View source for χρηματίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=χρημᾰτίζω
|Medium diacritics=χρηματίζω
|Low diacritics=χρηματίζω
|Capitals=ΧΡΗΜΑΤΙΖΩ
|Transliteration A=chrēmatízō
|Transliteration B=chrēmatizō
|Transliteration C=chrimatizo
|Beta Code=xrhmati/zw
|Definition=fut.<br><span class="bld">A</span> -ίσω ''Ep.Rom.''7.3, Att. χρημᾰτιῶ Lycurg.37: pf. κεχρημάτικα Din.1.103, ''OGI''106.7 (Egypt, ii B. C.): ([[χρῆμα]]):—Prose Verb, [[negotiate]], [[have dealings]], especially in money matters (in this sense mostly Med. (v. infr.11)), Th.1.87, 5.61, Plb.5.81.5; χ. τι Th.6.62, Isoc.4.157, Plu. ''Them.''18.<br><span class="bld">2</span> of public assemblies, [[deliberate]], περὶ Εὐριπίδου ὅ τι χρὴ παθεῖν Ar.''Th.''377, cf. Arist.''Pol.''1298b29, ''Rh.''1359b3, Lexap.D.21.8; τὰ λοιπὰ τῶν δημοσίων Plu.''Tim.''38; περὶ ὧν ἂν ἅπαξ γνῷ τὸ δικαστήριον, πάλινχρηματίσαι D.24.55; of presiding officers, [[conduct business]], Decr. ap. D.18.75, cf. Aeschin.1.23; of the [[βουλή]], D.18.169; ὅσα δεῖ χρηματίσαι τὴν βουλήν Arist.''Ath.''43.3.<br><span class="bld">b</span> c. dat., [[transact business with]], <b class="b3">τῇ βουλῇ, τῷ δήμῳ</b>, X.''Ath.''3.1; [[negotiate with]], πόλεσι περὶ φιλίας Th.5.5: abs., ib.61; <b class="b3">ἰδίᾳ χ</b>., of intriguing persons, D.19.278; χ. ὑπὲρ δημοσίων καὶ κοινῶν πραγμάτων Ael.''VH''3.4:—Med.,X.''Ath.'' 3.3.<br><span class="bld">3</span> [[give audience to]], πρεσβευταῖς Plb.3.66.6, cf. Jul.''Or.''1.13a.<br><span class="bld">4</span> of an oracle, [[give a response]] to those who consult it, [[LXX]] ''Je.''33(26).2, al., D.S.15.10, ''JAJ''11.8.4, Plu.2.435c, Porph. ''Abst.''2.48; δι' ὕδατος Iamb.''Myst.''3.11; of gods, [[give ear to]], χ. τοῖς εὐχομένοις Luc.''Pseudol.''8:—Pass., [[receive an answer]], [[receive a warning]], in [[NT]] of [[divine]] [[warning]]s or [[revelation]]s, Ev.Matt.2.12, etc.; ὑπ' ἀγγέλου ''Act.Ap.''10.22; <b class="b3">ἦν αὐτῷ κεχρηματισμένον</b> a [[warning]] had been given him, ''Ev.Luc.''2.26; χ. ὑπὸ δαιμονίων καὶ φαντασίας εἰδώλων Vett.Val.67.5.<br><span class="bld">5</span> [[issue]] [[ordinance]]s, etc., χ. ἀπορρήσεις Ph.2.438; [[administer justice]], <b class="b3">ἐν τῷ Προσωπίτῃ</b> ''OGI'' [[l.c.]]; ταῖς πόλεσι App.''Hisp.''98.<br><span class="bld">b</span> [[issue orders]] for payment, [[pay]], ἀπὸ τῆς.. τραπέζης ''PGrenf.''2.23.4 (ii B. C.); τινι ''Ostr.Bodl.''i248 (ii B. C.); <b class="b3">λόγον χ. ἐς τὰ δαμόσια γράμματα</b> [[furnish]] an [[account]]... Arch. f. Religionswiss. 10.211 (Cos, ii B. C.):—Pass., <b class="b3">ἐχρηματίσθη πολλὰ διάφορα</b> he [[was furnished with]] large sums, Aristeas 9.<br><span class="bld">6</span> [[take cognizance of]], [[decide upon]] petitions, [ἐντευξιν] χ. ''PEnteux.''75.9 (iii B. C.), ''PFay.'' 12.28 (ii B. C.); ἔντευξις κεχρηματισμένη ''PPetr.''2p.3 (iii B. C.).<br><span class="bld">7</span> generally, [[have dealings with]], [[stand in any relation to]] a person, <b class="b3">οὐδὲν αὐτῷ</b> (sic legendum videtur) πρὸς γένος ἐχρημάτιζεν Ctes.''Fr.'' 29.2: hence even <b class="b3">μόλις ταῖς ἀναγκαίαις [ὀρέξεσι] χ</b>. to [[be influenced]], [[be affected]] by them, Plu.2.125b.<br><span class="bld">8</span> Astrol., [[operate]], of [[influence]]s, Vett.Val.5.7.<br><span class="bld">II</span> Med., [[χρηματίζομαι]]: fut. Att. χρηματιοῦμαι Lys.29.14, etc.: pf. κεχρημάτισμαι Din.1.15:—[[negotiate]] or [[transact]] [[business]] for oneself or to one's own [[profit]], [[make money]], οἰόμενοι χρηματιεῖσθαι μᾶλλον ἢ μαχεῖσθαι Th.7.13; χρηματιούμενος ἀλλ' οὐ πρὸς ὑμᾶς φιλοτιμησόμενος Lys. [[l.c.]]; οἱ χρηματισάμενοι Pl.''R.''330c; ἄλλῳ χ. καὶ οὐχ αὑτῷ Id.''Grg.''452e; esp. by base arts, ἐξ αὐτῆς τῆς πόλεως Din. l. c., cf. Is.9.25; <b class="b3">χ. ἀπό τινος</b> to [[make money]] of or from a thing, Pl. ''Sph.''225e; ἀπὸ τῶν κοινῶν Arist.''Pol.''1286b14; ἀπὸ γεωμετρίας Iamb. ''Comm.Math.''25; ἔκ τινος Lys.25.3; ἐ, φιλοσοφίας Isoc.11.1; also c. acc. cogn., χ. τὸν ἐκ γῆς χρηματισμόν Id.''Lg.''949e, cf. ''Grg.''467d; χρήματα X.''Cyr.''3.3.5.<br><span class="bld">2</span> generally, [[transact business]], [[have dealings with]]... τινι Hdt.3.118, 7.163.<br><span class="bld">3</span> c. acc. rei, <b class="b3">χ. τὸ νόμισμα</b> [[traffic in]] [[money]], like a money-lender or banker, Arist.''Pol.''1257b34; but c. acc. pers., <b class="b3">χ. τινας</b> [[make money out of]] any one, i. e. [[get]] it [[from]] them by [[extortion]], Plb.32.5.13; so χ. παρὰ τῶν νεωτέρων Isoc.10.6.<br><span class="bld">III</span> in later writers, from Plb. downwards, the Act. [[χρηματίζω]] takes some special senses:<br><span class="bld">1</span> to [[take]] and [[bear]] a [[title]] or [[name]], to [[be called]] or [[be styled]] so and so, χρηματίζειν βασιλεύς Plb.5.57.2, 30.2.4, cf. [[Aristeas]] 298; Πτολεμαῖος.. νέος Διόνυσος χ. D.S.1.44; <b class="b3">ἐχρημάτιζε Χαλκηδόνιος, Κρητικός</b>, Str.13.1.55, App.''Sic.''6; νέα Ἶσις ἐχρημάτιζε Plu.''Ant.''54; <b class="b3">μὴ πατρόθεν, ἀλλ' ἀπὸ μητέρων χ</b>. to [[call]] themselves not after their [[father]]s, but after their mothers, Id.2.248d; χ. ἀπὸ τοῦ δήμου Harp. [[sub verbo|s.v.]] [[δημοτευόμενος]]; χ. τοὺς μαθητὰς Χριστιανούς ''Act.Ap.'' 11.26; <b class="b3">τιμῆς καὶ πίστεως χ. ἄξιοι</b> to [[be deemed]]... App.''BC''2.111.<br><span class="bld">2</span> generally, to [[be called]], [[μοιχαλίς]] ''Ep.Rom.''7.3: μήτηρ Ph.1.440; <b class="b3">καὶ ὡς χ</b>. '[[and so forth]]' (omitting some of the writer's names), ''POxy.''100.1 (ii A. D.), etc.; also c. dat., <b class="b3">ἀεὶ χρηματίζων τῷ προκειμένῳ ὀνοματίῳ</b> ib.2131.8 (iii A. D.).<br><span class="bld">3</span> [[change]] or [[be changed]], εἴς τι ''Gp.''12.1.9.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1373.png Seite 1373]] Geschäfte machen, bes. Handels- oder Geldgeschäfte machen, Handel treiben; auf öffentliche Geschäfte übertr., Staatsangelegenheiten verhandeln, abmachen; τινί, mit Einem; dah. ein öffentliches Amt oder Geschäfte eines Staatsmannes verwalten, allen verschiedenen Beziehungen; τἄλλα χρηματίσας Thuc. 6, 62; πρὸς τὸν δῆμον οὐ προσῆγον βουλομένους χρηματίσαι 5, 61, u. öfter; Pol. 5, 81, 5; [[περί]] τινος, ὅ τι χρὴ [[παθεῖν]], über die Strafe verhandeln, Ar. Th. 377; Arist. rhet. 1, 4; oft bei den Rednern, πρὶν ἄλλο τι χρηματίσαι Isocr. 4, 157; Dem. Mid. 8 im Gesetz; οἱ πρόεδροι χρηματίζουσι ib. 9, u. öfter, u. Sp., wie Plut. Rom. 26; τοῖς πρεσβευταῖς Pol. 3, 66, 6, u. öfter, wie ταῖς πρεσβείαις D. Cass. 61, 3, Audienz geben; vgl. noch Thuc. 5, 61. Uebh. mit Einem in Geschäften oder sonst in Verbindung stehen, dah. χρηματίζειν τινὶ πρὸς [[γένος]], mit Einem in Verwandtschaftsverhältnissen stehen, Ctes. Pers. 2. – Med. χρηματίζομαι, für sich, zu seinem Vortheil Geschäfte machen, τινί, mit Einem in eigenen Angelegenheiten verhandeln, Her. 3, 118. 7, 163; bes. vom Handel, u. übh. auf Erwerb ausgehen, χρηματίζοιντο ἂν ᾗττον ἀναιδῶς ἐν τῇ πόλει Plat. Rep. VIII, 556 b; ἥτις [[πόλις]] ἂν [[μήτε]] χρηματίζηται πλὴν τὸν ἐκ γῆς χρηματισμόν Legg. XII, 949 e, vgl. Gorg. 467 d; ἀπὸ τῶν ἰδιωτικῶν ἐρίδων Soph. 225 e, u. öfter; ἐκ τῆς πόλεως κεχρηματισμένος Din. 1, 15; übh. erwerben, sich bereichern, Xen. Mem. 2, 6,3 Cyr. 3, 3,5 u. öfter; οἰόμενοι χρηματιεῖσθαι [[μᾶλλον]] ἢ μαχεῖσθαι Thuc. 7, 13; – τινά, von Einem Etwas erpressen, Einen durch Plünderung um das Seinige bringen, Pol. 32, 21, 15. – Bei Sp., von Pol. an, hat [[χρηματίζω]] auch die Bdtg einen Amtstitel, einen Namen annehmen, führen, χρηματίζει [[βασιλεύς]], er nimmt den Königstitel an, läßt sich König nennen, Pol. 5, 57, 2. 30, 2,4; νέα [[Ἶσις]] ἐχρημάτισε, sie ließ sich eine neue Isis nennen, Plut. Anton. 54; μὴ [[πατρόθεν]], ἀλλ' ἀπὸ μητρῶν χρηματίζειν, sich nicht nach den Vätern, sondern nach den Müttern nennen, de mul. virtt. Δύκιαι p. 276; vgl. Menag. D. L. 1, 48.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> χρηματίσω, <i>att.</i> χρηματιῶ, <i>ao.</i> ἐχρημάτισα, <i>pf.</i> κεχρημάτικα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐχρηματίσθην, <i>pf.</i> κεχρημάτισμαι;<br /><b>A.</b> s'occuper d'affaires, <i>particul.</i> :<br /><b>I.</b> [[s'occuper d'affaires d'argent]];<br /><b>II.</b> [[s'occuper d'affaires publiques]], [[traiter]], [[négocier]] : χρ. [[ἰδίᾳ]] DÉM traiter d'une affaire en particulier ; <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> négocier publiquement comme personnage officiel, comme souverain : τινί, avec qqn;<br /><b>2</b> <i>en parl. du président d'une assemblée</i> soumettre aux délibérations d'une assemblée, porter devant une assemblée, acc. : χρ. [[περί]] τινος <i>ou</i> [[ὑπέρ]] τινος, ouvrir <i>ou</i> provoquer une délibération sur qch;<br /><b>3</b> <i>en parl. d'une assemblée</i> délibérer, tenir conseil;<br /><b>4</b> [[traiter d'intérêts publics]], [[d'affaires de l'État avec qqn]] ; <i>particul. en parl. de négociations diplomatiques</i> avoir des conférences, négocier : τινί, [[πρός]] τινα, avec qqn [[περί]] τινος, au sujet de qch;<br /><b>5</b> [[donner audience]] ; <i>fig.</i> χρ. ταῖς εὐχαῖς LUC écouter les prières ; <i>Pass.</i> τὰ χρηματιζόμενα PLUT l'objet d'une négociation ; <i>en parl. d'un oracle</i> donner une réponse : τινι, à qqn;<br /><b>B.</b> <i>postér.</i> prendre un titre, une qualification ; agir <i>ou</i> se comporter en qualité de : [[νέα]] Ἴσις ἐχρημάτισε PLUT elle se fit appeler la nouvelle Isis, <i>ou</i> se comporta comme une nouvelle Isis ; μὴ [[πατρόθεν]], ἀλλ' ἀπὸ μητρῶν χρηματίζειν PLUT tirer son nom de ses aïeux maternels, non de ses aïeux paternels;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[χρηματίζομαι]] (<i>f.</i> χρηματιοῦμαι, <i>pf.</i> κεχρημάτισμαι);<br /><b>1</b> [[entrer en pourparlers dans son intérêt]], [[négocier pour sa part]] : τινι, avec qqn;<br /><b>2</b> faire des affaires, <i>particul.</i> faire du commerce, trafiquer ; faire ses affaires, gagner de l'argent, s'enrichir : ἔκ τινος, [[ἀπό]] τινος PLAT se faire une source de profits de, tirer profit de.<br />'''Étymologie:''' [[χρῆμα]].
}}
{{elru
|elrutext='''χρημᾰτίζω:''' тж. med.<br /><b class="num">1</b> [[заниматься]] (общественными) делами, вести дела (ἡ σκηνὴ ἐν ᾗ χ. εἰώθει Polyb.): τοῦ χ. ἢ κρίνειν καιρὸς [[ὡρισμένος]] Diod. время, назначенное как для общественных, так и судебных дел;<br /><b class="num">2</b> [[обсуждать общественные дела]], [[совещаться]] (περί τινος Thuc., Dem.): πρὸς τὸν δῆμον χρηματίσαι Thuc. провести совещание в народном собрании; τὰ χρηματιζόμενα Plut. обсуждаемые вопросы;<br /><b class="num">3</b> [[вершить суд]], [[выносить решение]], [[сообщать ответ]] (τινί Luc.): τινὰ εἰσδέχεσθαι καὶ χ. Plut. дать кому-л. аудиенцию; τὸ [[μαντεῖον]] χρηματίζει Plut. оракул дает ответ; χρηματίσαι ταῖς εὐχαῖς Luc. выслушать просьбы; ταῖς ἀνάγκαις χ. Plut. уступать непреодолимым обстоятельствам;<br /><b class="num">4</b> [[вести переговоры]]: [[ἰδίᾳ]] χ. Dem. вести частные переговоры; χ. τινί Xen., Polyb., Plut. вести переговоры с кем-л.;<br /><b class="num">5</b> [[заниматься денежными операциями]], [[наживать деньги]]: χρηματιούμενος ἐξέπλευσε Lys. он уехал для наживы; χρηματίζεσθαί τινι Plut. наживать деньги в пользу кого-л.; χρηματίζεσθαι [[ἀπό]] τινος Plat., Plut. или ἔκ τινος Xen., Isocr. извлекать прибыли из чего-л.; χρηματίζεσθαι τὸ [[νόμισμα]] Arst. заниматься меняльным делом;<br /><b class="num">6</b> [[вымогать деньги]], [[обирать]] (τινά Polyb.);<br /><b class="num">7</b> [[провозглашать или именовать себя]]: χρηματίζει [[βασιλεύς]] Polyb. он именует себя царем; ἐβασίλευε [[Πτολεμαῖος]] ὁ [[νέος]] [[Διόνυσος]] χρηματίζων Diod. царствовал (тогда) Птолемей, провозгласивший себя новым Дионисом; [[πατρόθεν]] χ. Plut. носить имя по отцу.
}}
{{ls
|lstext='''χρημᾰτίζω''': μέλλ. -ίσω, Ἐπιστ. πρὸς Ῥωμ. ζ΄, 3, Ἀττ. -ιῶ Λυκοῦργ. 152 31· παρακ κεχρημάτικα Δείναρχ. 103· 21. ([[χρῆμα]]). Ρῆμα τοῦ πεζοῦ λόγου, [[διεξάγω]] ὑποθέσεις [[μάλιστα]] ἐμπορικὰς ἢ χρηματικὰς (εἰ καὶ ἡ ἰδιαιτέρα αὕτη [[σημασία]] [[κυρίως]] ὑπάρχει ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ), Θουκ. 1. 87., 5. 61, Πολύβ. 5. 81, 5, χρ. τι Θουκ. 6. 62, Ἰσοκ. 73D, Πλουτ. Θεμιστ. 18. 2) χρ. [[περί]] τινος, συζητῶ, συσκέπτομαι, [[ἀκούω]] καὶ δίδω γνώμην [[περί]] τινος, χρηματίζειν πρῶτα περὶ Εὐριπίδου, ὅ τι χρὴ παθεῖν ἐκεῖνον Ἀριστοφ. Θεσμ. 377, πρβλ. Πολυδ. Δ΄, 15. 12, [[ψήφισμα]] παρὰ Δημ. 517. 3, Ἀριστ. Ρητ. 1. 4, 4· [[ὑπὲρ]] τινος ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 394· - ἀπολ., [[σκέπτομαι]], συζητῶ, συσκέπτομαι, πρὶν ἂν [[ἅπαξ]] γνῷ τὸ [[δικαστήριον]], [[πάλιν]] χρηματίσαι Δημ. 717. 26, πρβλ. Αἰσχίν. 4. 10· [[ἰδίᾳ]] χρηματίζοντες, κατ’ ἰδίαν διαπραγματευόμενοι, Δημ. 430. 24· ἐπὶ τῶν πρυτάνεων καὶ τῶν στρατηγῶν, Ψήφισμα [[αὐτόθι]] 250. 10, πρβλ. 285. 1, Πλουτ. Τιμολ. 38· ἐπὶ κριτοῦ, [[κρίνω]], [[ἐκφέρω]] κρίσιν, Ἀππ. Ἰβηρ. 98. 3) [[παρέχω]] ἀκρόασιν, ἀποκρίνομαι μετὰ σκέψιν, μετὰ δοτ. προσ., Ξεν. Ἀθην. Πολ. 3, 1, Πολύβ. 3. 66, 6, κτλ.· τινὶ [[περί]] τινος Θουκ. 5. 5· ὑπέρ τινος Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 3. 4. 4) ἐπὶ μαντείου, ἀπαντῶ, ἀποκρίνομαι, δίδω χρησμὸν εἰς τοὺς ἐρωτῶντας, Πλούτ. 2. 435C· χρ. τοῖς εὐχομένοις Λουκ. Ψευδολ. 8.-Παθ., [[λαμβάνω]] ἀπόκρισιν παρὰ τοῦ μαντείου, [[λαμβάνω]] συμβουλὴν ἢ νουθεσίαν παρὰ τοῦ Θεοῦ, ἐν τῇ Κ. Δ. ἐπὶ θείων ὁδηγιῶν ἢ ἀποκαλύψεων, καὶ χρηματισθέντες κατ’ [[ὄναρ]] μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρώδην, δι’ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν Εὐαγγ. κατὰ Ματθ. β΄, 12 κτλ.· ἐχρηματίσθη ὑπὸ ἀγγέλου Πράξ. Ἀποστ. ι΄, 22· [[οὕτως]], ἦν αὐτῷ κεχρηματισμένον Εὐαγγ. κ. Λουκ. β΄ 26· πρβλ. [[χράω]] (Γ) Α ΙΙΙ. 3. 5) [[καθόλου]], ἔχω σχέσεις οἱασδήποτε [[πρός]] τινα, χρ. τινὶ πρὸς γένος, ἔχω σχέσιν συγγενείας [[πρός]] τινα, Κτησ. Περσ. 2· [[ἐντεῦθεν]] καὶ [[μόλις]] ταῖς ἀνάγκαις χρηματίζοντες, ἐλαυνόμενοι ὑπ’ αὐτῶν, Πλούτ. 2. 125Β. ΙΙ. Μέσ. χρηματίζομαι· μέλλ. Ἀττ. -ιοῦμαι· πρκμ. κεχρημάτισμαι Δείναρχος 92· 8·-[[διεξάγω]] διαπραγματεύσεις ἢ ἐμπορικὰς ὑποθέσεις δι’ ἐμαυτὸν ἢ πρὸς ἰδίαν μου ὠφέλειαν, κτῶμαι χρήματα, οἰόμενοι χρηματιεῖσθαι [[μᾶλλον]] ἢ μαχεῖσθαι Θουκ. 7. 13· χρηματιούμενος ἀλλ’ οὐ πρὸς ὑμᾶς φιλοτιμησόμενος Λυσίας 182. 35· ἄλλῳ χρ. καὶ οὐχ αὐτῷ Πλάτ. Γοργ. 452Ε· [[μάλιστα]] διὰ κακῶν ἢ φαύλων τεχνασμάτων, Δείναρχ. ἔνθ’ ἀνωτ., Ἰσαῖος 77. 18· χρ. ἀπό τινος, [[κερδαίνω]] χρήματα ἀπό τινος πράγματος, διά τινος μέσου, Πλάτ. Σοφιστ. 225Ε, Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 15, 12· ἕκ τινος Λυσίας 171. 17, Ἰσοκρ. 221· χρ. περὶ τὰ χρήματα Πλάτ. Πολ. 330C· [[ὡσαύτως]] μετὰ συστοίχου αἰτ., χρ. τὸν ἐκ γῆς χρηματισμὸν ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 949Ε, πρβλ. 467D· χρήματα Ξεν. Κύρου Παιδ. 3. 3, 51. 2) [[καθόλου]], [[διεξάγω]] ὑποθέσεις, συσκέπτομαι μετά τινος, τινι Ἡρόδ. 3. 118., 7, 163. 3) μετ’ αἰτ. πράγμ. χρηματίζεσθαι τὸ [[νόμισμα]], [[κάμνω]] χρηματιστικὰς ἐργασίας ὡς δανειστὴς ἢ τοκιστὴς χρημάτων, ἢ ὡς [[τραπεζίτης]], Ἀριστ. Πολιτικ. 1. 9, 14· ἀλλὰ μετ’ αἰτ. προσώπου, χρ. τινα, [[κερδίζω]] χρήματα ἀπό τινος, [[λαμβάνω]] αὐτὰ δι’ ἐκβιασμοῦ, Πολύβ. 32. 21, 13· οὕτω δέ, χρ. [[παρά]] τινος, Ἰσοκρ. 209Β· πρβλ. [[πράσσω]] v. 2, [[πλεονεκτέω]] ΙΙ. ΙΙΙ. παρὰ μεταγεν. συγγραφεῦσιν ἀπὸ τοῦ Πολυβίου καὶ [[ἐξῆς]] τὸ ἐνεργ. [[χρηματίζω]] λαμβάνει ἰδιαιτέρας τινὰς σημασίας. 1) [[λαμβάνω]] καὶ [[φέρω]] [[ὄνομα]] ἢ τιμητικὴν προσηγρίαν, καλοῦμαι ... [[οἷον]], [[διάδημα]] περιθέσθαι καὶ βασιλέα χρηματίζειν Πολύβ. 5. 57, 2, 5., 30. 2, 4, πρβλ. Διόδ. 1. 44· ἐχρημάτιζε Χαλκηδόνιος Στράβ. 609· νέα [[Ἶσις]] ἐχρημάτισε Πλουτ. Ἀντών. 54· μὴ [[πατρόθεν]], ἀλλ’ ἀπὸ μητρῶν χρηματίζειν, λαμβάνειν τὸ [[ὄνομα]] οὐχὶ ἐκ τῶν πατέρων ἀλλ’ ἐκ τῶν μητέρων, ὁ αὐτ. 2. 248D, πρβλ. Menag. εἰς Διογ. Λαέρτ. 1. 48· χρηματίσαι τε [[πρώτως]] ἐν Ἀντιοχείᾳ τοὺς μαθητὰς Χριστιανοὺς Πράξ. τῶν Ἀπ. ια΄, 26, [[ἔνθα]] ἴδε ἑρμηνευτάς, χρηματίζοντες [[τιμῆς]] ἄξιοι, θεωρούμενοι.., Ἀππ. Ἐμφυλ. 2. 111. 2) [[καθόλου]], καλοῦμαι, ὀνομάζομαι, μοιχαλὶς Ἐπιστ. πρὸς Ρωμ., ζ΄, 3· πρβλ. [[συγχρηματίζω]]. β) μεταβ., καλῶ, [[οὕτως]] χρ. τινὰ Μαλαλ. 268. 3. 3) [[μεταβάλλω]] ἢ μεταβάλλομαι, εἴς τι Γεωπ. 12. 1, 9. 4) ὑπολογίζω ἢ [[ὑπολογίζομαι]], [[λογαριάζω]] ἢ λογαριάζομαι, [[περί]] τινων ἐποχῶν, αἱ ἴνδικτοι χρηματίζειν ἧρξαντο ἀπὸ πρώτης ... τοῦ μηνὸς Χρον. Πασχ. 187C, πρβλ. 328D, κ. ἀλλ. 5) [[χρηματίζω]] ἀντὶ γεφύρας, [[χρησιμεύω]] ὡς [[γέφυρα]], Ἄννα Κομν. 2. 101, πρβλ. 342. - Ἴδε Π. Φωτιάδου Συμβολὰς εἰς τὸ Ἀττικὸν Δίκαιον ἐν Ἀθηνᾶς τόμ. ΙΓ΄, σ. 22.
}}
{{eles
|esgtx=[[profetizar]], [[vaticinar]], [[recibir un oráculo]]
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[χρῆμα]]; to [[utter]] an [[oracle]] ([[compare]] the [[original]] [[sense]] of [[χράομαι]]), i.e. [[divinely]] [[intimate]]; by [[implication]], ([[compare]] the [[secular]] [[sense]] of [[χρεία]]) to [[constitute]] a [[firm]] for [[business]], i.e. ([[generally]]) [[bear]] as a [[title]]: be called, be admonished (warned) of God, [[reveal]], [[speak]].
}}
{{Thayer
|txtha=[[future]] χρηματίσω (Buttmann, 37 (33)); in Greek writings [[everywhere]] the Attic χρηματιω, so [[too]] ἐχρηματισμα; [[perfect]] [[passive]], κεχρηματισμαι; 1st aorist [[passive]], ἐχρηματίσθην; ([[χρῆμα]] [[business]]); in [[prose]] writings from [[Herodotus]] down;<br /><b class="num">1.</b> "to [[transact]] [[business]], [[especially]] to [[manage]] [[public]] affairs; to [[advise]] or [[consult]] [[with]] [[one]] [[about]] [[public]] affairs; to [[make]] [[answer]] to those [[who]] [[ask]] [[advice]], [[present]] inquiries or requests," etc.; used of Judges, magistrates, rulers, kings. Hence, in [[some]] [[later]] Greek writings,<br /><b class="num">2.</b> to [[give]] a [[response]] to those consulting an [[oracle]] (Diodorus 3,6; 15,10; [[Plutarch]], mor., p. 435c. (i. e. de [[defect]]. oracc. 46); [[several]] times in Lucian); [[hence]], used of God in Josephus, Antiquities 5,1, 14; 10,1, 3; 11,8, 4; [[universally]], (dropping [[all]] [[reference]] to a [[previous]] [[consultation]]), to [[give]] a [[divine]] [[command]] or [[admonition]], to [[teach]] from [[heaven]] (A. V. revealed etc.), χρηματίζειν λόγους [[πρός]] τινα, to be [[divinely]] commanded, admonished, instructed (R. V. warned of God), Josephus, Antiquities 3,8, 8; (11,8, 4); cf. Buttmann, § 134,4; (Winer's Grammar, § 39,1a.)); to be the [[mouthpiece]] of [[divine]] Revelation, to promulge the commands of God, (τίνι, R. V. warned).<br /><b class="num">3.</b> to [[assume]] or [[take]] to [[oneself]] a [[name]] from [[one]]'s [[public]] [[business]] ([[Polybius]], Diodorus, [[Plutarch]], others); [[universally]], to [[receive]] a [[name]] or [[title]], be called: Josephus, Antiquities (8,6, 2); 13,11, 3; b. j. 2,18, 7; (c. Apion. 2,3, 1; [[Philo]], quod deus immut. § 25 at the [[end]]; [[leg]]. ad Gaium § 43); Ἀντίοχον [[τόν]] Ἐπιφανῆ χρηματίζοντα, Diodorus in Müller's [[fragment]] vol. ii, p. 17, no. 21:4; Ἰάκωβον [[τόν]] χρηματισαντα ἀδελφόν τοῦ κυρίου, Acta [[Philippi]] at the [[beginning]], p. 75; Tdf. edition; Ἰακώβου ... ὅν καί ἀδελφόν τοῦ Χριστοῦ χρηματίσαι οἱ Θειοι λόγοι περιέχουσιν, Eus. h. e. 7,19; (cf. [[Sophocles]]' Lexicon, [[under]] the [[word]], 2)).
}}
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ, και σε <b>επιγρ.</b> [[χρησματίζω]] Α [[χρῆμα]], <i>χρήματος</i>]<br /><b>μέσ.</b> <i>χρηματίζομαι</i><br />[[κερδίζω]] χρήματα με αθέμιτα [[μέσα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ασκώ]] μια ιδιωτική ή [[δημόσια]] [[υπηρεσία]], [[διατελώ]] («έχει χρηματίσει [[δήμαρχος]]»)<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[καλώ]], [[ονομάζω]]<br /><b>2.</b> (μτβ. και αμτβ.) α) [[υπολογίζω]] ή [[υπολογίζομαι]] («αἱ ἴνδικτοι χρηματίζειν... ἤρξαντο ἀπὸ πρώτης... τοῦ μηνός», Πασχ. Χρον.)<br />β) [[μεταβάλλω]] ή μεταβάλλομαι<br /><b>3.</b> [[αποκτώ]] [[προνόμιο]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «[[χρηματίζω]] [[ἀντί]] τινος» — [[χρησιμεύω]] [[αντί]] για [[κάτι]] (<b>Άνν. Κομν.</b>)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />προσαγορεύομαι τιμητικά («[[διάδημα]] περιθέσθαι καὶ [[βασιλέα]] χρηματίζειν», <b>Πολ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[ασχολούμαι]] με εμπορικές υποθέσεις<br /><b>2.</b> (ενεργ. και μέσ.) [[διαπραγματεύομαι]]<br /><b>3.</b> [[ακούω]] και [[εκφέρω]] [[γνώμη]], [[διεκπεραιώνω]] υποθέσεις («χρηματίζειν [[πρῶτα]] περὶ Εὐριπίδου, ὅ,τι χρὴ παθεῖν ἐκεῖνον», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> (για κριτή) [[εκφέρω]] [[κρίση]]<br /><b>5.</b> [[αποκρίνομαι]], [[απαντώ]] [[μετά]] από [[σκέψη]]<br /><b>6.</b> (για θεό) i) [[εισακούω]]<br />ii) [[αποκαλύπτω]] το θέλημά μου<br /><b>7.</b> (για [[μαντείο]]) [[δίνω]] χρησμό<br /><b>8.</b> (γενικά) [[διατηρώ]] σχέσεις με κάποιον, σχετίζομαι<br /><b>9.</b> επηρεάζομαι από κάποιον<br /><b>10.</b> <b>αστρολ.</b> (για [[επίδραση]] τών άστρων) ασκούμαι<br /><b>11.</b> κινούμαι, οδηγούμαι από [[κάτι]] («καὶ [[μόλις]] ταῖς ἀνάγκαις χρηματίζοντες», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>12.</b> [[πληρώνω]]<br /><b>13.</b> καλούμαι, ονομάζομαι<br /><b>14.</b> <b>μέσ.</b> α) [[διεξάγω]] εμπορικές υποθέσεις ή διαπραγματεύσεις για προσωπικό μου όφελος<br />β) (με αιτ. προσ.) [[αποσπώ]] χρήματα από κάποιον με εξαναγκασμό<br />γ) [[ενεργώ]] χρηματιστικές εργασίες ως [[δανειστής]] ή ως [[τοκιστής]] χρημάτων ή ως [[τραπεζίτης]]<br /><b>15.</b> <b>φρ.</b> «χρηματίζομαι ἀπό [ή ἔκ] τινος» — [[κερδίζω]] χρήματα από [[κάτι]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''χρημᾰτίζω:''' μέλ. <i>-ίσω</i>, Αττ. <i>-ιῶ</i>, παρακ. <i>κεχρημάτικα</i> ([[χρῆμα]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[εμπορεύομαι]], συναλλάσσομαι, έχω δοσοληψίες, [[ιδίως]], λέγεται για χρηματικούς λόγους (παρόλο που αυτή η [[σημασία]] απαντάται στη Μέσ.), σε Θουκ., Ισοκρ.<br /><b class="num">2.</b> [[συζητώ]], [[διαλογίζομαι]], σε Δημ., Αισχίν.<br /><b class="num">3.</b> [[δίνω]] [[ακρόαση]] σε, [[απαντώ]] [[έπειτα]] από [[σκέψη]], <i>τινί</i>, σε Ξεν.· τινὶ [[περί]] τινος, σε Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για χρησμό, [[δίνω]] [[απάντηση]] (χρησμό) σε αυτούς που ρωτούν, σε Πλούτ. — Παθ., [[παίρνω]] [[απάντηση]] ή [[προειδοποίηση]], σε Καινή Διαθήκη· ἦν [[αὐτῷ]] κεχρηματισμένον, του είχε δοθεί [[προειδοποίηση]], στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Μέσ., <i>χρηματίζομαι</i>, μέλ. Αττ. <i>-ιοῦμαι</i>, παρακ. <i>κεχρημάτισμαι</i>· [[εμπορεύομαι]] ή [[διεξάγω]] διαπραγματεύσεις για τον εαυτό μου, [[αποκτώ]] χρήματα, σε Θουκ., Πλάτ.· [[χρηματίζω]] χρήματα, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[διεκπεραιώνω]] υποθέσεις, έχω δοσοληψίες, έχω [[σύσκεψη]] με, <i>τινι</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> με αιτ. πράγμ., χρηματίζεσθαι τὸ [[νόμισμα]], κάνω χρηματικές εργασίες, σε Αριστ.<br /><b class="num">III.</b> σε μεταγεν. συγγραφείς, Ενεργ., [[λαμβάνω]] και [[φέρω]] τιμητικό όνομα ή τίτλο, αποκαλούμαι ή θεωρούμαι, χρηματίζει [[βασιλεύς]], σε Πολύβ.· [[Ἶσις]] ἐχρημάτισε, σε Πλούτ. <i>χρηματίσαι Χριστιανούς</i>, σε Καινή Διαθήκη· γενικά, ονομάζομαι, στο ίδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=χρημᾰτίζω, [[χρῆμα]]<br /><b class="num">I.</b> to [[negotiate]], [[transact]] [[business]], [[have]] [[dealings]], especially in [[money]] matters ([[though]] [[this]] [[sense]] is [[mostly]] confined to the Mid.), Thuc., Isocr.<br /><b class="num">2.</b> to [[consult]], [[deliberate]], Dem., Aeschin.<br /><b class="num">3.</b> to [[give]] [[audience]] to, to [[answer]] [[after]] [[deliberation]], τινί Xen.; τινὶ [[περί]] τινος Thuc.<br /><b class="num">4.</b> of an [[oracle]], to [[give]] a [[response]] to those who [[consult]] it, Plut.:—Pass. to [[receive]] an [[answer]] or [[warning]], NTest.; ἦν [[αὐτῷ]] κεχρηματισμένον a [[warning]] had been given him, NTest.<br /><b class="num">II.</b> Mid. χρηματίζομαι, fut. [[Attic]] -ιοῦμαι: perf. κεχρημάτισμαι:— to [[negotiate]] or [[transact]] [[business]] for [[oneself]], to make [[money]], Thuc., Plat.; χρ. χρήματα Xen.<br /><b class="num">2.</b> [[generally]], to [[transact]] [[business]], [[have]] [[dealings]], [[hold]] [[conference]] with, τινι Hdt.<br /><b class="num">3.</b> c. acc. rei, χρηματίζεσθαι τὸ [[νόμισμα]] to [[traffic]] in [[money]], Arist.<br /><b class="num">III.</b> in [[later]] writers, the Act. [[means]] to [[take]] and [[bear]] a [[title]] or [[name]], to be called or styled so and so, χρηματίζει [[βασιλεύς]] Polyb.; Ἰ=σις ἐχρημάτισε Plut.; χρηματίσαι Χριστιανούς NTest.; [[generally]], to be called, NTest.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：crhmat⋯zw 赫雷馬提索<br />'''詞類次數'''：動詞（9）<br />'''原文字根'''：使用（化） 相當於： （[[שָׁאַג]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：發表神諭，蒙神曉諭，蒙神指示，稱為，叫，叫作，指示，啓示，警戒，指示；源自（[[χρῆμα]]）*=需用）。參讀 （[[ἐπιλέγω]]）同義字<br />'''出現次數'''：總共（9）；太（2）；路（1）；徒（2）；羅（1）；來（3）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 警戒（1） 來12:25；<br />2） 他們⋯被指示（1） 太2:12；<br />3） 他⋯指示（1） 徒10:22；<br />4） 蒙神指示（1） 來11:7；<br />5） 蒙神曉諭（1） 來8:5；<br />6） 啓示（1） 路2:26；<br />7） 稱為（1） 徒11:26；<br />8） 她便叫作（1） 羅7:3；<br />9） 被指示（1） 太2:22
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[διαπραγματεύομαι]], συζητῶ, ὀνομάζομαι). Ἀπό τό [[χρῆμα]] τοῦ χρῶμαι. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[χρηματικός]], [[χρημάτισις]], [[χρηματισμός]], [[χρηματιστέον]], [[χρηματιστήριον]], [[χρηματιστής]], [[χρηματιστικός]].
}}
{{elmes
|esmgtx=1 [[profetizar]], [[vaticinar]] de dioses y seres superiores en general c. dat. ἐὰν δὲ χρηματίσῃ σοι, ῥοδίνῳ μύρῳ ἀπάλειψόν σου τὴν χεῖραν <b class="b3">si profetiza para ti, frota tu mano con aceite de rosas</b> P VIII 108 χρημάτισον τῷ δεῖνα, κύριε θεέ <b class="b3">vaticina para fulano, señor dios</b> P XII 120 c. περί y gen. χρημάτισόν μοι, περὶ ὧν ἀξιῶ, κύριε <b class="b3">profetízame sobre aquello que te pido, señor</b> P I 297 P IV 951 P VII 329 P VII 358 P VII 369 P XII 150 P LXII 35 χρημάτισον, κύριε, περὶ τοῦ δεῖνα πράγματος <b class="b3">profetiza, señor, sobre tal asunto</b> P IV 717 P IV 1329 P IV 2502 P V 444 P VII 248 P VII 253 P VII 709 P VII 713 P VII 744 P VII 1015 P XII 113 P XII 115 P XIV 6 P LXXVII 22 c. πρός y ac. λέγε ἔτι τοῦτο· «πέμψον μοι τὸν δαίμονα χρηματίζοντά μοι πρὸς πάντα, ἅπερ ἐπικελεύομαι αὐτῷ ἐννέπειν» καὶ ἐκπράξει <b class="b3">di también esto: «envíame al demon que me vaticine en todo lo que le ordene decirme» y lo cumplirá</b> P III 231 abs. ἵνα φανεὶς χρηματίσῃ ἐν ταῖς ἀγαθαῖς ὥραις <b class="b3">para que se muestre y vaticine en las horas buenas</b> P IV 653 δεῦρό μοι, χρημάτισον <b class="b3">ven junto a mí, vaticina</b> P VII 996 P XII 158 P LXXVII 20 2 en v. pas. [[recibir un oráculo]] c. prep. ἐὰν θέλῃς χρηματισθῆναι περὶ οὗτινος θέλεις πράγματος, λέγε τοῦτον <τὸν> λόγον θυμῷ <b class="b3">si quieres recibir un oráculo sobre cualquier asunto que desees, pronuncia esta fórmula en tu mente</b> P LXXVII 1 abs. τὸ δὲ ὑπολιπόμενον ἔσχατον (φύλλον) ἀνάγνωθι, καὶ εὑρήσεις σου τὴν κληδόνα ... καὶ χρηματισθήσῃ τηλαυγῶς <b class="b3">lee la última hoja que ha quedado debajo, encontrarás tu oráculo y habrás recibido un oráculo claramente</b> P XXIV 24 
}}