View source for χωρίς

{{LSJ1
|Full diacritics=χωρίς
|Medium diacritics=χωρίς
|Low diacritics=χωρίς
|Capitals=ΧΩΡΙΣ
|Transliteration A=chōrís
|Transliteration B=chōris
|Transliteration C=choris
|Beta Code=xwri/s
|Definition=Adv., also χωρί, [[quod vide|q.v.]]: (v. [[χῆρος]]):—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[separately]], [[apart]], once in <span class="bibl">Il., 7.470</span>; χ. μὲν πρόγονοι, χ. δὲ μέτασσαι, χ. δ' αὖθ' ἕρσαι <span class="bibl">Od.9.221</span>, cf. <span class="bibl">4.130</span>, <span class="bibl">Sapph.<span class="title">Supp.</span>20a</span>.<span class="bibl">16</span>, <span class="title">IG</span>12.108.32, al.; χ. ἡ τιμὴ θεῶν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>637</span>; κεῖται χ. ὁ νεκρός <span class="bibl">Hdt.4.62</span>; χ. περὶ αὐτῶν ἑκάστου οἱ νόμοι κεῖνται <span class="bibl">Antipho 5.10</span>; <b class="b3">χίλια τάλαντα . . χ. θέσθαι</b> [[set]] them [[apart]], [[in reserve]], <span class="bibl">Th.2.24</span>; <b class="b3">χ. οἰκεῖν</b> live [[apart]], have an independent establishment, <span class="bibl">D.4.36</span>, <span class="bibl">47.72</span>; <b class="b3">χ. γενόμενοι</b> being [[separated]], <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span> 4.1.18</span>; χ. ἀπ' ἀλλήλων <span class="bibl">Parm.8.56</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>98c</span>; μή με χ. αἰτιῶ [[without evidence]], <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>608</span>; χ. ποιῆσαι [[distinguish]], <span class="bibl">Isoc.15.68</span>; <b class="b3">χ. βλέπειν</b> look [[two ways]], [[squint]], <span class="bibl">Timocl.27.6</span>; opp. [[κοινῇ]], <span class="bibl">Isoc.12.160</span>; opp. [[κοινόν]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>860</span>; <b class="b3">χ. δέ</b> . . and [[separately]], and [[besides]], <span class="bibl">Th.2.13</span>; [[separately]], <span class="bibl">Lys.22.16</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Arist.</span>20</span>; <b class="b3">λέγειν χ. περὶ ἑκάστου</b> Lexap.<span class="bibl">Aeschin.1.35</span>; χ. καὶ ἐν μέρει <span class="bibl">Id.3.2</span>; <b class="b3">περὶ τὸ ἓν καὶ χ</b>. about the one and [[without]] [the one] <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ph.</span>203a14</span>; [[otherwise]], χ. δὲ μηδαμῶς <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>950c</span>; <b class="b3">χ. ἢ ὁκόσοι</b> [[except]] so many as... <span class="bibl">Hdt.2.77</span>; χωρὶς ἢ ὅσα <span class="bibl">D.C.53.21</span>; χωρὶς ἤ ὅτι <span class="bibl">Hdt.1.94</span>,<span class="bibl">4.61</span>,<span class="bibl">82</span>; also <b class="b3">χ. εἰ μή</b> (condemned by Ps.-Hdn.post Moer.<span class="bibl">p.462P.</span>), Plu.2.698f, <span class="bibl">A.D.<span class="title">Pron.</span> 91.8</span>, al.; χ. πλήν <span class="bibl">Paus.1.34.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., [[of different nature]], [[kind]], or [[quality]], <span class="bibl">Semon.7.1</span>; χ. τό τ' εἶναι καὶ τὸ μὴ νομίζεται <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span> 528</span>; χ. τό τ' εἰπεῖν πολλὰ καὶ τὰ καίρια <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>808</span>; χ. ᾤμην εἶναι τὸ συνεῖναί τε ἀλλήλοις διαλεγομένους καὶ τὸ δημηγορεῖν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>336b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> as [[preposition]] c. gen., [[without]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>926</span>, etc.; [[without the help]] or [[will of]], χ. Ζηνός <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>1002</span>(lyr.): after its case, πόνου χ. <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>915</span>, cf. Theon. Sm.<span class="bibl">p.1H.</span> </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[separate from]], [[apart from]], χ. ἀθανάτων <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>9.41</span>; χ. ἀνθρώπων στίβου <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>487</span>; χωρὶς ᾤκισται θεῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>2</span>; χ. ὀμμάτων ἐμῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">Or.</span>272</span>; ἡ ψυχὴ χ. τοῦ σώματος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>67a</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[independently of]], [[without reckoning]], <span class="bibl">Hdt.1.93</span>, <span class="bibl">106</span>, <span class="bibl">6.58</span>; χ. τε γένους οὐκ ἔστιν ὅτῳ μείζονα μοῖραν νείμαιμ' ἢ σοί <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>293</span> (anap.); <b class="b3">χ. δὲ τῆς δόξης οὐδὲ δίκαιόν μοι δοκεῖ</b> . . <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>35b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[differently from]], [[otherwise than]], χ. μυρηρῶν τευχέων πνέων <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>180.5</span>; χ. δήπου σοφία ἐστίν ἀνδρείας <span class="bibl">Pl.<span class="title">La.</span>195a</span>, cf. <span class="bibl">D.19.13</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1388.png Seite 1388]] 1) advb., [[gesondert]], getrennt, besonders, einzeln; Hom. χωρὶς δ' αὖθ' Ἑλένῃ πόρε δῶρα, Od. 4, 130, u. öfter; χωρὶς μὲν πρόγονοι, χωρὶς δὲ [[μέτασσαι]], χωρὶς δ' αὖθ' ἕρσαι 9, 221; χωρὶς ἡ τιμὴ θεῶν Aesch. Ag. 623; Soph. O. C. 812; κεῖται χωρὶς ὁ [[νεκρός]] Her. 4, 62; χωρὶς ἤ, außer, χωρὶς ἢ ὁκόσοι, ausgenommen so viel wie, 2, 77; χωρὶς ἢ ὅτι, ausgenommen daß, 1, 94. 130. 164. 4, 61. 82; Plat. oft, χωρὶς ἀφελόντες ἀπὸ τῶν ἄλλων Polit. 258 c; χωρὶς διαιρεῖν, διαλαβεῖν u. ä.; über χωρὶς εἰ, χωρὶς εἰ μή u. χωρὶς [[πλήν]] vgl. Lob. zu Phryn. p. 459; χωρὶς οἰκεῖν, abgesondert wohnen, seine eigne Wirthschaft haben, Dem. 47, 35 u. öfter; <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[κοινῇ]] Isocr. 12, 160. – Uebtr., verschiedenartig, von verschiedener Beschaffenheit, Simonds. mul. 1; vgl. Schäf. Theogn. 91; χωρὶς γενόμενοι, in verschiedene Schaaren getheilt, Xen. Cyr. 4, 1,18; – anders, von anderer Art, Soph. O. R. 208; – außerdem, Plat. Legg. XII, 950 c. – 2) praepos. c. genit., [[getrennt wovon]], [[ohne]]; χωρὶς ἀθανάτων Pind. Ol. 9, 44; Aesch. Ag. 900; μή μ' ἀφῇς ἐρῆμον οὕτω χωρὶς ἀνθρώπων στίβου Soph. Phil. 485, u. oft; χωρὶς εἶναι [[ἀλλήλων]], im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[ὁμοῦ]] εἶναι, Xen. Cyr. 6, 1,7; χωρὶς ὀμμάτων ἐμῶν, fern von meinen Augen, Eur. Or. 272; abgesehen wovon, außer, Her. 1, 93. 106. 6, 58; [[χωρίς]] τε γένους οὐκ ἔστιν ὅτῳ μείζονα μοῖραν νείμαιμ' ἢ σοί Aesch. Prom. 290; – verschieden wovon, anders als, χωρὶς [[δήπου]] [[σοφία]] ἐστὶν ἀνδρείας Plat. Lach. 195 a, u. öfter, wie Sp.
}}
{{bailly
|btext=<i>adv. et prép.</i><br />séparément :<br /><b>I.</b> à part : χωρὶς [[εἶναι]] XÉN être séparé ; χωρὶς μὲν…, χωρὶς [[δέ]], d'un côté…, de l'autre ; χωρὶς οἰκεῖν DÉM habiter à part ; χωρὶς ποιεῖν ISOCR distinguer ; [[χωρίς]] τινι διδόναι IL <i>ou</i> [[πορεῖν]] OD donner qch à qqn en particulier ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> [[séparément de]], [[à part]] : ἡ ψυχὴ χωρὶς τοῦ σώματος PLAT l'âme séparément du corps ; loin de : χωρὶς ἀνθρώπων, à l'écart des hommes, loin des hommes ; [[χωρίς]] τινος, [[ἀπό]] τινος, loin de qqn <i>ou</i> de qch;<br /><b>2</b> sans, avec le gén.;<br /><b>3</b> à part, à l'exception de, outre, gén. : χωρὶς τούτων, à part cela, outre cela ; <i>au commenc. d'une phrase</i>, en outre ; χωρὶς ἡ ὁκόσαι HDT excepté toutes celles qui ; χωρὶς ἤ, χωρὶς [[ὅτι]], χωρὶς ἢ [[ὅτι]], excepté que ; θαυμασία δ’ ἡ [[χώρη]] [[οὐκ]] [[ἔχει]] χωρὶς [[εἰ]] [[ὅτι]] ποταμούς HDT le pays n'a rien de remarquable, excepté les fleuves ; χωρὶς [[εἰ]] [[μή]], χωρὶς ἂν [[μή]], excepté si, à moins que, <i>etc.</i><br /><b>II.</b> [[différemment]] : χωρὶς τό τ’ [[εἶναι]] καὶ τὸ μὴ νομίζεται EUR être <i>ou</i> n’être pas sont réputés choses différentes ; χωρὶς [[τά]] τ’ [[εἰπεῖν]] πολλὰ καὶ τὰ καίρια SOPH parler beaucoup et à propos sont choses différentes.<br />'''Étymologie:''' cf. [[χῆρος]].
}}
{{elru
|elrutext='''χωρίς:'''<br /><b class="num">I</b> [[adv]].<br /><b class="num">1</b> [[отдельно]], [[порознь]], [[врозь]] (δοῦναί τί τινι Hom.; κεῖσθαι Her.; οἰκεῖν Dem.): χ. [[θέσθαι]] τι Thuc. отложить в сторону, спрятать про запас что-л.; χ. γενόμενοι Xen. разделившись на отдельные группы;<br /><b class="num">2</b> [[лично]], [[по личному мнению]]: χ. αἰτιᾶσθαί τινα Soph. обвинять кого-л. по личному впечатлению, т. е. не спросив его в чем дело; εἰ δ᾽ ἐμοὶ [[φίλος]] ὅδ᾽ [[ἐστί]], χ. [[τοῦτο]] [[κοὐ]] κοινὸν στρατῷ Eur. если он мне дорог, то это чувство мое личное, а не (всего) войска; ἔστησαν δὲ [[τρόπαιον]], [[ἰδίᾳ]] μὲν Λακεδαιμόνιοι χ. δ᾽ Ἀθηναῖοι Plut. они воздвигли трофей: лакедемоняне - свой, а афиняне - свой;<br /><b class="num">3</b> [[кроме того]], [[сверх того]]: χ. δὲ χρυσίου ἀσήμου Thuc. кроме того (имелось) золото в слитках;<br /><b class="num">4</b> [[не считая]], [[за исключением]]: χ. ἢ ὁκόσοι [[σφι]] ἱροὶ [[ἀποδεδέχαται]] Her. (египтяне едят животных), за исключением тех, которые считаются у них священными;<br /><b class="num">5</b> [[различно]], [[иначе]]: χ. ᾤμην εἶναι τὸ συνεῖναί τε ἀλλήλοις διαλεγομένους καὶ τὸ δημηγορεῖν Plat. я считал, что беседовать друг с другом - одно, а говорить публично - другое; χ. τὸ τ᾽ εἶναι καὶ τὸ μή Eur. быть и не быть - вещи разные.<br /><b class="num">II</b> praep. [[cum]] gen.<br /><b class="num">1</b> [[без]] (Aesch. etc.; πόνου χ. οὐδὲν εὐτυχεῖ Soph.);<br /><b class="num">2</b> [[вдали от]] (ἀθανάτων Pind.; ἀνθρώπων στίβου Soph.): ἐξαμεῖψαι χ. ὀμμάτων τινός Eur. скрыться с чьих-л. глаз;<br /><b class="num">3</b> [[кроме]], [[помимо]]: χ. τοῦ φόρου ἥρπαζον [[τοῦτο]] ὅ τι ἔχοιεν ἕκαστοι Her. помимо обложения данью, (скифы) грабили все, что каждый имел; χ. τῆς δόξης Plat. не говоря об (общественном) мнении;<br /><b class="num">4</b> по-иному, иначе: χ. [[δήπου]] [[σοφία]] ἐστὶν ἀνδρείας Plat. ведь мудрость не то, что мужество.
}}
{{ls
|lstext='''χωρίς''': Ἐπίρρ., [[ὡσαύτως]], [[χῶρι]], ὃ ἴδε· (ἴδε ἐν λ. [[χῆρος]])· - «χωριστά», [[κεχωρισμένως]] ἀπὸ τῶν ἄλλων, κατ’ ἰδίαν, [[ἅπαξ]] ἐν Ἰλ. Ζ. 470· χωρὶς μὲν πρόγονοι, χωρὶς δὲ [[μέτασσαι]], χωρὶς δ’ αὖθ’ ἕρσαι Ὀδ. Ι. 221, πρβλ. Δ. 130, κλπ.· χ. ἡ τιμὴ θεῶν Αἰσχύλ. Ἀγ. 637· μή με χ. αἰτιῶ, χωρὶς αἰτίας, χωρὶς ἀποδείξεων, Σοφ. Ο. Τ. 608 κεῖται χ. ὁ νεκρὸς Ἡρόδ. 4. 62· χ. κεῖνται οἱ νόμοι [[περί]] τινος Ἀντιφῶν 140. 23· χίλια τάλαντα ... χ. θέσθαι, χωριστά, κατὰ [[μέρος]], Θουκ. 2. 24· χ. οἰκεῖν, κατοικεῖν χωριστά, ἰδιαιτέρως, Δημ. 50. 22., 1161. 15· χ. γενόμενοι, χωρισθέντες, Ξεν. Κύρ. 4. 1, 18· χ. ποιεῖν, διακρίνειν, Ἰσοκρ. 342D· παραδόξως: χωρὶς βλέπειν, δηλ. κατὰ δύο διευθύνσεις, περὶ τοῦ Καλλιμέδοντος ὃς ἦν [[διάστροφος]] τοὺς ὀφθαλμούς, δηλ. «ἀλλοίθωρος», Τιμοκλῆς ἐν «Πολυπράγμονι» 1· ἀντίθετ. τῷ [[κοινῇ]], Ἰσοκρ. 266D· τῷ κοινὸν Εὐρ. Ἑκ. 860· χ. δέ ..., καὶ χωριστά, καὶ [[προσέτι]], Θουκ. 2. 13· ἀντίθετ. τῷ [[ἰδίᾳ]] μέν, Πλουτ. Ἀριστείδ. 20· χωριστά, καθ’ ἕκαστον, Λυσίας 165. 35· χ. λέγειν Αἰσχίν. 5.32, πρβλ. 54. 8· τὸ χ., τὸ διαιρούμενον, τὸ διαιρετόν, τὸ ἕν καὶ χ. Ἀριστ. Φυσικ. 3. 4, 4· - [[προσέτι]], ἐκτός, χ. δὲ [[μηδαμῶς]] Πλάτ. Νόμ. 950C· - χ. ἢ ὁκόσοι, πλὴν ὅσοι ..., Ἡρόδ. 2. 77· χωρὶς ἢ, ἐκτὸς ὅτι, χωρὶς ἢ ὅτι τὰ [[θήλεα]] τέκνα καταπορνεύουσι ὁ αὐτ. 1. 94· χωρὶς ἢ ὅτι, ἐκτὸς ὅτι, χωρὶς ἢ ὅτι πολλῷ μέζονας ὁ αὐτ. 4.61, 82· - περὶ τοῦ χωρὶς εἰ, χωρὶς εἰ μή, καὶ χωρὶς [[πλήν]], ἴδε Λοβέκ. εἰς Φρύν. 459· χ. ἀπ’ [[ἀλλήλων]] Πλάτ. Φαίδ. 98C. 2) μεταφορ., διαφόρου φύσεως, εἴδους ἢ ποιότητος, Σιμωνίδ. Ἰαμβογρ. 6.1, πρβλ. Schäfer εἰς Θέογν. 91· χ. τό τ’ [[εἶναι]] καὶ τὸ μὴ νομίζεται Εὐρ. Ἄλκ. 528· χ. τὸ τ’ εἰπεῖν πολλὰ καὶ τὰ καίρια Σοφ. Ο. Κ. 808· χ. ᾤμην [[εἶναι]] τὸ συνεῖναί τε διαλεγομένους καὶ τὸ δημηγορεῖν Πλάτ. Πρω. 336Β· πρβλ. ἀμφὶς ΙΙ, ἐν τέλει. ΙΙ. ὡς πρόθ., μετὰ γεν., [[ἄνευ]], Αἰσχύλ. Ἀγ. 926, Σοφ. Ἠλ. 945, κτλ.· [[ἄνευ]] τῆς βοηθείας ἢ θελήσεώς τινος, χ. Ζηνός Λατ. sine Diis, ὁ αὐτ. ἐν Τρ. 1003. 2) χωριστὰ ἀπό τινος, μακρὰν ἀπό τινος, χ. ἀθανάτων Πινδ. Ο. 9. 61· χ. ἀνθρώπων στίβου Σοφ. Φιλ. 487· χωρὶς ᾤκισται θεῶν Εὐρ. Ἑκ. 2· χ. ὀμμάτων ἐμῶν ὁ αὐτ. ἐν Ὀρ. 272· ἡ ψυχὴ χ. τοῦ σώματος Πλάτ. Φαίδ. 67Α, κλπ. 3) ἀνεξαρτήτως ἀπό τινος, χωρὶς νὰ ὑπολογίσῃ τις ἢ χωρὶς νὰ ἀναφέρῃ ..., ἐκτὸς τῶν ἄλλων, [[προσέτι]], Ἡρόδ. 1. 93, 106., 6. 58· χ. γένους οὐκ ἔστιν ὅτῳ μείζονα μοῖραν νείμαιμ’ ἢ σοὶ Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 290· χ. δὲ τῆς δόξης οὐδὲ δίκαιόν μοι δοκεῖ ... Πλάτ. Ἀπολ. 35Β. 4) [[διαφόρως]] ἀπό τινος, ἄλλως πως ἤ, χ. μυρηρῶν τευχέων πνέουσ’ ἐμοὶ Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 179, Πλάτ. Λάχ. 195Α, πρβλ. Δημ. 345. 6.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[separately]], [[apart]], by [[oneself]].
}}
{{Slater
|sltr=[[χωρίς]] prep, c. gen., [[apart]] [[from]] ἔα πόλεμον μάχαν τε πᾶσαν χωρὶς ἀθανάτων (O. 9.41)
}}
{{StrongGR
|strgr=adverb from [[χώρα]]; at a [[space]], i.e. [[separately]] or [[apart]] from ([[often]] as preposition): [[beside]], by itself, [[without]].
}}
{{Thayer
|txtha=(ΧΑΩ, [[see]] [[χώρα]] (cf. [[Curtius]], § 192)), adverb, from Homer down;<br /><b class="num">1.</b> [[separately]], [[apart]]: Winer's Grammar, § 54,6);<br /><b class="num">a.</b> wilhout [[any]] [[person]] or [[thing]] ([[making]] no [[use]] of, having no [[association]] [[with]], [[apart]] from, [[aloof]] from, etc.): 1Cor. (iv. 8); Treg. marginal [[reading]]); παραβολῆς, [[without]] [[making]] [[use]] of a [[parable]], ὁρκωμοσίας, [[χωρίς]] αἵματος, ἁιματεχυσιας, [[without]] i. e. [[being]] [[absent]] or [[lacking]]: R. V. [[apart]] from); ἐκ),20,26 (in these [[three]] examples R. V. [[apart]] from); [[without]] [[connection]] and fellowship [[with]] [[one]], R. V. [[apart]] from); [[destitute]] of the fellowship and blessings of [[one]]: [[χωρίς]] Χριστοῦ (cf. Winer's Grammar, § 54,2a.;. R. V. [[separate]] from Christ), [[without]] the [[intervention]] ([[participation]] or cooperation) of [[one]], [[χωρίς]] θεμελίου, [[without]] laying a [[foundation]], [[χωρίς]] τῆς [[σής]] γνώμης, [[without]] consulting [[you]] (cf. [[γνώμη]], at the [[end]] ([[Polybius]] 3,21, 1,2. 7)), [[χωρίς]] ἀντιλογίας, [[οἰκτίρμων]], [[χωρίς]] τοῦ σώματος, freed from the [[body]], L T Tr WH ( [[ἐκτός]], [[which]] seeb. α.); [[χωρίς]] ἁμαρτίας, [[without]] [[association]] [[with]] [[sin]], i. e. [[without]] [[yielding]] to [[sin]], [[without]] [[becoming]] stained [[with]] it, [[besides]]: [[ἄνευ]].)
}}
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ, και [[χῶρι]] και σε <b>επιγρ.</b> [[χωρί]] Α<br />(ως καταχρ. [[πρόθεση]]) [[δίχως]], [[άνευ]] (α. «[[χωρίς]] [[θέρμη]] θερμάθηκε», δημ. [[τραγούδι]]<br />β. «[[χωρίς]] να θέλεις [[έξαφνα]] [[βαριά]] ν' αναστενάζεις», Βαλαωρ.<br />γ. «χωρὶς ποδοψήστρων τε καὶ τῶν ποικίλων κληδὼν ἀϋτέϊ», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> α) «[[χωρίς]] [[άλλο]]» — ανυπερθέτως, [[οπωσδήποτε]]<br />β) «[[χωρίς]] [[αμφιβολία]]» — αναμφίβολα, βεβαιότατα<br />γ) «[[χωρίς]] [[αποτέλεσμα]]» — [[μάταια]], ανώφελα<br />δ) «[[χωρίς]] [[συζήτηση]]» — [[ασυζητητί]], με [[μεγάλη]] [[προθυμία]]<br />ε) «[[χωρίς]] [[μυαλό]]» — απερίσκεπτα<br />στ) «[[χωρίς]] λόγο» — αναίτια, [[δίχως]] να υπάρχει σοβαρή [[αιτία]] ή [[αφορμή]]<br /><b>αρχ.</b><br />(<b>ως επίρρ.</b>)<br /><b>1.</b> [[χωριστά]], [[χώρια]] («χωρὶς [[κέεται]] ὁ [[νεκρός]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> (με το <i>ἢ ὅτι</i>) [[εκτός]] από («Λυδοὶ δὲ νόμοισι παραπλησίοισι χρέωνται καὶ Ἕλληνες, χωρὶς ἢ ὅτι τὰ [[θήλεα]] [[τέκνα]] καταπορνεύουσι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> (με γεν.) α) [[δίχως]] τη [[βοήθεια]] ή τη [[θέληση]] κάποιου («ὃς τήνδ' ἄτην χωρὶς Ζηνὸς κατακηλήσει;», <b>Σοφ.</b>)<br />β) [[μακριά]] από κάποιον («χωρὶς ᾤκισται θεῶν», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) ανεξάρτητα, [[εκτός]] τών άλλων («χωρὶς δὲ τοῦ φόρου ἥρπαζον περιελαύνοντες τοῦτο», <b>Ηρόδ.</b>)<br />δ) με [[κάπως]] διαφορετικό τρόπο («χωρὶς μυρηρῶν τευχέων πνέουσ' [[ἐμοί]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> διαφορετικού είδους ή διαφορετικής ποιότητας («[[χωρίς]] το τ' εἰπεῖν πολλὰ καὶ τὰ καίρια» — [[άλλο]] το να λέει [[κανείς]] [[πολλά]] και [[άλλο]] το να λέει ό,τι [[είναι]] χρήσιμο, <b>Σοφ.</b>)<br /><b>5.</b> (με αρθρ.) τὸ [[χωρίς]]<br /><b>(φιλοσ.)</b> το διαιρετό («τὸ ἓνκαὶ [[χωρίς]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «χωρὶς αἰτιῶ» — [[δίχως]] αποδείξεις (<b>Σοφ.</b>)<br />β) «χωρὶς ποιῶ» — [[διακρίνω]], [[ξεχωρίζω]] <b>(Ισοκρ.)</b><br />γ) «χωρὶς [[βλέπω]]» — [[αλληθωρίζω]] <b>(Τιμοκλ.)</b><br />δ) «χωρὶς [[τίθημι]]»<br />(σχετικά με χρήματα) [[βάζω]] στην [[άκρη]], [[αποταμιεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ., ως [[προς]] το [[θέμα]] της, συνδέεται με τα [[χώρα]] /[[χώρος]] και έχει σχηματιστεί με επιρρμ. κατάλ. -<i>ι</i>-<i>ς</i>, που ανάγεται πιθ. σε παλαιότερο τ. ονόματος ή επιθέτου ([[πρβλ]]. [[ἅλις]], [[μόλις]], [[μέχρις]]). Για τον τονισμό της λ. στη [[λήγουσα]] [[πρβλ]]. [[ἀμφίς]]. Για τη σημ., [[τέλος]], του τ., <b>βλ. λ.</b> [[χωρίζω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''χωρίς:''' επίρρ.:<br /><b class="num">I. 1.</b> [[χωριστά]], κατ' ιδίαν, [[χωριστά]] από κάποιον ή κάποιους, σε Όμηρ.· κεῖται χωρὶς ὁ [[νεκρός]], σε Ηρόδ.· χωρὶς [[θέσθαι]], [[τοποθετώ]] [[χωριστά]], [[κρατώ]] σε [[απόσταση]], σε Θουκ.· <i>χωρὶς οἰκεῖν</i>, ζω [[χωριστά]], σε Δημ.· <i>μή με χωρὶς αἰτιᾷς</i>, μη με κατηγορείς [[χωρίς]] [[αιτία]], σε Σοφ.,· <i>χωρὶςποιεῖν</i>, [[διαχωρίζω]], σε Ισοκρ.· <i>χωρὶς δέ..</i>., και [[χωριστά]], [[πέραν]], σε Θουκ.· [[χωριστά]], [[ένας]]-[[ένας]], σε Λυσ.· <i>χωρὶς ἤ</i>, [[εκτός]], χωρὶς ἢ [[ὅτι]], [[εκτός]] από αυτό, σε Ηρόδ.· <i>χωρὶς ἢ ὁκόσοι</i>, [[εκτός]] απ' όσους, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., από διαφορετική [[φύση]], είδος, [[ποιότητα]], σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> ως πρόθ., με γεν., [[χωρίς]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.· <i>χωρὶς Ζηνός</i>, [[χωρίς]] τη [[βοήθεια]] ή τη [[θέληση]] κάποιου, Λατ. [[sine]] Diis, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[χωριστά]] από, [[μακριά]] από, <i>χωρὶςἀνθρώπων στίβου</i>, στον ίδ.· <i>ἡ ψυχὴ χωρὶς τοῦ σώματος</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> ανεξαρτήτως, [[χωρίς]] να υπολογίσουμε, [[εκτός]] των άλλων, [[επιπλέον]], σε Ηρόδ., Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> διαφορετικά, [[αλλιώς]], σε Πλάτ., Δημ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> [[separately]], [[asunder]], [[apart]], by [[oneself]] or by [[themselves]], Hom.; κεῖται χ. ὁ [[νεκρός]] Hdt.; χ. [[θέσθαι]] to set [[apart]], [[keep]] in [[reserve]], Thuc.; χ. οἰκεῖν to [[live]] [[apart]], Dem.; μή με χ. αἰτιῶ [[accuse]] me not without [[evidence]], Soph.; χ. ποιεῖν to [[distinguish]], Isocr.; χωρὶς δέ . ., and [[separately]], [[besides]], Thuc.: — [[separately]], one by one, Lys.; χωρὶς ἤ [[except]], χ. ἢ ὅτι [[except]] that, Hdt.; χ. ἢ ὅκοσοι [[except]] so [[many]] as, Hdt.<br /><b class="num">2.</b> metaph. of [[different]] [[nature]], [[kind]], or [[quality]], Soph., Eur.<br /><b class="num">II.</b> as prep. c. gen. without, Aesch., Soph., etc.; χ. Ζηνός without his [[help]] or [[will]], Lat. [[sine]] Diis, Soph.<br /><b class="num">2.</b> [[separate]] from, [[apart]] or [[aloof]] from, far from, χ. ἀνθρώπων στίβου Soph.; ἡ ψυχὴ χ. τοῦ σώματος Plat.<br /><b class="num">3.</b> [[independent]] of, without [[reckoning]], not to [[mention]], [[besides]], Hdt., Aesch.<br /><b class="num">4.</b> [[differently]] from, [[otherwise]] [[than]], Plat., Dem.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：cwr⋯j 何里士<br />'''詞類次數'''：副，介（40）<br />'''原文字根'''：地方<br />'''字義溯源'''：到某處，脫離，分開，除外，另，不，不用，不可，不要，不是，不在乎，沒有，無，無關，離開，以外，除了；源自（[[χώρα]]）=地方）， （[[χώρα]]）出自（[[χάσμα]]）=深坑），而 （[[χάσμα]]）出自（[[χάσμα]]）X*=裂開）<br />'''出現次數'''：總共（40）；太（3）；可（1）；路（1）；約（3）；羅（6）；林前（3）；林後（1）；弗（1）；腓（1）；提前（2）；門（1）；來（13）；雅（4）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 沒有（12） 路6:49； 羅7:8； 羅7:9； 羅10:14； 門1:14； 來7:21； 來11:40； 來12:8； 雅2:18； 雅2:20； 雅2:26； 雅2:26；<br />2） 除了（4） 太14:21； 太15:38； 林後11:28； 來4:15；<br />3） 不用（4） 太13:34； 可4:34； 林前4:8； 來9:18；<br />4） 不（3） 來7:20； 來9:7； 來9:22；<br />5） 在⋯以外（2） 羅3:21； 羅4:6；<br />6） 非有（2） 來11:6； 來12:14；<br />7） 脫離（2） 提前2:8； 提前5:21；<br />8） 無（2） 林前11:11； 林前11:11；<br />9） 在⋯之外（1） 約1:3；<br />10） 離了（1） 約15:5；<br />11） 在⋯以外的（1） 弗2:12；<br />12） 另（1） 約20:7；<br />13） 無關（1） 來9:28；<br />14） 無可（1） 來7:7；<br />15） 不在乎（1） 羅3:28；<br />16） 都不要（1） 腓2:14；<br />17） 不得（1） 來10:28
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[except]], [[separately]], [[without]], [[exclusive of]], [[in default of]], [[in sunder]], [[outside of]], [[without reckoning]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[χωριστά]]). Ἐπίρρημα ἀπό τή ρίζα χα-, συγγενικό μέ τά: [[χῆρος]], [[χῆτος]], [[χῶρος]]. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[χωρίζω]], [[χώρισις]], [[χώρισμα]], [[χωρισμός]], ἀποχωρισμός, [[καταχωρισμός]], [[χωριστέον]], [[χωριστής]], [[χωριστικός]], [[χωριστός]], [[ἀκαταχώριστος]], [[ἀχώριστος]].
}}