View source for νέατος

{{LSJ1
|Full diacritics=νέᾰτος
|Medium diacritics=νέατος
|Low diacritics=νέατος
|Capitals=ΝΕΑΤΟΣ
|Transliteration A=néatos
|Transliteration B=neatos
|Transliteration C=neatos
|Beta Code=ne/atos
|Definition=(B), η, ον, poet. (post-Hom.) Sup. of [[νέος]], <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[latest]], [[last]], ν. γέννημα <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>627</span> (anap.); <b class="b3">τὰν ν. ὁδὸν στείχουσαν, ν. δὲ φέγγος λεύσσουσαν</b> ib.<span class="bibl">807</span> (lyr.); <b class="b3">τίς ἄρα νέατος… λήξει</b>; i.e. <b class="b3">ὥστε νέατος γενέσθαι</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1185</span> (lyr.): neut. [[νέατον]] as adverb, [[for the last time]], <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>201</span> (lyr.).</span><br /><span class="bld">νέᾰτος</span> (A), Ep. νείᾰτος, η, ον, poet. Sup., [[uttermost]], [[lowest]], Hom. (who uses the <b class="b3">νει-</b> form exc. in <span class="bibl">Il.11.712</span>, <span class="bibl">9.153</span>, <span class="bibl">295</span>), always of Space, <b class="b2">the lowest part of...</b> <b class="b3">ν. ἀνθερεών, κενεών, ὦμος</b>, <span class="bibl">Il.5.293</span>,<span class="bibl">857</span>, <span class="bibl">15.341</span>; [[extreme]], [[outermost]], ὄρχος <span class="bibl">Od.7.127</span>; ἀστράγαλος <span class="bibl">Il.14.466</span>; ν. πείρατα γαίης <span class="bibl">8.478</span>; <b class="b3">ὑπαὶ πόδα ν. Ἴδης</b> the [[lowest]] slope of Ida, <span class="bibl">2.824</span>; ἐκ ν. πυθμένος εἰς κορυφήν <span class="bibl">Sol.13.10</span>; <b class="b3">πόδες ν</b>. the feet, Orac. ap.<span class="bibl">Hdt.7.140</span>; νείατον ἰνίον <span class="bibl">A.R.3.763</span>, cf. <span class="bibl">2.166</span>: c. gen., ν. ἄλλων <span class="bibl">Il.6.295</span>; <b class="b3">πόλις νεάτη Πύλου</b> [[on the border]] of Pylos, <span class="bibl">11.712</span>; πᾶσαι δ' ἐγγὺς ἁλὸς νέαται Πύλου ἠμαθόεντος <span class="bibl">9.153</span>,<span class="bibl">295</span> (wrongly expld. ap.Sch. as 3pl. pres. ind. (like [[κέαται]]) of [[ναίω]], to [[be situated]]):— rare in Prose, τὰς νεάτας πλευράς <span class="bibl">Hp.<span class="title">Int.</span>27</span>, and cf. [[νεάτη]]; contr. νῆτος· [[ἔσχατος]], Hsch.; Arc. νήατος <span class="title">Schwyzer</span> 664.10 (Orchom. Arc., iv B.C.). (The orig. form may be [[νήατος]]; with [[νείατος]], [[νέατος]], cf. [[εἵαται]], [[ἕαται]] (v. [[ἧμαι]]), [[εἵως]], [[ἕως]], etc.; cf. <b class="b3">νήϊστος, νείαιρα, νειόθεν, νειόθι</b>.) 
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0235.png Seite 235]] ion. u. ep. [[νείατος]], eine Art unregelmäßiger superl. zu [[νέος]] (vgl. [[μέσατος]] zu [[μέσος]]), der [[letzte]], äußerste, unterste, in örtlicher Beziehung; bes. von Theilen des menschlichen Körpers, παρὰ νείατον ἀνθερεῶνα, Il. 5, 293; νείατον ἐς κενεῶνα, ibd. 857, [[βάλε]] νείατον ὦμον, 15, 341, u. von Gegenden, ὑπαὶ πόδα νείατον Ἴδης, am untersten Fuße des Ida, wo er sich in die Ebene verläuft, 2, 824, νείατα πείρατα γαίης καὶ πόντοιο, die äußerste Gränze, 8, 478, [[πόλις]] [[νεάτη]] Πύλου, am äußersten Rande von Pylos gelegen, 11, 712, wonach vielleicht auch 9, 153 u. 295 πᾶσαι δ' ἐγγὺς ἁλός, νέαται Πύλου ἠμαθόεντος zu erkl., wo es auch als perf. pass. von [[ναίω]] für νέναινται genommen wird, mit Präsensbedeutung, Scholl. Aristonic. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι νέαται ἀντὶ τοῦ ναίονται. [[ἔνιοι]] δὲ ἀντὶ τοῦ ἔσχαται, οὐκ εὖ; es sind aus dem Alterthum auch die v. [[varia lectio|v.l.]] l. νάεται und κέαται überliefert; ἔκειτο δὲ [[νείατος]] ἄλλων, Iliad. 6, 295; τὴν νεάταν ὁδὸν στείχουσα, den letzten, den Todesweg, Soph. Ant. 801; νέατον δὲ [[φέγγος]] λεύσσουσαν ἀελίου, 802; Ai. 1164; auch παίδων τῶν σῶν νέατον [[γέννημα]], Ant. 623, der jüngste Sproß, der zuletzt geboren; – ἡ [[νεάτη]], ''[[sc.]]'' [[χορδή]], die unterste Saite, d. i. die höchste, Plat. Rep. IV, 443 d; Plut. de music.; s. [[νήτη]]. – Moeris erklärt es als attisch für [[ἔσχατος]].
}}
{{bailly
|btext=η, ον :<br /><i>propr.</i> le plus nouveau, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>idée de temps</i> le plus récent, le dernier;<br /><b>2</b> <i>idée de lieu</i> qui est à l'extrémité, le plus au fond <i>ou</i> le plus bas : [[πόλις]] [[νεάτη]] Πύλου IL ville à l'extrémité de Pylos ; [[νέατος]] [[κενεών]] IL le bas des flancs <i>ou</i> du ventre.<br />'''Étymologie:''' Sp. de [[νέος]] ; cf. [[μέσατος]] et [[μέσος]] ; v. en outre [[νεάτη]].
}}
{{elru
|elrutext='''νέᾰτος:''' эп. [[νείατος|νείᾰτος]] 3 [superl. к [[νέος]] I] последний, крайний (νείατα πείρατα γαίης Hom.): [[νείατος]] [[ἀνθερεών]] Hom. край подбородка; νείατον ἐς κενεῶνα Hom. в нижнюю часть живота; ὑπαὶ [[πόδα]] νείατον Ἴδης Hom. у самой подошвы Иды; [[πόλις]] [[νεάτη]] Πύλου Hom. город на самой границе Пилоса; τὴν νεάταν ὁδὸν στείχειν Soph. отправляться в последний путь; νέατον [[φέγγος]] ἀελίου Soph. последний отблеск солнца.
}}
{{ls
|lstext='''νέατος''': Ἰων. νείᾰτος, η, ον, [[εἶδος]] ποιητικοῦ ὑπερθετ. τοῦ [[νέος]], ὡς τὸ [[μέσατος]] τοῦ [[μέσος]]: - ὁ [[ἔσχατος]], [[τελευταῖος]], [[κατώτατος]], χαμηλότατος, παρ’ Ὁμ. ([[ὅστις]] ἔχει τὸν τύπον [[νέατος]] μόνον ἐν Ἰλ. Λ. 712), ἀείποτε ἐπὶ τόπου ἢ μέρους τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος, τὸ κατώτατον [[μέρος]] τοῦ..., [[νείατος]] [[ὄρχος]], [[ἀνθερεών]], [[κενεών]], ὧμος, κτλ., νείατα πείρατα γαίης, κτλ.· ὑπαὶ [[πόδα]] νείατον Ἴδης, κατὰ τὴν χαμηλοτάτην κατωφέρειαν τῆς Ἴδης, [[ἔνθα]] αὕτη καταλήγει εἰς τὴν πεδιάδα, Ἰλ. Β. 824· ἐκ ν. πυθμένος εἰς κορυφὴν Σόλων 12. 10· ν. πόδες, τὰ [[ἄκρα]] τῶν ποδῶν, Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 7. 140· νειάτη πλευρὰ Εὐρ. Ρῆσ. 794· οὕτω παρὰ μεταγεν. Ἐπικ.· - μετὰ γεν., [[νείατος]] ἄλλων Ἰλ. Ζ. 295, Ὀδ. Ο. 108· [[πόλις]] [[νεάτη]] Πύλου, ἐσχάτη, ἐπὶ τῶν μεθορίων τῆς Πύλου, Ἰλ. Λ. 712· οὕτω, πᾶσαι δ’ [[ἐγγὺς]] ἁλός, νέαται Πύλου ἠμαθόεντος Ι. 153 ([[ἔνθα]] τινὲς τῶν ἀρχαίων Ἑρμηνευτῶν ἐκλαμβάνουσι τὸ νέαται ἀντὶ τοῦ [[νενέαται]], γ΄ πληθ. παθ. πρκμ. τοῦ [[ναίω]], [[κεῖμαι]], εὑρίσκομαι, ἀλλ’ ἴδε Spitzn. ἐν τόπῳ, Λοβεκ. Παραλ. 357). ΙΙ. ἀκολούθως ἐπὶ χρόνου, = [[ὕστατος]], Λατ. novissimus, ν. γέννημα Σοφ. Ἀντ. 627· τὰν ν. ὁδὸν στείχουσαν, ν. δὲ [[φέγγος]] λεύσσουσαν [[αὐτόθι]] 807, πρβλ. 877· τίς ἄρα [[νέατος]]... λήξει; δηλ., [[ὥστε]] [[νέατος]] γενέσθαι, Αἴ. 1185· νέατον, ὡς ἐπίρρ., διὰ τελευταίαν φοράν, Εὐρ. Τρῳ. 201· - Σπάν. παρ’ Ἀττ. πλὴν ἐν τῷ τύπῳ [[νεάτη]], [[νήτη]], ἴδε ἐν λέξει [[νεάτη]].
}}
{{Autenrieth
|auten=([[νέος]]): newest, [[but]] [[always]] of [[position]], extremest, [[last]], lowest, Il. 6.295, Od. 15.108; [[apparently]], ‘[[topmost]],’ Il. 14.466.
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[νέατος]], -άτη, -ον και [[νειάτιος]], -ίη, -ον, επικ. και ιων. τ. [[νείατος]], αρκαδ. τ. [[νήατος]], -άτη, -ον και συνηρ. [[νῆτος]], -η, -ον (Α)<br /><b>1.</b> [[έσχατος]], [[τελευταίος]] («τὰς νεάτας πλευράς», Ιπποκρ.)<br /><b>2.</b> [[κατώτατος]], χαμηλότατος («οἱ δὲ Ζέλειαν ἔναιον ὑπαὶ [[πόδα]] νείατον Ἴδης», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <b>βλ.</b> [[νεάτη]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[νειός]] / [[νεός]] «[[αγρός]]» <span style="color: red;">+</span> κατάλ. υπερθετικού -<i>ατος</i> αναλογικά [[προς]] το [[δέκατος]] (<b>πρβλ.</b> <i>έσχ</i>-<i>ατος</i>, <i>πύμ</i>-<i>ατος</i>). Ο τ. [[νειάτιος]] <span style="color: red;"><</span> [[νείατος]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ιος</i>. Ο τ., [[τέλος]], [[νήατος]] σχηματίστηκε πιθ. από αμάρτυρο [[νῆτος]], συνηρημένο τ. του [[νέατος]] (<b>πρβλ.</b> [[νήτη]]), [[κατά]] το [[ὕπατος]].<br /> <b>(II)</b><br />[[νέατος]], -άτη, -ον (Α)<br /><b>1.</b> (ως [[προς]] τον χρόνο) [[τελευταίος]], ύστατος («παίδων τῶν σῶν νέατον [[γέννημα]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) <i>νέατον</i><br />για τελευταία [[φορά]] («νέατον τεκέων σώματα λεύσω», <b>Ευρ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τύπος ανώμαλου υπερθ. του [[νέος]], [[κατά]] τα υπερθετικά σε -<i>ατος</i> ([[πρβλ]]. [[έσχατος]]), το οποίο συγχύθηκε [[νωρίς]] με το [[νέατος]] (Ι) / [[νείατος]], υπερθ. του [[νειός]] με σημ. «[[κατώτατος]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''νέᾰτος:''' Επικ. και Ιων. νείᾰτος, -η, -ον, ποιητ. υπερθ. του [[νέος]], όπως το [[μέσατος]] του [[μέσος]]·<br /><b class="num">I.</b> [[έσχατος]], [[τελευταίος]], [[κατώτατος]], σε Όμηρ.· ὑπαὶ [[πόδα]] νείατον Ἴδης, στη χαμηλότερη [[κατωφέρεια]] της Ίδης, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν., [[πόλις]] [[νεάτη]] Πύλου, η τελευταία πόλη στα [[σύνορα]] της Πύλου, στο ίδ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο, ύστατος, [[τελευταίος]], σε Σοφ.· τίς [[ἄρα]] [[νέατος]] λήξει; δηλ., [[ὥστε]] [[νέατος]] [[γενέσθαι]], στον ίδ.· <i>νέατον</i> ως επίρρ., για τελευταία [[φορά]], σε Ευρ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[lowest]], [[utmost]]<br />Other forms: ep. also [[νείατος]].<br />See also: s. [[νειός]], also [[νέος]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[νέατος]], επιξ νείᾰτος, η, ον [a poet. Sup. of [[νέος]], as [[μέσατος]] of [[μέσος]]<br /><b class="num">I.</b> the [[last]], [[uttermost]], lowest, Hom.; ὑπαὶ [[πόδα]] νείατον Ἴδης at the lowest [[slope]] of Ida, Il.:—c. gen., [[πόλις]] [[νεάτη]] Πύλου a [[city]] on the [[border]] of [[Pylos]], Il.<br /><b class="num">II.</b> of [[time]], [[latest]], [[last]], Soph.; τίς ἄρα [[νέατος]] λήξει, i. e. [[ὥστε]] [[νέατος]] [[γενέσθαι]], Soph.; νέατον as adv. for the [[last]] [[time]], Eur.
}}
{{FriskDe
|ftr='''νέατος''': {néatos}<br />'''Forms''': ep. auch [[νείατος]]<br />'''Meaning''': [[unterster]], [[äußerster]]<br />'''See also''': s. [[νειός]], auch [[νέος]].<br />'''Page''' 2,296
}}