View source for ἀκέομαι

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀκέομαι
|Medium diacritics=ἀκέομαι
|Low diacritics=ακέομαι
|Capitals=ΑΚΕΟΜΑΙ
|Transliteration A=akéomai
|Transliteration B=akeomai
|Transliteration C=akeomai
|Beta Code=a)ke/omai
|Definition=[ᾰ], Ion. imper. [[ἀκέο]] (for [[ἀκέεο]]) [[Herodotus|Hdt.]]3.40; Ep. part.<br><span class="bld">A</span> ἀκειόμενος Il.16.29, Od.14.383, Pi.P.9.104: fut. ἀκέσομαι D.C.38.19, Ep. [[ἀκέσσομαι]] Musae.199, Att. [[ἀκοῦμαι]] ([[ἐξ]]-) Men.863: aor. ἠκεσάμην, Ep. imper. [[ἄκεσσαι]], etc.:—Pass., v. sub fin.:<br><span class="bld">I</span> trans., [[heal]], [[cure]], c. acc. of thing healed, [[ἕλκος]] ἄκεσσαι Il.16.523; ἕλκε' ἀκειόμενοι 16.29; ψώρην ἀκέσασθαι [[Herodotus|Hdt.]]4.90; of part [[heal]]ed, τὰ ἔσω ἀσκοῖσιν Hp.Mochl.25; ἄχος S.Tr.1035; βλέφαρον ἀκέσαιο τυφλόν E.Hec.1067; τὸν Λητώ τε καὶ Ἄρτεμις . . ἀκέοντο Il.5.448, cf. 402: c. gen. morbi, νούσου . . μ' ἀκέσω βαρυαλγέος Epigr.Gr.803 (Delos), cf. Paus.8.18.8.<br><span class="bld">2</span> [[stanch]], [[quench]], πίον τ' ἀκέοντό τε δίψαν Il.22.2, cf. Pi.P.9.104.<br><span class="bld">3</span> generally, [[mend]], [[repair]], νῆας ἀκειόμενος Od.14.383; freq. of tailors or cobblers, Luc.Fug.33, Nec.17; of a [[spider]] [[mend]]ing its [[web]], Arist. HA623a18.<br><span class="bld">4</span> metaph., [[make amends for]], [[repair]], [[ἁμαρτάς|ἁμαρτάδα]] [[Herodotus|Hdt.]]1.167; τὰ ἐπιφερόμενα Id.3.16, cf. E.Med.199; [[μήνιμα]] Antipho 4.3.7; ἀδίκημα Pl.R.364c; [[ἀπορία]]ς X.Mem.2.7.1.<br><span class="bld">II</span> intr. or abs., [[apply a remedy]], [[make amends]], ἀλλ' ἀκεώμεθα θᾶσσον· ἀκεσταί τοι φρένες ἐσθλῶν Il.13.115; ἀλλ' ἀκέσασθε, φίλοι Od.10.69, cf. S.Ant.1027, [[Herodotus|Hdt.]]3.40, Pl.Phlb.30b.<br><span class="bld">III</span> Act., Hp.Loc.Hom. 10; [[ἀκέεται]] in pass. sense, Aret. CA1.1; ἀκεομένου τοῦ κακοῦ Id.SD 1.6: aor. ἀκεσθῆναι Paus.2.27.3.
}}
{{DGE
|dgtxt=[[tejer]], [[zurcir]] la araña su tela, Arist.<i>HA</i> 623<sup>a</sup>18<br /><b class="num">•</b>de ropa [[remendar]] c. ac. ἱμάτιον Men.<i>Fr</i>.474, c. gen. τῶν ἱματίων Luc.<i>Fug</i>.33, del calzado ἀκούμενος τὰ σαθρὰ τῶν ὑποδημάτων Luc.<i>Nec</i>.17.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. 1 [[ἀκεστής]].<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [act. ἀκέουσιν Hp.<i>Loc.Hom</i>.10; jón. pres. ind. ἀκεῦνται Hdt.7.236, imperat. ἀκέο Hdt.3.40, part. [[ἀκειόμενος]] <i>Il</i>.16.29, <i>Od</i>.14.383, Pi.<i>P</i>.9.104; ép. aor. ind. ἠκέσατο <i>Il</i>.5.402, 901, imperat. ἄκεσσαι <i>Il</i>.16.523, part. ἀκεσθείς Paus.2.27.2, opt. ἀκέσαιο E.<i>Hec</i>.1067; fut. ἀκέσομαι D.C.38.19.2, ἀκέσσομαι Musae.199]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[curar]], [[sanar]] c. ac. de pers. <i>Il</i>.5.402, 448, 901, κοῦρον Nonn.<i>D</i>.29.141<br /><b class="num">•</b>c. ac. del mal o afección [[ἕλκος]] <i>Il</i>.16.29, 523, Musae.199, A.R.2.156, νόσους Democr.B 31, ψώρην Hdt.4.90, [[ἄχος]] S.<i>Tr</i>.1035, [[βλέφαρον]] τυφλόν E.<i>Hec</i>.1067, τὰ ἔσω Hp.<i>Mochl</i>.25, κακῷ κακόν ἀκειομένη A.R.4.1082, c. ac. de pers. y gen. νόσου ... μ' ἀκέσω curarás mi enfermedad</i>, <i>ID</i> 2388.3<br /><b class="num">•</b>sin valor deponente [[curarse]] ἀκέεται Aret.<i>CA</i> 1.1.23, ἀκεομένου τοῦ κακοῦ Aret.<i>SD</i> 1.6.2, τῆς μανίας Paus.8.18.8.<br /><b class="num">2</b> [[remediar]], [[calmar]] δίψαν <i>Il</i>.22.2, Pi.<i>P</i>.9.104.<br /><b class="num">3</b> fig., sin valor deponente [[purificarse]] μὴ ἀκέσασθαι πρὶν τῷ Δηνὶ τῷ Ἀγοραίῳ ἑκατὸμ βοῦς καταθύσας <i>ICr.App</i>.34.15, cf. 19 (IV a.C.).<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>de cosas inanimadas [[reparar]], [[arreglar]] νῆας <i>Od</i>.14.383<br /><b class="num">•</b>fig. [[reparar]], [[remediar]] ἁμαρτάδα Hdt.1.167, [[ἀδίκημα]] Pl.<i>R</i>.364c, τὰς ἀπορίας X.<i>Mem</i>.2.7.1, τάδε E.<i>Med</i>.199, ἐὰν δέ τι καταβλάψῃ ἀκείσθω τοῖς ἰδίοις ἀνηλώμασιν <i>IG</i> 7.3073.31, cf. 37 (Lebadea II a.C.).<br /><b class="num">2</b> abs. [[remediar la situación]], [[poner remedio]], <i>Il</i>.13.115, <i>Od</i>.10.69, S.<i>Ant</i>.1027, Hdt.3.40, Pl.<i>Phlb</i>.30b, D.C.l.c.<br /><b class="num">III</b> act. intr. [[curarse]], [[buscar remedio]] λεπταὶ ἐοῦσαι συμπιλέονται, καὶ ἀκέουσιν αὐταὶ σφίσιν ἑωυτῇσι al ser tan finos (los poros) se obstruyen y buscan el remedio en sí mismos</i> Hp.<i>Loc.Hom</i>.10.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. [[ἄκος]], 2 [[ἀκεστής]].
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0070.png Seite 70]] (Ableitungunsicher), heilen; fut. ἀκέσομαι, aor. ἠκεσάμην, aor. pass. nur Paus. ἀκεσθέντων ὑπὸ Ἀσκληπιοῦ 2, 27, 3. 3, 19, 7; das act. [[ἀκέω]] nur Hippocr.; – Hom. Iliad. 16, 29 ἕλκε' ἀκειόμενοι, [[ἕλκος]] ἄκεσσαι 16, 523; τὸν (Αἰνείαν) ἀκέοντο 5, 448; τῷ δ' ἐπὶ [[Παιήων]] ὀδυνήφατα φάρμακα [[πάσσων]] ἠκέσατ' 5, 402. 901; νῆας ἀκειόμενον Od. 14, 383; ἀκέοντο δίψαν Iliad. 22, 2, stillten den Durst; Iliad. 13. 115 ἀλλ' ἀκεώμεθα [[θᾶσσον]]· ἀκεσταί τοι φρένες ἐσθλῶν, Scholl. Aristonic. ὅτι ἀμφίβολον τὸ ἀκεώμεθα, πότερον ἰαθῶμεν ἢ ἀκεσώμεθα· ὃ καὶ ὑγιές, οἷον τὸ [[ἐλάττωμα]] ἰασώμεθα; Od. 10, 69 ἀλλ' ἀκέσασθε, φίλοι· [[δύναμις]] γὰρ ἐν ὑμῖν, helfet; – Pind. P. 9, 108 δίψαν; – ψώρην τινί. 4, 90; [[βλέφαρον]] Hec. 1067; Ep. ad. 162 (App. 322) νούσου τινά, wie Paus. 8, 18, 3, sonst παύειν; τροφῇ τὴν τῆς τροφῆς ἐπιθυμίαν ἀκ. Plut. cup. div. 2; [[ἄχος]] Soph. Tr. 1027, κακόν Ant. 1014; λύπας Eur. Med. 203; ἁμαρτάδα, wieder gut machen, Her. 1, 167; [[ἀδίκημα]], aussühnen, Plat. Rep. II, 364 b: τὸ [[μήνιμα]] τῶν ἀλιτηρίων Antiph. 4 γ 7; ἀπορίας Xen. Mem. 2, 7, 1; τὰ ἐπιφερόμενα Her. 3, 16, dagegen Vorkehrungen treffen; ausbessern, Sp. bes. von Kleidern, flicken, [[ἱμάτιον]] Men. bei Eust. 1647, 58; Luc. fugit. 33; Schuhe Necyom. 17.
}}
{{bailly
|btext=v. [[ἀκέω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀκέομαι:''' (ᾰκ)<br /><b class="num">1</b> [[лечить]], [[исцелять]], [[залечивать]] ([[ἕλκος]] Hom.; [[ἄχος]] Soph.): ἀ. τί τινι Her. и τινός τινα Anth. вылечивать кого-л. от чего-л.;<br /><b class="num">2</b> [[чинить]], [[приводить в порядок]] ([[νῆας]] Hom.; τῶν ἳματίων τά διερρωγότα, τὰ σαθρἄ - [[varia lectio|v.l.]] σαπρά - τῶν ὑποδημάτων Luc.);<br /><b class="num">3</b> [[утолять]] (δίψαν Hom., Pind.);<br /><b class="num">4</b> [[искупать]], [[заглаживать]] (ἁμαρτάδα Her.; [[ἀδίκημα]] Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[помогать]], [[облегчать]] (λύπας Eur.): [[γνώμη]] ἀ. τι Xen. [[помогать]] чему-л. советом.
}}
{{ls
|lstext='''ἀκέομαι''': [ᾰ], Ἰων. προστ. ἄκεο (ἀντὶ ἀκέεο), Ἡρόδ. 3. 40. Ἐπ. μετοχ. [[ἀκειόμενος]], Ἰλ. Π. 29, Ὀδ. Ξ. 383, [[ὡσαύτως]] παρὰ Πινδ. Π. 9. 180: μέλλ. ἀκέσομαι, Δίων Κ. 38. 19. Ἐπ. ἀκέσσομαι, Μουσαῖος 199, Ἀττ. ἀκοῦμαι, Πλάτ. Πολ. 364C: ἀόρ. ἠκεσάμην, Ἐπ. προστ. ἄκεσσαι, κτλ.: ἴδε ἐν τέλ.: Ἀποθ. Ι. μεταβ. [[θεραπεύω]], μετ’ αἰτ. τοῦ θεραπευομένου πράγματος, [[ἕλκος]] ἄκεσσαι, θεράπευσον τὸ [[ἕλκος]], Ἰλ. Π. 523· ἕλκε’ ἀκειόμενοι, Π. 29· ψώρην ἀκέσασθαι, Ἡρόδ. 4. 90· ἢ μέρους τοῦ θεραπευομένου, [[βλέφαρον]] ἀκέσαιο τυφλόν, Εὐρ. Ἑκ. 1067· [[ὡσαύτως]] δὲ καὶ τοῦ θεραπευομένου προσώπου, ἐπὶ ... φάρμακα [[πάσσων]] ἠκέσατ’, ἐθεράπευσεν αὐτὸν τοῦ τραύματος, Ἰλ. Ε. 402, 901, πρβλ. 448· μετὰ γεν. τοῦ νοσήματος, νούσου ... μ’ ἀκέσω βαρυαλγέος, Ἐπιγράμμ. Ἑλλ. 803· πρβλ. Παυσ. 8. 18, 8. 2) [[καταπαύω]], πίον τ’ ἀκέοντό τε δίψαν, Ἰλ. Χ. 2. πρβλ. Πινδ. Π. 9, 180. 3) [[καθόλου]], διορθῶ, [[ἐπισκευάζω]], νῆας [[ἀκειόμενος]], Ὀδ. Ξ. 383· [[συχνάκις]] ἐπὶ ῥάπτου ἢ σανδαλοποιοῦ, ὡς τὸ Λατ. resarcire, Λουκ. Δραπέτ. 33, Νεκυομ. 37· ἐπὶ [[ἀράχνης]] ἐπισκευαζούσης τὸν ἱστόν της, Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 9. 39, 4· πρβλ. [[ἀκεστής]], [[ἀκεστικός]]. 4) μεταφ., ἀκ. ἁμαρτάδα, Ἡρόδ. 1. 167· τὰ ἐπιφερόμενα, ὁ αὐτ. 3. 16· κακόν, [[ἄχος]], Σοφ. Ἀντιγ. 1027, Τρ. 1035, πρβλ. Εὐρ. Μήδ. 199· [[μήνιμα]], Ἀντιφ. 128. 4· [[ἀδίκημα]], Πλάτ. Πολ. 364C· ἀπορίας, Ξεν. Ἀπομ. 2. 7. 1. ΙΙ. ἀμετάβ. ἢ ἀπόλ., [[εὑρίσκω]] [[φάρμακον]], συμβιβάζομαι, ἀλλ’ ἀκεώμεθα [[θᾶσσον]]· ἀκεσταί τοι φρένες ἐσθλῶν, Ἰλ. Ν. 115· ἀλλ’ ἀκέσασθε, φίλοι, Ὀδ. Κ. 69· πρβλ. Ἡρόδ. 3. 40, Πλάτ. Φίληβ. 30B. ΙΙΙ. τὸ ἐνεργ. [[ἀκέω]], ἀπαντᾷ ἐν Ψευδο-Ἱππ. 412, 34, Συλλ. Ἐπιγρ. 511, 18· πρβλ. [[ἐξακέομαι]] καὶ ἀκέεται, μετὰ παθ. σημασ. Ἀρεταῖος Θερ. Ὀξ. Παθ. 1. 1, 1· ἀκεομένου τοῦ κακοῦ, ὁ αὐτ. Αἴτ. Χρον. Παθ. 1. 6· ἀόρ. ἀκεσθῆναι, Παυσ. 2. 27, 3.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[ἀκειόμενος]], aor. ἠκεσάμην (imp. ἄκεσσαι): [[heal]]; [[νῆας]], ‘[[repair]],’ Od. 14.383; met. of [[thirst]] (‘[[slake]]’), troubles (‘[[make]] [[good]]’), Il. 13.115, Od. 10.69.
}}
{{grml
|mltxt=[[ἀκέομαι]] (Α)<br /><b>1.</b> [[θεραπεύω]], [[περιποιούμαι]]<br />«[[ἕλκος]] ἄκεσσαι» (Όμ. Π 523)<br /><b>2.</b> [[καταπαύω]], [[σταματώ]]<br />«[[πίον]] τ' ἀκέοντό τε δίψαν» (Όμ. Χ 2)<br /><b>3.</b> [[επιδιορθώνω]], [[επισκευάζω]]<br />«νῆας [[ἀκειόμενος]]» (Όμ. ξ 383)<br /><b>4.</b> [[επανορθώνω]]<br />«[[ἀκέομαι]] [[ἀδίκημα]]» (<b>Πλάτ.</b> Πολιτ. 364c)<br /><b>5.</b> [[βρίσκω]] [[λύση]], συμβιβάζομαι<br />«ἀλλ' ἀκέσασθε φίλοι» (Όμ. κ 69).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ἄκος]]<br /><i>το</i> ρ. [[ἀκέομαι]] παρουσιάζει [[ποικιλία]] σημασιολογικών αποχρώσεων τόσο στην [[πεζογραφία]] όσο και στην [[ποίηση]]. Απαντά [[κυρίως]] ως [[ιατρικός]] όρος με τη [[σημασία]] «[[θεραπεύω]]» και ως [[τεχνικός]] όρος με τη [[σημασία]] «[[επανορθώνω]], [[διορθώνω]]», ενώ παράλληλα χρησιμοποιείται [[συχνά]] με μεταφορική [[σημασία]]. Η [[πολυσημία]] της λ. [[είναι]] δυνατόν να οφείλεται σε σημασιολογική [[εξέλιξη]]<br />δηλ. η [[σημασία]] «[[θεραπεύω]]» προήλθε [[πιθανώς]] με περιορισμό της ευρύτερης σημασίας «[[επανορθώνω]]», εάν η [[σημασία]] αυτή θεωρηθεί ως αρχική, ή και αντίθετα, η [[σημασία]] «[[επιδιορθώνω]], [[επανορθώνω]]» προήλθε με [[επέκταση]] της σημασίας «[[θεραπεύω]]». Όπως παρατηρεί ο Chantraine, το ρ. [[ἀκέομαι]] ως ιατρ. όρος διαφοροποιείται από το συνώνυμο του <i>ἰῶμαι</i>, αφ’ ενός [[γιατί]] δεν συνεκφέρεται [[μαζί]] με το όνομα του θεραπευτού (γιατρού), αφ’ ετέρου [[γιατί]] δεν έχει ως [[συμπλήρωμα]] όνομα προσώπου, όπως το ρ. <i>ἰῶμαι</i>, [[αλλά]] το όνομα ασθένειας, πόνου ή πληγής, που θεραπεύεται.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[ἀκεσία]], [[ἄκεσις]], [[ἄκεσμα]], [[ἀκεσμός]], [[ἀκεστήρ]], [[ἀκεστός]], [[ἀκέστρα]], [[ἀκέστωρ]], <i>ἀκή</i><br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[ἀκεστής]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[ἀκεσίμβροτος]], [[ἀκεσώδυνος]], [[ἀνακέομαι]], <i>ἀφακέομαι</i>, [[διακέομαι]], [[ἐνακέομαι]], [[ἐξακέομαι]], [[ἐπακέομαι]], [[ἐφακέομαι]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀκέομαι:''' [ᾰ], Ιων. προστ. <i>ἄκεο</i> (αντί <i>ἀκέεο</i>), Επικ. μτχ. [[ἀκειόμενος]]· μέλ. <i>ἀκέσομαι</i>, Επικ. <i>ἀκέσσομαι</i>, Αττ. <i>ἀκοῦμαι</i>· αόρ. αʹ <i>ἠκεσάμην</i>, Επικ. προστ. <i>ἄκεσσαι</i> ([[ἄκος]])· αποθ.,<br /><b class="num">1.</b> μτβ., [[θεραπεύω]], [[επιφέρω]] [[ίαση]], [[γιατρεύω]], με αιτ. [[αυτού]] που θεραπεύεται· <i>ἕλκοςἄκεσσαι</i>, θεράπευσε το [[έλκος]], την [[πληγή]], το [[τραύμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· ή, με γεν., όταν λέγεται για το [[μέρος]] [[αυτού]] που θεραπεύεται· [[βλέφαρον]] ἀκέσαιο, σε Ευρ.· επίσης, [[θεραπεύω]] έναν άνθρωπο, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[καταπαύω]], [[κατασβήνω]], καταπραΰνω· <i>δίψαν</i>, στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, [[διορθώνω]], [[επισκευάζω]]· [[νῆας]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για ράφτη ή υποδηματοποιό, όπως το Λατ. resarcire, σε Λουκ.<br /><b class="num">4.</b> μεταφ., [[επισκευάζω]], [[διορθώνω]]· <i>ἁμαρτάδα</i>, σε Ηρόδ.· [[κακόν]], σε Σοφ.· απόλ., [[βρίσκω]] «[[φάρμακο]]», δηλ. τη [[λύση]] για [[κάτι]] που με απασχολεί, αρκούμαι, συμβιβάζομαι· <i>ἀλλ' ἀκεώμεθα</i>, <i>ἀλλ' ἀκέσασθε</i>, σε Όμηρ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἄκος]] [The [[form]] [[ἀκέο]] is for ἀκέεο.]<br /><b class="num">I.</b> [[transitive|trans.]] to [[heal]], [[cure]], [[ἕλκος]] ἄκεσσαι [[heal]] the [[sore]], Il.; or of [[part]] healed, [[βλέφαρον]] ἀκέσαιο Eur.; also to [[heal]] a [[person]], Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[stanch]], [[quench]], δίψαν Il.<br /><b class="num">3.</b> [[generally]], to [[mend]], [[repair]], [[νῆας]] Od.; applied to a [[tailor]] or [[cobbler]], like Lat. resarcire, Luc.<br /><b class="num">4.</b> metaph. to [[repair]], make [[amends]] for, ἁμαρτάδα Hdt.; [[κακόν]] Soph.:—absol. to make [[amends]], ἀλλ' ἀκεώμεθα, ἀλλ' ἀκέσασθε Hom.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=-οῦμαι (=[[θεραπεύω]]). Ἀπό τή λέξη [[ἄκος]] (=[[θεραπεία]]). Παράγ. ἀπό ἴδια ρίζα: [[ἄκεσις]] (=[[θεραπεία]]), [[ἄκεσμα]], [[ἀκεσμός]], [[ἀκέσμιος]], [[ἀκεστήρ]] (=[[θεραπευτής]]), [[ἀκεστήριον]], [[ἀκεστής]], [[ἀκεστικός]], [[ἀκεστός]] (=[[θεραπευτός]]), [[ἀνήκεστος]] (=[[ἀθεράπευτος]]), [[ἄκεστρον]] (=[[φάρμακο]]), [[ἀκέστωρ]] (=[[σωτήρ]]), [[ἀκεσώδυνος]] (=αὐτός πού παύει τίς ὀδύνες), [[πανακής]] (=θεραπεύει τά πάντα), [[πανάκεια]] (=φάρμακο πού θεραπεύει τά πάντα), [[ἐξακέομαι]] (=[[θεραπεύω]] ἐντελῶς), [[ἐξάκεσις]], Ἀκουμενός (=[[μυθολογικός]] [[θεός]] τῆς Ἀθήνας).
}}