View source for ζυγόν

{{LSJ1
|Full diacritics=ζῠγόν
|Medium diacritics=ζυγόν
|Low diacritics=ζυγόν
|Capitals=ΖΥΓΟΝ
|Transliteration A=zygón
|Transliteration B=zygon
|Transliteration C=zygon
|Beta Code=zugo/n
|Definition=τό, also ζυγός, ὁ, (in various senses), <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>217</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>63b</span>, <span class="bibl">Theoc.30.29</span>, <span class="bibl">LXX<span class="title">Ge.</span>27.40</span>, al., <span class="bibl">Plb.4.82.2</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>11.29</span>, <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>5.173a</span>, etc.: rarely in pl., <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ζυγοί <span class="bibl">LXX<span class="title">Pr.</span>11.1</span>, Sch.<span class="bibl">Th.1.29</span>: Delph. δυγός (q.v.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> <b class="b2">yoke</b> of a plough or carriage, ζ. ἵππειον <span class="bibl">Il.5.799</span>, <span class="bibl">23.392</span>; ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἵππους <span class="bibl">5.731</span>, cf. <span class="bibl">Od.3.383</span>; ἐπὶ ζυγὸν αὐχένι θεῖναι βουσί <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>815</span>, cf. <span class="bibl">581</span>; <b class="b3">ὑπὸ ζυγόφιν</b> (i.e. <b class="b3">ζυγοῦ</b>) λύον ἵππους <span class="bibl">Il.24.576</span>: prov., <b class="b3">τὸν αὐτὸν ἕλκειν ζ</b>. 'to be in the same boat', <span class="bibl">Aristaenet.2.7</span>, <span class="bibl">Zen.3.43</span>; ταὔτ' ἐμοὶ ζ. τρίβεις <span class="bibl">Herod.6.12</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., ἐπὶ ζυγὸς αὐχένι κεῖται <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>217</span>; ἐχθροῖσιν ὑπὸ ζυγὸν αὐχένα θήσω <span class="bibl">Thgn.1023</span>; <b class="b3">ἐπαυχένιον λαβεῖν ζ</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.93</span>; <b class="b3">δούλιον ζ</b>. <b class="b2">the yoke</b> of slavery, <span class="bibl">Hdt.7.8</span>.<b class="b3">γ</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>75</span> (pl.), <span class="bibl">471</span>, etc.; <b class="b3">δουλείας, ἀνάγκης ζ</b>., <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>944</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1330</span>; ὑπὸ ζυγῷ λόφον δικαίως εἶχον <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>291</span>; <b class="b3">ἐπιτιθέναι τινὶ ζυγὰ τοῦ μὴ . .</b> so as to prevent... <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.27</span>; ζυγῷ ζυγῆναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>508a</span>; ἄγειν ὑπὸ τὸν ζ. τινάς <span class="bibl">Plb.4.82.2</span>, cf. <span class="bibl">D.H.3.22</span>; ὑπὸ τὸν ζ. ὑπαγαγεῖν D.C.<span class="title">Fr.</span>36.10; ζυγὸν ὑποστῆναι <span class="bibl">D.H.10.20</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">crossbar</b> of the <b class="b3">φόρμιγξ</b>, <span class="bibl">Il.9.187</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> ζυγὸς ἡ τῆς ἀμπέλου πρὸς τὴν χάρακα συζυγία <span class="title">Gp.</span>5.29.6. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> in pl., <b class="b2">thwarts</b> or <b class="b2">benches joining</b> the opposite sides of a ship, <span class="bibl">Od.9.99</span>, <span class="bibl">13.21</span>, <span class="bibl">Hdt.2.96</span>: rarely in sg., θοὸν εἰρεσίας ζυγόν <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>249</span> (lyr.): metaph., of the seat of authority compared to the helmsman's seat, ἐς τὸ πρῶτον πόλεος ζ. <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>595</span>; ἐπεὶ δ' ἐπὶ ζυγοῖς καθέζετ' ἀρχῆς <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>74</span>; <b class="b3">σὺ ταῦτα φωνεῖς νερτέρᾳ προσήμενος κώπῃ, κρατούντων τῶν ἐπὶ ζυγῷ δορός</b>; while on the <b class="b2">main thwart</b> sits authority, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1618</span>; also of a coachman's <b class="b2">seat, box</b>, PMasp.303.15 (vi A.D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> in pl., <b class="b2">panels</b> of a door, <span class="title">IG</span>12.372.199,22.1457.14,1672.155; cf. [[ζευγίον]]. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> <b class="b2">beam of the balance</b>, ζυγὸν ταλάντου <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>822</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mech.</span>850a4</span>: hence, <b class="b2">the balance itself</b> (cf. [[πῆχυς]] IV), αἴρειν τὸν ζυγόν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>63b</span>; <b class="b3">ἐν πλάστιγγι</b> ζυγοῦ κεῖσθαι <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>55o</span>e; <b class="b3">ζυγῷ</b> or <b class="b3">ἐν τῷ ζ. ἱστάναι</b>, <span class="bibl">Lys.10.18</span>, <span class="bibl">Pl. <span class="title">Prt.</span>356b</span>; ζυγὸν ἱστάναι <span class="bibl">D.<span class="title">Prooem.</span>55</span>: in pl., <span class="bibl">Id.25.46</span>, <span class="title">SIG</span>975.39 (Delos, iii B.C.): prov., ζ. μὴ ὑπερβαίνειν Pythag. ap. <span class="bibl">D.L.8.18</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> the constellation <span class="title">Libra</span>, <span class="bibl">Hipparch.3.1.5</span>, <span class="bibl">Ph.1.28</span>, <span class="bibl">Man.2.137</span>, etc.; ζ. Ἀφροδίτης <span class="bibl">Porph.<span class="title">Antr.</span>22</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> <b class="b3">καρχασίου</b> the <b class="b2">yard-arm</b> at the mast head, <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>5.51</span>, cf. <span class="bibl">Ach.Tat.5.16</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VI</span> <b class="b2">cross-strap</b> of a sandal, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>417</span>, <span class="bibl">Poll.7.81</span>; <b class="b3">ζυγός, ὁ</b>, Phot. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VII</span> <b class="b2">pair</b>, <b class="b3">κλεινὸν ζυγόν</b>, of persons, <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>392</span>; <b class="b3">κατὰ ζυγά</b> in <b class="b2">pairs</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>544a5</span>, <span class="bibl">Theoc.13.32</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VIII</span> <b class="b2">rank</b> or <b class="b2">line</b> of soldiers, opp. <b class="b2">file</b> (στοῖχος), ἐν τῷ πρώτῳ ζ. ἐμάχοντο τέσσαρες <span class="bibl">Th.5.68</span>; ὁ ζυγός <span class="bibl">Polyaen.4.4.3</span> (τὰ ζυγά <span class="bibl">2.10.4</span>); <b class="b3">κατὰ ζυγόν</b> <b class="b2">line with line</b>, <span class="bibl">Plb.1.45.9</span>; κατ' ἄνδρα καὶ ζ. <span class="bibl">Id.3.81.2</span>; esp. <b class="b2">front rank</b>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">Tact.</span>7.1</span>, <span class="bibl">Arr.<span class="title">Tact.</span>8.1</span>; also of the Chorus, <span class="bibl">Poll.4.108</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IX</span> <b class="b3">ζυγὰ ἢ ἄζυγα</b> <b class="b2">even</b> or odd, a game, Sch.<span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>817</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">X</span> measure of land, <span class="title">SIG</span>963.13 (Amorgos, iv B.C.).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1141.png Seite 1141]] τό (nach Plat. Cratyl. 418 d [[δυογόν]], = δύω ἄγον, vgl. aber jugum, [[ζεύγνυμι]]), – 1) das <b class="b2">Joch</b>, mit welchem zwei Rinder od. Pferde vor den Pflug od. Wagen gespannt werden; es geht um den Nacken der Thiere u. wird an der Deichsel befestigt; von Hom. an überall; man bemerke: ὑπὸ ζυγὸν ἄγειν (anspannen), Od. 3, 383; ὑπὸ [[ζυγόφιν]] λύον ἵππους, Il. 24, 576; ἐπὶ ζυγὸν αὐχένα [[θεῖναι]] βουσί, Hes. O. 51; κατὰ ζυγά, paarweise, Theocr. 13, 32. Häufig übtr. auf Sklaverei, τὸ δούλιον ζ. Aesch. Ag. 1226; δούλειον ζ. Plat. Legg. VI, 770 e; δουλείας ζυγά Soph. Ai. 944; ἀνάγκης ζ. Eur. Or. 1330; ἐπιθεῖναί τινι ζυγὰ τοῦ μὴ ὑβρίσαι Xen. Cyr. 3, 1, 26; übh. Band, τιμιωτέρῳ ζυγῷ ἐζύγησαν Plat. Rep. VI, 508 a. Sprichw. ταὐτὸν ζυγὸν ἕλκειν, Zenob. 3, 43. – 2) der kleine Querstab od. <b class="b2">Steg</b> oben an der Phorminx zwischen den Hörnern derselben, an welchem die Wirbel der Saiten befestigt sind, Il. 9, 187; Arist. mechan. 12. Auch [[πῆχυς]] genannt, womit Suid. es erkl. – 3) τὰ ζυγά, im Schiffe die <b class="b2">Ruderbänke</b> (die die beiden Seiten des Schiffes verbinden), Od. 9, 99. 13, 21; übertr. auf Rang im Staate, Aesch. Ag. 1618; ἐς τὸ πρῶτον πόλεως ὁρμηθεὶς [[ζυγόν]] Eur. Ion 595. S. auch [[ζυγός]] 2). – 41 ein <b class="b2">Riemenan</b> den Sandalen der Frauen, Ar. Lys. 417, masc. beim Schol. zu dieser Stelle; VLL., Hesych. erkl. ὁ παρακείμενος ἱμὰς τοῖς δακτύλοις. – 5) nach Schol. Ar. Plut. 817 war ζυγὰ ἢ ἄζυγα der gewöhnliche Ausdruck für Paar u. Unpaar (ἄρτια ἢ περισσά) spielen.
}}
{{ls
|lstext='''ζῠγόν''': τό, [[ὡσαύτως]] ζῠγός, ὁ (μὲ τὴν σημασ. Ι.) Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 217, (μὲ τὴν σημασ. IV.) Πλάτ. Τιμ. 63Β, καὶ παρὰ μεταγενεστ. μὲ πᾶσαν σημασίαν. [[Κατὰ]] τὸ πλεῖττον οὐδὲν ὑπάρχει τὸ ὁρίζον τὸ γένος τῆς λέξεως ἐν τῷ ἑνικῷ., ἀλλὰ τὸ πληθ. φαίνεται ὅτι εἶνε ἀείποτε ζυγὰ (πρβλ. [[ζεύγνυμι]] ἐν τέλ.) Πᾶν ὅ,τι ἑνώνει δύο σώματα, [[ἑπομένως]], Ι. τὸ [[σταυροειδῶς]] ἐπὶ τοῦ ῥυμοῦ κείμενον [[ξύλον]], τὸ προσδενόμενον διὰ τοῦ ζυγοδέσμου πρὸς τὸ [[τέλος]] τοῦ ῥυμοῦ καὶ ἔχον ζεύγλας (ἐπιτραχηλίους θέσεις) εἰς ἑκάτερον [[ἄκρον]], δι’ οὗ δύο ἵπποι, ἡμίονοι ἢ βόες ἔσυρον ἅμαξαν ἢ ἄροτρον· παρ’ Ὁμ. ὁ τῶν ἵππων ζυγὸς [[συχνάκις]] ὁρίζεται εἰδικώτερον, ὡς ζυγὸν ἵππειον Ἰλ. Ε. 799. Ψ. 392· ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἵππους, ἔζευξεν αὐτούς, Ἰλ. Ε. 731, Ὀδ. Γ. 383· ἐπὶ ζυγὰ θῆκεν ἵπποις Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 813· ἐπὶ ζυγὸν αὐχένα θῆκε βουσὶ [[αὐτόθι]] 579· ὑπὸ [[ζυγόφιν]] (ὅ ἐ. ζυγοῦ) λύον ἵππους Ἰλ. Ω. 576· παροιμ., τὸν αὐτὸν ἕλκειν ζ., ἐπὶ τῶν ὅμοια καὶ παραπλήσια πασχόντων, «᾿ς ἕνα τσουκάλι βράζουν», Ἀρισταίν. 2. 7, Παροιμιογρ. 2) μεταφ., ἐπὶ ζυγὸς αὐχένι κεῖται Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 217· ἐχθροῖσιν ὑπὸ ζυγὸν αὐχένα θήσω Θέογν. 1023· ἐπαυχένιον λαβεῖν ζ. Πίνδ. Π. 2. 172· τὸ δούλιον ζ., ὁ ζυγὸς τῆς δουλείας, Ἡρόδ. 7. 8, 3, πρβλ. Αἰσχύλ Θήβ. 75, 471, κλ.· δουλείας, ἀνάγκης ζ. Σοφ. Αἴ. 944, Εὐρ. Ὀρ. 1330· ὑπὸ ζυγῷ λόφον δικαίως εἶχον Σοφ. Ἀντ. 291· ἐπιτιθέναι τινὶ ζυγὰ τοῦ μή…, [[ὥστε]] νὰ μὴ..., Ξεν. Κύρ. 3. 1, 27· ζυγῷ ζυγῆναι Πλάτ. Πολ. 508Α. ΙΙ. τὸ ἐγκάρσιον [[ξύλον]], τὸ συνδέον τὰ δύο κέρατα τῆς φόρμιγγος εἴς ὃ προσηλοῦνται οἱ κόλλοπες καὶ ἐντείνονται αἱ χορδαί, Λατ. transtillum. Ἰλ. Ι. 187. 2) τὸ ἐγκάρσιον [[ξύλον]] τοῦ ὑφαντικοῦ ἱστοῦ, εἰς ὃ προσηλοῦτο ὁ [[στήμων]], τὸ «[[ἀντί]]», πρβλ. [[ζυγόω]]. 3) τὸ τῶν Ρωμαίων jugum, Διον. Ἁλ. 3. 22, κτλ. ΙΙΙ. ἐν τῷ πληθ., τὰ ἐγκάρσια ἑδώλια τὰ ἑνοῦντα τὰς [[ἀπέναντι]] πλευρὰς πλοίου ἢ λέμβου, Λατ. transtra, Ὀδ. Ι. 99, Ν. 21, Ἡρόδ. 2. 96· σπανίως ἐν τῷ ἑνικῷ, θοὸν εἰρεσίας ζυγὸν Σοφ. Αἴ. 249· - μεταφ., ἐς τὸ πρῶτον πόλεος ζ. Εὐρ. Ἴωνι 595· [[ἐπεὶ]] δ’ ἐπὶ ζυγοῖς καθέζετ’ ἀρχῆς ὁ αὐτ. Φοιν. 74. 2) ἐν τῷ πληθ. [[ὡσαύτως]], τὸ λίθινον [[ἀνώφλιον]] ἢ κατώφλιον τῆς θύρας, Συλλ. Ἐπιγρ. 160. 91· - [[ὡσαύτως]], = Λατ. impages, τὰ προσπήγματα, οἱ σιδηροῖ δεσμοὶ θύρας, ἴδε Ἐπιγρ. Βρεττ. Μουσ. σ. 73. 3) ἡ μεσαία σειρὰ τῶν κωπηλατικῶν καθισμάτων τριήρους· μεταφ., κρατούντων τῶν ἐπὶ ζυγῷ [[δορός]], ἐνῷ οἱ ἐπὶ τοῦ ζυγοῦ (οἱ τῆς ἄνω σειρᾶς) κυβερνῶσι τὸ [[πλοῖον]], Αἰσχύλ Ἀγ. 1618. IV. ἡ [[φάλαγξ]] τοῦ ζυγοῦ (ζυγαριᾶς), ζυγὸν ταλάντου ὁ αὐτ. Ἱκέτ. 822, Δημ. 1461. 17, πρβλ. Ἀριστ. Μηχαν. 1, 2· - [[ἐντεῦθεν]], αὐτὸς ὁ ζυγὸς (πρβλ. [[πῆχυς]] IV), αἴρειν τὸν ζυγὸν Πλάτ. Τιμ. 63Β· ἐν πλάστιγγι ζυγοῦ κεῖσθαι ὁ αὐτ. Πολ. 550Ε· ζυγῷ ἢ ἐν τῷ ζ. ἱστάναι Λυσ. 117. 40, Πλάτ. Πρωτ. 356Β· ἐν τῷ πληθ., Δημ. 784. 10· - παροιμ., ζ. μὴ ὑπερβαίνειν Πυθ. παρὰ Διογ. Λ. 8. 18. V. καρχασίου, ἡ κατὰ τὴν κορυφὴν τοῦ ἱστοῦ [[κεραία]], Πίνδ. Νεμ. 5. 92. VI. σανδαλίου ὁ ἀπὸ τοῦ ἑνὸς εἰς τὸ [[ἄλλο]] [[μέρος]] [[δεσμός]], Ἀριστοφ. Λυσ. 417, [[Πολυδ]]. Ζ΄, 81· ζυγὸς Φωτ. VII. [[ζεῦγος]], κλεινὸν ζυγὸν Εὐρ. Ἑλ. 792· κατὰ ζυγά, κατὰ ζεύγη, Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 5. 12, 1, Θεόκρ. 13. 32. VIII. κατὰ [[πρόσωπον]] γραμμὴ στρατιωτῶν, ἀντιθέτως πρὸς τὴν κατὰ [[βάθος]] (ἥτις ἐκαλεῖτο [[στοῖχος]]), ἐν τῷ πρώτῳ ζ. ἐμάχοντο Θουκ. 5. 68· ὁ ζυγὸς Πολύαιν. 4. 5, 4· κατὰ [[ζυγόν]], γραμμὴ μὲ γραμμήν, Πολύβ. 1. 45, 9· - [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τοῦ χοροῦ, [[Πολυδ]]. Δ΄, 108· πρβλ. [[ζυγέω]] ΙΧ. ζυγὰ ἢ ἄζυγα, ἄρτια ἢ περισσά, «ζυγὰ ἢ μονά», [[παιγνίδιον]], Σχόλ. Ἀριστοφ. Πλ. 816.
}}
{{bailly
|btext=οῦ (τό) :<br /><b>A.</b> tout ce qui sert à joindre deux objets ensemble :<br /><b>I.</b> joug pour deux bœufs <i>ou</i> deux chevaux : ὑπὸ ζυγὸν ἄγειν IL, OD amener sous le joug ; ζυγὰ ἐπιθεῖναι τινι XÉN imposer le joug à qqn ; <i>fig.</i> le joug (de la mort, de la nécessité, <i>etc.</i>) ; δούλιον [[ζυγόν]] HDT, δουλείας [[ζυγόν]] SOPH joug de la servitude;<br /><b>II.</b> le joug romain, sous lequel passaient les prisonniers de guerre;<br /><b>III.</b> barre qui unit les deux branches recourbées de la [[φόρμιγξ]] et où s’ajustent les cordes;<br /><b>IV.</b> <i>t. de mar.</i><br /><b>1</b> banc de rameurs, allant de l’un à l’autre côté du navire (<i>lat.</i> transtra), <i>particul. au sg.</i> banc du milieu (sur trois) ; τὰ ζυγά bancs de rameurs;<br /><b>2</b> bau de navire, <i>càd chacune des poutres qui soutiennent les planchers ou ponts (le bau lie l’un à l’autre les deux côtés du bâtiment)</i>;<br /><b>V.</b> fléau d’une balance (propr. ce qui unit les deux plateaux) ; balance;<br /><b>B.</b> tout objet accouplé :<br /><b>I.</b> couple, paire ; attelage;<br /><b>II.</b> rangée de soldats.<br />'''Étymologie:''' R. Ζυγ, v. [[ζεύγνυμι]] ; cf., <i>lat.</i> jugum.
}}
{{Autenrieth
|auten=([[ζεύγνῦμι]]), gen. [[ζυγόφιν]]: (1) [[yoke]] or [[cross]]-[[bar]] by [[means]] of [[which]] beasts of [[draught]] were [[attached]] to [[whatever]] [[was]] to be [[drawn]]. (See [[adjacent]] [[cut]], combined [[from]] [[several]] [[antique]] representations.) a, [[ὀμφαλός]]; b, ξυγόδεσμον; c, [[κρίκος]]; d, ζεῦγλαι; e, straps to [[fasten]] the ζεῦγλαι; f, λέπαδνα; g and h, οἴηκες, points of [[attachment]] [[for]] the collars, and rings [[through]] [[which]] the [[reins]] [[pass]]; i, [[ζυγόν]]; k, projections to [[hold]], e. g., the [[reins]] of the [[παρήορος]] [[ἵππος]]. (Cf. [[also]] the Assyrian [[yoke]] on the [[chariot]] on [[board]] a [[ship]], represented in the [[adjoining]] [[cut]].)—(2) [[cross]]-[[bar]] of a [[lyre]] (see [[φόρμιγξ]]), to [[which]] the strings were [[attached]], Il. 9.187.—(3) pl., ζυγά, rowers' benches, [[thwarts]] of a [[ship]] (see [[cut]] No. 32, [[under]] [[ἔδαφος]]).
}}