inf. [[ὀπυιέμεν]](αι), ipf. ὤπυιε, ὄπυιε, [[pass]]. [[part]]. ὀπυιομένη: [[wed]], [[take]] to [[wife]]; [[part]]., married, [[act]]. of [[man]], [[pass]]. of [[woman]], Od. 6.63, Il. 8.304.
}}
{{Slater
|sltr=[[ὀπυίω]] [[marry]] Ἥβαν τ' ὀπυίει (Ceporinus: ὀπύει, ὀπήει codd.: sc. [[Ἡρακλέης]]) (I. 4.59)
}}
{{grml
|mltxt=[[ὀπυίω]], αττ. τ. ὀπύω (Α)<br /><b>1.</b> (για άντρα) [[παίρνω]] [[γυναίκα]], νυμφεύομαι<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> <i>ὀπυίομαι</i><br />(για [[γυναίκα]]) [[παίρνω]] άντρα, παντρεύομαι<br /><b>3.</b> έχω ερωτικές σχέσεις, συνουσιάζομαι<br /><b>4.</b> (η μτχ. ενεστ.) <i>ὀπυίων</i><br />[[έγγαμος]], παντρεμένος.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Κατά μία [[άποψη]], πρόκειται για λ. μεσογειακής προέλευσης, η οποία συνδέεται με το ετρουσκ. <i>puia</i> «[[σύζυγος]]», ενώ κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], λιγότερο πιθανή, το ρ. [[ὀπυίω]] ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] και συνδέεται με το αρχ. ινδ. <i>pusyati</i> «[[τρέφω]], [[συντηρώ]]». Τέλος, και στις δύο περιπτώσεις, δυσερμήνευτο παραμένει το αρκτ. <i>ὀ</i>- της λ.].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ὀπυίω:''' ή [[ὀπύω]], μέλ. <i>ὀπύσω</i>·<br /><b class="num">1.</b> Ενεργ., λέγεται για άντρα, [[συνάπτω]] γάμο, νυμφεύομαι, [[λαμβάνω]] ως σύζυγο, σε Όμηρ., Ησίοδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> Παθ., λέγεται για [[γυναίκα]], παντρεύομαι, σε Ομήρ. Ιλ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to take to wife]], [[to marry]], late also [[to have sexual intercourse with]], pass. [[to become married]], of women (Il., also Cret. a. late prose; cf. Wackernagel Unt. 228 n.1; on the meaning etc. Ruijgh L'élém. ach. 107 f. (against Leumann Hom. Wörter 284).<br />Other forms: Also [[ὀπύω]] (Arist., Cerc., Moer.), fut. [[ὀπύσω]] (Ar. Ach. 255).<br />Derivatives: <b class="b3">ὀπυ-σ-τύς</b> f. ([[σ]] anal.) [[marriage]] (Cret.); from the presentstem <b class="b3">ὀπυι-ηταί</b> pl. [[spouses]] (Herod.). <b class="b3">ὀπυ-όλαι γεγαμηκότες</b> H.; [[ὀπυασθώμεθα]] aor. subj. pass. (Lyr. Alex. Adesp. 1, 52) as from <b class="b3">*ὀπυάζομαι</b>. On the derivv. extensively Fraenkel Nom. ag. 1, 230 f.; on them Benveniste Noms d'agent 71 and Porzig Satzinhalte 182 a. 341.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: Unexplained. Tempting is the comparison with Etr. [[puia]] [[wife]] (Hammarström Glotta 11, 212; Schwyzer 62); so prob. pre-Gr. Mediterranean word. Wrong IE etymologies noted in Bq (also Add. et Corr.); to be rejected also Carnoy Ant. class. 24, 20 ("Pelasgian" to IE <b class="b2">*bū-</b> [[swell]]). (Not to Hitt. [[hapus]], which has a quite diff. meaning; Kloekhorst).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">1.</b> to [[marry]], wed, [[take]] to [[wife]], Hom., Hes., etc.<br /><b class="num">2.</b> Pass. of the [[woman]], to be married, Il.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ὀπυίω''': {opuíō}<br />'''Forms''': auch [[ὀπύω]] (Arist., Kerk., Moer.), Fut. ὀπύσω (Ar. ''Ach''. 255)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[zur Frau nehmen]], [[heiraten]], sp. auch [[geschlechtlich verkehren mit]], Pass. [[verheiratet werden]], von Frauen (ep. poet. seit Il., auch kret. u. sp. Prosa; vgl. Wackernagel Unt. 228 A.1; zur Bed. usw. Ruijgh L’élém. ach. 107 f. (gegen Leumann Hom. Wörter 284).<br />'''Derivative''': Davon ὀπυσ-τύς f. (σ anal.) [[Heirat]] (kret.); vom Präsensstamm ὀπυιηταί pl. [[Gatten]] (Herod.). ὀπυόλαι· γεγαμηκότες H.; ὀπυασθώμεθα Aor. Konj. Pass. (''Lyr''. ''Alex''. ''Adesp''. 1, 52) wie von *[[ὀπυάζομαι]]. Zu den Ableitungen ausführlich Fraenkel Nom. ag. 1, 230 f.; dazu noch Benveniste Noms d’agent 71 und Porzig Satzinhalte 182 u. 341.<br />'''Etymology''' : Nicht sicher erklärt. Bestechend ist der Vergleich mit etr. ''puia'' [[Gattin]] (Hammarström Glotta 11, 212; Schwyzer 62); somit wohl vorgr. Mittelmeerwort. Verfehlte idg. Etymologien sind bei Bq (auch Add. et Corr.) referiert; abzulehnen ebenfalls Carnoy Ant. class. 24, 20 ("pelasgisch" zu idg. ''bū''-’schwellen’[?]).<br />'''Page''' 2,407
}}