ὁπλίτης: Difference between revisions

{{grml

|mltxt=ο (ΑΜ [[ὁπλίτης]], θηλ. ὁπλῑτις)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>στρ.</b> [[απλός]] [[στρατιώτης]], [[άνδρας]] που ανήκει στην κατώτατη [[βαθμίδα]] της στρατιωτικής ιεραρχίας<br /><b>2.</b> <b>(παλαιοντ.)</b> απολιθωμένο [[γένος]] κεφαλοπόδων που ανήκει στην [[ομάδα]] τών αμμωνιτοειδών, τα οποία έζησαν [[κατά]] το ανώτερο ιουρασικό και το κατώτερο κρητιδικό<br /><b>μσν.</b><br />[[ένοπλος]] [[στρατιώτης]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[πολεμιστής]] [[βαριά]] εξοπλισμένος ο [[οποίος]] έφερε [[δόρυ]], θώρακα και [[μεγάλη]] [[ασπίδα]], σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον ψιλό, τον ιππέα, τον τοξότη και τον γυμνήτη («σὺν τοῑς ὁπλίτησι και ψιλοῑσι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> αυτός που έχει πλήρη [[πολιτικά]] δικαιώματα, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον βάναυσο, δηλ. τον ανελεύθερο («βάναυσοι μὲν ἐξέρχονται πολλοὶ τὸν ἀριθμόν, ὁπλῑται δὲ ὀλίγοι», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>συν. στον πληθ.</b> <i>οἱ ὁπλῑται</i><br />οι ένοπλοι άνδρες σε ολιγαρχικά πολιτεύματα, οι ευμενώς διακείμενοι [[προς]] αυτά, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον δήμο<br /><b>4.</b> <b>ως επίθ.</b> αυτός που φέρει όπλα, [[ένοπλος]], οπλισμένος («πάντ' ἄνδρ' ὁπλίτην ἁρμάτων τ' ἐπεμβάτην», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ὁπλίτης]] [[στρατός]]» — οπλισμένη στρατιωτική [[δύναμη]]<br />β) «[[ὁπλίτης]] [[κόσμος]]» — τα όπλα, τα άρματα<br />γ) «[[ὁπλίτης]] [[δρόμος]]» — η [[οπλιτοδρομία]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ὅπλον]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -[[ίτης]] / -<i>ῖτις</i> (<b>πρβλ.</b> <i>πολ</i>-[[ίτης]] / -<i>ῖτις</i>)].

}}