View source for ἐπόρνυμι

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐπόρνῡμι
|Medium diacritics=ἐπόρνυμι
|Low diacritics=επόρνυμι
|Capitals=ΕΠΟΡΝΥΜΙ
|Transliteration A=epórnymi
|Transliteration B=epornymi
|Transliteration C=epornymi
|Beta Code=e)po/rnumi
|Definition=and ἐπορνύω, aor. 1 <b class="b3">-ῶρσα</b>, poet. Verb, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[stir up]], [[arouse]], [[excite]], <b class="b3">ὅς μοι ἐπῶρσε μένος</b> who [[called up]] my might, <span class="bibl">Il.20.93</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[rouse and send against]], ἄγρει μάν οἱ ἔπορσον Ἀθηναιην <span class="bibl">5.765</span>, cf. <span class="bibl">Od.21.100</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>12</span>: c. inf., οἶον ἐπόρσειαν πολεμίζειν Ἕκτορι <span class="bibl">Il.7.42</span>; also of things, τὴν [ὀϊζύν] μοι ἐπῶρσε Ποσειδάων <span class="bibl">Od.7.271</span>; οἱ ἐπώρνυε μόρσιμον ἦμαρ <span class="bibl">Il.15.613</span>; ἥ σφιν ἐπῶρσ' ἄνεμον <span class="bibl">Od.5.109</span>; <b class="b3">τῇ τις θεὸς ὕπνον ἐπῶρσε</b> [[sent]] sleep [[upon]] her, <span class="bibl">Od.22.429</span>, cf. <span class="bibl">Il.12.252</span> (tm.); λαίλαπας <span class="bibl">Cerc.5.9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Pass., ἐπόρνῠμαι, with pf. [[ἐπόρωρα]], later 3sg. [[ἐπώρορε]] Pancr.<span class="title">Oxy.</span>1085.15: 3sg.Ep.aor. 2 Pass. [[ἐπῶρτο]]:—[[rise against]], [[fly upon]] one, c. dat., ἦ καὶ ἐπῶρτ' Ἀχιλῆϊ <span class="bibl">Il.21.324</span>: abs., ἐπὶ δ' ὄρνυτο δῖος Ἐπειός <span class="bibl">23.689</span>, cf. <span class="bibl">759</span>, <span class="bibl">Euph.23</span>: c. acc. cogn., τόνδ' ἐπόρνυται στόλον <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>187</span>; of things, c. inf., ὦρτο δ' ἐπὶ..οὖρος ἀήμεναι <span class="bibl">Od.3.176</span>; ἐπὶ δίψος ὄρωρεν <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>774</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1009.png Seite 1009]] (s. [[ὄρνυμι]]), erregen, aufregen, erwecken; ἐπὶ δ' ὤρνυε πάντας ἑταίρους Od. 21, 100, im feindlichen Sinne, wie [[ἄγρει]] μάν οἱ ἔπορσον Ἀθηναίην Il. 5, 765; ὅς ῥά οἱ Ἅκτορ' ἐπῶρσε 17, 72; ἥ [[σφιν]] ἐπῶρσ' ἄνεμον Od. 5, 109; Eur. Cycl. 12; c. int., οἶον ἐπόρσειαν πολεμίζειν Ἅκτορι Il. 7, 42; [[καί]] οἱ ἐπ' αἰετὸν ὦρσε Hes. Th. 523; feindlich, Unglück zusenden, ὀϊζύν Od. 7, 271, [[ἤδη]] γάρ οἱ ἐπώρνυε μόρσιμον [[ἦμαρ]] Ill. 15, 613, [[ὕπνον]] τινί, der Gott sandte ihr einen Schlaf, Od. 22, 429; ὅς μοι ἐπῶρσε [[μένος]] Il. 10, 93, in mir Muth anregte. – Pass. sich gegen Einen erheben, anstürmen, ἐπῶρτ' Ἀ χιλῆϊ Il. 21. 324; so feindlich, ἐπὶ δ' ὤρνυτο [[δῖος]] Ἀπειός 23, 689; ἐπὶ δ' ἀνέρες ἐσθλοὶ ὄρονται Od. 14, 104, vgl. 3, 471 u. ἐπὶ δ' ἀνὴρ ἐσθλὸς ὀρώρει Il. 23, 112. Vgl. [[ὄρνυμι]]. – C. acc., τόνδ' ἐπόρνυται στόλον Aesch. Suppl. 184.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ἐπόρσω, <i>ao.</i> [[ἐπῶρσα]];<br /><b>1</b> <i>tr.</i> pousser, exciter : τινι [[μένος]] IL exciter le courage de qqn;<br /><b>2</b> envoyer vers : τινι ὕπνον OD envoyer à qqn le sommeil ; <i>avec idée d’hostilité</i> pousser contre : τινά τινι ἐπ. pousser <i>ou</i> exciter qqn contre qqn ; ἐπ. πολεμίζειν τινί IL pousser (qqn) à guerroyer contre un autre ; ἐπ. τινι ἄνεμον OD, μόρσιμον [[ἦμαρ]] IL envoyer à qqn un vent de tempête, le jour de la mort;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἐπόρνυ]]μαι (<i>3ᵉ sg. ao.2</i> [[ἐπῶρτο]]) s'élancer sur <i>ou</i> contre, dat. <i>ou</i> acc..<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[ὄρνυμι]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπόρνῡμι:''' и ἐπ-ορνύω (fut. ἐπόρσω, aor. 1 [[ἐπῶρσα]], pf. [[ἐπόρωρα]], 3 л. sing. aor. 2 pass. [[ἐπῶρτο]])<br /><b class="num">1</b> [[возбуждать]], [[пробуждать]] ([[μένος]] τινί Hom.);<br /><b class="num">2</b> (против кого-л.) восстанавливать, поднимать, подстрекать (πάντας ἑταίρους Hom.): οἱ [[ἔπορσον]] Ἀθηναίην Hom. подними против него (Арея) Афину; ἐ. τινὰ πολεμίζειν Ἓκτορι Hom. побудить (заставить) кого-л. сразиться с Гектором; pass. подниматься (против кого-л.), устремляться, бросаться, нападать (Ἀχιλῆϊ Hom.; τὸν στόλον Aesch.): [[ὦρτο]] δ᾽ ἐπὶ [[οὖρος]] [[ἀήμεναι]] Hom. поднялся и подул ветер; ἐπορνυμένου ἀνέμοιο [[Simonides]] ap. Plut. когда дует ветер;<br /><b class="num">3</b> (нис)посылать, насылать (ὀϊζύν, [[ὕπνον]] τινί Hom.).
}}
{{ls
|lstext='''ἐπόρνῡμι''': καὶ -ύω: μέλλ. -όρσω· ἀόρ. -ῶρσα: ― ποιητ. [[ῥῆμα]], [[διεγείρω]], [[ἐξεγείρω]], ὅς μοι [[ἐπῶρσε]] [[μένος]] Ἰλ. Υ. 93. 2) [[διεγείρω]] καὶ [[ἀποστέλλω]] [[ἐναντίον]] τινός, [[ἄγρει]] μὰν οἱ [[ἔπορσον]] Ἀθηναίην, «ἄγε μὴν παρόρμησον αὐτῷ τὴν Ἀθηνᾶν» (Θ. Γαζῆς), Ε. 765, πρβλ. Μ. 293, Ὀδ. Φ. 100· μετ’ ἀπαρ., οἶον ἐπόρσειαν πολεμίζειν Ἕκτορι Ἰλ. Η. 42.: - [[ὡσαύτως]], ἐπὶ πραγμάτων, τὴν οϊζύν μοι [[ἐπῶρσε]] Ποσειδάων Ὀδ. Η. 271· οἱ ἐπώρνυε μόρσιμον [[ἦμαρ]] Ἰλ. Ο. 613· ἥ [[σφιν]] ἐπῶρσ’ ἄνεμον Ὀδ. Ε. 109, πρβλ. Εὐρ. Κύκλ. 12· τῇ τις θεὸς [[ὕπνον]] [[ἐπῶρσε]], ἔστειλεν [[ὕπνον]] εἰς αὐτήν, Ὀδ. Χ. 429, πρβλ. Ἰλ. Μ. 253. ΙΙ. Παθ. ἐπόρνῠμαι, μετὰ πρκμ. ἐπόρωρα, γ΄ ἑνικ. Ἐπικ. ἀορ. β΄παθ. ἐπῶρτο: ― ἐγείρομαι [[ἐναντίον]] τινός, ἐπιτίθεμαι, [[προσβάλλω]], [[ἐπιπίπτω]] [[ἐναντίον]] τινός, μετὰ δοτ., ἦ καὶ ἐπῶρτ’ Ἀχιλῆϊ Ἰλ. Φ. 324· ἀπολ., ἐπὶ δ’ ὤρνυτο [[δῖος]] Ἐπειὸς Ψ. 689, πρβλ. 759 (ἴδε [[ὄρομαι]]): ― μετὰ συστοίχ. αἰτ., τὸν δ’ ἐπόρνυται στόλον Αἰσχύλ. Ἱκ. 187: ― ἐπὶ πραγμάτων, μετ’ ἀπαρ., ὦρτο δ’ ἐπὶ.. [[οὖρος]] ἀήμεναι Ὀδ. Γ. 176· ἐπὶ [[δίψος]] ὄρωρεν Νικ. Θ. 774.
}}
{{grml
|mltxt=[[ἐπόρνυμι]] και ἐπορνύω (Α)<br /><b>1.</b> [[διεγείρω]], [[εξεγείρω]] («ὅς μοι [[ἐπῶρσε]] [[μένος]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[διεγείρω]] και [[στέλνω]] [[εναντίον]] κάποιου («[[ἐπεὶ]] γὰρ Ἥρα σοι [[γένος]] Τυρσηνικὸν ληστῶν ἐπῶρσεν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> [[στέλνω]] από [[ψηλά]] [[εναντίον]] κάποιου («[[Ζεύς]]... ὦρσεν ἀπ’ Ἰδαίων ὀρέων ἀνέμοιο θύελλαν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>μέσ.</b> επιτίθεμαι («ἧ καὶ ἐπῶρτ’ Ἀχιλῆι κυκώμενος [[ὑψόσε]] θύων», <b>Ομ. Ιλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>επί</i> <span style="color: red;">+</span> <i>όρνυμι</i> «[[κινώ]], [[εξεγείρω]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐπόρνῡμι:''' και -ύω, μέλ. <i>-όρσω</i>, αόρ. αʹ <i>-ῶρσα</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[εξεγείρω]], [[ξεσηκώνω]], [[διεγείρω]], [[εξάπτω]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[ξεσηκώνω]] και [[στέλνω]] [[εναντίον]], με δοτ., [[ὕπνον]] [[ἐπῶρσε]], της έστειλε ύπνο, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ., <i>ἐπόρνῠμαι</i>, με Ενεργ. παρακ. βʹ <i>ἐπόρωρα</i>, γʹ ενικ. Επικ. Παθ. αορ. βʹ [[ἐπῶρτο]]· εξεγείρομαι [[εναντίον]], [[προσβάλλω]], επιτίθεμαι, με δοτ., σε Ομήρ. Ιλ.· απόλ., στο ίδ.· λέγεται για πράγματα, με απαρ., σε Ομήρ. Οδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=and -ύω fut. -όρσω aor1 -ῶρσα<br /><b class="num">I.</b> to [[stir]] up, [[arouse]], [[excite]], Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[rouse]] and [[send]] [[against]], c. dat., [[ὕπνον]] [[ἐπῶρσε]] sent [[sleep]] [[upon]] her, Od.<br /><b class="num">II.</b> Pass. ἐπόρνῠμαι, with perf2 act. ἐπόρωρα, 3rd sg. epic aor2 [[pass]]. [[ἐπῶρτο]];— to [[rise]] [[against]], [[assault]], fly [[upon]] one, c. dat., Il.; absol., Il.:—of things, c. inf., Od.
}}