τοι: Difference between revisions

2,877 bytes added ,  29 September 2017
41
(SL_2)
(41)
Line 18: Line 18:
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[τοι]] [[particle]], [[normally]] in [[second]] [[position]], [[often]] [[hard]] to [[differentiate]] [[from]] the pronoun: it implies [[that]] the [[point]] of a [[statement]] should be [[familiar]] to the [[listener]]. <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> in princ. cl.,<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> emphasising a [[positive]] [[statement]], esp. the [[point]] of a [[myth]] or [[narrative]]. ἔσχε [[τοι]] ταύταν μεγάλαν ἀυάταν (P. 3.24) ὦ θεόμορ' Ἀρκεσίλα, σύ [[τοι]] (P. 5.6) σύ [[τοι]] [[σχεθών]] νιν ἐπὶ δεξιὰ χειρός, ὀρθὰν ἄγεις ἐφημοσύναν (P. 6.19) ἦλθέ [[τοι]] Νεμέας ἐξ ἐρατῶν ἀέθλων [[παῖς]] [[ἐναγώνιος]] (N. 6.11) βοαθοῶν [[τοι]] παρὰ μέγαν ὀμφαλὸν εὐρυκόλπου μόλεν χθονός (N. 7.33) ὅ [[τοι]] [[πτερόεις]] ἔρριψε Πάγασος δεσπόταν (I. 7.44) “χθόνα [[τοί]] ποτε καὶ στρατὸν ἀθρόον πέμψαν κεραυνῷ τριόδοντί τε ἐς τὸν βαθὺν Τάρταρον (Pae. 4.42) ὁ πάντα [[τοι]] τά τε καὶ τὰ τεύχων σὸν ἐγγυάλιξεν ὄλβον [[εὐρύοπα]] Κρόνου [[παῖς]] (Pae. 6.132) [[πολύ]] [[τοι]] φέριστον ἀνδρὶ τερπνὸς [[αἰών]] fr. 126. 1.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> in [[emphatic]] [[positive]] [[statement]], [[following]] impv. μὴ κρύπτε κοινὸν σπέρμ' ἀπὸ Καλλιάνακτος· Ἐρατιδᾶν [[τοι]] σὺν χαρίτεσσιν [[ἔχει]] θαλίας καὶ [[πόλις]] (O. 7.93) τόνδε κῶμον καὶ στεφαναφορίαν [[δέξαι]]. [[μέγα]] [[τοι]] [[κλέος]] [[αἰεί]], [[ᾧτινι]] (O. 8.10) [[ἴσθι]], γλυκεῖάν [[τοι]] Μενάνδρου σὺν τύχᾳ μόχθων ἀμοιβὰν ἐπαύρεο (N. 5.48) (cf. (N. 7.77) ) Ζεῦ πάτερ, ἀγλαίαισιν δ' ἀστυνόμοις ἐπιμεῖξαι λαόν. [[ἐντί]] [[τοι]] φίλιπποί τ [[αὐτόθι]] (N. 9.32) καὶ παλαισμάτων [[λάβε]] φροντίδ· [[ἀγών]] [[τοι]] [[χάλκεος]] δᾶμον ὀτρύνει (N. 10.22) (cf. (N. 10.82) ) εἶξον, ὦ Ἀπολλωνιάς· ἀμφοτερᾶν [[τοι]] χαρίτων σὺν θεοῖς ζεύξω [[τέλος]] (I. 1.6) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> in [[emphatic]] neg. [[statement]], esp. [[following]] impv. πτερόεντα δ' [[ἵει]] γλυκὺν Πυθῶνάδ ὀιστόν· [[οὔτοι]] χαμαιπετέων λόγων [[ἐφάψεαι]] (O. 9.12) στάσομαι· οὔ [[τοι]] ἅπασα [[κερδίων]] φαίνοισα [[πρόσωπον]] ἀλάθεἰ [[ἀτρεκής]] (N. 5.16) μήτ' ἀρετάν ποτε σιγάτω πατρῴαν, [[μηδὲ]] [[τούσδε]] ὕμνους· [[ἐπεί]] [[τοι]] [[οὐκ]] ἐλινύσοντας αὐτοὺς ἐργασάμαν (I. 2.46) μαρνάσθω [[τις]] ἔρδων ἀμφ' ἀέθλοισιν γενεὰν Κλεονίκου ἐκμαθών· [[οὔτοι]] τετύφλωται μακρὸς [[μόχθος]] [[ἀνδρῶν]] (I. 5.56) [[οὔτοι]] με ξένον οὐδ' ἀδαήμονα Μοισᾶν ἐπαίδευσαν κλυταὶ [[Θῆβαι]] fr. 198a.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> in [[proverb]], [[maxim]]. οὐ ψεύδει τέγξω λόγον· διάπειρά [[τοι]] βροτῶν [[ἔλεγχος]] (O. 4.18) Ἀίδα [[τοι]] λάθεται [[ἄρμενα]] πράξαις [[ἀνήρ]] (O. 8.72) [[καλός]] [[τοι]] [[πίθων]] παρὰ παισίν, αἰεὶ [[καλός]] (P. 2.72) λαγέταν [[γάρ]] [[τοι]] τύραννον δέρκεται ὁ [[μέγας]] [[πότμος]] (P. 3.85) [[Διός]] [[τοι]] [[νόος]] [[μέγας]] κυβερνᾷ δαίμον' ἄνδρων [[φίλων]] (P. 5.122) σὺν θεῷ [[γάρ]] [[τοι]] φυτευθεὶς [[ὄλβος]] ἀνθρώποισι παρμονώτερος (N. 8.17) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>e</b> [[affirmative]], [[answering]] [[quest]]. ἔπεχε [[νῦν]] σκοπῷ [[τόξον]], [[ἄγε]] θυμέ· [[τίνα]] βάλλομεν ; [[ἐπί]] [[τοι]] Ἀκράγαντι τανύσαις αὐδάσομαι ἐνόρκιον λόγον ἀλαθεῖ νόῳ (O. 2.90) [[τέρας]] δ' ἑὸν εἶπέν [[σφι]]· [[τρέω]] [[τοι]] πόλεμον (Pae. 4.40) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>f</b> in [[wish]], [[σύν]] [[τοι]] τίν κεν ἁγητὴρ ἀνὴρ τράποι (P. 1.69) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>g</b> in apodosis, εἴ τι καὶ φλαῦρον παραιθύσσει, [[μέγα]] [[τοι]] φέρεται πὰρ [[σέθεν]] (P. 1.87) εἰ δὲ [[σώφρων]] [[ἄντρον]] ἔναἰ [[ἔτι]] Χίρων, ἰατῆρά [[τοί]] [[κέν]] μιν πίθον [[παρασχεῖν]] (P. 3.65) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b> in subord. rel. cl. κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον, ἅν [[τοι]] πατὴρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (ἅν [[τοι]] Fennel: [[τάν]] οἱ codd.: ἅν οἱ Hermann) (O. 1.57) (Πιτάναν) ἅ [[τοι]] λέγεται παῖδα ἰόπλοκον Εὐάδναν τεκέμεν (O. 6.29) τί [[ἔλπεαι]] σοφίαν [[ἔμμεν]], ἃν [[ὀλίγον]] [[τοι]] ἀνὴρ [[ὑπὲρ]] ἀνδρὸς ἴσχει; fr. 61. 1.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>3</b> combined [[with]] [[other]] particles,<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> δέ [[τοι]], ἐγὼ δέ [[τοι]] φίλαν πόλιν μαλεραῖς ἐπιφλέγων ἀοιδαῖς (O. 9.21) εἰ δέ [[τοι]] μάτρῳ μ' [[ἔτι]] Καλλικλεῖ κελεύεις στάλαν [[θέμεν]] (N. 4.79) esp. in maxims, τὸ διδάξασθαι δέ [[τοι]] εἰδότι ῥᾴτερον (O. 8.59) [[ποτὶ]] [[κέντρον]] δέ [[τοι]] λακτιζέμεν τελέθει ὀλισθηρὸς [[οἶμος]] (P. 2.94) σοφοὶ δέ [[τοι]] [[κάλλιον]] φέροντι καὶ τὰν θεόσδοτον δύναμιν (P. 5.12) [[δύο]] δέ [[τοι]] ζωᾶς [[ἄωτον]] μοῦνα ποιμαίνοντι τὸν ἄλπνιστον (I. 5.12) dub., †ἔστι δέ [[τοι]] χέκων κακίει [[καπνός]] (δὲ τειχέων coni. Boeckh) fr. 185. [[[μάλα]] δέ [[τοι]] (codd.: οἱ Boeckh) (O. 10.87) ]<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[ἀλλά]] [[τοι]], [[ἀλλά]] [[τοι]] [[ἤρατο]] [[τῶν]] ἀπεόντων (P. 3.20) ἀλλ' Ὅμηρός [[τοι]] τετίμακεν δἰ ἀνθρώπων (I. 4.37), cf. (N. 10.82) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> [[καίτοι]], καί [[τοι]], and [[yet]] καί [[τοί]] ποτ' Ἀνταίου δόμους προσπαλαίσων ἦλθ ἀνὴρ (καί [[τοι]] ποτ v. l.) (I. 4.53) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> [[γάρ]] [[τοι]], (P. 3.85), (N. 8.17), cf. [[ἐπεί]] [[τοι]] (I. 2.46) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>e</b> ἦ [[τοι]], ἤ [[τοι]], v. [[ἤτοι]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>4</b> ]νδε [[τοι]] [[οἴκοθεν]] fr. 6b. a.
|sltr=[[τοι]] [[particle]], [[normally]] in [[second]] [[position]], [[often]] [[hard]] to [[differentiate]] [[from]] the pronoun: it implies [[that]] the [[point]] of a [[statement]] should be [[familiar]] to the [[listener]]. <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> in princ. cl.,<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> emphasising a [[positive]] [[statement]], esp. the [[point]] of a [[myth]] or [[narrative]]. ἔσχε [[τοι]] ταύταν μεγάλαν ἀυάταν (P. 3.24) ὦ θεόμορ' Ἀρκεσίλα, σύ [[τοι]] (P. 5.6) σύ [[τοι]] [[σχεθών]] νιν ἐπὶ δεξιὰ χειρός, ὀρθὰν ἄγεις ἐφημοσύναν (P. 6.19) ἦλθέ [[τοι]] Νεμέας ἐξ ἐρατῶν ἀέθλων [[παῖς]] [[ἐναγώνιος]] (N. 6.11) βοαθοῶν [[τοι]] παρὰ μέγαν ὀμφαλὸν εὐρυκόλπου μόλεν χθονός (N. 7.33) ὅ [[τοι]] [[πτερόεις]] ἔρριψε Πάγασος δεσπόταν (I. 7.44) “χθόνα [[τοί]] ποτε καὶ στρατὸν ἀθρόον πέμψαν κεραυνῷ τριόδοντί τε ἐς τὸν βαθὺν Τάρταρον (Pae. 4.42) ὁ πάντα [[τοι]] τά τε καὶ τὰ τεύχων σὸν ἐγγυάλιξεν ὄλβον [[εὐρύοπα]] Κρόνου [[παῖς]] (Pae. 6.132) [[πολύ]] [[τοι]] φέριστον ἀνδρὶ τερπνὸς [[αἰών]] fr. 126. 1.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> in [[emphatic]] [[positive]] [[statement]], [[following]] impv. μὴ κρύπτε κοινὸν σπέρμ' ἀπὸ Καλλιάνακτος· Ἐρατιδᾶν [[τοι]] σὺν χαρίτεσσιν [[ἔχει]] θαλίας καὶ [[πόλις]] (O. 7.93) τόνδε κῶμον καὶ στεφαναφορίαν [[δέξαι]]. [[μέγα]] [[τοι]] [[κλέος]] [[αἰεί]], [[ᾧτινι]] (O. 8.10) [[ἴσθι]], γλυκεῖάν [[τοι]] Μενάνδρου σὺν τύχᾳ μόχθων ἀμοιβὰν ἐπαύρεο (N. 5.48) (cf. (N. 7.77) ) Ζεῦ πάτερ, ἀγλαίαισιν δ' ἀστυνόμοις ἐπιμεῖξαι λαόν. [[ἐντί]] [[τοι]] φίλιπποί τ [[αὐτόθι]] (N. 9.32) καὶ παλαισμάτων [[λάβε]] φροντίδ· [[ἀγών]] [[τοι]] [[χάλκεος]] δᾶμον ὀτρύνει (N. 10.22) (cf. (N. 10.82) ) εἶξον, ὦ Ἀπολλωνιάς· ἀμφοτερᾶν [[τοι]] χαρίτων σὺν θεοῖς ζεύξω [[τέλος]] (I. 1.6) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> in [[emphatic]] neg. [[statement]], esp. [[following]] impv. πτερόεντα δ' [[ἵει]] γλυκὺν Πυθῶνάδ ὀιστόν· [[οὔτοι]] χαμαιπετέων λόγων [[ἐφάψεαι]] (O. 9.12) στάσομαι· οὔ [[τοι]] ἅπασα [[κερδίων]] φαίνοισα [[πρόσωπον]] ἀλάθεἰ [[ἀτρεκής]] (N. 5.16) μήτ' ἀρετάν ποτε σιγάτω πατρῴαν, [[μηδὲ]] [[τούσδε]] ὕμνους· [[ἐπεί]] [[τοι]] [[οὐκ]] ἐλινύσοντας αὐτοὺς ἐργασάμαν (I. 2.46) μαρνάσθω [[τις]] ἔρδων ἀμφ' ἀέθλοισιν γενεὰν Κλεονίκου ἐκμαθών· [[οὔτοι]] τετύφλωται μακρὸς [[μόχθος]] [[ἀνδρῶν]] (I. 5.56) [[οὔτοι]] με ξένον οὐδ' ἀδαήμονα Μοισᾶν ἐπαίδευσαν κλυταὶ [[Θῆβαι]] fr. 198a.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> in [[proverb]], [[maxim]]. οὐ ψεύδει τέγξω λόγον· διάπειρά [[τοι]] βροτῶν [[ἔλεγχος]] (O. 4.18) Ἀίδα [[τοι]] λάθεται [[ἄρμενα]] πράξαις [[ἀνήρ]] (O. 8.72) [[καλός]] [[τοι]] [[πίθων]] παρὰ παισίν, αἰεὶ [[καλός]] (P. 2.72) λαγέταν [[γάρ]] [[τοι]] τύραννον δέρκεται ὁ [[μέγας]] [[πότμος]] (P. 3.85) [[Διός]] [[τοι]] [[νόος]] [[μέγας]] κυβερνᾷ δαίμον' ἄνδρων [[φίλων]] (P. 5.122) σὺν θεῷ [[γάρ]] [[τοι]] φυτευθεὶς [[ὄλβος]] ἀνθρώποισι παρμονώτερος (N. 8.17) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>e</b> [[affirmative]], [[answering]] [[quest]]. ἔπεχε [[νῦν]] σκοπῷ [[τόξον]], [[ἄγε]] θυμέ· [[τίνα]] βάλλομεν ; [[ἐπί]] [[τοι]] Ἀκράγαντι τανύσαις αὐδάσομαι ἐνόρκιον λόγον ἀλαθεῖ νόῳ (O. 2.90) [[τέρας]] δ' ἑὸν εἶπέν [[σφι]]· [[τρέω]] [[τοι]] πόλεμον (Pae. 4.40) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>f</b> in [[wish]], [[σύν]] [[τοι]] τίν κεν ἁγητὴρ ἀνὴρ τράποι (P. 1.69) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>g</b> in apodosis, εἴ τι καὶ φλαῦρον παραιθύσσει, [[μέγα]] [[τοι]] φέρεται πὰρ [[σέθεν]] (P. 1.87) εἰ δὲ [[σώφρων]] [[ἄντρον]] ἔναἰ [[ἔτι]] Χίρων, ἰατῆρά [[τοί]] [[κέν]] μιν πίθον [[παρασχεῖν]] (P. 3.65) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b> in subord. rel. cl. κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον, ἅν [[τοι]] πατὴρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (ἅν [[τοι]] Fennel: [[τάν]] οἱ codd.: ἅν οἱ Hermann) (O. 1.57) (Πιτάναν) ἅ [[τοι]] λέγεται παῖδα ἰόπλοκον Εὐάδναν τεκέμεν (O. 6.29) τί [[ἔλπεαι]] σοφίαν [[ἔμμεν]], ἃν [[ὀλίγον]] [[τοι]] ἀνὴρ [[ὑπὲρ]] ἀνδρὸς ἴσχει; fr. 61. 1.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>3</b> combined [[with]] [[other]] particles,<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> δέ [[τοι]], ἐγὼ δέ [[τοι]] φίλαν πόλιν μαλεραῖς ἐπιφλέγων ἀοιδαῖς (O. 9.21) εἰ δέ [[τοι]] μάτρῳ μ' [[ἔτι]] Καλλικλεῖ κελεύεις στάλαν [[θέμεν]] (N. 4.79) esp. in maxims, τὸ διδάξασθαι δέ [[τοι]] εἰδότι ῥᾴτερον (O. 8.59) [[ποτὶ]] [[κέντρον]] δέ [[τοι]] λακτιζέμεν τελέθει ὀλισθηρὸς [[οἶμος]] (P. 2.94) σοφοὶ δέ [[τοι]] [[κάλλιον]] φέροντι καὶ τὰν θεόσδοτον δύναμιν (P. 5.12) [[δύο]] δέ [[τοι]] ζωᾶς [[ἄωτον]] μοῦνα ποιμαίνοντι τὸν ἄλπνιστον (I. 5.12) dub., †ἔστι δέ [[τοι]] χέκων κακίει [[καπνός]] (δὲ τειχέων coni. Boeckh) fr. 185. [[[μάλα]] δέ [[τοι]] (codd.: οἱ Boeckh) (O. 10.87) ]<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[ἀλλά]] [[τοι]], [[ἀλλά]] [[τοι]] [[ἤρατο]] [[τῶν]] ἀπεόντων (P. 3.20) ἀλλ' Ὅμηρός [[τοι]] τετίμακεν δἰ ἀνθρώπων (I. 4.37), cf. (N. 10.82) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> [[καίτοι]], καί [[τοι]], and [[yet]] καί [[τοί]] ποτ' Ἀνταίου δόμους προσπαλαίσων ἦλθ ἀνὴρ (καί [[τοι]] ποτ v. l.) (I. 4.53) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> [[γάρ]] [[τοι]], (P. 3.85), (N. 8.17), cf. [[ἐπεί]] [[τοι]] (I. 2.46) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>e</b> ἦ [[τοι]], ἤ [[τοι]], v. [[ἤτοι]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>4</b> ]νδε [[τοι]] [[οἴκοθεν]] fr. 6b. a.
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br /> Α<br /> ([[μόριο]]) ΣΗΜΑΣΙΑ-ΣΥΝΤΑΞΗ<br /> χρησιμοποιείται: 1. για να συγκεφαλαιώσει ή για να εκφράσει ένα θετικό [[συμπέρασμα]]: [[λοιπόν]], [[επομένως]], όπως βλέπεις («οὗτός τοι... ἀπὸ στρατοῡ ἔρχεται [[ἀνήρ]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /> <b>2.</b> (συν. στους τραγικούς) για να εισαγάγει ένα [[αξίωμα]] ή μια [[αλήθεια]] κοινώς αποδεκτή («τὸ ξυγγενές τοι δεινὸν ἥ θ' [[ὁμιλία]]», <b>Αισχύλ.</b>).<br /> [<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[μόριο]] έχει σχηματιστεί από το θ. του ουδ. του άρθρου <i>το</i> και των δεικτικών αντωνυμιών (<b>πρβλ.</b> [[τοῖος]]). Δυσερμήνευτος [[ωστόσο]] [[είναι]] ο [[σχηματισμός]] της ληκτικής διφθόγγου -<i>οι</i>].———————— <b>(II)</b><br /> Α<br /> (εγκλιτ. [[μόριο]]) ΣΗΜΑΣΙΑ-ΣΥΝΤΑΞΗ<br /> χρησιμοποιείται: 1. για να εκφράσει την [[πίστη]] ή την [[πεποίθηση]] [[αυτού]] που μιλάει σε ό,τι λέει: [[αλήθεια]], βεβαίως, [[πράγματι]], όντως («αἰσχρόν τοι [[δηρόν]] τε μένειν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /> <b>2.</b> για να επιτείνει τη [[σημασία]] άλλων μορίων («[[ἀλλά]] τοι [[ἤρατο]] τῶν ἀπεόντων», <b>Πίνδ.</b>)<br /> <b>3.</b> σε δευτερεύουσες προτάσεις, [[ιδίως]] αιτιολογικές, χρονικές, υποθετικές και τελικές, ως επιτατικό [[μόριο]] (α. «μάλιστ', [[ἐπεί]] τοι καὶ σοφῆς δεῑται φρενός», <b>Ευρ.</b><br /> β. «εἴ τοι νομίζεις [[κτῆμα]] τὴν αὐθάδιαν εἶναί τι τοῡ νοῡ [[χωρίς]]», <b>Σοφ.</b>).<br /> [<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για τη [[δοτική]] του β' προσώπου της προσωπικής αντωνυμίας (<b>βλ. λ.</b> <i>τοι</i> [ΙΙΙ]), που στην αττ. διάλ. χρησιμοποιήθηκε ως βεβαιωτικό [[μόριο]] με σημ. «[[αλήθεια]], όντως» και ως επιτατικό άλλων μορίων (<b>πρβλ.</b> [[μέντοι]], [[καίτοι]])].———————— <b>(III)</b><br /> Α<br /> (δωρ., αιολ., ιων. και επικ. τ. δοτ. της προσ. αντων. β' προσ.) <b>βλ.</b> <i>εσύ</i>.
}}
}}