View source for ἐνδίδωμι

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐνδίδωμι
|Medium diacritics=ἐνδίδωμι
|Low diacritics=ενδίδωμι
|Capitals=ΕΝΔΙΔΩΜΙ
|Transliteration A=endídōmi
|Transliteration B=endidōmi
|Transliteration C=endidomi
|Beta Code=e)ndi/dwmi
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">give in</b>: hence, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> <b class="b2">give into</b> one's <b class="b2">hands, give up to</b>, ἀσκὸν ἔνδος μοι <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>510</span> (lyr.), etc.; ἑαυτόν τινι <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>561b</span>, cf. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>781</span> (v. l.); τινὰ τοῖς πολεμίοις <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>567a</span>; <b class="b3">ἐ. πόλιν</b> <b class="b2">surrender</b> a city, esp. by treachery, <span class="bibl">Th.4.66</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>7.4.14</span>, etc.; <b class="b3">τοῖς Ἀθηναίοις τὰ πράγματα ἐ</b>. <span class="bibl">Th.7.48</span>, cf. <span class="bibl">2.65</span>:—Pass., τῷ Ἱπποκράτει τὰ ἐν τοῖς Βοιωτοῖς ἐνεδίδοτο <span class="bibl">Id.4.89</span>: impers., <b class="b3">οὐδὲν ἐνεδίδοτο ἀπὸ τῶν ἔνδον</b> no <b class="b2">sign of surrender was made</b>, <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>1.20.6</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">put in, apply to</b>, ἅρμασι κέντρον <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>881</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">hand in</b> a report, <b class="b3">ἐ. ἀναφοράν</b> Mitteis <span class="title">Chr.</span>68.2 (i A. D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> Pass., <b class="b2">to be interposed</b>, ἐνδοθεισῶν ὀλίγων ἡμερῶν <span class="bibl">Aët.13.121</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">lend, afford</b>, <b class="b3">ἐνδιδόναι τινὶ Χερὸς στηρίγματα</b> <b class="b2">lend</b> him a supporting hand, <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>617</span>; <b class="b3">ἐ. ἀφορμάς</b> <b class="b2">give</b> an occasion, <span class="bibl">Id.<span class="title">Hec.</span>1239</span>; λαβήν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>847</span>; πρόφασίν τινι κακῷ γενέσθαι <span class="bibl">Th.2.87</span>, cf. <span class="bibl">D.18.158</span>; καιρόν <span class="bibl">Id.4.18</span>; <b class="b3">ἐ. ὑποψίαν ὡς</b> . . <b class="b2">give ground for</b> suspicion that... <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>887e</span>; ἐλπίδας τινί τινος <span class="bibl">Plu.<span class="title">Alc.</span>14</span>:—<b class="b2">cause, excite</b>, λὺγξ σπασμὸν ἐνδιδοῦσα <span class="bibl">Th.2.49</span>; <b class="b3">ποθήν, δίψαν</b>, <span class="bibl">Aret.<span class="title">SA</span>2.1</span>, <span class="bibl"><span class="title">CA</span> 1.10</span>; τάδε τῆς ψυχῆς τοῦ στομάχου -όντος εἶναι δεῖ τὴν πάθην <span class="bibl">Id.<span class="title">SD</span> 2.6</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">show, exhibit</b>, δικαιοσύνην καὶ πιστότητα ἐνέδωκαν, ἄχαρι δὲ οὐδέν <span class="bibl">Hdt.7.52</span>; <b class="b3">μαλακὸν ἐνδιδόναι οὐδέν</b> <b class="b2">show</b> no <b class="b2">sign</b> of flagging, <span class="bibl">Id.3.51</span>,<span class="bibl">105</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>488</span>; ἢν δ' ἐνδιδῷ τι μαλθακόν <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>508</span>; ἵνα σοὶ μηδὲν ἐνδοίην πικρόν <span class="bibl">Id.<span class="title">Andr.</span>225</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> <b class="b2">grant, concede</b>, <b class="b3">εἰ δ' ἐνδιδοίης, ὥσπερ ἐνδίδως, λόγον</b> ib.<span class="bibl">965</span>; <b class="b3">ἐ. οὐδέν</b> <b class="b2">make</b> no <b class="b2">concession</b>, <span class="bibl">Th. 2.12</span>; <b class="b3">ἐ. τι</b> <b class="b2">make a concession</b>, ib.<span class="bibl">18</span>; ἐ. ὁποσονοῦν <span class="bibl">Id.4.37</span>; κἂν παίζων τίς σοι ἐνδῷ ὁτιοῦν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>499b</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> intr., <b class="b2">allow, permit</b>, ὅσον ἐνέδωκαν αἱ μοῖραι <span class="bibl">Hdt.1.91</span>; <b class="b2">give in, give way</b>, <b class="b3">οὐ πρότερον ἐνέδοσαν ἢ</b> . . <span class="bibl">Th.2.65</span>; <b class="b3">ὡς εἶδον αὐτοὺς ἐνδόντας</b> ib.<span class="bibl">81</span>; <b class="b2">flag, fail</b>, ἐνδόντες τύχῃ παρεῖσαν αὑτούς <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>692</span>; <b class="b3">τὸ ἐνδιδόν</b> the <b class="b2">weak spot</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Anach.</span>26</span>; <b class="b3">ἐ. τινί</b> <b class="b2">yield to</b>... οἴκτῳ <span class="bibl">Th.3.37</span>; ἀλλήλοις <span class="bibl">Id.4.44</span>; τῇ τῶν πλειόνων γνώμῃ <span class="bibl">D.<span class="title">Prooem.</span>34</span>; τῇ διακρίσει <span class="bibl">Dam.<span class="title">Pr.</span>303</span>; πρὸς ὕπνον <span class="bibl">Plu.<span class="title">Sull.</span> 28</span>; <b class="b3">ἐ. πρὸς τὰς διαλύσεις</b> <b class="b2">show an inclination</b> towards... <span class="bibl">Id.<span class="title">Flam.</span> 9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of ailments, <b class="b2">abate</b>, <span class="bibl">Aret.<span class="title">SA</span>1.10</span>; but <b class="b3">ἢν τὸ οὖρον μὴ ἐνδῷ</b> does not <b class="b2">pass</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Prog.</span>19</span>:—in <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1076</span>, Elmsl. restored <b class="b3">ἐνδώσειν</b> from Sch. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of elastic substances, <b class="b2">give way, yield</b>, <b class="b3">οἰσοφάγος ἐ</b>. <span class="bibl">Arist.<span class="title">PA</span>664a34</span>; of the air, <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>937b34</span>; of trees, <b class="b2">be flexible</b>, <span class="bibl">Thphr. <span class="title">HP</span>5.6.1</span>; of the flanks and eyes, <b class="b2">fall in</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>876a37</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">GA</span>747a16</span>; of a corpse, <b class="b2">decompose</b>, <span class="bibl">Parth.31.2</span>; of a funeral-pile, <span class="bibl">Thphr. <span class="title">HP</span>9.3.3</span>; <b class="b3">ἐρείσματα ἐ</b>. the props <b class="b2">give way</b>, <span class="bibl">Plb.5.100.5</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b3">εἴσω ἐνδιδοῖ τὸ ἄλγος</b> <b class="b2">penetrates</b> inwardly, <span class="bibl">Aret.<span class="title">CA</span>1.10</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> of a river, <b class="b2">disembogue, empty itself</b>, <span class="bibl">Hdt.3.117</span> codd., but prob. <b class="b3">ἐσδ-</b>; cf. [[ἐκδίδωμι]]. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VI</span> <b class="b2">give the key-note</b> of a tune, <b class="b2">strike up</b>, τοῖς ἵπποις τὸ ὀρχηστικὸν μέλος <span class="bibl">Arist.<span class="title">Fr.</span>583</span>: abs., ἡγεῖτο . . εῖς ἀνήρ, ὃς ἐνεδίδου τοῖς ἄλλοις τὰ τῆς ὀρχήσεως σχήματα <span class="bibl">D.H.7.72</span>, cf. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Rh.Pr.</span>13</span>; <b class="b3">τὰ ἐνδιδόμενα</b> <b class="b2">orders, words of command</b>, <span class="bibl">Arr.<span class="title">Tact.</span>31.6</span>: metaph., <b class="b2">give the key-note</b>, of a speech, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1414b26</span>; cf. [[ἐνδόσιμος]] (but <b class="b3">ἐ. φωνήν</b> <b class="b2">cry aloud</b>, <span class="bibl">LXX<span class="title">Nu.</span>14.1</span>): τοῖς μεθ' ἑαυτὸ τὴν γόνιμον ἐ. πρόοδον <span class="bibl">Procl.<span class="title">Inst.</span>152</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0834.png Seite 834]] (s. [[δίδωμι]]), hineingeben, – 1) in die Hand geben, überreichen; τινὶ τὴν φιάλην Xen. Cyr. 1, 3, 8; [[καί]] μοι χερός τις ἐνδότω [[στήριγμα]] Eur. I. A. 617. Uebh. übergeben, überlassen, ἐμαυτὸν τοῖς πονηροῖς Ar. Plut. 781; τῇ τύχῃ Eur. Tro. 687; ἑαυτὸν τῷ ἀπίστῳ Plat. Phaedr. 241 c; Isocr. 4, 135; πόλιν, τὰ πράγματα, Thuc. 4, 89. 7, 48; πράγματα ἐνδοῦναι τῷ δήμῳ, die Staatsverwaltung dem Volke überlassen, 2, 65; τοῖς πολεμίοις, mit dem Nebenbegriff des Verrathes, Plat. Rep. VIII, 567 a; Xen. Hell. 7, 4, 14 u. A.; ἐπὶ τὴν τοιαύτην αἵρεσιν, sich auf solchen Plan einlassen, Pol. 9, 33, 11. – 2) eingeben, an die Hand geben; πρόφασίν τινι Thuc. 2, 87; Folgde; λαβήν Ar. Equ. 844; ἀφορμὰς λόγων Eur. Hec. 1239; καιρόν, Gelegenheit darbieten, Dem. 4, 18; Plut. Pericl. 33; τὴν ῥυθμοῦ αἴσθησιν τοῖς ἀνθρώποις Plat. Legg. 672 c; ὑποψίαν, ὡς οὐκ εἰσὶ θεοί X, 887 e; λὺγξ σπασμὸν ἐνδιδοῦσα, veranlassend, Thuc. 2, 49; ἐλπίδας τινί, Hoffnungen einflößen, Plut. Alc. 14. – 3) an den Tag legen, beweisen; δικαιοσύνην καὶ πιστότητα Her. 7, 52; μαλακὸν [[οὐδέν]], keine Nachgiebigkeit merken lassen, 3, 51. 105; Ar. Plut. 488 u. Eur. Hel. 508. – 41 angeben, anstimmen, bes. den Ton, Luc. rhet. praec. 13; τὸ πρῶτον [[σύνθημα]] τοῖς Λακεδαιμονίοις πρὸς τὴν μάχην ὁ αὐλὸς ἐνδίδωσι ibd.; Polyaen. 1, 10 D. Hal. 7, 72; ἐνέδοσαν τοῖς ἵπποις τὸ ὀρχηστικὸν [[μέλος]] Ath. XII, 520 d. S. auch ἐνδόσιμον. – 5) zugeben, gestatten, λόγον, eine Unterredung, Eur. Andr. 965; ὅσον ἐνέδωκαν αἱ μοῖραι, soviel das Geschick zuließ, Her. 1, 91; zugestehen, ὁτιοῦν Plat. Gorg. 499 b; [[οὐδέν]], in Nichts, auf keine Weise nachgeben, Thuc. 2, 12; intr., nachgeben, weichen, Thuc., bes. im Kriege, sich ergeben, 4, 129; πρὸς τὴν εἰρήνην, sich zum Frieden hinneigen, Plut. Pyrrh. 18, vgl. Flam. 9; τῇ τῶν πλειόνων γνώμῃ Dem.; Sp.; πρὸς τὸν [[ὕπνον]] Plut. Sull. 28; ἐνδοῦναι πρὸς τὰς ἡδονάς, sich ihnen hingeben, Arist. u. Sp.; οἴκτῳ, sich vom Mitleid hinreißen lassen, Thuc. 3, 37; nachlassen, schwach werden, τοῖς χρωμένοις πλείοσιν ἀφροδισίοις ἐνδιδόασι τὰ ὄμματα φανερῶς Arist. gen. anim. 2, 7; von Krankheiten, Medic.; übh. in Verfall gerathen, τῶν ἐρεισμάτων ἐνδόντων Pol. 5, 100, 5; ἡ [[δύναμις]] Plut. Demetr. 19; τὸ ἐνδιδοῦν ἐν τοῖς πόνοις, das Erschlaffen, Luc. Anath. 26. – 6) sich ergießen in, von einem Flusse, Her. 3, 117.
}}
{{ls
|lstext='''ἐνδίδωμι''': μέλλ. -δώσω, δίδω εἰς: 1) δίδω εἰς χεῖράς τινος, [[ἐγχειρίζω]], [[παραδίδω]], [[φέρε]] μοι, ξεῖνε, φέρ’ ἀσκὸν ἔνδος μοι Εὐρ. Κύκλ. 510, κτλ.· ἑαυτόν τινι Εὐρ. Τρῳ. 687, Ἀριστοφ. Πλ. 781· τὴν [[ἑαυτοῦ]] ἀρχὴν ἐνδιδοὺς (παραδιδοὺς Ἕρμανν.) Πλάτ. Πολ. 561Β· ἐνδιδ. τινὰ τοῖς πολεμίοις Πλάτ. Πολ. 567Α· ἐνδ. πόλιν, παραδιδόναι τὴν πόλιν, [[μάλιστα]] διὰ προδοσίας, Θουκ. 4. 66., 76. 89, Ξεν. Ἑλλην. 7. 4, 14, κτλ.· [[οὕτως]], ἐνδ. τοῖς Ἀθηναίοις τὰ πράγματα Θουκ. 7. 48, πρβλ. 2. 65: ― Παθ., τῷ Ἱπποκράτει τὰ ἐν τοῖς Βοιωτοῖς ἐνεδίδοτο ὁ αὐτ. 4. 89· ἀπρόσ., οὐδὲν ἐνεδίδοτο ἀπὸ τῶν [[ἔνδον]], οὐδὲν [[σημεῖον]] παραδόσεως ἐγίνετο ἀπὸ τῶν [[ἔνδον]], Ἀρρ. Ἀνάβ. Ἀλ. 1. 20, 6. 2) θέτω εἰς ἐνέργειαν, ἅρμασι δ’ ἐνδίδωσι [[κέντρον]] Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 881. ΙΙ. ὡς τὸ [[παρέχω]], Λατ. praebere, κἀμοὶ [[χερός]] τις ἐνδότω στηρίγματα, ἄς μοι παράσχῃ τὴν [[ἑαυτοῦ]] χεῖρα [[ὅπως]] στηριχθῶ ἐπ’ αὐτῆς, ὁ αὐτ. Ἰ. Α. 617· βροτοῖσιν ὡς τὰ χρηστὰ πράγματα χρηστῶν ἀφορμὰς ἐνδίδωσ’ ἀεὶ λόγων ὁ αὐτ. Ἑκ. 1239· λαβήν τινι Ἀριστοφ. Ἱππ. 847· πρόφασίν τινι Θουκ. 2. 87· καιρὸν Δημ. 45. 8· ἐνδ. ὑποψίαν ὡς... Πλάτ. Νόμ 887Ε: ― [[παράγω]], προξενῶ, λὺγξ σπασμὸν ἐνδιδοῦσα Θουκ. 2. 49· ποθήν, δίψαν Ἀρετ. π. Αἰτ. Ὀξ. Παθ. 2. 1, ὀξ. Νούσ. Θεραπ. 1. 10. ΙΙΙ. δεικνύω, οἱ δὲ δικαιοσύνην καὶ πιστότητα ἐνέδωκαν, ἄχαρι δὲ οὐδὲν Ἡρόδ. 7. 52· [[μαλακὸν]] ἐνδιδόναι οὐδέν, μὴ θέλων νὰ δείξῃ οὐδεμίαν ἐπιείκειαν, ὁ αὐτ. 3. 51, 105, Ἀριστοφ. Πλ. 488· ἢν δ’ ἐνδιδῷ τι μαλθακόν, ἐν ἀντιθ. πρὸς τό: ἢν μὲν [[ὠμόφρων]] τις ᾖ, Εὐρ. Ἑλ. 508· οὕτω, καὶ μαστὸν ἤδη [[πολλάκις]] νόθοισι σοῖς [[ἐπέσχον]], ἵνα σοι μηδὲν ἐνδοίην πικρὸν ὁ αὐτ. Ἀνδρ. 225. IV. [[παρέχω]] εὔλογον ἐξήγησιν, εἰ δ’ ἐνδιδοίης... λόγον, πέμψων σ’ ἀπ’ οἴκων τῶνδ’, κατὰ διόρθ. τοῦ Heath ἀντὶ τοῦ πέμψω, [[ὅπως]] συνταχθῇ ἦλθον πέμψων σ’, [[αὐτόθι]] 965· [[ἐπιτρέπω]], παραχωρῶ, ἐνδ. οὐδὲν Θουκ. 2. 12· ἐνδ. τι [[αὐτόθι]] 18· ἐνδ. ὁποσονοῦν ὁ αὐτ. 4. 37· κἂν παίζων τίς σοι ἐνδῷ [[ὁτιοῦν]] Πλάτ. Γοργ. 499Β. V. [[ὑπείκω]], [[ἐπιτρέπω]], ἐνδίδω, ὅσον δὲ ἐνέδωκαν αὗται (αἱ Μοῖραι), ἤνυσέ τε καὶ εὐχαρίσατό οἱ Ἡρόδ. 1. 91· ὑποχωρῶ, [[ἐγκαταλείπω]] τι, οὐ πρότερον ἐνέδοσαν ἢ... Θουκ. 2. 65 ἐν τέλει· ὡς εἶδον αὐτοὺς ἐνδότας [[αὐτόθι]] 81· τὸ ἐνδιδοῦν (-δὸν Ἰακώψιος), τὸ καταπονούμενον, Λουκ. Ἀνάχ. 26: ― ἐνδίδω, ἢ οἴκτῳ ἐνδῶτε Θουκ. 3. 37· ἀλλήλοις ὁ αὐτ. 4. 44· γνώμῃ τινὸς Δημ. 1444. 2· πρὸς ἢ εἴς τι Πλουτ. Συλλ. 28, κτλ.· ἐνδ. πρὸς τὰς διαλύσεις, δεικνύειν κλίσιν [[πρός]]..., Πλουτ. Φλαμιν. 9. 2) ἐπὶ νόσου, ἐλαττοῦμαι, Ἱππ. Προγν. 43, ἴδε Foës. Oecon.· - ἐν Σοφ. Ο. Κ. 1075, ὁ Ἐλμσλ. διορθοῖ: ἐνδώσειν ἐκ τοῦ Σχολιαστοῦ, ἀντὶ ἀνδώσειν τῶν χειρογρ., ὁ Jebb καὶ ὁ Bücheler διορθοῦσιν: ἀντάσειν, ἴδε ἐκτενῆ σημ. Jebb ἐν τόπῳ. 3) ἐπὶ πραγμάτων ἐχόντων ἐλαστικότητα καὶ εὐκαμψίαν, ὑποχωρῶ, ἐνδίδω, Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 3. 3, 4, Προβλ. 25. 1 κ. ἀλλ.· ἐπὶ δένδρων, εἶμαι [[εὔκαμπτος]], οὐδὲν γὰρ ἐνδιδόασιν (ἡ [[ἐλάτη]] καὶ ἡ [[πεύκη]]) [[ὥσπερ]] ἡ [[δρῦς]] καὶ τὰ γεώδη Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 5. 6, 1· ὑγρότατον δὲ [[μελία]] καὶ ὀξύη· καὶ γὰρ τὰ κλινάρια τὰ ἐνδιδότα ἐκ τούτων [[αὐτόθι]] 4· ἐπὶ ὀμμάτων καὶ ἰσχίων, «τραβιοῦμαι μέσα», [[γίνομαι]] βαθουλός, Ἀριστ. Προβλ. 4. 2, 1· καὶ τοῖς χρωμένοις πλείοσιν ἀφροδισίοις ἐνδιδόασι τὰ ὄμματα φανερῶς Ἀριστ. π. Ζ. Γεν. 2. 7, 39· ἐπὶ πυρᾶς, ἐγκεκαυμένη γίνεται καὶ ἐνδέδωκεν ἡ πυρὰ Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 9. 3, 3· ἐπὶ στυλωμάτων, ἐνδίδω, τῶν δ’ ἐρεισμάτων οὐ δυναμένων ὑποφέρειν τὸ βάρος, ἀλλ’ ἐνδόντων, πεσεῖν συνέβη τὸ [[τεῖχος]] Πολύβ. 5. 100, 5. VI. ἐπὶ ποταμοῦ, χύνομαι [[ἐντός]], ἐνδιδόντος μὲν τοῦ ποταμοῦ (εἰς τὴν ἐντὸς τῶν ὀρέων γενομένην λίμνην) ἔχοντος δὲ οὐδαμῇ ἐξήλυσιν Ἡρόδ. 3. 117· πρβλ. [[ἐκδίδωμι]]. VII. ἐπὶ τῆς ὀργανικῆς μουσικῆς, [[ἀρχίζω]] νὰ [[παίζω]], ἐνέδοσαν τοῖς ἵπποις τὸ ὀρχηστικὸν [[μέλος]] Ἀριστ. Ἀποσπ. 541: - ἀπολ., ἡγεῖτο... δὲ καθ’ ἕκαστον χορὸν εἷς ἀνὴρ ὃς ἐνεδίδου τοῖς ἄλλους τὰ τῆς ὀρχήσεως σχήματα πρῶτος, [[ὅστις]] πρῶτος ἤρχιζε νὰ ᾄδῃ καὶ νὰ κάμνῃ τὰ σχήματα τῆς ὀρχήσεως πρὸς ὁδηγίαν τῶν ἄλλων, Διον. Ἁλ. 7. 72, πρβλ. Λουκ. Ρητόρ. Διδ. 13, Ἀθήν. 520D: - ἐπὶ ἀγορεύσεως, [[κάμνω]] ἐπιδεικτικὸν [[προοίμιον]], [[προοιμιάζομαι]], Ἀριστ. Ρητ. 3. 14, 1· πρβλ. [[ἐνδόσιμος]].
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ἐνδώσω, <i>ao.</i> ἐνέδωκα, <i>pf.</i> ἐνδέδωκα;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> mettre dans la main, remettre, livrer : πόλιν THC une ville ; πράγματα ἐνδιδόναι [[τῷ]] δήμῳ THC remettre au peuple la direction des affaires;<br /><b>2</b> fournir, procurer, offrir : πρόφασιν THC un prétexte ; καιρόν DÉM fournir une occasion;<br /><b>3</b> donner le ton, <i>fig.</i> donner le ton d’un discours;<br /><b>4</b> faire naître, produire : σπασμόν THC un spasme ; ἐλπίδας τινί PLUT faire naître des espérances dans le cœur de qqn;<br /><b>5</b> mettre au jour, montrer : δικαιοσύνην καὶ πιστότητα HDT des sentiments de justice et de fidélité;<br /><b>6</b> concéder, accorder : [[ὅσον]] ἐνέδωκαν [[αἱ]] μοῖραι HDT autant que l’ont permis les destins ; οὐδὲν ἐνδιδόναι THC ne faire aucune concession;<br /><b>II.</b> <i>intr. en apparence (s.e.</i> ἑαυτόν);<br /><b>1</b> se laisser aller, s’abandonner : [[ὡς]] [[εἶδον]] αὐτοὺς ἐνδόντας THC les voyant fléchir ; ἐνδιδόναι πρὸς ὕπνον PLUT se laisser aller au sommeil ; <i>au mor.</i> ἐνδ. [[πρός]] [[τι]] PLUT se laisser aller à qch (à un sentiment, à une résolution, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> <i>en parl. d’un fleuve</i> s’écouler, se jeter dans.<br />'''Étymologie:''' [[ἐν]], [[δίδωμι]].
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> tard. ἐνδίδω Didym.<i>in Ps</i>.87.25, Hsch.<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [jón. pres. ind. 3<sup>a</sup> sg. ἐνδιδοῖ Aret.<i>SA</i> 2.1.1]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[dar]], [[entregar]], [[ofrecer]] c. ac. de cosa y dat. de pers. ἀσκὸν [[ἔνδος]] μοι E.<i>Cyc</i>.510, κἀμοὶ χερός τις ἐνδότω στηρίγματα que alguien me ofrezca el apoyo de su brazo</i> E.<i>IA</i> 617<br /><b class="num">•</b>[[entregar]], [[poner en manos de]] τῷ δήμῳ τὰ πράγματα ἐνδιδόναι Th.2.65, cf. 7.48, tb. c. ac. de pers. ἐὰν ... τοῖς ἐπεισελθοῦσι μὴ ὅλον ἑαυτὸν ἐνδῷ si no se entrega del todo a los invasores</i> Pl.<i>R</i>.561b.<br /><b class="num">2</b> [[proporcionar]], [[ofrecer]] c. ac. abstr. y dat. βροτοῖσιν ... τὰ χρηστὰ πράγματα χρηστῶν ἀφορμὰς ἐνδίδωσ' ... λόγων E.<i>Hec</i>.1239, πρόφασιν οὐδενί Th.2.87, ἐλπίδας αὐτοῖς Plu.<i>Alc</i>.14, cf. Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.42.33, Longin.41.2, Ael.<i>NA</i> 3.16, τοῖς δὲ λοιποῖς ... αἴσθησιν Clearch.24, αὐτῷ (τῷ σώματι) κινήσεις S.E.<i>M</i>.8.155, cf. Procl.<i>Inst</i>.152, ἑτέραν μοι ἐνδοῦναι πρόθε[σ] ιν concederme otro plazo</i>, <i>PAmh</i>.148.12 (V d.C.)<br /><b class="num">•</b>sólo c. ac. ὅσον ἐνέδωκαν αὗται (αἱ Μοῖραι) cuantos bienes concedieron ellas (las Moiras)</i> Hdt.1.91, λαβὴν γὰρ ἐνδέδωκας Ar.<i>Eq</i>.847, λόγον E.<i>Andr</i>.965, ὑποψίαν Pl.<i>Lg</i>.887e, καιρόν D.4.18, προφάσεις D.18.158, δύναμιν Procl.<i>in R</i>.2.188, en v. pas. ἡ δὲ στρατιὰ ὀξέως δέξεται τὰ ἐνδιδόμενα y el ejército al punto asumirá las órdenes dadas</i> Arr.<i>Tact</i>.31.6, τὴν μετοχήν <i>PMich</i>.348.30 (I d.C.), en v. pas. ὁ ἐνδοθεὶς χρόνος <i>PBeatty Panop</i>.2.34 (III d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[dar muestra de]], [[mostrar]] c. abstr. ref. al comportamiento de la pers. Περίανδρος ... μαλακὸν ἐνδιδόναι βουλόμενος οὐδέν Periandro sin querer dar ninguna muestra de blandura</i> Hdt.3.51, cf. 105, Ar.<i>Pl</i>.488, οἱ δὲ ... δικαιοσύνην καὶ πιστότητα ἐνέδωκαν Hdt.7.52, σοὶ μηδὲν ... πικρόν E.<i>Andr</i>.225, cf. <i>Hel</i>.508.<br /><b class="num">4</b> c. inf. [[permitir]] οὔτε γὰρ βουλεύσασθαι ... ὁ καιρὸς ἐνεδίδου Agath.2.21.5.<br /><b class="num">II</b> [[aplicar]], [[golpear con]] βέβακεν ... ἅρμασι δ' ἐνδίδωσι κέντρον ὡς ἐπὶ λώβᾳ marcha (Locura) y aplica la aguijada sobre los caballos como para dañarles</i> E.<i>HF</i> 881.<br /><b class="num">III</b> usos téc. y esp.<br /><b class="num">1</b> milit., c. ac. de colect. o ciu. [[poner en manos de]], esp. [[rendir la ciudad]] al enemigo, c. o sin dat. τὴν πόλιν Th.4.66, ἔλαβον δὲ καὶ Μαργανέας ἐνδόντων τινῶν X.<i>HG</i> 7.4.14, cf. Charito 6.8.5, τῶν πολιορκουμένων ... δοκούντων ... ἐνδώσειν ἑαυτούς Plb.2.2.8, τούτους ... ἐνδοὺς τοῖς πολεμίοις Pl.<i>R</i>.567a, cf. Aen.Tact.22.19, Λακεδαιμονίοις σφᾶς αὐτοὺς ἐνδιδόασιν Isoc.4.135, en v. pas. τῷ Ἱπποκράτει ... τὰ ἐν τοῖς Βοιωτοῖς ἐνεδίδοτο las plazas de Beocia iban a ser puestas en manos de Hipócrates</i> Th.4.89, ὅτι ἐνδιδοῖτο αὐτοῖς ἡ πόλις X.<i>Ages</i>.7.6, ὡς ἐπὶ προδοσίᾳ ἐνδιδομένης τῆς πόλεως Arr.<i>An</i>.1.20.6, cf. App.<i>BC</i> 5.109, καί τι ἐνεδίδοτο αὐτῷ ἐκ τῶν Μυνδίων Arr.<i>An</i>.1.20.5.<br /><b class="num">2</b> medic. [[producir]] ἢν δὲ μήτε τὸ οὖρον ἐνδῷ pero si no orina (el enfermo)</i>, Hp.<i>Prog</i>.19<br /><b class="num">•</b>[[provocar]], [[ocasionar]] σπασμὸν ... ἰσχυρόν Th.2.49, πνεῦμα ... δίψαν ἐνδιδοῖ Aret.<i>CA</i> 1.10.20, tb. c. dat. (ἡ καρδίη) τῷ πνεύμονι ... ἠέρος τὴν ποθήν Aret.l.c.<br /><b class="num">•</b>τὸ ἐνδεδωκός sent. dud., transcr. del hebr. <i>sapahat</i>, quizá [[lo producido]] ref. a una [[erupción]] Al.<i>Le</i>.14.56.<br /><b class="num">3</b> mús. [[dar el tono]], [[entonar]], [[preludiar]] ἐνέδοσαν τοῖς ἵπποις τὸ ὀρχηστικὸν μέλος Arist.<i>Fr</i>.583, λιγυρὸν ἐνέδωκε Longus 4.15.2, cf. 3.2, Clem.Al.<i>Protr</i>.8.81, ἐ. τοῖς ἄλλοις τὰ τῆς ὀρχήσεως σχήματα dar la pauta, e.e., indicar a los demás las figuras de la danza</i> D.H.7.72<br /><b class="num">•</b>abs. part. οἱ ἐνδιδόντες los que dan el tono</i> Luc.<i>Rh.Pr</i>.13<br /><b class="num">•</b>fig., ref. al proemio del discurso ἐν τοῖς ἐπιδεικτικοῖς λόγοις ... ὅ τι ἂν βούληται εὐθὺ εἰπόντα ἐνδοῦναι Arist.<i>Rh</i>.1414<sup>b</sup>26, τοῖς τότε λόγοις ... ἀρχήν τινα καὶ πάροδον ἐνδέδωκας Plu.2.431e.<br /><b class="num">4</b> fil., de los primeros principios, elementos, etc., sólo en v. pas. [[ser dado]] ἥτις αὐτοῖς τελειότης ἀπὸ τῆς φρουρᾶς τῶν ὅλων ... ἐνδίδοται Syrian.<i>in Metaph</i>.44.2, cf. 3.18, ἡ δὲ (ψυχή) ἐνδιδομένη ἐκ τῆς τῶν οὐρανίων περιφορᾶς <i>Corp.Herm.Fr.Min</i>.16.<br /><b class="num">B</b> intr.<br /><b class="num">I</b> sent. fís.<br /><b class="num">1</b> c. suj. de cosas [[ceder a la presión, a un peso o a un golpe]] ref. a la flexibilidad o moldeabilidad ἢν [[γοῦν]] ἐνδιδῷ ὑπὸ τῷ καλυπτῆρι (τὸ κονδύλωμα) si (el condiloma) cede bajo su envoltura</i> Hp.<i>Haem</i>.4, (οἰσοφάγος) σαρκώδης δέ, ὅπως μαλακὸς ᾖ καὶ ἐνδίδῳ Arist.<i>PA</i> 664<sup>a</sup>34, οὐδὲ τοῖς ἔξωθεν πιέζουσι τὸν ἀσκὸν ἐνδίδωσιν ὁ [[ἀήρ]] Arist.<i>Pr</i>.937<sup>b</sup>34, κατὰ τὴν κίνησιν ... τἄλλα ἐνδίδωσι Thphr.<i>Lass</i>.8, οὐδὲν γὰρ ἐνδιδόασιν ὥσπερ ἡ δρῦς Thphr.<i>HP</i> 5.6.1, ὥστε τὰς οὕτω κεκροτημένας (μαχαίρας) ... μὴ ἐνδιδόναι Ph.<i>Bel</i>.71.39, (ἀσπὶς) ταῖς πληγαῖς οὐκ ... ἐνδιδοῦσα Lyd.<i>Mag</i>.1.10.<br /><b class="num">2</b> [[ceder]], [[derrumbarse]], [[venirse abajo]] ἡ πυρά Thphr.<i>HP</i> 9.3.3, τὰ δ' ἐρείσματα Plb.5.100.5<br /><b class="num">•</b>ref. partes del cuerpo [[relajarse]], [[debilitarse]] εἰκὸς [[γάρ]] ... ἐνδιδόντων τῶν μελῶν αὐτόματον ὕπνον ἐπελθεῖν Onas.10.10, τὸ ἐνδιδὸν ἐν τοῖς πόνοις la parte (del cuerpo) que se debilita con los esfuerzos</i> Luc.<i>Anach</i>.26, τὸ φθέγμα ἐνδίδωσι, τά τε δάκρυα τὴν φωνὴν ἐνίσχει D.C.8.36<br /><b class="num">•</b>de un odre al vaciarse [[ceder]], [[reducirse]], [[desinflarse]] ἐκρέοντος δὲ τοῦ ὕδατος ἐνδιδόασιν οἱ ἀσκοί Hp.<i>Superf</i>.8<br /><b class="num">•</b>del cadáver [[descomponerse]] ὡς δὲ ἤδη ἐνεδίδου τὸ σῶμα διὰ μῆκος χρόνου Parth.31.<br /><b class="num">3</b> [[remitir]], [[disminuir]] ἐνεδίδου τὸ ὕδωρ πορευόμενον ἀπὸ τῆς γῆς LXX <i>Ge</i>.8.3.<br /><b class="num">II</b> usos esp. medic.<br /><b class="num">1</b> del dolor y la enfermedad [[ceder]], [[aflojar]], [[remitir]] ἕκτῃ παράληρος· πρὸς δὲ τὰ θερμάσματα οὐδὲν ἐνεδίδου al sexto día delirio; ante los fomentos nada cedía, e.e., no remitía</i> Hp.<i>Epid</i>.3.17.8, ἡ περὶ τὸ [[ἆσθμα]] νόσος ... ἐνέδωκε Aeschin.<i>Ep</i>.9.1, πυρετοὶ ἐνδιδόντες Aret.<i>SA</i> 1.10.4, οὐ γὰρ [[εἴσω]] ἐνδιδοῖ τὸ [[ἄλγος]], ἀλλ' ἐς εὖρος κέχυται porque el dolor no cede dentro, sino que se expande a lo ancho</i> Aret.<i>CA</i> 1.10.12, cf. 2.5.4, Sor.3.2.107.<br /><b class="num">2</b> de partes del cuerpo [[contraerse]] τὰ ὄμματα καὶ τὰ ἰσχία Arist.<i>Pr</i>.876<sup>a</sup>37, cf. <i>GA</i> 747<sup>a</sup>16.<br /><b class="num">III</b> fig.<br /><b class="num">1</b> c. suj. de pers. [[ceder]], [[hacer concesión]] frec. c. ac. int. pron.:<br /><b class="num">a)</b> de ejércitos [[retroceder]] εἰ καὶ ὁποσονοῦν μᾶλλον ἐνδώσουσι si cedían un poco más</i> Th.4.37, cf. 2.12, 18, ἀντεῖχον οὐκ ἐνδιδόντες ἀλλήλοις resistían sin ceder unos a otros</i> Th.4.44, ὡς [[εἶδον]] αὐτοὺς ἐνδόντας Th.2.81, (οἱ Ἀθηναῖοι) οὐ πρότερον ἐνέδοσαν ἢ ... los atenienses no cedieron antes de que ...</i> Th.2.65, πρὸς τὴν σπουδὴν τῆς πολιορκίας οὐκ ἐνδίδωσιν I.<i>AI</i> 13.28, cf. LXX <i>Ez</i>.3.11;<br /><b class="num">b)</b> ret., fil. [[ceder]] ante un argumento, [[aceptar]], [[asentir]] κἂν ... τίς σοι ἐνδῷ ὁτιοῦν y si uno te hace la menor concesión</i> Pl.<i>Grg</i>.499b, μηδὲν οὖν ἐνδῶμεν τοιοῦτον τοῖς εἰθισμένοις Isoc.6.98, en debates filosóficos ἔνιοι δ' ἐνέδοσαν τοῖς λόγοις ἀμφοτέροις Arist.<i>Ph</i>.187<sup>a</sup>1, ἐνέδωκε τῷ λόγῳ τούτῳ Xenocrates 136, τῇ Ζήνωνος ἀπορίᾳ ... κακῶς ἐνέδοσαν erróneamente aceptaron la aporía de Zenón</i> Phlp.<i>in Ph</i>.84.16 (= Xenocrates 142), c. complet. ὅτι ... τὸ ὂν ἓν σημαίνει ... ἐνεδίδοσαν Phlp.<i>in Ph</i>.81.22;<br /><b class="num">c)</b> gener. [[hacer concesión]], [[dar un respiro]], [[una pausa]] ἐνδοῦναι τοῖς ἀπὸ Πεμπώ <i>PMerton</i> 96.1 (VI d.C.);<br /><b class="num">d)</b> c. dat. abstr. o constr. prep. [[ceder]], [[someterse]], [[entregarse a]] ἐνδόντες τύχῃ E.<i>Tr</i>.692, οἴκτῳ Th.3.37, τῇ τῶν πλειόνων γνώμῃ D.<i>Prooem</i>.34.3, πόνῳ M.Ant.7.64, τῇ προτροπῇ D.P.<i>Au</i>.2.4, τῇ διακρίσει Dam.<i>in Prm</i>.303, μὴ ἐνδιδῶμεν, ὦ ψυχή, τῷ πονηρῷ Meth.<i>Res</i>.2.5, πρὸς τὸ χρήσιμον Str.4.4.2, πρὸς ὕπνον Plu.<i>Sull</i>.28, πρὸς τὰς διαλύσεις Plu.<i>Flam</i>.9<br /><b class="num">•</b>abs. δίκαιος τὸν αἰῶνα οὐκ ἐνδώσει el justo nunca abandonará</i> LXX <i>Pr</i>.10.30, τυπτόμενος οὐκ ἐνδίδει de Job, Didym.<i>in Ps</i>.87.25, cf. Hsch.α 5195, Sch.Opp.<i>H</i>.2.605, <i>Tz.Comm</i>.Ar.2.558.14.<br /><b class="num">2</b> jur. [[prevaricar]] ἵνα μὴ ῥᾳδίως ἐνδιδοῖεν τοῖς ἐκ τοῦ πλουτεῖν βουλομένοις ἀδικεῖν Iust.<i>Nou</i>.26.3.<br /><b class="num">3</b> jur. [[ceder]], [[renunciar a los derechos]] que se tienen sobre algo, c. dat. y constr. prep. ἐνδοῦναι [σοι] ε[ἰ] ς ταῦτα μέχρι τῆς ἐμῆς τελευτῆς cederte el derecho a esas cosas hasta mi muerte</i>, <i>PMasp</i>.156.21 (VI d.C.), c. gen. ἑκὼν ἐνεδίδου τοῦ κλήρου voluntariamente renunciaba a su parte de la herencia</i> Agath.2.14.11, abs. καὶ οὐκ ἐνδώσειν, ἕως ... Iust.<i>Nou</i>.39 proem.
}}