View source for πρυτανεύω

{{LSJ1
|Full diacritics=πρῠτᾰνεύω
|Medium diacritics=πρυτανεύω
|Low diacritics=πρυτανεύω
|Capitals=ΠΡΥΤΑΝΕΥΩ
|Transliteration A=prytaneúō
|Transliteration B=prytaneuō
|Transliteration C=prytaneyo
|Beta Code=prutaneu/w
|Definition=(also βρυτανεύω, <span class="title">IG</span>9(1).111 (Elatea), cf. [[πρυτανεῖον]]), <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">to be</b> <b class="b3">πρύτανις</b> or <b class="b2">president, hold sway</b>, <b class="b3">ἀθανάτοισι</b> <b class="b2">among</b> them, <span class="bibl"><span class="title">h.Ap.</span>68</span>; so of God, <span class="bibl">Ph.2.595</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">to be chairman</b> of a board, <span class="bibl">D.21.87</span>; of a <b class="b3">βουλή</b>, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>2130.7</span> (iii A.D.), etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> at Athens, <b class="b2">hold the presidency</b>, prop. of the tribe in order of <b class="b3">πρυτανεία</b> in <b class="b3">βουλή</b> and ἐκκλησία, ἔτυχεν . . ἡ φυλὴ [Ἀντιοχὶς] πρυτανεύουσα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>32b</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Grg.</span>473e</span>; Ἀκαμαντὶς ἐπρυτάνευε <span class="title">IG</span>12.16, <span class="bibl">Th.4.118</span>, etc.: sts. of an individual member of the <b class="b3">πρυτανεία</b>, <span class="title">IG</span>12.39.14, al., <span class="bibl">Antipho 6.45</span>; οἱ τότε πρυτανεύσαντες <span class="bibl">And.1.46</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> generally, of the <b class="b2">mover</b> of a motion, ὁ πρυτανεύσας ταῦτα καὶ πείσας <span class="bibl">D.15.3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b3">π. περὶ εἰρήνης</b> <b class="b2">put the question on a motion for</b> peace, this being the duty of the Prytanes, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>60</span>; εἰρήνην πρυτανεῦσαι <span class="bibl">Isoc.4.121</span>: hence, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">π. τινὶ εἰρήνην</b> <b class="b2">obtain</b> peace for another, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Demon.</span>9</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">PStrassb.</span>5.8</span> (Pass., iii A.D.); φιλίαν τισί <span class="bibl">D.C.46.11</span>; πᾶσι τὰ ἀγαθά <span class="bibl">Aristid.<span class="title">Or.</span>26(14).109</span>; [<b class="b3">αἱ Πλειάδες] τὸ ἔαρ ἡμῖν π</b>. <b class="b2">herald</b> the spring, Procop.Gaz.<span class="bibl">p.141</span> B. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> generally, <b class="b2">control, regulate</b>, joined with <b class="b3">διοικεῖν</b>, <span class="bibl">D.5.6</span>:—Pass., <b class="b3">πρυτανεύεσθαι παρά τινος</b> <b class="b2">to suffer oneself to be guided</b> by one, <span class="bibl">Id.9.60</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., <b class="b3">δεῖπνον χαριέντως πεπρυτανευμένον</b> <b class="b2">served</b> daintily, <span class="bibl">Alex.110.4</span>; of persons, <b class="b2">to be entertained</b>, χορηγίᾳ βασιλικῇ Plu.2.602a.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0802.png Seite 802]] (s. [[πρύτανις]]), Prytan sein. In Athen hieß die ganze [[φυλή]], welche grade die [[πρυτανεία]] hatte, φυλὴ πρυτανεύουσα, Plat. Apol. 32 b, vgl. Gorg. 473 e; Ἀκαμαντὶς ἐπρυτάνευε, Thuc. 4, 118. – Uebh. herrschen, obwalten, ἀθανάτοισιν, βροτοῖ. σιν, H. h. Apoll. 68; πρυτανευόμενοι παρ' ἐκείνου, sich von ihm leiten lassen, Dem. 9, 60, was Harpocr. διοικούμενοι καὶ διατρεφόμενοι erklärt; vgl. τὰ παρ' ὑμῖν διοικοῦντα Φιλίπ πῳ καὶ πρυτανεύοντα, Dem. 5, 6; ὁ πρυτανεύσας ταῦτα καὶ πείσας, 15, 3; u. so auch δείπνου [[χαριέντως]] πεπρυτανευμένου, Alexis bei Ath. III, 107 b; aber bei Plut. de exil. 7, Θεμιστοκλῆς χορηγίᾳ βασιλικῇ πρυτανευόμενος, wie ein Prytan gespeis't werden, mit königlichem Aufwande gehalten werden; – πρυτανεύειν περὶ εἰρήνης, Friedensvorschläge thun und darüber abstimmen lassen, was das Geschäft der Prytanen war, Isocr. 4, 121; Ar. Ach. 60; πρυτανεύειν τινὶ εἰρήνην, Einem den Frieden vermitteln, Luc. Demon. 9.
}}
{{ls
|lstext='''πρῠτᾰνεύω''': εἶμαι [[πρύτανις]] ἢ [[πρόεδρος]], κυβερνῶ, ἀθανάτοισι, ἐν αὐτοῖς, Ὕμ. Ὁμηρ. εἰς Ἀπόλλ. 68. ΙΙ. ἐν Ἀθήναις, ἔχω τὸ [[ἀξίωμα]] τοῦ πρυτάνεως, [[κυρίως]] ἐν χρήσει ἐπὶ τῆς φυλῆς, ἥτις συνέβη νὰ ἔχῃ τὴν πρυτανείαν (ἴδε [[πρύτανις]] ΙΙ), ἔτυχεν... ἡ φυλὴ Ἀκαμαντὶς πρυτανεύουσα Πλάτ. Ἀπολ. 32Β, πρβλ. Γοργ. 473Ε· Ἀκαμαντὶς ἐπρυτάνευε Θουκ. 4. 118· Κεκροπὶς ἐπρ. Συλλ. Ἐπιγρ. 76· κτλ.· - [[ἐνίοτε]] [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἑνὸς προσώπου τῆς πρυτανείας, Ἀντιφῶν 146. 37, πρβλ. Ἀνδοκ. 7. 15. 2) πρ. περὶ εἰρήνης, ποιῶ πρότασιν περὶ εἰρήνης καὶ [[προκαλῶ]] ἐπ’ αὐτῆς ψηφοφορίαν, [[διότι]] τοῦτο ἦτο τὸ [[ἔργον]] τῶν πρυτάνεων, Ἀριστοφάν. Ἀχ. 60· οὕτω, πρυτανεύειν εἰρήνην Ἰσοκρ. 66Α· [[ὡσαύτως]], πρ. τινι εἰρήνην, [[ἐπιτυγχάνω]] τὴν εἰρήνην ὑπέρ τινος, Λουκ. Δημών. Βίος 9· φιλίαν Δίων Κ. 46. 11· ὁ πρυτανεύσας [[ταῦτα]] καὶ πείσας, Λατιν. auctor, suasor sententiae, Δημ. 191. 15. ΙΙΙ. [[καθόλου]] διοικῶ, [[διευθύνω]], κυβερνῶ, [[κανονίζω]], συνάπτεται [[μετὰ]] τοῦ διοικεῖν, Δημ. 58. 19· [[ταῦτα]] πρ. ὁ αὐτ. 191. 15. - Παθητ., πρυτανεύεσθαι [[παρά]] τινος ὁ αὐτ. 126. 14· μεταφορ., [[δεῖπνον]] [[χαριέντως]] πεπρυτανευμένον, παρεσκευασμένον [[μετὰ]] χάριτος, Ἄλεξις ἐν «Κρατεύᾳ» 1. 4· καὶ ἐπὶ προσώπων, χορηγίᾳ βασιλικῇ πρυτανευόμενος ὁ Θεμιστοκλῆς, διατρεφόμενος, θεραπευόμενος βασιλικαῖς δαπάναις, Πλούτ. 2. 602Α. - Περὶ τοῦ [[πρυτανεύω]] [[καθόλου]] ἴδε Ἀριστ. Ἀθην. Πολιτ. (ἔκδ. Blass) 62. 8, 12, κἑξ., 64, 8, 19. 91, 6, ἴδε καὶ Σουΐδ. ἐν λ. πρυτανεύοντα, πρυτανευούσης, πρυτανεύσητε, πρβλ. καὶ Φώτιον ἐν λέξ. [[πρυτανεία]], ἴδε καὶ Ἁρποκρ. ἐν λ. πρυτανεύοντα. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 132.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> être prytane, exercer la fonction de prytane (v. [[πρύτανις]]) : φυλὴ πρυτανεύουσα, tribu exerçant la prytanie ; πρυτανεύειν εἰρήνην ISOCR délibérer en conseil de prytanes sur la paix ; πρυτανεύειν τινὶ εἰρήνην LUC négocier la paix pour qqn ; πρυτανεύειν [[τι]] DÉM diriger une délibération, faire prendre une décision;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> diriger, prendre soin de, présider à (comme les prytanes) ; <i>Pass.</i> πρυτανεύεσθαι [[παρά]] τινος DÉM se laisser diriger par qqn;<br /><b>3</b> entretenir au prytanée ; <i>Pass.</i> être à la solde de, τινι.<br />'''Étymologie:''' [[πρύτανις]].
}}