View source for Euryanax

{{wkpde
|wkdetx=[[Euryanax]] (altgriechisch [[Εὐρυάναξ]] Euryánax, deutsch ‚weitherrschend‘) war der Sohn des spartanischen Prinzen Dorieus aus dem Hause der Agiaden.

Sein Vater verließ Sparta als dessen Halbbruder Kleomenes I. König wurde, da er selbst damit gerechnet hatte, den Thron zu besteigen und es nicht ertrug, dass Kleomenes über ihn herrschte. Er verzichtete damit auf alle Ansprüche auf die Regierung und als Kleomenes I. 490 v. Chr. ohne männliche Nachkommen starb, wurde statt Euryanax, dem Sohn des zweitältesten Prinzen Leonidas, der jüngere Bruder des Dorieus dessen Nachfolger.

480 v. Chr. fiel Leonidas I. in der Schlacht bei den Thermopylen gegen die Perser und sein Sohn Pleistarchos wurde sein Nachfolger. Da dieser noch ein Kind war, führte Pausanias 479 v. Chr. das spartanische Heer in die Schlacht von Plataiai. Zweiter spartanischer Feldherr wurde Euryanax. Die Griechen gewannen die Schlacht und stoppten so den persischen Vormarsch.
}}
{{wkpru
|wkrutx=Еврианакт (др.-греч. Εὐρυάναξ, V век до н. э.) — знатный спартанец из царского рода Агиадов, товарищ Павсания. Еврианакт был сыном Дориея, который не смог занять престол после смерти своего отца Анаксандрида II и покинул Спарту.

Еврианакт был товарищем Павсания, когда того назначили предводительствовать спартанской армией незадолго до битвы при Платеях, произошедшей в 479 году до н. э. До начала решительного сражения греки, испытывавшие нужду в воде и продовольствии, решили сменить свою диспозицию. Однако начальник одного из спартанских отрядов Амомфарет отказался покидать место, заявив, что не станет бежать от варваров и не опозорит Спарту. Еврианакт вместе с Павсанием пытался уговорить Амомфарета не подвергать себя и своих людей опасности.
}}
{{wkpnl
|wknltx=Euryanax (Oudgrieks: Εὐρυάναξ = de ver heersende) was een Spartaanse generaal tijdens de Tweede Perzische Oorlog. Hij was de zoon van de Spartaanse prins Dorieus en behoorde tot het huis van de Agiaden. Zijn vader had Sparta verlaten nadat de Spartaanse troon naar zijn halfbroer Cleomenes I ging, ook al werd Dorieus door de Spartanen bekwamer geacht. Toen hij Sparta verliet, wist Dorieus dat hij of zijn nakomelingen nooit meer aanspraak zouden kunnen maken op de troon. Een Spartaanse wet zegt immers dat een Spartaanse koning nooit buiten Sparta mag hebben gewoond. Toen Cleomenes I stierf zonder mannelijke nakomelingen, was het dan ook diens halfbroer Leonidas I, de jongere broer van Dorieus, die koning werd, en niet Euryanax. Euryanax keerde echter terug naar Sparta, omdat de Spartaanse kolonie waarover zijn vader heerste, Heraclea bij Eryx, verwoest was door Carthago.

In 480 v.Chr. sneuvelde Leonidas I in de Slag bij Thermopylae tegen de Perzen, terwijl zijn zoon Pleistarchos zijn opvolger werd. Omdat die nog een kind was toen, werd Sparta eerst bestuurd door Cleombrotus. Na enkele maanden stierf die al, waardoor de macht de facto in handen kwam van Pausanias I. Euryanax werd gepasseerd. Pausanias was dus de Spartaanse opperbevelhebber tijdens de Slag bij Plataeae in 479 v.Chr., waardoor Euryanax tweede in rang werd. De Grieken wonnen de slag en stopten zo de Perzische opmars.
}}