View source for ἄδεια

{{LSJ1
|Full diacritics=ἄδεια
|Medium diacritics=ἄδεια
|Low diacritics=άδεια
|Capitals=ΑΔΕΙΑ
|Transliteration A=ádeia
|Transliteration B=adeia
|Transliteration C=adeia
|Beta Code=a)/deia
|Definition=(A), ἡ, ([[ἀδεής]] Α<br><span class="bld">A</span> [[freedom from fear]], Th.7.20; esp. [[safe conduct]], [[amnesty]], [[indemnity]], ἀδείην διδόναι Hdt.2.121.ζ; τοῖς ἄλλοις ἄ. ἐδώκατε οἰκεῖν τὴν σφετέραν Antipho 5.77; ἐν ἀ. εἶναι Hdt.8.120; ἐν ἀδείῃ οὐ ποιεῖσθαι τὸ λέγειν = to [[hold]] it not [[safe]], Id.9.42; τὸ σῶμά τινος εἰς ἄδειαν καθιστάναι Lys.2.15; τῶν σωμάτων ἄ. ποιεῖν Th.3.58; πολλὴν ἄδειαν αὐτοῖς ἐψηφισμένοι ἔσεσθε ποιεῖν ὅτι ἂν βούλωνται Lys.22.19; ἄ. τινι παρασκευάσαι Id.16.13, cf. D.13.17; [[παρέχειν]] Id.21.210; opp. ἄ. εὑρίσκεσθαι And.1.34, D.24.47; [[λαμβάνειν]] Id.18.286; ἀδείας [[τυγχάνειν]] 5.6; τοῦ μὴ [[πάσχειν]] ἄδειαν ἤγετε 19.149; μετὰ πάσης ἀδείας 18.305; μετ' ἀ. 22.25:—also [[γῆς ἄδεια]], [[ἄδεια γῆς]] = a [[secure]] [[dwelling]]-[[place]], S.OC447:—[[licence]] to bring forward proposals or [[make]] [[charge]]s, D.24.45, Plu.Per.31, etc.<br><span class="bld">2</span> Lit. Crit., [[licence]], ἄδεια ποιητική A.D. Pron.38.3, al., Him.Or.1.1; κωμική ἄδεια A.D.Pron.69.19.(B), ἡ, ([[δέομαι]]) [[abundance]], [[plenty]], Telesp.44.1 H.; κρεῶν Sch.Ar.Nu.386.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ας, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀδέεια]] <i>Anecd.Ludw</i>.204.23<br />[[abundancia]], [[riqueza]] Teles 4.44, κρεῶν Sch.Ar.<i>Nu</i>.386a, cf. prob. op. por la ortografía a 1 [[ἄδεια]] <i>Anecd.Ludw</i>.l.c.<br />-ας, ἡ<br /><b class="num">1</b> [[falta de miedo]], [[sentimiento de seguridad]] πυλῶν ... διὰ τὴν ἄδειαν ἀνεῳγμένων Th.7.29.<br /><b class="num">2</b> [[falta de peligro]], [[seguridad]] ἐν ἀδείῃ Hdt.8.120, cf. X.<i>Mem</i>.2.1.5, τῶν Ἡρακλέους παίδων τὰ μὲν σώματα εἰς ἄδειαν κατέστησαν pusieron en seguridad las personas de los hijos de Heracles</i> Lys.2.15, ἄδειαν παρασκευάσαι Lys.16.13, D.13.17, τοῦ δὲ μὴ πάσχειν ... ἄδειαν ἤγετε D.19.149, μετὰ πάσης ἀδείας D.18.305, <i>Vit.Aesop.G</i> 97, μετ' ἀδείας D.22.25, ἐπὶ πολλῆς ἀδείας Plu.<i>Caes</i>.2, cf. Fauorin.<i>De Ex</i>.6.11, <i>Cor</i>.34, [[ἄδεια γῆς]] = [[lugar seguro]]</i> S.<i>OC</i> 447<br /><b class="num">•</b>[[inmunidad]] τῶν σωμάτων ἄ. ποιεῖν Th.3.58<br /><b class="num">•</b>[[derecho de inmunidad]], <i>POxy</i>.1119.17 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[salvación]] μηδεμίαν ... ἐλπίδα ἀδείας ἔχοντι D.C.43.8.4.<br /><b class="num">3</b> [[impunidad]] ἐπαγγέλλεσθαι ἀδείην ... διδόντα anunciar que concede la impunidad (al ladrón)</i>, Hdt.2.121ζ, ἄδειαν λαμβάνειν obtener la impunidad</i> D.18.286, D.C.60.16.2, ἀδείας τυγχάνειν D.5.6, ἄδειαν εὑρόμενος obteniendo la impunidad</i> And.<i>Myst</i>.34, cf. D.24.47, D.C.40.52.3, ἐν ὅσοις ἄλλοις ἄδειαν ἔδωκεν ὁ νόμος Arist.<i>EN</i> 1132<sup>b</sup>15, cf. <i>POxy</i>.34ue.3.4 (II d.C.), c. ποιέω en v. med. ἐν ἀδείῃ οὐ ποιευμένων τὸ λέγειν no habiéndose asegurado la impunidad para hablar</i> Hdt.9.42, ἄδειαν ποιησάμενος Th.6.60<br /><b class="num">•</b>esp. de la autorización legal para promover ciertas acciones, D.24.45, Plu.<i>Per</i>.31.<br /><b class="num">4</b> [[licencia]], [[libertad]] c. inf. ποιεῖν ... ὅτι ἄν βούλωνται Lys.22.19, οἰκεῖν τὴν σφετέραν Antipho 5.77, ἄδειαν δὲ τὰ κοινὰ διαρπάζειν τῷ βολουμένῳ πεποίηκεν D.24.9, περιβάλλειν οὐκ οὔσης ἀδείας no existiendo libertad para abrazarse</i> Philostr.<i>Im</i>.1.12.3, ἄ. μὲν ἀποδίδοσθαι, ἄ. δὲ ὠνεῖσθαι Philostr.<i>Gym</i>.45, μετὰ πάσης ἀδείας ἄρξομαι λέγειν comenzaré a hablar con entera libertad</i>, <i>Vit.Aesop.G</i> 89<br /><b class="num">•</b>[[autorización]], [[permiso]] βουλομένοις αὐτοῖς λειτουργεῖν παρέχομεν ἄδιαν <i>IEphesos</i> 43.24, cf. 27 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[libre disposición]], [[plena libertad]] para disponer de algo <i>PLond</i>.1716.5 (IV d.C.), para testar <i>PMasp</i>.151.26 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[oportunidad]] ἀδείας τυγχάνειν Aesop.133<br /><b class="num">•</b>prec. [[ποιητικὴ ἄδεια]] = [[licencia poética]]</i> A.D.<i>Pron</i>.38.3, Him.9.1, κωμικὴ ἄ. A.D.<i>Pron</i>.69.19.<br /><b class="num">5</b> peyor. [[libertinaje]] [[ἄδεια]] γὰρ καὶ [[ἐλευθερία]] Iust.Phil.<i>Dial</i>.1.5.<br /><b class="num">6</b> [[inactividad]], [[descanso]], [[abstención]] Hsch., τοῦ ἀμᾶν Eust.1162.47, cf. 1140.24, 1180.17.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0032.png Seite 32]] ([[ἀδεής]]), ἡ, Furchtlosigkeit, Sicherheit, ἐν ἀδείῃ οὐ ποιεῖσθαί τι, etwas für nicht gefahrlos halten, Her. 9, 42; bes. Sicherheit vor Strafe, ἄδειαν ποιησάμενος, nachdem er sich Straflosigkeit hatte zusichern lassen, Thuc. 6, 60; Plat. Legg. III, 701 a; τὰ σώματα εἰς ἄδειαν κατέστησαν Lys. 2, 15. Freiheit, [[ἄδεια]] τοῦ ποιεῖν ὅτι ἂν βούλωνται 30, 34; ἄδειαν ποιεῖν τινι, Einem Amnestie geben, Dem. 24, 9; so δοῦναι, mit folgdm inf., Antiph. 3, 77, u. öfter bei den Rednern; auch mit dem Artikel, τοῦ μὴ [[παθεῖν]] Dem. 24, 31; vgl. Boeckh Staatshaushalt II, p. 184; ψηφίζεσθαι Andoc. 1, 11; εὑρίσκεσθαί τινι Lys. 13, 55, verschaffen; ὧν ἐφρόνουν ἔλαβον ἄδειαν, sie durften ihre Gesinnungen ungestraft äußern, Dem. 18, 286; ἀδείας τυχεῖν, sicheres Geleit erhalten, 5, 6; ἐπ' ἀδείας, in S., Luc. Tim. 14; Plut. Sol. 22; ἐπὶ πολλῆς ἀδείας Caes. 2; ἄδ, πληγῶν καὶ κολάσεως qu. Rom. 111. Erlaubniß, Num. 10; so ἄδειαν διδόναι, c. inf., D. Sic. 20, 41.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> sécurité, sûreté : [[τῶν]] σωμάτων ἄδειαν ποιεῖν [[τισιν]] THC garantir la sûreté des personnes <i>ou</i> la vie sauve ; ἔχειν γῆς ἄδειαν SOPH vivre qqe part en toute sécurité ; μετ’ ἀδείας, ἐπ’ ἀδείας en sûreté ; μετὰ πάσης ἀδείας, ἐπὶ πολλῆς ἀδείας en toute sûreté;<br /><b>II.</b> impunité : ἄδειαν ποιεῖσθαι THC s'assurer l'impunité ; amnistie;<br /><b>III.</b> liberté de faire, de dire qch : [[οὐκ]] [[ἐν]] ἀδείῃ ποιεύμενοι τὸ λέγειν HDT ne se jugeant pas libre de dire sans danger;<br /><b>IV.</b> <i>t. de droit att.</i><br /><b>1</b> [[autorisation accordée par l'Assemblée du peuple à tout citoyen de proposer certaines résolutions et d'agir contrairement à des décisions antérieures]];<br /><b>2</b> sauf-conduit.<br />'''Étymologie:''' [[ἀδεής]]¹.
}}
{{elru
|elrutext='''ἄδεια:''' ион. [[ἀδείη]] ἡ<br /><b class="num">1</b> [[безопасность]], [[неприкосновенность]] ([[εἰρήνη]] καὶ ἄ. Plut.): μετ᾽ ἀδείας Thuc., Dem. и ἐπ᾽ ἀδείας Plut. в безопасности; ούκ ἐν ἀδείῃ ποιέεσθαι τὸ λέγειν Her. считать небезопасным говорить (о чем-л.); τῶν σωμάτων ἄδειαν ποιεῖν τινι Dem. обеспечить кому-л. личную безопасность; γῆς ἄ. Soph. возможность безопасного пребывания или передвижения в стране;<br /><b class="num">2</b> [[свобода]] (действий), право: ἄ. τοῦ ποιεῖν τι Lys. право беспрепятственно делать что-л.;<br /><b class="num">3</b> [[освобождение от наказания]], [[ненаказуемость]] (ἄ. πληγῶν καὶ κολάσεως Plut.): ἀδείας [[τυχεῖν]] Dem. получить гарантию неприкосновенности.
}}
{{ls
|lstext='''ἄδεια''': ἡ, (ἀδεὴς) [[ἀφοβία]], [[ἀσφάλεια]], Λατ. securitas, [[ἰδίᾳ]] ἐπὶ προσώπου, ἀδείην διδόναι, = παρέχειν ἀσφάλειαν ζωῆς, ἀμνηστίαν, Ἡρόδ. 2. 121, 6· τοῖς ἄλλοις ἄδειαν δεδώκατε οἰκεῖν τὴν σφετέραν, Ἀντιφῶν 138· 24· ἐν ἀδείῃ [[εἶναι]], Ἡρόδ. 8. 120· οὐκ ἐν ἀδείῃ ποιεῖσθαι τὸ λέγειν, οὐχὶ ἀσφαλές, ὁ αὐτ. 9. 42· τὸ σῶμά τινος εἰς ἄδειαν καθιστάναι, Λυσ. 192. 4· τῶν σωμάτων ἄδειαν ποιεῖν, Θουκ. 3. 58· [[ὡσαύτως]], ἄδειαν ψηφίζεσθαι [[περί]] τινος, Λυσ. 166· 7· ἄδ. τινὶ παρασκευάζειν, παρέχειν, Δημ. 171. 7, κτλ.· ἀντίθετον πρὸς τὸ ἄδειαν εὑρίσκεσθαι, λαμβάνειν ἀμνηστίαν, ἀσφάλειαν, Ἀνδοκ. 3. 14· λαμβάνειν, Δημ. 321. 10· ἀδείας τυγχάνειν, ὁ αὐτ. 58. 16· τοῦ μὴ πάσχειν ἄδειαν ἤγετε, ὁ αὐτ. 387. 17· μετὰ πάσης ἀδείας, ὁ αὐτ. 327. 9· μετ’ ἀδείας, 601. 13: - [[ὡσαύτως]] γῆς ἄδ., ἀσφαλὴς [[κατοικία]], Σοφ. Ο. Κ. 447: - εἰς ὡρισμένας περιστάσεις ἐν Ἀθήναις οἱ κατήγοροι ἦσαν ὑποχρεωμένοι νὰ λαμβάνωσιν ἄδειαν, [[ἤτοι]] ἀσφάλειαν, πλήρη ἐλευθερίαν, [[ὅπως]] ὁμιλήσωσι, Δημ. 715. 14, Πλουτ. Περ. 31, πρβλ. Λεξ. Ἀρχαιοτήτων.
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἄδεια:''' ἡ ([[ἀδεής]]), [[ελευθερία]] από φόβο, [[αφοβία]]· <i>ἀδείην διδόναι</i>, [[παρέχω]] [[αμνηστία]], [[αποζημίωση]], [[εγγύηση]], [[εξασφάλιση]], [[ασφάλεια]] ζωής, σε Ηρόδ.· ἐν ἀδείῃ [[εἶναι]], στον ίδ.· [[τῶν]] σωμάτων ἄδειαν ποιεῖν, σε Θουκ.· <i>ἄδειάν τινι παρασκευάζειν</i>, <i>παρέχειν</i>, σε Δημ.· αντίθ. προς το <i>ἄδειαν λαμβάνειν</i>, το να λαμβάνει [[κάποιος]] [[ασφάλεια]], [[εγγύηση]] ζωής, στον ίδ.· <i>ἀδείας τυγχάνειν</i>, στον ίδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἀδεής]]<br />[[freedom]] from [[fear]], ἀδείην διδόναι to [[grant]] an [[amnesty]], [[indemnity]], Hdt.; ἐν ἀδείῃ [[εἶναι]] Hdt.; τῶν σωμάτων ἄδειαν ποιεῖν Thuc.; ἄδειάν τινι παρασκευάζειν, παρέχειν Dem.; opp. to ἄδειαν λαμβάνειν to [[receive]] [[indemnity]], Dem.; ἀδείας τυγχάνειν Dem.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[immunity]], [[impunity]], [[indemnity]], [[safe conduct]], [[safe-conduct]], [[a free pardon]], [[freedom from danger]], [[rights of sanctuary]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[ἀσφάλεια]]). Ἀπό τό [[ἀδεής]] (α στερητ. + [[δέος]]). Δές γιά περισσότερα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[δείδω]].
}}