View source for πίμπρημι

{{LSJ1
|Full diacritics=πίμπρημι
|Medium diacritics=πίμπρημι
|Low diacritics=πίμπρημι
|Capitals=ΠΙΜΠΡΗΜΙ
|Transliteration A=pímprēmi
|Transliteration B=pimprēmi
|Transliteration C=pimprimi
|Beta Code=pi/mprhmi
|Definition=pres. and impf. non-thematic; imper. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> πίμπρη <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 527</span>, <span class="bibl">974</span>; part. nom. pl. πιμπράντες <span class="bibl">Th.6.94</span>; inf. πιμπράναι <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span> 810</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>81</span>, (<b class="b3">ἐμ</b>-) <span class="bibl">Plb.11.5.6</span>, etc.: impf. ἐν-επίμπρην <span class="bibl">Th.6.94</span>; 3pl. ἐνεπίμπρασαν <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>6.5.32</span> :—other tenses formed from <b class="b3">πρήθω</b> (q. v.): fut. πρήσω <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>434</span>, (<b class="b3">ἐμ</b>-) <span class="bibl">Il.9.242</span>, etc.: aor. ἔπρησα <span class="bibl">2.415</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>390</span>, etc.; 3sg. shortd. ἔπρεσε <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>856</span>: pf. <b class="b3">πέπρηκα</b> (<b class="b3">ὑπο-, ἐμ-, κατα</b>-) <span class="bibl">Hp.<span class="title">Ep.</span>17</span>, <span class="bibl">Alciphr.1.32</span>, <span class="bibl">D.C.59.16</span>:—Med., <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>345</span>: aor. <b class="b3">ἐπρησάμην</b> (<b class="b3">ἐν</b>-) <span class="bibl">Q.S.5.485</span>:—Pass., fut. πρησθήσομαι <span class="bibl">LXX<span class="title">Nu.</span>5.27</span>; <b class="b3">πεπρήσομαι</b> (v.l. [[πρήσομαι]] (<b class="b3">ἐμ</b>-)) <span class="bibl">Hdt.6.9</span>: aor. ἐπρήσθην <span class="bibl">Hp.<span class="title">Nat.Mul.</span>10</span>, <span class="bibl">Amphis 30.10</span> (dub.), (<b class="b3">ἐν</b>-) <span class="bibl">Hdt.8.55</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>469e</span>: pf. (ἐμ-) πέπρησμαι <span class="bibl">Hdt.8.144</span>, <span class="bibl">Paus.2.5.5</span>; but <b class="b3">πέπρημαι</b> is the Att. form acc. to Phot. s.v. [[σέσωται]], and <b class="b3">ἐμ-πέπρημαι</b> is found in <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>36</span> cod. Rav.; imper. πέπρησο <span class="bibl">Pherecr.80</span>.—Collat. pres. ἐμ-πιπράω (v. <b class="b3">ἐμπίμπρημι</b>).—In the compd. <b class="b3">ἐμπίμπρημι</b> (q. v.; more freq. in Prose) the second μ is sts. dropped, as <b class="b3">ἐμπίπρημι</b>; but returns with the augm., as <b class="b3">ἐνεπίμπρασαν</b>; cf. [[πίμπλημι]] :—<b class="b2">burn, burn up</b>, γῆν . . πυρὶ πρῆσαι κατάκρας <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>201</span>, cf.<span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>81</span>; πρῆσαι δὲ πυρὸς . . θύρετρα <span class="bibl">Il.2.415</span>, cf.<span class="bibl">9.242</span> (v.l.); without <b class="b3">πυρί</b> or <b class="b3">πυρός</b>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>856</span>; πρήσω πόλιν <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>434</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Pers.</span>810</span>; δῶμα <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>390</span>, etc.:—Pass., <b class="b3">πίμπραμαι</b> <b class="b2">to be burnt</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>341</span>; <b class="b3">πέπρησο</b> <b class="b2">burn with fever</b>, <span class="bibl">Pherecr. 80</span>, cf. <span class="title">SIG</span>1180.10 (Cnidus); of wounds, <b class="b2">to be inflamed</b>, <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>306</span> (but intr. in Act. πίμπρησι δὲ χείλη <span class="bibl">Id.<span class="title">Al.</span>438</span>): metaph., ἐπί τινι πίμπρασθαι <span class="bibl">Luc.<span class="title">Jud.Voc.</span>8</span>; ἐπὶ Ῥωμαίοις <span class="bibl">App.<span class="title">Ital.</span>3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span>= πρήθω <span class="bibl">1.1</span>, <b class="b2">blow up, distend</b>, in Pass., <span class="bibl">Hp.<span class="title">Nat.Mul.</span>10</span>, <span class="bibl"><span class="title">Flat.</span>8</span>, <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span> 477</span>, <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>28.6</span> (v.l.); ἐπέπρητο ὅλα <span class="title">IG</span>42(1).122.123 (Epid.) :—Act., <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>522b28</span>, Dsc.4.32. (Cf. Russ. <b class="b2">prèt</b>' 'sweat', 'stew'.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0616.png Seite 616]] im Präs. u. Impf. ganz nach [[ἵστημι]], die übrigen tempp. s. unter [[πρήθω]] (über das Wegfallen des μ der Reduplication vgl. [[ἐμπίπρημι]]), <b class="b2">entzünden, verbrennen</b>; πιμπράναι [[νεώς]], Aesch. Pers. 796; [[ναῦς]] πιμπράναι πυρί; Eur. Troad. 81; πίμπρη, Ion 527; ἐπίμπρας Ἐρεχθέως δόμους, 1293; πιμπράμενος, Ar. Lys. 341; in Prosa selten, οὐ μετρίως ἐπὶ τούτοις πίμπραμαι, Luc. iud. voc. 8.
}}
{{ls
|lstext='''πίμπρημι''': κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατατ., ὡς τὸ [[ἵστημι]]· προστ. πίμπρι Εὐρ. Ἴων 527, 974, ἀπαρέμφ. πιμπράναι Αἰσχύλ. Πέρσ. 810, Εὐρ., κλ.· παρατατ. ἐνεπίμπρην Θουκ. 6. 94, Ξεν.· ― οἱ λοιποὶ χρόνοι σχηματίζονται ἐκ τοῦ [[πρήθω]] ([[ὅπερ]] ἔχει καὶ ἰδίαν σημασίαν ἴδε ἐν λέξ.): ― μέλλ. πρήσω Ἀττ., (ἐμ-) Ὅμ.: ― ἀόρ. [[ἔπρησα]], Ἐπικ. πρῆσα, Ὅμ., Ἀττ. γ΄ ἑνικ. συντετμ. [[ἔπρεσε]] Ἡσ. Θ. 856· ― πρκμ. πέπρηκα (ἐμ-, κατα-, ὑπο-) Ἀλκίφρων, κλ, ― Μέσ., Νικ. Ἀλεξιφ. 345· ἀόρ. ἐπρησάμην (ἐν-) Κόϊντ. Σμ. 5. 485. ― Παθητ., μέλλ. πρησθήσομαι Ἑβδ.· [[ὡσαύτως]] πεπρήσομαι ἢ πρήσομαι (ἐμ-) Ἡρόδ. 6. 9: ― ἀόρ. ἐπρήσθην Ἄμφις ἐν «Πλάνῳ» 1. 10, Ἱππ. 566. 22, (ἐν-) Ἡρόδ., Ἀττ. ― πρκμ. (ἐμ-) πέπρησμαι Ἡρόδ. 8. 144, Παυσ., κλ., (ἀλλὰ πέπρημαι [[εἶναι]] ὁ Ἀττ. [[τύπος]] κατὰ τὸν Φώτ., πρβλ. [[πρήθω]], [[ἐμπρήθω]])· προστ. πέπρησο, ἴδε κατωτ. ― Ὡσαύτως ἀπαντᾷ [[ἰσοδύναμος]] ἐνεστ. ἐμπιπράω (ὃ ἴδε). ― Ἐν τῷ συνθέτῳ ἐμπίμπρημι τὸ δεύτερον μ ἐκπίπτει πρὸ τοῦ πρ-: [[ἐμπίπρημι]] ([[ὅπερ]] καὶ [[εἶναι]] ἐν [[κοινῇ]] χρήσει, τοῦ ἁπλοῦ [[μηδέποτε]] ἀπαντῶντος)· ἀλλ’ ἐπανέρχεται [[μετὰ]] τῆς αὐξήσεως, [[οἷον]] ἐνεπίμπρασαν· πρβλ. [[πίμπλημι]]. (Ἐκ τῆς √ΠΡΑ˘, ὡς φαίνεται ἐκ τοῦ ἀπαρ. πιμπράναι· πρβλ. πρήθω, πρηστήρ. Δὲν δυνάμεθα ν’ ἀποφύγωμεν τὸ νὰ παραβάλλωμεν αὐτὴν πρὸς τὸ Γοτθ. brinnan, Γερμ. brennen, κτλ., ἂν καὶ τὰ ἀρκτικὰ σύμφωνα δὲν συμβιβάζωνται πρὸς τὸν κοινὸν κανόνα τῆς ἐναλλαγῆς, ἴδε Pott. 2, σ. 212) Καίω, [[κατακαίω]], γῆν... πυρὶ πρῆσαι [[κατάκρας]] Σοφ. Ἀντ. 201, πρβλ. [[ἐμπίπρημι]]· [[ὡσαύτως]], πρῆσαι δὲ [[πυρός]]... [[θύρετρα]] Ἰλ. Β. 415, πρβλ. Ι. 242· καὶ [[ἄνευ]] τοῦ πυρὶ ἢ [[πυρός]]. Ἡσ. Θ. 856· πρήσω πόλιν Αἰσχύλ. Θήβ. 434, πρβλ. Πέρσ. 810 Εὐρ., κτλ.· ― Παθ. πίμπραμαι, καίομαι, Ἀριστοφ. Λυσ. 341· πέπρησο καὶ βόα, καίου (ἐκ τοῦ πυρετοῦ) καὶ βόα, Φερεκράτ. ἐν «Κραπατάλοις» 1· [[οὕτως]] ἐπὶ τραύματος, [[φλεγμαίνω]], φλογίζομαι, Νικ. Θηρ. 306· ἐπί τινι πίμπρασθαι Λουκ. Δίκη φων. 8. ΙΙ = [[πρήθω]] Ι. 1, Ἀριστ. π. τὰ Ζ Ἱστ. 3. 21, 4.
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> ἐπίμπρην, <i>f.</i> πρήσω, <i>ao.</i> [[ἔπρησα]], <i>pf.</i> πέπρηκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπρήσθην, <i>pf.</i> πέπρημαι <i>et</i> [[πέπρησμαι]];<br />brûler, incendier : πόλιν ESCHL une ville ; πυρί SOPH mettre un pays à feu et à sang ; <i>ou</i> avec le gén. : πυρὸς θύρετρα IL détruire des portes par le feu ; <i>fig.</i> s’enflammer (de colère) : [[ἐπί]] τινι au sujet de qch.<br />'''Étymologie:''' R. Πρα, avec redoubl. πι-μ-πρα- ; cf. [[πρήθω]].
}}
{{StrongGR
|strgr=a reduplicated and prolonged [[form]] of a [[primary]] preo [[which]] occurs [[only]] as an alternate in [[certain]] tenses); to [[fire]], i.e. [[burn]] ([[figuratively]] and [[passively]], [[become]] inflamed [[with]] [[fever]]): be (X should [[have]]) [[swollen]].
}}