ορθώνω: Difference between revisions

No change in size ,  27 March 2021
m
no edit summary
m (Text replacement - "οῡμαι" to "οῦμαι")
mNo edit summary
 
(2 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{grml
{{grml
|mltxt=(ΑΜ ὀρθῶ, -όω) [[ορθός]]<br /><b>1.</b> [[σηκώνω]] [[κάτι]] που έπεσε ή βρίσκεται [[κάτω]]<br /><b>2.</b> [[φέρνω]] σε όρθια [[θέση]] [[κάτι]] που έχει λοξή [[στάση]]<br /><b>3.</b> <b>μέσ.</b> <i>ορθώνομαι</i>, <i>ὀρθοῦμαι</i>, -<i>όομαι</i><br />σηκώνομαι και [[στέκομαι]] όρθιος<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (η προστ. αορ.) <i>όρθωσον</i><br /><b>ναυτ.</b> [[παράγγελμα]] που δίνεται [[προς]] τους κωπηλάτες για να υψώσουν κατακόρυφα τα [[κουπιά]] [[προς]] [[απονομή]] χαιρετισμού<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[ορθώνω]] το ανάστημά μου» — [[αντιμετωπίζω]] κάποιον ή [[κάτι]] περήφανα και θαρραλέα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[οικοδομώ]], [[χτίζω]], [[στήνω]] [[οικοδόμημα]] («Ζηνὸς, ὀρθῶσαι [[βρέτας]] [[τρόπαιον]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανεγείρω]], [[ανοικοδομώ]]<br /><b>3.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] [[ευθύ]], [[ισιάζω]] («ὀρθοῡν τά διεστραμμένα τῶν ξύλων», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[επαναφέρω]] [[κάτι]] σε καλή [[κατάσταση]], [[τροποποιώ]] [[κάτι]] [[προς]] το καλύτερο («ὧδε ποιήσας ὀρθώσεις σε αυτόν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>5.</b> [[τιμώ]], [[δοξάζω]]<br /><b>6.</b> [[κατευθύνω]]<br /><b>7.</b> [[χρησιμοποιώ]] την ονομαστική [[πτώση]]<br /><b>8.</b> <b>μέσ.</b> α) [[επιτυγχάνω]], [[κατορθώνω]]<br />β) (για λόγο) [[είμαι]] [[αληθής]], [[ορθός]]<br /><b>9.</b> <b>παθ.</b> [[ευτυχώ]], [[ακμάζω]]<br /><b>10.</b> (το ουδ. μτχ. μέσ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τὸ ὀρθούμενον</i><br />η [[επιτυχία]].
|mltxt=(ΑΜ ὀρθῶ, -όω) [[ορθός]]<br /><b>1.</b> [[σηκώνω]] [[κάτι]] που έπεσε ή βρίσκεται [[κάτω]]<br /><b>2.</b> [[φέρνω]] σε όρθια [[θέση]] [[κάτι]] που έχει λοξή [[στάση]]<br /><b>3.</b> <b>μέσ.</b> <i>ορθώνομαι</i>, <i>ὀρθοῦμαι</i>, -<i>όομαι</i><br />σηκώνομαι και [[στέκομαι]] όρθιος<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (η προστ. αορ.) <i>όρθωσον</i><br /><b>ναυτ.</b> [[παράγγελμα]] που δίνεται [[προς]] τους κωπηλάτες για να υψώσουν κατακόρυφα τα [[κουπιά]] [[προς]] [[απονομή]] χαιρετισμού<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[ορθώνω]] το ανάστημά μου» — [[αντιμετωπίζω]] κάποιον ή [[κάτι]] περήφανα και θαρραλέα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[οικοδομώ]], [[χτίζω]], [[στήνω]] [[οικοδόμημα]] («Ζηνὸς, ὀρθῶσαι [[βρέτας]] [[τρόπαιον]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανεγείρω]], [[ανοικοδομώ]]<br /><b>3.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] [[ευθύ]], [[ισιάζω]] («ὀρθοῦν τά διεστραμμένα τῶν ξύλων», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[επαναφέρω]] [[κάτι]] σε καλή [[κατάσταση]], [[τροποποιώ]] [[κάτι]] [[προς]] το καλύτερο («ὧδε ποιήσας ὀρθώσεις σε αυτόν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>5.</b> [[τιμώ]], [[δοξάζω]]<br /><b>6.</b> [[κατευθύνω]]<br /><b>7.</b> [[χρησιμοποιώ]] την ονομαστική [[πτώση]]<br /><b>8.</b> <b>μέσ.</b> α) [[επιτυγχάνω]], [[κατορθώνω]]<br />β) (για λόγο) [[είμαι]] [[αληθής]], [[ορθός]]<br /><b>9.</b> <b>παθ.</b> [[ευτυχώ]], [[ακμάζω]]<br /><b>10.</b> (το ουδ. μτχ. μέσ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τὸ ὀρθούμενον</i><br />η [[επιτυχία]].
}}
}}