View source for μήλο

{{grml
|mltxt=το (ΑΜ [[μῆλον]], Α δωρ. και αιολ. τ. μᾱλον)<br /><b>1.</b> ο [[καρπός]] της μηλιάς<br /><b>2.</b> <b>συν. στον πληθ.</b> <i>τα μήλα</i><br />τα κυρτότερα και πιο εξογκωμένα μέρη τών παρειών<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> α) «το [[μήλο]] της Έριδος» — η [[αιτία]] της διχόνοιας, διεκδικούμενο [[πρόσωπο]] ή [[πράγμα]]<br />β) «το [[μήλο]] του Αδάμ» — λαϊκή [[ονομασία]] του θυρεοειδούς χόνδρου του λάρυγγα, ο [[οποίος]] στους άνδρες προβάλλει [[συχνά]] στη [[μέση]] της πρόσθιας επιφάνειας του λαιμού, κν. [[καρύδι]]<br />γ) «[[μήλο]] του παραδείσου» — [[κοινή]] [[ονομασία]] του φυτού [[μούσα]] η [[κοινή]]<br /><b>2.</b> <b>παροιμ.</b> «το [[μήλο]] [[κάτω]] απ' τη [[μηλιά]] θα πέσει» — λέγεται για τις περιπτώσεις τών τέκνων τα οποία κληρονομούν τον χαρακτήρα τών γονέων<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[καθετί]] το εκλεκτό και όμορφο<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κάθε]] [[αντικείμενο]] σφαιρικού σχήματος («τὰ σὰ δάκρυα μᾱλα ῥέοντι», <b>Θεόκρ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> οι μαστοί [[νέας]] κοπέλας<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[είδος]] κολοκυθιάς<br /><b>2.</b> το [[σποριάγγειο]] του ρόδου<br /><b>3.</b> οι [[αμυγδαλές]]<br /><b>4.</b> [[κύπελλο]] με [[σχήμα]] μήλου<br /><b>5.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> <b>στον πληθ.</b> «τὰ ὑπὸ τοὺς ὀφθαλμοὺς οἰδήματα»<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «[[μῆλον]] Ἀρμενιακόν» — το [[βερίκοκο]]<br />β) «[[μῆλον]] Ἠπειρωτικόν» — το ροδόμηλο<br />γ) «[[μῆλον]] Κυδώνιον» — το [[κυδώνι]]<br />δ) «[[μῆλον]] Περσικόν» — το [[ροδάκινο]]<br />ε) «[[μῆλον]] Μηδικόν» ή «[[μῆλον]] [[κίτριον]]» — το [[πορτοκάλι]] ή το [[λεμόνι]]<br />στ) «[[μῆλον]] [[ἄγριον]]» — το [[αγριόμηλο]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Λ. μεσογειακής προελεύσεως, άγνωστης ετυμολ. Τη λ. δανείστηκε η λατ. με τη [[μορφή]] <i>m</i><i>ā</i><i>lum</i>, <i>m</i><i>ē</i><i>lum</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μήλειος]] (I), [[μηλιά]], [[μήλινος]], [[μηλίτης]] (Ι)<br /><b>αρχ.</b><br />[[μηλίσκον]], [[μηλίτις]], [[μηλώδης]], [[μηλών]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[μηλίς]] (Ι)<br /><b>μσν.</b><br />[[μηλάρι]], <i>μηλίτσι</i>(<i>ν</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[μηλοφόρος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μηλοβαφής]], [[μηλόσπορος]], [[μηλούχος]], [[μηλάπιον]], [[μηλοδροπήες]], [[μηλοδωράκινον]], [[μηλοειδής]], [[μηλοκίτριον]], [[μηλοκυδώνιον]], [[μηλομαχία]], [[μηλόμελι]], [[μηλοπάρειος]], [[μηλοπέπων]], [[μηλοπλακούς]], [[μηλοφύλαξ]] (Ι), [[μήλοψ]] <b>αρχ.-μσν.</b> [[μηλάγριον]], [[μηλοκοπικός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[μηλοπράτης]], [[μηλόμασθος]], [[μηλόχρους]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[μηλοφάγος]] (Ι)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μηλοβόλος]], [[μηλόκρασο]], [[μηλοκύδωνο]], [[μηλομάγουλο]], [[μηλόπιτα]]. (Β' συνθετικό) [[κιτρόμηλο]](<i>ν</i>), [[χαμαίμηλο]](<i>ν</i>), [[χρυσόμηλο]](<i>ν</i>)<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αγριοκοκκύμηλον</i>, <i>αμφίμηλον</i>, <i>αρίμηλον</i>, [[γλυκύμηλον]], [[κεδρόμηλον]], [[κοκκύμηλον]], [[κροκόμηλον]], [[λασίμηλον]], [[λιτρόμηλον]], [[μελίμηλον]], [[μονόμηλον]], [[ροδόμηλον]], [[υδρόμηλον]], [[υδροχαμαίμηλον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[γεώμηλο]], [[κορόμηλο]], <i>λωτόμηλο</i>].
}}