λέχομαι: Difference between revisions

2,171 bytes added ,  29 September 2017
23
(8)
 
(23)
Line 9: Line 9:
|Beta Code=le/xomai
|Beta Code=le/xomai
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">lie down</b>, pres. only in Hsch. <b class="b3">λέχεται</b> (<b class="b3">λεύχεται</b> cod.)<b class="b3">· κοιμᾶται</b>, cf. Theognost.<span class="title">Can.</span>139: pf. part. <b class="b3">λελοχυῖα</b>( = [[λεχὼ γενομένη]]) Hsch.; other tenses in Ep.: fut. <b class="b3">λέξομαι</b>: aor. <b class="b3">ἐλεξάμην</b>; also 3sg. aor. <b class="b3">ἔλεκτο, λέκτο</b>; imper. <b class="b3">λέξο, λέξεο</b> (v. infr.):—<b class="b2">lie down</b>, esp. to sleep, <b class="b3">λέξεται ὕπνῳ</b> <b class="b2">will lie</b> asleep, <span class="bibl">Il.4.131</span>, cf. <span class="bibl">Od.7.319</span>; λέξομαι εἰς εὐνήν <span class="bibl">17.102</span>: aor., πὰρ δ' Ἑλένη ἐλέξατο <span class="bibl">4.305</span>; τῷ ἔνι λεξάσθην <span class="bibl">Il. 14.350</span>; <b class="b3">λεξάσθων παρὰ τάφρον</b> <b class="b2">let them bivouac</b>, <span class="bibl">9.67</span>, cf. <span class="bibl">8.519</span>; ἔλεκτο <span class="bibl">Od.19.50</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>46</span>; λέκτο <span class="bibl">Od.4.453</span>, al.; imper. λέξο <span class="bibl">Il.24.650</span>, <span class="bibl">Od.10.320</span>; λέξεο <span class="bibl">Il.9.617</span>, <span class="bibl">Od.19.598</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> causal in Act., <b class="b2">lay asleep, lull to sleep</b>, λέξον με <span class="bibl">Il.24.635</span>; ἔλεξα Διὸς νόον <span class="bibl">14.252</span>. (Goth. <b class="b2">ligan</b>, Engl. <b class="b2">lie</b>, etc.)</span>
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">lie down</b>, pres. only in Hsch. <b class="b3">λέχεται</b> (<b class="b3">λεύχεται</b> cod.)<b class="b3">· κοιμᾶται</b>, cf. Theognost.<span class="title">Can.</span>139: pf. part. <b class="b3">λελοχυῖα</b>( = [[λεχὼ γενομένη]]) Hsch.; other tenses in Ep.: fut. <b class="b3">λέξομαι</b>: aor. <b class="b3">ἐλεξάμην</b>; also 3sg. aor. <b class="b3">ἔλεκτο, λέκτο</b>; imper. <b class="b3">λέξο, λέξεο</b> (v. infr.):—<b class="b2">lie down</b>, esp. to sleep, <b class="b3">λέξεται ὕπνῳ</b> <b class="b2">will lie</b> asleep, <span class="bibl">Il.4.131</span>, cf. <span class="bibl">Od.7.319</span>; λέξομαι εἰς εὐνήν <span class="bibl">17.102</span>: aor., πὰρ δ' Ἑλένη ἐλέξατο <span class="bibl">4.305</span>; τῷ ἔνι λεξάσθην <span class="bibl">Il. 14.350</span>; <b class="b3">λεξάσθων παρὰ τάφρον</b> <b class="b2">let them bivouac</b>, <span class="bibl">9.67</span>, cf. <span class="bibl">8.519</span>; ἔλεκτο <span class="bibl">Od.19.50</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>46</span>; λέκτο <span class="bibl">Od.4.453</span>, al.; imper. λέξο <span class="bibl">Il.24.650</span>, <span class="bibl">Od.10.320</span>; λέξεο <span class="bibl">Il.9.617</span>, <span class="bibl">Od.19.598</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> causal in Act., <b class="b2">lay asleep, lull to sleep</b>, λέξον με <span class="bibl">Il.24.635</span>; ἔλεξα Διὸς νόον <span class="bibl">14.252</span>. (Goth. <b class="b2">ligan</b>, Engl. <b class="b2">lie</b>, etc.)</span>
}}
{{grml
|mltxt=[[λέχομαι]] (Α)<br /><b>1.</b> [[ξαπλώνω]] στο [[κρεβάτι]] για να κοιμηθώ («παιδὸς ἐέργη μυῑαν, ὅθ' ἡδέι λέξεται ὕπνῳ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[βάζω]] κάποιον στο [[κρεβάτι]] για να κοιμηθεί (α. «λέξον νῡν με τάχιστα», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «ἦτοι ἐγὼ μὲν ἔλεξα Διὸς νόον αἰγιόχοιο», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> [[κοιμάμαι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[λέχομαι]] ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>legh</i>- «τίθεμαι, [[κείμαι]]», αντιστοιχεί πλήρως [[προς]] το γοτθ. <i>ligan</i> «κε'ιμαι, [[είμαι]] ξαπλωμένος» (ο γοτθ. τ. θεωρείται [[νεώτερος]] [[σχηματισμός]] του τ. <i>sitan</i> «[[κάθομαι]]») και συνδέεται με αρχ. σλαβ. <i>ležo</i>, ιρλδ. <i>laigid</i>. Ο αοριστικός τ. [[λέκτο]] <span style="color: red;"><</span> <i>λεχσ</i>-<i>το</i>. Στην [[ίδια]] [[βαθμίδα]] (<i>legh</i>-) ανάγεται και ο τ. [[λέχος]] (<b>[[πρβλ]].</b> λατ. <i>lectus</i>, τοχαρ. Α', τοχαρ. Β' <i>lake</i> «[[κλίνη]]»)<br />την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (<i>logh</i>-) εμφανίζουν οι τ. [[λόχος]], [[λόχμη]]. Στη λεξιλογική [[οικογένεια]] του [[λέχομαι]] περιλαμβάνονται λ. με σημ. «κείμαικλίνη» και λ. με σημ. «[[τμήμα]] στρατού» (<b>βλ.</b> και [[λόχος]]).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[λέκτρο]], [[λόχμη]], [[λόχος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[λέχος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[καταλέχομαι]], [[παρακαταλέχομαι]], [[παραλέχομαι]], [[προσλέχομαι]]].
}}
}}