View source for σμάω

{{LSJ1
|Full diacritics=σμάω
|Medium diacritics=σμάω
|Low diacritics=σμάω
|Capitals=ΣΜΑΩ
|Transliteration A=smáō
|Transliteration B=smaō
|Transliteration C=smao
|Beta Code=sma/w
|Definition=3sg. contr. [[σμῇ]] ([[ἐπισμάω]]) Cratin.90, Ar.''Th.''389; inf.<br><span class="bld">A</span> σμῆν Luc.''Lex.''3; 3sg. Pass. σμῆται Antiph.148.4; but in Ion. and late Prose [[σμᾷ]], [[σμᾶται]], [[Herodotus|Hdt.]]9.110, Luc.''Anach.''29 (ἀπο-σμᾷ):—impf. [[ἔσμων]] (ἐξ-) [[Herodotus|Hdt.]]3.148: aor. ἔσμησα Alex.187.5:—Med., pres. part. σμώμενος Ar.''Fr.''360: aor. part. σμησάμενοι [[Herodotus|Hdt.]]4.73; Dor. part. σμᾱσαμένα Call.''Lav.Pall.''32; inf. ζμήσασθαι ''PEnteux.''82.3 (iii B.C.): —Pass., pf. part. προεζμησμένος ''PSI''10.1180.48 (ii A.D.). (Hence [[σμήχω]], cf. [[ψάω]], [[ψήχω]], [[νάω]], [[νήχω]]):—[[wipe with soap]] or [[cleanse with soap]] or [[cleanse with unguent]] ([[σμῆμα]]), ἀποπλύματι τὰς τρίχας [[Diodorus Siculus|D.S.]]5.28: metaph., <b class="b3">σμήσας τε λεπτοῖς ἁλσί</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">τὴν σηπίαν</b>) Alex. [[l.c.]]:—Act. mostly found in compounds [[διασμάω]], [[ἐκσμάω]], [[ἐπισμάω]]:—more freq. in Med., σμησάμενοι τὰς κεφαλάς [[Herodotus|Hdt.]]4.73, cf. 9.110; λιπαρὸν σμασαμένα πλόκαμον Call. [[l.c.]]: abs., κατέλιπον αὐτὴν σμωμένην ἐν τῇ πυέλῳ Ar.''Fr.''360, cf. Antiph. [[l.c.]]—[[σμῆσαι]] and [[σμῆμα]] are said by Phryn. (228) to be more Att. than [[σμῆξαι]], [[σμῆγμα]]; but Moer. (p.336 P.) cites [[ῥύπτομαι]], [[ῥύμμα]] as the true Att. words.<br><span class="bld">II</span> [[wipe]], [[wipe clean]], τὴν κάρδοπον Luc.''Lex.''3.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0910.png Seite 910]] fut. σμήσω, aor. p. immer von [[σμήχω]], ἐσμήχθην, im praes. wird att. σμῶ, σμῇς, σμ ῇ contrahirt, vgl. Lob. Phryn. 61; – schmieren, [[reiben]], [[streichen]], einreiben; im med., σμᾶσθαι τὴν κεφαλήν, Her. 9, 110, sich den Kopf salben; λιπαρὸν σμασαμένα [[πλόκαμον]], Callim. Lav. Pall. 32; – auch [[abwischen]], σμησάμενοι τὰς κεφαλάς, als sie sich die Köpfe abgewischt hatten, Her. 4, 73; vgl. Valck. zu 3, 148 u. 7, 209. – Phryn. erkl. es für besser attisch als [[σμήχω]], vgl. Lob. p. 253.
}}
{{bailly
|btext=[[σμῶ]] :<br /><i>seul. prés. et ao.</i> ἔσμησα;<br /><i>pour les autres temps, on se sert de</i> [[σμήχω]];<br /><i>les Attiques contractent</i> αε <i>du prés. en</i> η : σμῶ, σμῇς, σμῇ, <i>etc. et inf.</i> [[σμῆν]];<br />frotter, enduire, oindre;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[σμάομαι]], [[σμῶμαι]] frotter, nettoyer sur soi <i>ou</i> pour soi : τὴν κεφαλήν HDT se laver <i>ou</i> se nettoyer la tête.<br />'''Étymologie:''' R. Σμα, frotter ; cf. [[σμήχω]].
}}
{{elnl
|elnltext=σμάω, zie σμήω.
}}
{{elru
|elrutext='''σμάω:''' (в атт. praes. αε переходит в η: σμῇς, σμῇ; aor. ἔσμησα, inf. [[σμῆν]] - med. σμῆσθαι; part. praes. med. σμώμενος)<br /><b class="num">1</b> [[натирать]], [[умащивать]] (Arph., Diod.; σμᾶσθαι τὴν κεφαλήν Her.);<br /><b class="num">2</b> [[вытирать]], [[чистить]] (τὴν κάρδοπον Luc.).
}}
{{grml
|mltxt=Α<br /><b>βλ.</b> <i>σμῶ</i>.
}}
{{lsm
|lsmtext='''σμάω:''' συνηρ. γʹ ενικ. <i>σμῇ</i>, απαρ. [[σμῆν]], Παθ. γʹ ενικ. <i>σμῆται</i>· [[αλλά]] Ιων. <i>σμᾷ</i>, <i>σμᾶν</i>, <i>σμᾶται</i>· παρατ. <i>ἔσμων</i>, αόρ. αʹ <i>ἔσμησα</i> — Μέσ., μτχ. <i>σμώμενος</i>, αόρ. αʹ <i>ἐσμησάμην</i>· [[σφουγγίζω]] ή [[καθαρίζω]] με [[σαπούνι]] ή με καθαριστική [[αλοιφή]]· το Ενεργ. όμως απαντά κατά κανόνα στα [[σύνθετα]] <i>δια-</i>, <i>ἐκ-</i>, ἐπι-[[σμάω]] — Μέσ., <i>σμᾶσθαι τὴν κεφαλήν</i>, [[πλένω]] ή [[επαλείφω]] το [[κεφάλι]] μου, σε Ηρόδ.
}}
{{ls
|lstext='''σμάω''': γ΄ ἑνικ. συνῃρ. σμῇ (ἐπι-) Κρατῑν. ἐν «Κλεοβουλίναις» 9, Ἀριστοφ. Θεσμ. 389, ἀπαρ. σμῆν Λουκ. Λεξιφάν. 3· γ΄ ἑνικ. παθ. σμῆται Ἀντιφάν. ἐν «Μαλθ.» 1· ἀλλὰ παρ’ Ἴωσι καὶ μεταγεν. πεζογράφοις σμᾷ, σμᾶται, Ἡρόδ. 9. 110, Λουκ. Γυμν. 29 (πρβλ. [[χράω]] C)· - ὁ Ἰων. [[τύπος]] [[σμέω]] [[εἶναι]] πιθανῶς ἐφθαρμένος, ἴδε Δινδ. π. Διαλ. Ἡρόδ. σ. 29· - παρατατ. ἔσμων (ἐξ-) Ἡρόδ. 3. 148· ἀόρ. ἔσμησα Ἄλεξ. ἐν «Πονήρᾳ» 3. - Μέσ., ἐνεστ. μετοχ. σμώμενος Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 326· ἀόριστ. ἐσμησάμην Ἡρόδ. 4. 73· Δωρικ. μετοχ, σμᾱσάμενος Καλλ. Λουτρ. Παλλ. 32.<br />(Ἐκ τῆς √ΣΜΑ παράγεται καὶ τὸ σμήχω, πρβλ. ψάω [[ψήχω]], νάω [[νήχω]]). Σπογγίζω ἢ [[καθαρίζω]], [[πλύνω]] διὰ σάπωνος ἢ δι’ ἀλοιφῆς ([[σμῆμα]]), ἀποπλύματι τὰς τρίχας Διόδ. 5. 28· μεταφορ., σμήσας τε λεπτοῖς ἁλσὶ (ἐξυπακ. τὴν σηπίαν) Ἄλεξ. ἔνθ’ ἀνωτ.· - ἀλλὰ τὸ ἐνεργ. εὕρηται τὸ πλεῖστον ἐν συνθέτοις δια-, ἐκ-, [[ἐπισμάω]]· - συχνότερον ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, σμᾶσθαι τὴν κεφαλὴν Ἡρόδ. 4. 73., 9. 110· λιπαρὸν σμασάμενοι πλόκαμον Καλλ. Λουκ. Παλλ. 32· ἀπολ., κατέλιπον αὐτὴν σμωμένην ἐν τῇ πυέλῳ Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 326, πρβλ. Ἀντιφάν. ἐν «Μαλθ.» 1. 4· - σμάομαι, [[σμῆμα]] λέγονται παρὰ Φρυνίχῳ Ἀττικωτέρᾳ τῶν σμήχομαι, [[σμῆγμα]], ἴδε Λοβέκ. σ. 253· ὁ Μοῖρις [[ὅμως]] ἀναφέρει τὰ ῥύπτομαι, [[ῥύμμα]] ὡς τὰς γνησίας Ἀττ. λέξεις. ΙΙ. [[καθαρίζω]], [[σπογγίζω]], [[ἀποσπογγίζω]], τὴν κάρδοπον Λουκ. Λεξιφάν. 3.
}}
{{etym
|etymtx=σμάομαι<br />Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to rub (off)]], [[to wipe off]], midd. also [[to rub oneself in]], [[to anoint]].<br />Other forms: (<b class="b3">σμᾳ̃</b>, [[σμᾶται]] Hdt. a. late; <b class="b3">σμῃ̃</b>, [[σμῆται]] Att. com.; [[σμῆν]] Luc.), aor. [[σμῆσαι]], <b class="b3">-ήσασθαι</b> (mostly Ion. hell. a. late), Dor. ptc. [[σμασαμένα]] (Call.), perf. midd. ptc. <b class="b3">προ-εζμησμένος</b> (pap. IIp),<br />Compounds: also (esp. act.) with <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b> a. o.<br />Derivatives: [[σμῆμα]], Dor. (Theoc.) <b class="b3">σμα̃μα</b> n. [[cleanser]], [[soap]], [[ointment]] (Ar. Fr. 17, hell. a. late). -- With velar enlargement (Schwyzer 702 w. n. 5 a. lit., Chantraine Gramm. hom. 1, 330): A. [[σμήχω]], <b class="b3">-ομαι</b> (since ζ 226), aor. [[σμῆξαι]], <b class="b3">-ασθαι</b> (Hp., hell. a. late), pass. [[σμηχθῆναι]] (Ar.), perf. midd. ptc. [[ἐσμηγμένος]] (Dsc.), also with <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">δια-</b> a.o., <b class="b2">id.</b>. From this 1. <b class="b3">νεό-σμηκ-τος</b> [[newly polished]] (Ν 342 a.o.). 2. [[σμῆγμα]] = [[σμῆμα]], with <b class="b3">-ματώδης</b> (Hp., late). 3. [[σμῆξις]] (<b class="b3">ἀπό-</b>) f. [[the rubbing off]], [[cleaning]] (Str., Dsc. a. o.). 4. <b class="b3">σμήκ-της</b> m. [[one who rubs off]] (gloss.); <b class="b3">-τρίς</b> f. [[kind of fullers earth]] (Hp., com.), <b class="b3">-τικός</b> [[cleaning]] (medic.). -- B. [[σμώχω]], [[σμῶξαι]] [[to bray]], [[to grind]] (Ar., Nik.), after [[σώχω]], [[ψώχω]] (?).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Unexplained. Following Persson, Stud. 11, 65, 155f. a. elsewhere Bq and WP. 2, 685, Pok. 966 (where further forms a. lit.) assuming a IE longdiphthong [[smēi-]] (resp. an interchange [[sm-ē-]]: [[sm-ei-]]) adduce a Germ. word group with the meaning [[stroke]], [[besmear]], also <b class="b2">strike etc.</b> with representatives in Goth. [[bi-]], [[ga-smeitan]], OHG [[smīzan]] etc.; neither phonetically nor semant. quite satisfactory; to this Lat. [[macula]] f. [[stain]], [[blot]] (from <b class="b2">*smǝ-tlā</b> ?; W.-Hofmann s. v. with reservation).-- S. also [[σμῶδιξ]] and [[σμώνη]]. -- If the word were IE it would require <b class="b2">*smeh₂-</b>, [[smoh₂-]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=to [[wipe]] or [[cleanse]] with [[soap]] or [[unguent]]; (but the Act. is [[mostly]] [[found]] in compounds δια-, ἐκ-, ἐπι-σμάὠ; — Mid., σμᾶσθαι τὴν κεφαλήν to [[wash]] or [[anoint]] one's [[head]], Hdt.
}}
{{FriskDe
|ftr='''σμάω''': σμάομαι<br />{smáō}<br />'''Forms''': (σμᾷ, σμᾶται Hdt. u. sp.; σμῇ, σμῆται att. Kom.; [[σμῆν]] Luk.), Aor. σμῆσαι, -ήσασθαι (vorw. ion. hell. u. sp.), dor. Ptz. σμασαμένα (Kall.), Perf. Med. Ptz. προεζμησμένος (Pap. II<sup>p</sup>), auch (bes. Akt.)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘(ab)reiben, abwischen’, Med. auch [[sich einreihen]], [[salben]].<br />'''Composita''': mit ἀπο-, ἐκ- u. a.,<br />'''Derivative''': Davon [[σμῆμα]], dor. (Theok.) σμα̃μα n. [[Reinigungsmittel]], [[Seife]], [[Salbe]] (Ar. ''Fr''. 17, hell. u. sp.). — Mit Gutturalerweiterung (Schwyzer 702 m. A. 5 u. Lit., Chantraine Gramm. hom. 1, 330): A. [[σμήχω]], -ομαι (seit ζ 226), Aor. σμῆξαι, -ασθαι (Hp., hell. u. sp.), Pass. σμηχθῆναι (Ar.), Perf. Med. Ptz. ἐσμηγμένος (Dsk.), auch mit ἀπο-, δια- u.a., ib.. Davon 1. [[νεόσμηκτος]] [[frisch poliert]] (Ν 342 u.a.). 2. [[σμῆγμα]] = [[σμῆμα]], mit -ματώδης (Hp., sp.). 3. [[σμῆξις]] ([[ἀπό]]-) f. [[das Abreiben]], [[Reinigen]] (Str., Dsk. u. a.). 4. [[σμήκτης]] m. [[Abreiber]] (Gloss.); -[[τρίς]] f. [[Art Walkerde]] (Hp., Kom.), -τικός [[reinigend]] (Mediz.). — B. [[σμώχω]], σμῶξαι [[zerreiben]], [[zermalmen]] (Ar., Nik.), nach [[σώχω]], [[ψώχω]].<br />'''Etymology''': Unerklärt. Nach dem Vorgang Perssons, Stud. 11, 65, 155f. u. ö. wird von Bq und WP. 2, 685, Pok. 966 (wo weitere Formen u. Lit.) unter Ansetzung eines idg. Langdiphthongs ''smēi''- (bzw. eines Wechsels ''sm''-''ē''-: ''sm''-''ei''-) eine germ. Wortgruppe der Bed. [[bestreichen]], [[beschmieren]], auch [[schlagen]] herangezogen mit Vertretern in got. ''bi''-, ''ga''-''smeitan'', ahd. ''smīzan'' u. a. m.; weder lautlich noch semantisch ganz befriedigend; dazu lat. ''macula'' f. [[Fleck]], [[Mal]] (aus *''smə''-''tlā''?; W.-Hofmann s. v. mit Vorbehalt).—S. noch [[σμῶδιξ]] und [[σμώνη]].<br />'''Page''' 2,748
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[σκουπίζω]], [[καθαρίζω]], [[ἀλείφω]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[σμῆγμα]] ἤ [[σμῆμα]] (=ὅ,τι χρησιμεύει γιά καθαρισμό, σαπούνι, [[ἀλοιφή]]), [[σμηκτικός]], [[ἄσμηκτος]], [[νεόσμηκτος]], [[σμήχω]] (ἐκτεταμ. τυπ. τοῦ [[σμάω]]), [[σμῆξις]] (=[[πάστρεμα]]).
}}