View source for ἐπεί

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐπεί
|Medium diacritics=ἐπεί
|Low diacritics=επεί
|Capitals=ΕΠΕΙ
|Transliteration A=epeí
|Transliteration B=epei
|Transliteration C=epei
|Beta Code=e)pei/
|Definition=Conj., both temporal and causal; also [[ἐπειδή]], ἐπείτε.<br><span class="bld">A</span> OF TIME ([[ἐπειδή]] is more freq. in this sense in Prose), [[after that]], [[since]], [[when]], from Hom. downwds.:<br><span class="bld">I</span> with Ind.,<br><span class="bld">1</span> of a definite occurrence in past time, mostly c. aor., <b class="b3">ἐπεὶ π' εὔξαντο</b> [[after]] they had prayed, Il.1.458; ἐπειδὴ ἐτελεύτησε Δαρεῖος καὶ κατέστη Ἀρταξέρξης [[after]] D. had died and A. had succeeded, X.''An.''1.1.3: rarely c. impf., ἐπειδὴ εἱστιώμεθ' Ar.''Nu.''1354; ἐπεὶ πόντον εἰσεβάλλομεν E.''IT''260; ἐπεὶ ἠσθένει Δαρεῖος X.''An.''1.1.1: c. plpf., <b class="b3">ἐπειδὴ ἐξηπάτησθε.</b>. [[after]] you had been deceived... D.18.42; but generally the aor. is found, the plpf. being used only for special emphasis: c. impf. to express an action not yet complete, <b class="b3">ἐπεὶ ὑπηντίαζεν ἡ φάλαγξ καὶ ἡ σάλπιγξ ἐφθέγξατο</b> [[after]] the phalanx began to advance and the trumpet had sounded, X.''An.''6.5.27.<br><span class="bld">2</span> with implied reference to some later time, ἐπεὶ or [[ἐπειδή]], = [[ἐξ οὗ]], [[from the time when]], [[since]], mostly c. aor., πολλὰ πλάγχθη, ἐπεὶ ἔπερσε Od.1.2; <b class="b3">ἐπείτε παρέλαβον τὸν θρόνον, τοῦτο ἐφρόντιζον</b> [[ever since]] I came to the throne, I had this in mind, [[Herodotus|Hdt.]]7.8.ά; [[ἐπειδήπερ]] ὑπέστη Th.8.68; δέκατον μὲν ἔτος τόδ' ἐ… ἦραν A.''Ag.'' 40: sometimes c. pres. (used in pf. sense) and pf., <b class="b3">ἐπεὶ δὲ φροῦδός ἐστι στρατός</b> [[since]] the army is gone, [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''15; <b class="b3">ἐπείτε ὑπὸ τῷ Πέρσῃ εἰσί, πεπόνθασι τοιόνδε</b> [[ever since]] they have been, [[now that]] they are... [[Herodotus|Hdt.]]3.117.<br><span class="bld">II</span> with Subj., [[ἄν]] being always added in Att. Prose, and [[ἄν]] or κε generally in Poetry: [[ἐπεί]] with [[ἄν]] becomes [[ἐπήν]] (so in Com., Ar.''Lys.''1175,''Av.''983), later [[ἐπάν]] ([[quod vide|q.v.]]), Ion. [[ἐπεάν]] ''Schwyzer'' 800 (vi B.C.), [[Herodotus|Hdt.]]3.153, al., ἐπήν Hp.''Fract.''6, al., and [[ἐπειδή]] with <b class="b3">ἄν ἐπειδάν</b> ([[quod vide|q.v.]]); Hom. has <b class="b3">ἐπεὶ κε, ἐπήν</b> (once ἐπεὶ ἄν Il.6.412):<br><span class="bld">1</span> referring to future time with fut. apodosis, <b class="b3">τέκνα ἄξομεν.. ἐπὴν πτολίεθρον ἕλωμεν</b> [[when]] we shall have taken the city, Il.4.238; ἐπεὶ κ' ἀπὸ λαὸς ὄληται 11.764. cf. Od.17.23; ἐπεάν περ ἡμίονοι τέκωσι, τότε τὸ τεῖχος ἁλώσεσθαι [[Herodotus|Hdt.]]3.153; <b class="b3">ταῦτ', ἐπειδὰν περὶ τοῦ γένους εἴπω, τότ' ἐρῶ</b> I will speak of this, [[when]] I have spoken... D.57.16, cf. X.''An.''2.3.29; ἐπεὶ ἂν σύ γε πότμον ἐπίσπῃς Il.6.412; <b class="b3">χρὴ δέ, ὅταν μὲν τιθῆσθε τοὺς νόμους,.. σκοπεῖν, ἐπειδὰν δὲ θῆσθε, φυλάττειν</b> whenever you are enacting your laws,.. and [[after]] you have enacted them... D.21.34.<br><span class="bld">2</span> of repeated action, with a pres. apodosis, [[whenever]], [[when once]], δαμνᾷ, ἐπεὶ κε λίπῃ ὀστέα θυμός Od.11.221, cf. Il.9.409; <b class="b3">ἐπειδὰν ἡ ἐκφορὰ ᾖ.. ἄγουσι</b> [[whenever]] the burial takes place they bring, Th.2.34; <b class="b3">ἐπειδὰν κρύψωσι γῇ.. λέγει</b> [[when]] they have covered them with earth, ibid.: sometimes without [[ἄν]] or κε in Poets, ἐπεὶ ἂρ βλέφαρ' ἀμφικαλύψῃ Od.20.86; ἐπεὶ δὴ τόν γε δαμάσσεται.. ὀϊστός Il.11.478, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1225 (lyr.), ''Ant.'' 1025.<br><span class="bld">3</span> like A.1.2, <b class="b3">δέκα ἡμερῶν ἐπειδὰν δόξῃ</b> within ten days [[from]] the passing of the resolution, ''IG''12.88.7.<br><span class="bld">III</span> with Opt. (without [[ἄν]]):<br><span class="bld">1</span> referring to future time, <b class="b3">ἐπειδὴ πρὸς τὸ φῶς ἔλθοι, ὁρᾶν οὐδ' ἂν ἓν δύνασθαι</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">οὐκ οἴει</b>); [[after]] he had come into the light... [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 516a: Hom. sometimes uses [[ἐπήν]] with opt. in same sense as [[ἐπεί]], Il.24.227, Od.2.105 (codd.), etc.<br><span class="bld">2</span> more freq. of repeated action, with a past apodosis, ἐπεὶ ζεύξειεν... δησάσκετο Il.24.14; ἐπειδὴ δέ τι ἐμφάγοιεν, ἀνίσταντο X.''An.''4.5.9; ἐπεὶ πύθοιτο, ἐπῄνει Id.''Cyr.''5.3.55, cf. Th.8.38, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 59d, ''Prt.''315b.<br><span class="bld">3</span> in orat. obliq. after past tenses, representing a subj. in orat. rect., <b class="b3">αὐτὸς δὲ ἐπεὶ διαβαίης, ἀπιέναι ἔφησθα</b> (the direct form being <b class="b3">ἐπὴν διαβῶ</b>) X.''An.'' 7.2.27, cf. 3.5.18, ''Cyr.''1.4.21; after opt. in a final clause, [[ἐπορεύοντο]], ὅπως ἐπειδὴ γένοιντο ἐπὶ τῷ ποταμῷ.. ἴοιεν Th.7.80.<br><span class="bld">4</span> by assimilation to opt. in principal clause, ἦ τ' ἂν.. νῦν μὲν ἀνώγοιμι πτολεμίζειν.. ἐπὴν τεισαίμεθα λώβην Il.19.208; ὃς τὸ καταβρόξειεν ἐπεὶ κρητῆρι μιγείη Od.4.222.<br><span class="bld">5</span> [[ἐπειδάν]] c. opt. is [[falsa lectio|f.l.]] in some passages of early authors, as [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.3.11, D.30.6 (c. ind., Plb.13.7.8): found in later Gr., Agath.2.5, al., Zos.5.18.10.<br><span class="bld">IV</span> with Inf., only in orat. obliq., <b class="b3">ἐπειδὴ δὲ κατὰ σχολὴν σκέψασθαι, κόπτεσθαι</b> (''[[sc.]]'' [[ἔφη]]) [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 619c, cf.''Smp.''174d, [[Herodotus|Hdt.]]4.10, 7.150.<br><span class="bld">V</span> with other words:<br><span class="bld">1</span> <b class="b3">ἐπεὶ τάχιστα</b> [[as soon as]], freq. separated by a word, ἐπεὶ ἦλθε τάχιστα,.. ἀπέδοτο X.''An.''7.2.6; ἐπεὶ δὲ τάχιστα διέβη Id.''Cyr.''3.3.22; ἐπεὶ θᾶττον Arist.''Pol.''1284a40; ἐπεὶ εὐθέως X.''HG''3.2.4; ἐ… αὐτίκα Pi.''N.''1.35; ἐπειδὴ τάχιστα [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 310c, D.27.16; ἐπειδὰν τάχιστα [[Herodotus|Hdt.]]8.144, X.''An.''3.1.9; rarely ἐπειδὴ θᾶττον D.37.41; ἐπειδὰν θᾶττον [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 325c.<br><span class="bld">b</span> ἐπεὶ τὰ πρῶτα Il.12.420; ἐπεὶ τὸ πρῶτον A.''Ag.''1287.<br><span class="bld">2</span> with emphatic Particles, <b class="b3">ἐπεὶ ἄρα</b> [[when]] then, in continuing a narrative, Il.6.426; <b class="b3">ἐπεὶ οὖν</b> [[when]] then, in resuming a narrative, 1.57, 3.4; ἐπεὶ ὦν [[Herodotus|Hdt.]]3.9; ἐπεὶ γὰρ δή Id.9.90, etc.<br><span class="bld">B</span> CAUSAL ([[ἐπεί]] more freq. in this sense in early Prose: [[ἐπειδή]] [[whereas]] is used in preambles of decrees, ''IG''22.103, etc.; [[ἐπειδήπερ]] [[inasmuch as]], Ev. Luc. 1.1), [[since]], [[seeing that]], freq. from Hom. downwards:<br><span class="bld">1</span> with Ind. (after both present and past tenses), ἐπεὶ οὐδὲ ἔοικε Il.1.119, cf. 153,278, Pi.''O.''4.16, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.3.4; ἐπειδή Th.8.80; ἐπειδὴ οὐκ ἐθέλεις [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 335c; νίκη δ' ἐπείπερ ἕσπετ', ἐμπέδως μένοι A.''Ag.''854; freq. with past tenses with ἄν, ἐπεὶ οὔποτ' ἂν στόλον ἐπλεύσατ' ἄν S.''Ph.''1037; ἐπεὶ οὔ κεν ἀνιδρωτί γ' ἐτελέσθη Il.15.228, cf. D. 18.49; <b class="b3">οὐ γὰρ ἂν σθένοντά γε εἷλέν μ'· ἐπεὶ οὐδ' ἂν ὧδ' ἔχοντ'</b> (''[[sc.]]'' [[εἷλεν]]) S.''Ph.''948: especially in the sense, [[for otherwise]].., Pi.''O.''9.29, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''433, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.7.14, Herod.2.72, etc.: so c. fut., <b class="b3">ἐξέστω δὲ μηδενὶ.. τεθῆναι... ἐπεὶ ἀποδώσει.</b>. [[otherwise]] he shall pay... ''Rev.Et.Anc.''4.261 (near Smyrna): c. imper., <b class="b3">ἐπεὶ δίδαξον</b> [[for]] teach me, S.''El.''352, ''OC''969, cf. ''OT'' 390, Ar.''V.''73, [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 473e: with an interrog., <b class="b3">ἐπεὶ πῶς ἂν καλέσειας</b>; [[for]] how would you call him? Ar.''Nu.''688, cf. Pi.''P.''7.5, A.''Ch.''214, S. ''Tr.''139 (lyr.); ὦ Ἀλκιβιάδη, ἐπειδὴ περὶ τίνος Ἀθηναῖοι διανοοῦνται βουλεύεσθαι, ἀνίστασαι συμβουλεύσων; Pl.''Alc.''1.106c.<br><span class="bld">2</span> c. Opt., ἐπεὶ ἂν μάλα τοι σχεδὸν ἔλθοι Il.9.304, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''916; so after past tenses on the principle of orat. obliq., <b class="b3">ἐπείπερ ἡγήσαιντο</b> [[since]] (as they said) they believed, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.4.19.<br><span class="bld">3</span> c. Inf. in orat. obliq., ἐπεὶ γιγνώσκειν γε αὐτά [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 353a, cf. [[Herodotus|Hdt.]]8.111, Th.2.93.<br><span class="bld">4</span> in elliptical expressions, <b class="b3">ἀδύνατός [εἰμι], ἐπεὶ ἐβουλόμην ἂν οἷός τ' εἶναι</b> I am unable (and yet I am sorry), [[for]] I should like to have the power, [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 335c; so <b class="b3">εἶμι· ἐπεὶ καὶ ταῦτ' ἂν ἴσως οὐκ ἀηδῶς σου ἤκουον</b> ibid. (here the sense may be given by [[and yet]], [[although]], cf. ib. 333c, 317a, ''Ap.''19e, ''Smp.''187a, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1121a19); <b class="b3">ἐπεὶ ὅ γε ἀποθανὼν πελάτης τις ἦν ἐμός</b> [[and yet]] ([[moreover]]) the murdered man was my own hired man, Pl. ''Euthphr.''4c.<br><span class="bld">b</span> sometimes after a voc., where 'listen' may be supplied, Ἕκτορ, ἐπεὶ με κατ' αἶσαν ἐνείκεσας Il.3.59, cf. 13.68, Od.3.103, 211.<br><span class="bld">5</span> with other Particles, <b class="b3">ἐπεὶ ἄρα, ἐπεὶ ἂρ δή</b> [[since]] then, Od.17.185; <b class="b3">ἐπεὶ γε</b> (ἐπεὶ.. γε Il.1.352, Hes. ''Th.''171), more emphatic than ἐπεί, [[since]] [[indeed]], E.''Cyc.''181, ''Hipp.''955; <b class="b3">ἐπειδή γε</b> ib.946, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 77d, D.54.29; sometimes separated, ἐπειδή.. γε S.''El.''631, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 87c; ἐπεὶ γε δή [[Herodotus|Hdt.]]3.9, [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]'' 923, ἐπειδή γε καί Th.6.18; <b class="b3">ἐπεὶ ἦ</b> [[since]] in truth, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερόν ἐστι Il.1.169, cf. 156, Od.9.276; [[ἐπείπερ]] (ἐ… περ Il.13.447, Od.20.181) in Trag. and Prose, A.''Ag.''822, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''75, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 114d; [[ἐπειδήπερ]] in Com. and Prose, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''437,495, ''Nu.''1412, Th.6.18, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 350e; <b class="b3">ἐπεὶ τοι</b> [[since]] surely, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''433; ἐπεὶ νύ τοι Il.1.416; ἐπεὶ τοι καί E. ''Med.''677, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 567e. [ἐπεὶ sometimes begins a verse in Hom., Il.22.379, Od. 4.13, 8.452, 21.25; sometimes coalesces by synizesis with [[οὐ]], [[οὐδέ]], etc., S. ''Ph.''446,948, etc.]
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0908.png Seite 908]] Conjunction, da, quum; ursprünglich nur Zeitpartikel, sodann auch Causalpartikel. Die beiden Bedeutungen lassen sich übrigens nicht scharf sondern, so daß an vielen Stellen [[ἐπεί]] grade wie eben das Lat. quum und das Deutsche »da« sowohl causal als temporal aufgefaßt werden kann. Entstanden ist [[ἐπεί]], wie schon die Alten sahen, aus ἐπί und εἰ, indem das εἰ den betreffenden Zeitpunkt bezeichnete, das ἐπί den engen und unmittelbaren Zusammenhang zwischen dem Inhalte des Satzes mit [[ἐπεί]] und dem des zugehörigen Hauptsatzes. – 1) <b class="b2">[[ἐπεί]]</b> [[als Zeitpartikel]]: – a) meist auf die Frage »[[wann]]«, nach dem Zusammenhange zu übersetzen durch [[da]], [[als]], [[wie, nachdem, sobald, sobald als, sobald wie, dann wann u.]] s. w. – b) nicht selten auf die Frage »[[seit wann]]«, nach dem Zusammenhange zu übersetzen durch sei [[idem]], [[von dem Augenblickean]], [[wo ]]u. s. w. Odyss. 16, 24 οὔ σ' ἔτ' ἔγωγε ὄψεσθαι ἐφάμην, ἐπεὶ ᾤχεο νηὶ [[Πύλονδε]]; 1, 2 ὃς [[μάλα]] πολλὰ πλάγχθη, ἐπεὶ Τροίης ἱερὸν [[πτολίεθρον]] ἔπερσεν; vgl. Sengebusch Aristonic. p. 6; die ohne Beweis gegebene Darstellung in Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 151 ist irrig, und namentlich müßte es daselbst anstatt »Id extricamus ex Epim. Hom. p. »161« vielmehr heißen, Id non extricamus ex Epim. »Hom. p. 1616. Δέκατον μὲν [[ἔτος]] τόδ' ἐπεὶ [[Μενέλαος]] καὶ [[Ἀγαμέμνων]] ἦραν, das zehnte Jahr, seitdem, Aesch. Ag. 40; ἐπεὶ δὲ φροῦδός ἐστιν Ἀργείων στρατὸς – οὐδὲν οἶδ' ὑπέρτερον, seit aber das Heer fort ist, Soph. Ant. 15; vgl. Eur. I. T. 247 u. Porson zu Med. 138; häufig bei Her., bes. in der Vrbdg [[ἐπεί]] τε, so [[ἐπεί]] τε Πέρσαι ἔχουσι τὸ [[κράτος]], ἔστι τοῦ βασιλῆος 3, 117; ἐγὼ δὲ [[ἐπεί]] τε παρέλαβον τὸν [[θρόνον]] τοῦτο ἐφρόντιζον 7, 81; selten in attischer Prosa, wie Thuc. ἔτη τριακόσια ἐπεὶ διέβησαν 6, 2. – Wenn von der Zukunft oder von der Gegenwart die Rede ist, wird das temporale [[ἐπεί]] oft mit dem conjunctiv. conditional. verbunden, wenn von der Vergangenheit die Rede ist, oft mit dem optativ. iterativ.; s. das Genauere über den optativ. iterativ. oben s. v. Ἄν S. 152. 172, über den conjunctiv. conditional. daselbst S. 156, u. vgl. [[ἐπάν]] ([[ἐπήν]]). Der conjunctiv. conditional. bei [[ἐπεί]] z. B. Odyss. 11, 221. 14, 153. 17, 23 Iliad. 6, 412. 15, 363 Hymn. Hom. Apoll. 158 Soph. Ant. 1025 O. C. 1225. Der Cptativ. iterativ. bei [[ἐπεί]] z. B. Iliad. 24, 14 Thuc. 8, 38 Xen. An. 1, 5, 2. 4, 2, 28 Cyr. 1, 6, 34 Soph. Tr. 93. – Der indirecte optativ. (s. oben s. v. Ἄν S. 172) bei [[ἐπεί]] z. B. Xen. Cyr. 1, 4, 21 An. 5, 6, 30. – Der indicativ. bei [[ἐπεί]] in der indirecten Rede z. B. Soph. Phil. 346. – Der infinitiv. mit und ohne ἄν bei [[ἐπεί]] in der indirecten Rede z. B. Herodot. 2, 32. 4, 10 Thucyd. 2, 93 Plat. Phaed. 109 e Xen. An. 5, 7, 18. – Der optativ. potential. bei [[ἐπεί]] Aristoph. Eq. 1056, vgl. oben s. v. Ἄν S. 163. – Verstärkt wird das temporale [[ἐπεί]] durch τάχιστα, »<b class="b2">sobald als – auf der Stelle«, »von dem ersten Augenblick an</b>, »wo«; dabei steht τάχιστα gewöhnlich nicht unmittelbar neben [[ἐπεί]], s. z. B. Xen. An. 7, 2, 6 Ἀρίσταρχος δ' ἐπεὶ ἦλθε τάχιστα. Ähnlich ist die Verbindung von (τὸ) πρῶτον und (τὰ) [[πρῶτα]] mit [[ἐπεί]], z. B. Iliad. 12, 420 ἐπεὶ τὰ [[πρῶτα]] πέλασθεν, vgl. 1, 6 ἐξ οὗ δὴ τὰ [[πρῶτα]] διαστήτην ἐρίσαντε. – 21 übertr. auf ein [[Causalverhältniß]], da das der Zeit nach Vorangehende auch häufig den Grund od. die Veranlassung zum Folgenden enthält, [[da]], [[weil]], Hom. u. Folgde überall; auch mit praes. u. fut., z. B. ἐπεὶ [[δέος]] παλαιόν σοι φρενῶν ἀνθίσταται, λέξον Aesch. Pers. 689. – Wie es Il. 6, 333 heißt [[ἐπεί]] με κατ' αἶσαν ἐνείκεσας, τοὔνεκά τοι [[ἐρέω]], so steht es auch ohne letztern Zusatz im Anfang der Rede oft absolut, Ἕκτορ, [[ἐπεί]] με κατ' αἶσαν ἐνείκεσας – [[αἰεί]] τοι [[κραδίη]] [[πέλεκυς]] ὥς ἐστιν [[ἀτειρής]], 3, 59, wo man »so sage ich dir« ergänzen kann; vgl. 6, 382. 13, 775; Od. 1, 231 ξεῖν', ἐπεὶ ἂρ δὴ ταῦτά μ' ἀνείρεαι, μέλλεν μέν ποτε [[οἶκος]] ὅδ' ἀφνειὸς ἔμμεναι; auch so, daß ein längerer Zwischensatz noch vor der eigentlichen Rede eingeschaltet wird, Od. 4, 204 Il. 13, 68. Gar kein Hauptsatz folgt Odyss. 3, 103. – Oft ist es bes. nach einem längeren Vordersatze mit [[denn zu]] übersetzen, wo wir den Grund als Hauptsatz hinstellen; Il. 4, 269; οὕνεκ' ἐγὼ κούρης – [[ἄποινα]] οὐκ [[ἐθέλω]] δέξασθαι· ἐπεὶ πολὺ [[βούλομαι]] αὐτἡν [[οἴκοι]] ἔχειν, denn ich will lieber, 1, 112; oft ἐπεὶ οὐδὲ ἔοικε, denn das ziemt sich nicht; ἐπεὶ οὐδὲ μὲν οὐδὲ ἔοικεν Odyss. 21, 319; Pind. Ol. 4, 13; Aesch. Prom. 347; in Prosa oft. Es folgen in diesem Falle auf [[ἐπεί]] auch hypothetische Constructionen, wie ἐπεὶ οὔποτ' ἂν στόλον ἐπλεύσατε – εἰ μή τι [[κέντρον]] [[θεῖον]] ἦγ' ὑμᾶς Soph. Phil. 1026, da ihr, od. einfacher, denn ihr wäret nicht geschifft; ἐπεὶ σχολῇ γ' ἂν ἥξειν δεῦρ' ἂν ἐξηύχουν Ant. 389, wo der Satz mit εἰ fehlt; vgl. O. R. 433; ἀλλ' [[ἴσως]] οὐκ ὀλίγον [[ἔργον]] ἐστίν, ἐπεὶ [[πάνυ]] γε σαφῶς ἔχοιμι ἂν ἐπιδεῖξαι Plat. ''Euthyphr.'' 9 b; vgl. Legg. IX, 875 c; οὐ φιλόπονός ἐστιν, ἐπεὶ ἤρκει ἂν αὐτῷ, sonst würde er sich begnügen, Xen. Cyr. 2, 2, 31; σιώπησον περὶ τῶν χρησμῶν, ἐπεὶ ἐρήσομαί σε, denn sonst (wenn du nicht schweigst) werde ich dich fragen, Luc. Iup. Trag. 43. Es folgt auch der opt. potent., Soph. Ai. 899 Tr. 457; – auch der imperat., ἐπεὶ φέρ' εἰπέ Soph. O. R. 390, denn sage doch; vgl. Ar. Vesp. 73 Her. 7, 103; ἐπεὶ ἐροῦ τινα τουτωνί Plat. Gorg. 473 c; Charm. 165 e u. öfter; – ἐπεὶ [[ἄθεος]] ὀλοίμην, φρόνησιν εἰ τάνδ' ἔχω Soph. O. R. 663. – Häufig folgt ein Fragesatz, bes. ein solcher, der nur ein anderer Ausdruck für einen negativen Satz ist; ἐπεὶ τί νῦν [[ἕκατι]] δαιμόνων κυρῶ Aesch. Ch. 212; Suppl. 325; ἐπεὶ [[τίς]] ὧδε τέκνοισιν Ζῆν' ἄβουλον εἶδεν, keiner sah den Zeus, Soph. Tr. 138; ἐπεὶ [[τίνα]] οἶκον ναίοντ' ὀνομάξομαι Pind. P. 7, 5; [[οὐδαμῶς]] γε· ἐπεὶ πῶς ἂν καλέσειας Ar. Nubb. 679; vgl. Lys. 259; ἐπεὶ σὺ δέξαι' ἂν [[μᾶλλον]] ἀδικεῖσθαι ἢ ἀ[[δικεῖν]]; Plat. Gorg. 474 b, denn du möchtest doch nicht lieber. – Οὐ γὰρ [[λαθεῖν]] τοὺς δυναμένους ἐν ταῖς πόλεσι πράττειν· ἐπεὶ οἵ γε πολλοὶ οὐδὲν αἰσθάνονται, [[obwohl]] die große Menge Nichts merkt, Plat. Prot. 317 a; vgl. 333 c Conv. 187 a; – [[ταύτῃ]] οὖν σε λανθάνει –, ἐπεὶ οὐ κακῶς ἀπείκασας, [[übrigens]], [[sonst]], Parm. 128 e; vgl. Soph. 217 b Apol. 19 e; – μὴ νῦν ἀπολλύηται (ἡ [[ψυχή]]), ἐπεὶ σῶμά γ' ἀεὶ ἀπολλύμενον οὐδὲν παύεται, denn was den Körper betrifft, so hört er nie auf, Phaed. 91 d; vgl. Soph. 223 e. – Die Vrbdgn mit anderen Partikeln s. einzeln.
}}
{{bailly
|btext=<i>conj.</i><br /><b>A.</b> <i>avec idée de temps</i>;<br /><b>I.</b> [[après que]], [[lorsque]] : [[ἐπεί]] ῥ' εὔξαντο IL après qu'ils eurent prié ; ἐπεὶ [[Κῦρος]] κατεπέμφθη [[σατράπης]] Λυδίας καὶ Φρυγίας XÉN lorsque Cyrus eut été envoyé comme satrape de Lydie et de Phrygie ; ἐπεὶ ἠσθένει [[Δαρεῖος]] καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου XÉN comme Darius s'affaiblissait et avait le sentiment qu'il touchait au terme de sa vie ; [[οὐ]] γὰρ ἔτ' ἄλλη [[ἔσται]] [[θαλπωρή]], ἐπεὶ ἂν [[σύγε]] πότμον ἐπίσπῃς IL car il n'y aura plus autrement de joie (pour moi), lorsque tu auras, toi, subi le destin ; ἐμὲ δ' ἄξει, [[ἐπεί]] [[κε]] πυρὸς [[θερέω]] OD (ton serviteur) me conduira aussitôt que je me serai chauffé ; ἀλλ' ὅγ' ἐπεὶ [[ζεύξειεν]] ὑφ' ἅρμασιν ὠκέας ἵππους IL mais lui, chaque fois qu'il attelait à son char ses coursiers agiles ; • <i>avec l'inf. par attract. d'un autre inf.</i> : ἐπεὶ δὲ [[σφέας]] παραλαμβάνειν τοὺς Ἕλληνας HDT lorsqu'ensuite les Grecs voulurent les faire entrer (dans la ligue). <i>En ces divers sens</i>, [[ἐπεί]] <i>est souv. renforcé par un adv., une locut. adv. ou une particule</i> : αὐτίκ' [[ἐπεί]] IL, ἐπεὶ [[τάχιστα]] ESCHL, ἐπεὶ [[εὐθέως]] XÉN, ἐπεὶ τὰ [[πρῶτα]] IL, ἐπεὶ τὸ πρῶτον ESCHL aussitôt que, dès que ; ἐπεὶ [[ἄρ]] IL, [[ἐπεί]] ῥ' IL, ἐπεὶ [[οὖν]] IL, <i>ion.</i> ἐπεὶ [[ὦν]] HDT lors donc que ; ἐπεὶ γὰρ [[δή]] HDT lorsqu'en effet;<br /><b>II.</b> depuis que, • <i>avec l'ao</i>. : ὃς [[μάλα]] πολλὰ πλάγχθη ἐπεὶ Τροίης [[πτολίεθρον]] ἔπερσε OD (Ulysse) qui a beaucoup erré sur mer, depuis qu'il a détruit la ville de Troie ; • <i>avec l'impf.</i> : ἐπεὶ ᾤχεο νηῒ Πύλονδε OD (et je ne pensais pas te revoir), depuis que tu étais parti sur un vaisseau pour Pylos ; • <i>avec un prés</i>. : ἐπεὶ δὲ φροῦδός ἐστιν Ἀργείων [[στρατός]], οὐδὲν οἶδ' ὑπέρτερον SOPH et depuis que l'armée des Argiens a disparu, je ne sais rien qui doive ajouter (à notre bonheur <i>ou</i> à nos maux);<br /><b>B.</b> <i>pour marquer une suite dans le raisonnement</i> :<br /><b>1</b> <i>avec idée de cause</i> puisque, car : ἐπεὶ [[ὑμεῖς]] [[οὐ]] βούλεσθε συμπορεύεσθαι, [[ἀνάγκη]] μοι μεθ' [[ὑμῶν]] [[ἰέναι]] XÉN puisque vous ne voulez pas marcher avec moi, il me faut bien aller avec vous ; ἐπεὶ οὐδὲ ἔοικε IL car <i>litt.</i> puisque cela ne serait pas convenable ; <i>lorsque</i> [[ἐπεί]] <i>est en relation avec une prop. nég., il peut se traduire par</i> « puisque autrement », « car autrement » : [[οὐ]] φιλόπονός ἐστιν, ἐπεὶ ἤρκει ἂν [[αὐτῷ]] [[τοῦτο]] ἀντὶ πάντων γυμνασίων XÉN il n'aime pas les besognes difficiles, car autrement cela lui vaudrait une dispense des autres exercices ; ἐπεὶ [[ὑμεῖς]] [[γε]], [[εἰ]] μὴ ἐγὼ προφυλάττομαι [[ὑμᾶς]], οὐδ' ἂν νέμεσθαι δύναισθε XÉN car autrement, si je ne faisais bonne garde devant vous, vous ne pourriez même pas paître ; • <i>ellipt. sans verbe</i> : ἐπεὶ κέρδιστόν (<i>s.e.</i> ἐστι) ESCHL puisqu'(il est) très avantageux de ; [[οὐ]] γὰρ ἂν σθένοντά [[γε]] εἷλέν μ΄, ἐπεὶ οὐδ' ἂν ὧδ' ἔχοντ’, [[εἰ]] μὴ δόλῳ SOPH car vigoureux il ne m'aurait pas pris, puisque même dans l'état où je suis, il ne l'aurait pas pu et n'y a réussi que par ruse;<br /><b>2</b> <i>avec idée de conséquence</i> par suite, c'est pourquoi, donc ; • <i>dev. un impér.</i> : ἐπεὶ δίδαξον SOPH apprends-moi donc ! ἐπεὶ φέρ' [[εἰπέ]] SOPH eh bien donc, voyons, dis-moi;<br /><i>En ces divers sens</i>, [[ἐπεί]] <i>se joint souv. à une particule</i> : ἐπεὶ [[γάρ]] car puisque, puisque en effet ; [[ἐπεί]] [[γε]], [[ἐπεί]] [[γε]] [[δή]], [[ἐπεί]] [[γε]] μὲν [[δή]] puisque sûrement ; ἐπεὶ ἦ puisque en vérité ; [[ἐπεί]] [[νυ]], [[ἐπεί]] [[τοι]], [[ἐπεί]] νύ [[τοι]] puisque en vérité ; <i>qqf précédé d'une conj. ou d'une particule</i> : ἀλλ' [[ἐπεί]], δ' [[ἐπεί]] mais puisque ; [[οὖν]] [[ἐπεί]] puis donc que.<br />'''Étymologie:''' forme adverbiale de [[ἐπί]].
}}
{{Autenrieth
|auten=[[temporal]] and causal [[conjunction]].—I. [[temporal]], [[when]], [[after]]; of [[definite]] [[time]], foll. by ind., freq. aor. ([[where]] we [[use]] plup.), Il. 1.57; [[but]] [[also]] by [[other]] tenses, Il. 1.235; of [[indefinite]] [[time]] (conditional), [[with]] the [[usual]] constructions [[that]] belong to [[relative]] words (see ἄν, [[κέν]]).—II. causal, [[since]], [[for]], foll. by ind.—With [[other]] words, [[ἐπεὶ]] πρῶτον, [[πρῶτα]], ‘[[after]] [[once]],’ ‘as [[soon]] as,’ [[ἐπεὶ]] ἄρ, [[ἐπεὶ]] δή ([[ἐπειδή]]), [[ἐπεὶ]] ἦ ([[ἐπειή]]), [[ἐπεὶ]] [[οὖν]], [[ἐπεί]] περ, [[ἐπεί]] [[τοι]], see the [[several]] words. [[ἐπεὶ]] οὐ is to be [[read]] [[with]] ‘synizesis,’ [[except]] in Od. 5.364, Od. 8.585 . [[ἐπεί]] stands at the [[beginning]] of [[some]] verses, as if ἐππεί.
}}
{{Slater
|sltr=[[ἐπεί]] conj. <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[temporal]], c. aor. ind., [[after]], [[when]] τοῦ [[ἐράσσατο]] Ποσειδάν, [[ἐπεί]] νιν καθαροῦ λέβητος ἔξελε [[Κλωθώ]] (O. 1.26) Ἀχιλλέα τ' ἔνεικ, [[ἐπεὶ]] Ζηνὸς [[ἦτορ]] λιταῖς ἔπεισε, [[μάτηρ]] (O. 2.79) φθέγξατ' [[ἐπεὶ]] κατὰ γαἶ αὐτόν τέ νιν καὶ φαιδίμας ἵππους ἔμαρψεν (O. 6.14) βασιλεὺς δ, [[ἐπεὶ]] πετράεσσας ἐλαύνων ἵκετ' ἐκ Πυθῶνος, ἅπαντας ἐν οἴκῳ [[εἴρετο]] παῖδα (O. 6.47) τερπνᾶς δ' [[ἐπεὶ]] λάβεν καρπὸν Ἥβας, ἐκάλεσσε [[Ποσειδᾶν]] (O. 6.57) δράκοντες, [[ἐπεὶ]] κτίσθη [[νέον]], οἱ [[δύο]] μὲν [[κάπετον]] (O. 8.37) ἐκτίσσατο, [[ἐπεὶ]] Ποσειδάνιον [[πέφνε]] Κτέατον (O. 10.26) ἀλλ' [[ἐπεὶ]] τείχει θέσαν ἐν ξυλίνῳ σύγγονοι κούραν, [[σέλας]] δ' ἀμφέδραμεν λάβρον Ἁφαίστου, τότ ἔειπεν (P. 3.38) “[[τοί]] μ' [[ἐπεὶ]] πάμπρωτον [[εἶδον]] [[φέγγος]], [[κρύβδα]] πέμπον” i. e. as [[soon]] as (P. 4.111) [[ἐπεὶ]] κατέβα ναυτᾶν [[ἄωτος]], λέξατο (P. 4.188) [[ἐπεὶ]] δ' ἐμβόλου κρέμασαν ἀγκύρας [[ὕπερθεν]], ἐκάλει (P. 4.191) κεῖνόν γε καὶ [[βαρύκομποι]] λεόντες περὶ δείματι φύγον, γλῶσσαν [[ἐπεί]] [[σφιν]] ἀπένεικεν ὑπερποντίαν (P. 5.59) μόλον, καπνωθεῖσαν πάτραν [[ἐπεὶ]] [[ἴδον]] (P. 5.84) [[τόν]], Εὐρυσθῆος [[ἐπεὶ]] κεφαλὰν ἔπραθε φασγάνου ἀκμᾷ, κρύψαν (P. 9.80) ἔνθ' Ἀλεξίδαμος, [[ἐπεὶ]] φύγε λαιψηρὸν δρόμον, παρθένον κεδνὰν χερὶ χειρὸς ἑλὼν ἆγεν (P. 9.121) μάντιν τ' ὄλεσσε κόραν, [[ἐπεὶ]] ἔλυσε δόμους ἁβρότατος (P. 11.33) ἀλλ' [[ἐπεὶ]] ἐκ τούτων φίλον ἄνδρα πόνων ἐρρύσατο, [[παρθένος]] αὐλῶν τεῦχε πάμφωνον [[μέλος]] (P. 12.18) [[ἀρχαῖον]] ὀτρύνων λόγον, ὡς, ἑπεὶ μόλεν, ὡς κροκωτὸν [[σπάργανον]] ἐγκατέβα (N. 1.35) Πριάμου πόλιν [[Νεοπτόλεμος]] [[ἐπεὶ]] πράθεν (N. 7.35) ὁ δ' ὄλβῳ [[φέρτατος]] ἵκετ ἐς κείνου γενεάν, [[ἐπεὶ]] ἐν χαλκέοις ὅπλοις Τηλεβόας ἔναρεν (N. 10.14) [[ἐπεὶ]] δ' ἄλκιμον νέκυν ἐν τάφῳ πολυστόνῳ θέντο Πηλείδαν, [[ἦλθον]] ἄγγελοι (Pae. 6.98) ἀνδροδάμαντα δ [[ἐπεὶ]] Φῆρες δάεν ῥιπὰν μελιαδέος οἴνου, [[ἐσσυμένως]] ἀπὸ μὲν λευκὸν [[γάλα]] χερσὶ τραπεζᾶν ὤθεον fr. 166. 1.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> causal, = [[γάρ]]. [[Μοῖσα]] δ' [[οὕτω]] ποι παρέστα μοι . [[ἐπεὶ]] στέφανοι πράσσοντί με [[τοῦτο]] θεόδματον [[χρέος]] (O. 3.6) ὁδὸν ἁγεμονεῦσαι ταύταν ἐπίστανται, στεφάνους ἐν Ὀλυμπίᾳ [[ἐπεὶ]] δέξαντο (O. 6.27) [[ἀλλά]] νιν [[οὐκ]] εἴασεν. [[ἐπεὶ]] [[εἶπε]] (O. 7.61) [[ποτὶ]] καὶ τὸν ἵκοντ. [[ἐπεὶ]] νεφέλᾳ παρελέξατο (P. 2.36) πέμψεν κασιγνήταν ἐς Λακέρειαν, [[ἐπεὶ]] παρὰ Βοιβιάδος κρημνοῖσιν ᾤκει [[παρθένος]] (P. 3.34) ἐκ δ' ἄῤ [[αὐτοῦ]] πομφόλυξαν δάκρυα γηραλέων γλεφάρων, ἃν περὶ ψυχὰν [[ἐπεὶ]] γάθησεν (P. 4.122) τὰν [[μάλα]] πολλοὶ [[ἀριστῆες]] [[ἀνδρῶν]] αἴτεον . [[ἐπεὶ]] θαητὸν [[εἶδος]] [[ἔπλετο]] (P. 9.108) [[ἐπεὶ]] ῥέζοντά τι καὶ [[παθεῖν]] ἔοικεν (N. 4.31) [[ὑπέρτατος]] Ἁγησιμάχοἰ ὑέων γένετο. [[ἐπεί]] οἱ [[τρεῖς]] ἀεθλοφόροι πρὸς [[ἄκρον]] ἀρετᾶς [[ἦλθον]] (N. 6.23) ἐντὶ πρόσοδοι νᾶσον εὐκλέα τάνδε κοσμεῖν. [[ἐπεί]] [[σφιν]] Αἰακίδαι [[ἔπορον]] ἔξοχον αἶσαν (N. 6.46) διὰ τὸν ἁδυεπῆ Ὅμηρον. [[ἐπεὶ]] ψεύδεσί οἱ ποτανᾷ τε μαχανᾷ σεμνὸν ἔπεστί τι (N. 7.22) (by [[entertaining]] the Dioskouroi [[they]] [[have]] [[become]] [[great]] athletes) [[ἐπεὶ]] εὐρυχόρου ταμίαι Σπάρτας ἀγώνων μοῖραν διέποντι (N. 10.51) πότμον ἀμπιπλάντες ὁμοῖον. [[ἐπεὶ]] τοῦτον εἵλετ' αἰῶνα (N. 10.57) χορεύων τὰν ἁλιερκέα Ἰσθμοῦ δειράδ. [[ἐπεὶ]] στεφάνους ἓξ ὤπασεν Καδμοῦ στρατῷ ἐξ ἀέθλων (I. 1.10) μὴ φθονεραῖσι φέρειν γνώμαις. [[ἐπεὶ]] κούφα [[δόσις]] ἀνδρὶ σοφῷ ἀντὶ μόχθων ξυνὸν ὀρθῶσαι [[καλόν]] (I. 1.45) ἀλλ' οὔ [[σφιν]] ἄμβροτοι τέλεσαν εὐνὰν [[θεῶν]] [[πραπίδες]], [[ἐπεὶ]] θεσφάτων ἐπάκουσαν (I. 8.31) Δωρίων ἔλαχεν σελίνων. [[ἐπεὶ]] περικτίονας ἐνίκασε (I. 8.64) [[ἔσχον]] Δᾶλον, [[ἐπεί]] [[σφιν]] [[Ἀπόλλων]] δῶκεν Ἀστερίας [[δέμας]] οἰκεῖν (Pae. 5.40) [[ἐπεὶ]] αυ[ Πα. 7B. 13. πατρῶἰ [[ἐπεί]][ Θρ. 4. 12. [[following]] impv.: “[[κράτει]] δὲ πέλασον. [[ἐπεὶ]] [[τρεῖς]] τε καὶ δέκ' ἄνδρας ὀλέσαις” (O. 1.79) δίδοι τέ οἱ αἰδοίαν [[χάριν]] . [[ἐπεὶ]] ὕβριος ἐχθρὰν ὁδὸν εὐθυπορεῖ (O. 7.90) [[ἀπό]] μοι λόγον τοῦτον, [[στόμα]], ῥῖψον. [[ἐπεὶ]] τό γε λοιδορῆσαι θεοὺς ἐχθρὰ [[σοφία]] (O. 9.37) κλῦτ, [[ἐπεὶ]] [[εὔχομαι]] (O. 14.5) μήτ' ἀρετάν ποτε σιγάτω πατρῴαν [[μηδὲ]] τούσδ ὕμνους. [[ἐπεί]] [[τοι]] [[οὐκ]] ἐλινύσοντας αὐτοὺς ἐργασάμαν (I. 2.45) Κλεάνδρῳ πλεκέτω μυρσίνας στέφανον, [[ἐπεί]] νιν Ἀλκαθόου τ' ἀγὼν σὺν τύχᾳ ἐν Ἐπιδαύρῳ τε νεότας δέκετο [[πρίν]] (I. 8.67) [[following]] a [[wish]]: θεὸς [[εὔφρων]] εἴη λοιπαῖς εὐχαῖς. [[ἐπεί]] νιν [[αἰνέω]] (O. 4.14) ἐν τίν κ' ἐθέλοι [[εὐτυχῶς]] ναίειν . [[ἐπεὶ]] τετραόροισιν ὥθ ἁρμάτων ζυγοῖς ἐν τεμένεσσι δόμον [[ἔχει]] τεοῖς (N. 7.93) introducing [[parenthesis]]: [[ἐπεὶ]] [[πλοῦτος]] ὁ λαχὼν ποιμένα ἔπακτον στυγερώτατος (O. 10.88) introducing [[example]]: [[τεκμαίρομαι]] ἔργοισιν Ἡρακλέος. [[ἐπεὶ]] Γηρυόνα βόας ἔλασεν fr. 169. 6. introducing [[question]]: [[ἐπεὶ]] [[ψάμμος]] ἀριθμὸν περιπέφευγεν, καὶ [[κεῖνος]] ὅσα χάρματ' ἄλλοις ἔθηκεν, [[τίς]] ἂν φράσαι δύναιτο; (O. 2.98) [[ἐπεὶ]] [[ἀντίον]] [[πῶς]] ἂν τριόδοντος [[Ἡρακλέης]] [[σκύταλον]] τίναξε χερσίν; (O. 9.29) [[ἐπεὶ]] [[τίνα]] πάτραν, [[τίνα]] οἶκον ναίων ὀνυμάξεαι ἐπιφανέστερον; (P. 7.5) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> fragg. ]διὰ θυρᾶν ἐπειδ[ (Pae. 20.7) ][[ἐπεὶ]] πάντα[ ?fr. 334a. 11.
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἐπί]] and εἰ; [[thereupon]], i.e. [[since]] (of [[time]] or [[cause]]): [[because]], [[else]], for [[that]] ([[then]], -asmuch as), [[otherwise]], [[seeing]] [[that]], [[since]], [[when]].
}}
{{Thayer
|txtha=(from [[temporal]] [[ἐπί]] and εἰ, [[literally]], [[thereupon]] [[when]]; [[Curtius]], Erläut. etc., p. 182; cf. Etym. Magn. 356,7), [[conjunction]] (Latin cum), [[when]], [[since]] (cf. Winer's Grammar, § 53,1); used:<br /><b class="num">1.</b> of [[time]], [[after]]; so [[once]] in the [[NT|N.T.]]: L T Tr [[text]] WH [[text]] [[ἐπειδή]]).<br /><b class="num">2.</b> of [[cause]], etc., [[since]], [[seeing]] [[that]], [[because]]: T Tr WH); [[ἐπεί]] [[οὖν]] [[since]] [[then]], [[ἐπεί]] and the [[proposition]] depending [[upon]] it [[some]] [[such]] [[phrase]] as if it is (or were) [[otherwise]]; so [[that]] the [[particle]], [[although]] retaining the [[force]] of [[since]], is [[yet]] to be rendered [[otherwise]], [[else]], or for [[then]] (German sonst); so in [[ἐπεί]] [[ἄρα]], Winer's Grammar, § 53,8a.); [[ἐπεί]] [[alone]] [[before]] a [[question]] (cf. Winer's Grammar, 480 (417); Buttmann, 233 (200)): Matthiae, § 618; (Buttmann, § 149,5).
}}
{{grml
|mltxt=[[ἐπεί]] (AM)<br /><b>(σύνδ.)</b> [[επειδή]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>επ</i>-<i>εί</i>. Σύνδεσμος με χρονική και αιτιολογική [[σημασία]] που μαρτυρείται ήδη από τον Όμηρο. Το [[επεί]] προήλθε από την [[πρόθεση]] <i>επ</i>(<i>ί</i>) ως α' συνθετικό ([[πρβλ]]. βοιωτ. <i>οπ</i>(<i>ί</i>) και από το <i>ει</i> ως β' συνθετικό. Ενίοτε συντίθεται και με μόρια<br />[[πρβλ]]. [[ἐπεί]] τε</i>, [[ἐπεί]] δή</i>, [[ἐπεί]] ἦ</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐπεί:''' Ιων. [[ἐπείτε]], επίσης [[ἐπειδή]], σύνδ. [[χρονικός]] και [[αιτιολογικός]], όπως το Λατ. [[quum]]:<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> ΧΡΟΝΙΚΟΣ, [[μετά]] από αυτά, [[κατόπιν]] ([[postquam]]), [[αφού]], όταν ([[quum]]), με αόρ., για να δηλώσει ολοκληρωμένη [[πράξη]], ή παρατ., για να δηλώσει [[ενέργεια]] που δεν έχει συντελεσθεί [[ακόμη]], [[ἐπεὶ]] ὑπηντίαζεν ἡ [[φάλαγξ]] καὶ ἡ [[σάλπιγξ]] ἐφθέγξατο, [[αφού]] η [[φάλαγγα]] ξεκίνησε, άρχισε να προχωρεί, να προωθείται, να προελαύνει και η [[σάλπιγγα]] είχε σαλπίσει, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> <i>ἐξ οὗ</i>, από [[τότε]], [[έκτοτε]], [[ἐπείτε]] [[παρέλαβον]] τὸν [[θρόνον]], απ' τη [[στιγμή]] που ανήλθα στον θρόνο, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> με υποτ., και με [[προσθήκη]] των <i>ἄν</i> ή <i>κε</i>, έτσι ώστε το [[ἐπεὶ]] γίνεται [[ἐπάν]], [[ἐπήν]], Ιων. [[ἐπεάν]] ή [[ἐπεί]] κε· αναφερόμενο σε μέλ. χρόνο, <i>ἐπὴν ἕλωμεν</i>, [[αφού]] κυριέψουμε την πόλη, σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης, [[οποτεδήποτε]], [[ἐπεί]] κε λίπῃ ὄστεα [[θυμός]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> με ευκτ. [[χωρίς]] το <i>ἄν</i>, αναφερόμενο σε μέλ. χρόνο, [[ἐπειδὴ]] πρὸς τὸ [[φῶς]] ἔλθοι, [[αφού]] είχε έρθει στο φως, σε Πλάτ.· επίσης, [[οποτεδήποτε]], [[ἐπεὶ]] πύθοιτο, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> στον πλάγιο λόγο [[μετά]] από ιστορικούς χρόνους, αντιστοιχεί με υποτ. στον [[ευθύ]] λόγο, [[ἐπεὶ]] διαβαίης, ο [[ευθύς]] [[λόγος]] είναι <i>ἐπὴν διαβῶ</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">IV.</b> με άλλες λέξεις, [[ἐπεὶ]] [[τάχιστα]], [[ευθύς]] [[αμέσως]], Λατ. [[quum]] [[primum]], στον ίδ.· [[ἐπεὶ]] [[εὐθέως]], στον ίδ.· [[ἐπειδὴ]] [[τάχιστα]], σε Πλάτ.· [[ἐπειδὴ]] [[θᾶττον]], σε Δημ. <b>Β.</b> ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΣ,<br /><b class="num">1.</b> [[αφού]], [[επειδή]], με οριστ. ή ευκτ. με το <i>ἄν</i>, σε Όμηρ. κ.λπ.· με προστ., [[ἐπεὶ]] δίδαξον, [[διότι]] πες μου, σε Σοφ.· [[ἐπεὶ]] [[πῶς]] ἂν καλέσειας; [[διότι]] πώς θα τον αποκαλούσες; σε Αριστοφ.· κάποιες φορές αποδίδεται, αν και, [[μολονότι]], ή [[άλλως]], [[ειδεμή]], διαφορετικά, με [[άλλο]] τρόπο.<br /><b class="num">2.</b> με άλλα μόρια, [[ἐπεί]] [[ἄρα]], [[ἐπεὶ]] ἂρ δή, [[αφού]] [[λοιπόν]], σε Ομήρ. Οδ.· [[ἐπεί]] γε, Λατ. [[quando]] [[quidem]], [[αφού]] όντως, [[πράγματι]], σε Ηρόδ.· [[ἐπείπερ]], δεδομένου ότι, σε Αισχύλ. κ.λπ.· [[ἐπεί]] [[τοι]], [[αφού]] [[βεβαίως]], αναμφισβήτητα, σε Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπεί:''' conj.<br /><b class="num">1</b> (время): 1.1) после того как, когда; часто с усилением: αὐτίκ᾽ ἐ., ἐ. [[τάχιστα]], ἐ. [[εὐθέως]], ἐ. τὰ [[πρῶτα]], ἐ. τὸ [[πρῶτον]] как только, как скоро: 1.1.1) (с ind., преимущ. aor. при прошлом недлит. действии и impf. при прошлом длит. действии): ἐ. ὑπητίαζεν ἡ [[φάλαγξ]] καὶ ἡ [[σάλπιγξ]] ἐφθέγξατο Xen. после того, как фаланга стала двигаться и зазвучала труба; 1.1.2) (с conjct. + ἄν, поэт. κε при обозначении предстоящей возможности; иногда ἐ. + ἄν переходят в [[ἐπάν]], [[ἐπήν]], у Her. [[ἐπεάν]]): ἐπὴν [[πτολίεθρον]] ἕλωμεν Hom. как только возьмем город (Трою); 1.1.3) (при указании на ближайшее действие): ἐμὲ δ᾽ ἄξει ἀνὴρ [[ὅδε]], ἐ. κε πυρὸς [[θερέω]] Hom. меня же проводит этот человек, когда согреюсь у огня; (с оттенком повторности или привычности, иногда без ἄν или κε): ἐ. ἁμάρτῃ Soph. всякий раз как (кто-л.) ошибется; 1.1.4) (с opt. без ἄν или κε, с тем же оттенком): οἱ ὄνοι, ἐ. τις διώκοι, προδραμόντες [[ἕστασαν]] Xen. ослы, когда их кто-л. преследовал, пробежав вперед, останавливались; 1.1.5) (в косв. речи): αὐτὸς δὲ ἐ. διαβαίης, [[ἀπιέναι]] [[ἔφησθα]] Xen. ты сам сказал, что как только совершишь переход, уйдешь; 1.1.6) (с inf. по [[attractio]] modi): ἐ. οἱ γενομένους τοὺς παῖδας ἀνδρωθῆναι Her. когда родившиеся у нее мальчики возмужали; 1.2) (с aor., impf. или praes.) с тех пор как: ἐ. Τροίης [[πτολίεθρον]] ἔπερσεν Hom. с тех пор как (Одиссей) разрушил город Трою;<br /><b class="num">2</b> (причинность) ибо, так как, потому что: 2.1) (с ind.): ἐ. καὶ τοῖς θηρίοις [[πόθος]] τις ἐγγίγνεται Xen. так как и у животных зарождается некая привязанность; 2.2) (с ind. + ἄν или с opt. + ἄν или κε при будущем времени в смысле возможности): ἐ. οὔποτ᾽ ἂν στόλον ἐπλεύσατ᾽ ἂν τόνδε Soph. ибо вы не предприняли бы этого путешествия; ἐ. ἂν [[μάλα]] τοι σχεδὸν ἔλθοι Hom. так как (Гектор) совсем вплотную к тебе подойдет; (в обращении, с подразумеваемым - (по)слушай (же);): ξεῖν᾽, ἐ. ἂρ δὴ ταῦτά μ᾽ ἀνείρεαι Hom. (послушай же), чужеземец, поскольку ты уж спрашиваешь об этом; (в отриц. предложении иногда): потому что иначе, ибо в противном случае: ἐ. [[ὑμεῖς]] γε οὐδ᾽ ἂν νέμεσθαι δύναισθε Xen. ибо иначе вы не могли бы пастись;<br /><b class="num">3</b> (следствие) поэтому, следовательно; перед imper.: же, а, ну: ἐ. δίδαξον Soph. (так) скажи же; ἐ. ἔρου τινὰ [[τουτωνί]] Plat. а ну спроси кого-л. из этих;<br /><b class="num">4</b> (в уступительном знач.) хотя, однако, все же: ἐ. καὶ τοῦτό γέ μοι δοκεῖ καλὸν εἶναι, εἴ τις οἷός τ᾽ εἴη παιοεύειν ἀνθρώπους Plat. впрочем, мне кажется, что хорошо, когда кто-л. в состоянии воспитывать людей.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: conj. of time and cause<br />Meaning: [[as]], [[when]], [[because]] (Il.);<br />Other forms: also with added particles, e. g. <b class="b3">ἐπεί τε</b> (ep. Ion.), <b class="b3">ἐπεὶ δή</b>, [[ἐπειδή]] (Il.), ep. also <b class="b3">ἐπεὶ ἦ</b> ([[ἐπειή]]), with [[ἄν]]: <b class="b3">ἐπεὶ ἄν</b>, [[ἐπεάν]] (Ion.), [[ἐπήν]] (Ion. Att.), [[ἐπάν]] (hell.); <b class="b3">ἐπεὶ δ</b>' [[ἄν]], [[ἐπειδάν]] (Att.).<br />Origin: IE [Indo-European] [284] <b class="b2">*h₁ei</b> [[when]]<br />Etymology: From <b class="b3">ἐπ-εί</b> (s. [[εἰ]]); prob. orig. demonstrative like [[εἶτα]], <b class="b3">ἔπ-ειτα</b>. Details in Schwyzer-Debrunner 658ff.; also Chantraine Gramm. hom. 2, 258f.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=conjunct., [[temporal]] and causal, like Lat. [[quum]]:<br />A. OF TIME, [[after]] that, [[after]] ([[postquam]]), [[since]], [[when]] ([[quum]]), with aor. to [[express]] a [[complete]] [[action]], or imperf. to [[express]] one not yet [[complete]], [[ἐπεὶ]] ὑπηντίαζεν ἡ [[φάλαγξ]] καὶ ἡ [[σάλπιγξ]] ἐφθέγξατο [[after]] the [[phalanx]] began to [[advance]] and the [[trumpet]] had sounded, Xen.<br /><b class="num">2.</b> = ἐξ οὗ, from the [[time]] [[when]], [[ever]] [[since]], [[ἐπείτε]] [[παρέλαβον]] τὸν [[θρόνον]] [[since]] I came to the [[throne]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> with Subjunct., ἄν or κε [[being]] added, so that [[ἐπεί]] becomes [[ἐπάν]], [[ἐπήν]], ionic [[ἐπεάν]], or [[ἐπεί]] κε; — referring to [[future]] [[time]], ἐπὴν ἕλωμεν [[when]] we shall [[have]] taken the [[city]], Il.:—also [[whenever]], [[ἐπεί]] κε λίπῃ ὀστέα [[θυμός]] Od.<br /><b class="num">III.</b> with Opt. without ἄν, referring to [[future]] [[time]], [[ἐπειδὴ]] πρὸς τὸ φῶς ἔλθοι [[after]] he had [[come]] [[into]] the [[light]], Plat.:—also [[whenever]], [[ἐπεὶ]] πύθοιτο Xen.<br /><b class="num">2.</b> in oratione obl. [[after]] [[past]] tenses, representing a subj. in orat. rect., [[ἐπεὶ]] διαβαίης, the [[direct]] [[form]] [[being]] ἐπὴν διαβῶ, Xen.<br /><b class="num">IV.</b> with [[other]] words, [[ἐπεὶ]] [[τάχιστα]], as [[soon]] as, Lat. [[quum]] [[primum]], Xen.; [[ἐπεὶ]] [[εὐθέως]] Xen.; [[ἐπειδὴ]] [[τάχιστα]] Plat.; [[ἐπειδὴ]] [[θᾶττον]] Dem.<br />B. CAUSAL, [[since]], [[seeing]] that, with Ind. or Opt. with ἄν, Hom., etc.; with Imp., [[ἐπεὶ]] δίδαξον for [[teach]] me, Soph.; [[ἐπεὶ]] πῶς ἂν καλέσειας; for how would you [[call]] him? Ar.:—[[sometimes]] it may be rendered by [[although]], or by [[else]], [[otherwise]].<br /><b class="num">2.</b> with [[other]] Particles, [[ἐπεὶ]] ἄρα, [[ἐπεὶ]] ἂρ δή [[since]] then, Od.; [[ἐπεί]] γε, Lat. [[quandoquidem]], [[since]] [[indeed]], Hdt.; [[ἐπείπερ]] [[seeing]] that, Aesch., etc.; [[ἐπεί]] τοι [[since]] [[surely]], Soph.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἐπεί''': {epeí}<br />'''Forms''': auch mit angeschlossenen (hinzugefügten) Partikeln, z. B. [[ἐπεί]] τε (ep. ion.), [[ἐπεὶ]] δή, [[ἐπειδή]] (seit Il.), ep. auch [[ἐπεὶ]] ἦ ([[ἐπειή]]), mit ἄν: [[ἐπεὶ]] ἄν, [[ἐπεάν]] (ion.), [[ἐπήν]] (ion. att.), [[ἐπάν]] (hell.); [[ἐπεὶ]] δ’ ἄν, [[ἐπειδάν]] (att.).<br />'''Grammar''': Konj. der Zeit und des Grundes<br />'''Meaning''': [[da]], [[als]], [[weil]] (seit Il.);<br />'''Etymology''': Aus [[ἐπεί]] (s. [[εἰ]]); wohl urspr. demonstrativ wie [[εἶτα]], [[ἔπειτα]]. Weitere Einzelheiten mit reicher Lit. bei Schwyzer-Debrunner 658ff.; auch Chantraine Gramm. hom. 2, 258f.<br />'''Page''' 1,533
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：™pe⋯ 誒普-誒<br />'''詞類次數'''：連詞（27）<br />'''原文字根'''：在上-若 相當於： （[[אֶהְיֶה]]&#x200E; / [[הָיָה]]&#x200E;）  （[[מִתְחָה]]&#x200E; / [[תַּחַת]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：因此，因為，既然，既，因，不然，若，若是這樣，如果這樣；由（[[ἐπί]]）*=在⋯上，在）與（[[εἰ]]）*=若）組成。<br />'''同義字'''：1） （[[ἐπεί]]）因此 2） （[[ἐπειδή]]）每當 3） （[[ἐπειδήπερ]]）既我如此 4） （[[ὅτι]]）那，因為<br />'''出現次數'''：總共（26）；太（3）；可（1）；路（1）；約（2）；羅（3）；林前（5）；林後（2）；來（9）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 因為（6） 太21:46； 太27:6； 路1:34； 來5:2； 來5:11； 來6:13；<br />2） 不然（5） 羅11:6； 羅11:22； 林前7:14； 林前14:16； 林前15:29；<br />3） 因（4） 太18:32； 可15:42； 約19:31； 來11:11；<br />4） 既然（2） 林前14:12； 林後13:3；<br />5） 若是這樣（2） 羅3:6； 林前5:10；<br />6） 如果這樣（1） 來9:26；<br />7） 若（1） 來10:2；<br />8） 若這樣（1） 來9:17；<br />9） 既（1） 來2:14；<br />10） 由於（1） 約13:29；<br />11） 既有（1） 林後11:18；<br />12） 既然有（1） 來4:6
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[ever since]], [[since]], [[after that]], [[from the time when]], [[seeing that]]
}}
{{trml
|trtx====[[because]]===
Abkhaz: избанзар; Afrikaans: omdat, aangesien; Albanian: sepse; Arabic: لِأَنَّ‎; Egyptian Arabic: علشان‎, عشان‎; Hijazi Arabic: لإن‎, لأن‎, عشان‎; North Levantine Arabic: لأنو‎; South Levantine Arabic: لأنو‎; Moroccan Arabic: حيت‎, حيتاش‎, على حقاش‎, لنو‎; Tunisian Arabic: عْلَى خَاطِرْ‎; Aramaic Assyrian Neo-Aramaic: ܣܵܒܵܒ‎; Hebrew: מִטּוּל‎; Syriac: ܡܛܠ‎; Armenian: որովհետև, քանզի, քանի որ; Aromanian: cã; Asturian: porque; Azerbaijani: çünki, ona görə ki; Bashkir: сөнки; Belarusian: таму што, бо; Bengali: কারণ, কেননা; Breton: peogwir, abalamour ma, en abeg ma, rak ma; Bulgarian: защото, тъй като, понеже; Burmese: လို့; Catalan: perquè, ja que, car, puix, puix que; Chichewa: chifukwa; Chinese Cantonese: 因為／因为; Hakka: 因為／因为, 因爭／因争; Mandarin: 因為／因为, 由於／由于; Min Nan: 因為／因为; Crimean Tatar: çünki; Czech: protože; Danish: fordi, eftersom, da; Dutch: [[omdat]], [[aangezien]], [[daar]]; Esperanto: ĉar; Estonian: kuna, seepärast, sest; Ewe: elabena; Faroese: tí, tí at; Finnish: koska, siksi että; French: [[parce que]], [[car]], [[à cause que]]; Georgian: იმიტომ რომ, რადგანაც, რადგან, გამო; German: [[weil]], [[denn]], [[da]]; Greek: [[διότι]], [[επειδή]], [[γιατί]]; Ancient Greek: [[ἀνθ' ὧν]], [[ἀντὶ τούτων ὄτι]], [[γάρ]], [[δι']], [[διά]], [[διό]], [[διότι]], [[διότιπερ]], [[ἐπεί]], [[ἵν']], [[ἵνα]], [[ὅ τε]], [[ὁθούνεκα]], [[ὁπότε]], [[ὅτι]], [[ὁτιή]], [[οὕνεκα]], [[οὕνεκεν]], [[ὡς]]; Haitian Creole: paske; Hawaiian: no, no ka mea, ma, i, ma o, muli; Hebrew: כִּי‎, בִּגְלַל שֶׁ־‎; Hindi: क्योंकि; Hungarian: mert, mivel; Icelandic: því, af því, því að, af því að, vegna, vegna þess, vegna þess að, út af því að; Ido: pro ke; Indonesian: karena, sebab; Interlingua: proque; Irish: óir, mar, toisc go, arae, de bhrí go; Old Irish: hóre; Italian: [[perché]]; Japanese: なぜなら, だって, から, ので, ために; Kabyle: acku; Kashubian: bò; Kazakh: өйткені, себебі; Khmer: ព្រោះ, ពីព្រោះ; Korean: 때문에 ttaemune); Kumyk: неге тюгюл; Kurdish Central Kurdish: بۆ ئەوە‎, چونکە‎; Northern Kurdish: çimkî, ji ber ku; Kyrgyz: анткени, себеби; Ladin: ajache; Lao: ເພາະ, ເນື່ອງ, ແຕ່ເນື່ອງຈາກ; Latin: [[quia]], [[quod]], [[quoniam]], [[cum]], [[pro eo quod]], [[propterea quod]]; Latvian: jo, tāpēc, tāpēc ka, tādēļ, tādēļ ka; Lithuanian: nes, todėl, kad; Livonian: sīest, sīestõ; Low German: ümdat, dor; Luxembourgish: well; Macedonian: затоа што, бидејќи; Malay: kerana, sebab, karena; Maltese: minħabba, għaliex; Manchu: ᠣᡶᡳ, ᠰᡝᠮᡝ; Maore Comorian: mana; Maori: nā te mea, nō te mea, tā te mea, tō te mea; Mbyá Guaraní: mba'e ta; Mongolian: яагаад гэвэл, болохоор; Mwani: konta, kamana; Navajo: háálá; Neapolitan: pecché; Nepali: किनकि; Norman: passequé; Norwegian Bokmål: fordi, ettersom, da; Nynorsk: av di, fordi, ettersom, då; Occitan: perque; Old Church Slavonic Cyrillic: пон҄еже; Old English: for þon þe; Old Polish: tegodla; Pashto: ځکه چې‎; Persian: زیرا‎, چونکه‎, چون‎, بدلیل‎, برای این‌که‎; Pitjantjatjara: -nguru, -languru, panya; Polish: bo, ponieważ, dlatego że, gdyż, albowiem, bowiem, abociem, wszak; Portuguese: [[porque]], [[já que]]; Romani: kaj; Romanian: pentru că, din cauză că, datorită, deoarece; Romansch: perquai che, damai che; Russian: [[потому что]], [[так как]], [[поскольку]], [[ведь]], [[ибо]], [[понеже]]; Sanskrit: उपजीव्य, हि; Scottish Gaelic: oir; Serbo-Croatian Cyrillic: је̏р, је̏рбо; Roman: jȅr, jȅrbo; Slovak: pretože; Slovene: ker; Sorbian Lower Sorbian: dokulaž; Spanish: [[porque]], [[ya que]], [[por cuanto]]; Swahili: kwa sababu; Swedish: därför att, eftersom; Tagalog: dahil; Tajik: чунки, чун, зеро; Talysh Asalemi: چون‎; Tatar: чөнки; Thai: เพราะ; Tibetan: གང་ཡིན་ཟེར་ན, ཙང, ག་རེ་ཡིན་ཟེར་ན; Turkish: çünkü; Turkmen: çünki, zerarly, sebäbi; Ukrainian: бо, тому, тому що, так як, оскі́льки, адже, внаслі́док, унаслі́док; Urdu: کیونکہ‎; Uzbek: negaki, chunki; Venetian: parché; Vietnamese: tại vì, vì, bởi vì; Walloon: paski, ca; Welsh: achos, oherwydd; West Frisian: meidat, omdat, mei't, om't; Wolof: ndax; Yiddish: ווײַל‎, וואָרעם‎, וואָרן‎, מחמת‎, נאַכסאָל‎; Zealandic: om'a; Zhuang: aenvih
}}