γλυκύς: Difference between revisions

|dgtxt=(γλῠκύς) -εῖα, -ύ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> lesb. fem. γλύκηα Sapph.102.1; jón. fem. -είη Hp.<i>Mul</i>.2.192, <i>Int</i>.12; -έη Hp.<i>Epid</i>.7.76; beoc. neutr. [[γλουκού]] Corinn.22.4<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [neutr. γλυκύν <i>IUrb.Rom</i>.1287.9; compar. γλυκίων <i>Il</i>.1.249, γλυκειότερος <i>IUrb.Rom</i>.1304, neutr. plu. γλύσσονα Xenoph.B 38.2; sup. γλύκιστος B.3.47, γλυκίτατος <i>Denkmäler</i> 241 (Isauria)]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[dulce]], [[de sabor dulce]] μέλιτος γλυκίων ... [[αὐδή]] <i>Il</i>.l.c., γλυκεῖαι μέλιτος ... ῥοαί E.<i>Ba</i>.711, γλυκὺ ἐς γεῦσιν, οἷον μέλι Hp.<i>Alim</i>.27, κηρίον Call.<i>H</i>.1.49, γλυκὺ νᾶμα μέλισσα πηγάζει <i>AP</i> 9.404 (Antiph.), γλυκὺ ὡς μέλι <i>Apoc</i>.10.9, γλυκὺ χεῦμα μελίσσης Nonn.<i>D</i>.26.202, νέκταρ <i>Il</i>.1.598, Nonn.<i>D</i>.7.61, σῦκα Xenoph.B 38.2, κατάχυσμα Ar.<i>Au</i>.535, χυμός op. otros humores (πικρός, [[ἁλμυρός]], στρυφνός, ὀξύς) Hp.<i>VM</i> 24, cf. Plu.2.708d, ἡ γλυκέη ὀπώρη las frutas dulces</i> del otoño, Hp.<i>Epid</i>.7.76, καρποί Thphr.<i>HP</i> 1.7.2, cf. Str.17.2.4, φύλλα Thphr.<i>HP</i> 1.12.4, οἱ τῆς ῥοᾶς κόκκοι Thphr.<i>HP</i> 2.2.5, ῥᾶγες Thphr.<i>HP</i> 3.17.6, τὴν δὲ σάρκα (de un fruto) γλυκεῖαν σφόδρα Thphr.<i>HP</i> 4.2.5, χυλοί Thphr.<i>HP</i> 4.8.2, ἡ ῥίζα ... τῇ γεύσει γλυκεῖα Thphr.<i>HP</i> 7.2.6, τρύξ Thphr.<i>HP</i> 9.12.1<br /><b class="num">•</b>οἶνος γ. vino dulce</i> Hp.<i>Acut</i>.50, <i>Liqu</i>.5, <i>Vlc</i>.12, οἶνος γ. λευκός Thphr.<i>HP</i> 7.6.3, μῆλον γλυκύ manzana dulce</i> Hp.<i>Vict</i>.55, cf. Thphr.<i>HP</i> 9.11.5, D.L.9.81.7, Orib.5.31.1, ῥοίη γλυκείη granada dulce</i> Hp.<i>Mul</i>.2.192, <i>Int</i>.12, cf. Thphr.<i>CP</i> 5.9.5<br /><b class="num">•</b>subst. ὁ γ. [[vino dulce]] Alex.60.1, Arist.<i>Pr</i>.875^b2, <i>PLond</i>.2141.25, <i>PCair.Zen</i>.13.10 (ambos III a.C.), <i>IStratonikeia</i> 203.23, 205.36 (ambos II d.C.), <i>PMag</i>.7.184, tb. neutr. τὸ γλυκύ Arist.<i>Pr</i>.872^b33, Nic.<i>Al</i>.386, medic. en <i>POxy</i>.1088.51, 54 (I d.C.), Gal.12.617, cf. medic. en <i>POxy</i>.234.2.6, cf. 21 (II/III d.C.), τὰ γλυκέα los frutos dulces</i> Hp.<i>Epid</i>.5.58, Thphr.<i>CP</i> 5.9.5.<br /><b class="num">2</b> del agua [[dulce]] frec. op. ‘salado’ ὕδωρ ψυχρὸν καὶ γλυκύ agua fresca y dulce</i> de un manantial, Hdt.4.181, τὰ μὲν οὖν ὄμβρια (ὕδατα) ... γλυκύτατά ἐστι Hp.<i>Aër</i>.8, γλυκὺ ἐς δύναμιν οἷον ὕδωρ Hp.<i>Alim</i>.27, οὔτε (δύναται) ἁλυκὸν γλυκὺ ποιῆσαι ὕδωρ ni manantial salado puede dar agua dulce</i>, <i>Ep.Iac</i>.3.12, ὕδωρ de una laguna op. [[ἁλμυρός]] Str.16.4.14, γλυκέος ὕδατος πηγή Paus.3.23.2, ὕδωρ γλυκὺ ἐκ θαλάσσης ἀνερχόμενον Paus.8.7.2<br /><b class="num">•</b>de ríos, fuentes y lagunas de agua(s) dulce(s) ποταμὸς γ. op. πικρός Hdt.4.52, πηγή M.Ant.8.51.1, λίμνη Plb.4.40.9, op. [[ἁλμυρός]] Str.16.1.21<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ γ. [[el agua dulce]] op. τὸ ἁλμυρόν Arist.<i>Mete</i>.355^a33, τὸ γ. καὶ τὸ πικρόν agua dulce y amarga</i> de fuente <i>Ep.Iac</i>.3.11.<br /><b class="num">3</b> subst. τὸ γ. [[lo dulce]] como cualidad, Arist.<i>de An</i>.422^b11, <i>Sens</i>.442^a13, <i>Pr</i>.872^b34, Hp.<i>VM</i> 14, op. τὸ ὀξύ Thphr.<i>Sens</i>.28 (= Anaxag.A 92).<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> de cosas y abstr. [[dulce]], [[agradable]], [[grato]], [[delicioso]] del sueño ὕπνος <i>Il</i>.23.232, <i>Od</i>.2.395, Alcm.3.7, Pi.<i>P</i>.9.23, Theoc.11.22, ὕπνου γλυκυτάταν ... χάριν E.<i>Or</i>.158, del deseo y la añoranza θεὰ ἔμβαλε θυμῷ γλυκὺν ἵμερον ... ἀνδρὸς τὲ προτέρου καὶ ἄστεος ἠδὲ τοκήων <i>Il</i>.3.139, γ. ἵμερος ... κλαυθμοῦ καὶ στοναχῆς <i>Od</i>.22.500, cf. Pi.<i>O</i>.3.33, παλαιγενέων ἐπέων γ. οἶστρος dulce deseo de escuchar viejas historias</i> Nonn.<i>D</i>.38.106, del amor y rel. con el amor ὥς σεο νῦν ἔραμαι καὶ με ἵμερος γ. αἱρεῖ <i>Il</i>.3.446, Ἔρως Alcm.59a.2, Theoc.2.118, Ἀφροδίτα Pi.<i>O</i>.6.35, γλυκὺ καὶ ... πικρὸν ... κέντρον Ἔρωτος <i>AP</i> 5.163 (Mel.), cf. Nonn.<i>D</i>.48.509, γάμος Pi.<i>P</i>.4.223, γ. ὀδούς ὁ τοῦ πόθου <i>Trag.Adesp</i>.295a, φίλημα Ach.Tat.2.37.7, de la vida γ. αἰών su dulce vida</i>, <i>Od</i>.5.152, cf. Hdt.7.46, γλυκὺν ... αἰῶνα κλαυμάτων [[ἄτερ]] A.<i>A</i>.1148, κατέσβετο ... γ. αἰών <i>IMEG</i> 22.3.11 (II/III d.C.), [[βίοτος]] Pi.<i>P</i>.2.26, [[βίος]] <i>IMEG</i> 46.15 (imper.), τὸ δὲ ζῆν μικρόν, ἀλλ' ὅμως γλυκύ E.<i>Alc</i>.693, por antífrasis de la muerte θανεῖν γλύκιστον B.3.47, ὦ γ. ᾍδας S.<i>Tr</i>.1040, θάνατος Ach.Tat.3.22.1, de la música y el sonido de la voz γλυκεῖαν αὐλῶν καναχάν B.2.12, γλυκὺν αὐλῶν ὄτοβον S.<i>Ai</i>.1202, τὰς γλυκείας ... ἁρμονίας Pl.<i>Resp</i>.411a, γλυκὺς ἦχος ψαλμῶν <i>AP</i> 9.409 (Antiph.), ἀοιδά Pi.<i>N</i>.5.2, cf. Ar.<i>Au</i>.750, μέλος Pi.<i>O</i>.10.3, <i>AP</i> 9.570 (Phld.), ὡς γλυκέα τῷ λάρυγγι μου τὰ λόγια σου LXX <i>Ps</i>.118.103, neutr. sg. como adv. γλουκοὺ δέ τις ἄδων Corinn.22.4, ὡς γλυκὺ φωνεῖ Theoc.15.146<br /><b class="num">•</b>de instrumentos musicales [[dulce]], [[de dulce sonido]] [[αὐλός]] Pi.<i>O</i>.10.94, φόρμιγξ Pi.<i>N</i>.4.44, χορδὰ γλυκίστα Philox.Leuc.(b) 33, de la poesía Μοῦσα B.<i>Fr</i>.21.4, ἐπέων γλυκὺν ὕμνον Pi.<i>N</i>.9.3, ἦ γ. Ἀλκμάν <i>AP</i> 9.571<br /><b class="num">•</b>del olor y otras sensaciones [[dulce]], [[agradable]] τῆς γῆς ὡς γλυκὺ ὄζει qué buen olor exhala la tierra</i> Cratin.Iun.1, γλυκὺ ἐς τὴν ὄψιν Hp.<i>Alim</i>.27, de la luz ἥλιος, ὃς γλυκὺ φέγγος ἀντέλλων φαίνει πᾶσιν ἀριπρεπέως Isidorus 4.13, φῶς <i>IUrb.Rom</i>.1287.9, σοῖσι τοκεῦσι φάος γλυκύ <i>ISmyrna</i> 550.5<br /><b class="num">•</b>de alimentos [[grato]], [[delicioso]] πλακοῦς Ar.<i>Ach</i>.1127, οἶνος Xenoph.B 22.3, Epich.71.3, Nonn.<i>D</i>.7.77, [[αἷμα]] γλυκύ del vino, Ach.Tat.2.2.4, ψυχρὸν ... ὕδωρ καὶ γλυκὺ καὶ καθαρόν Xenoph.B 1.8, otros contextos γλυκεῖαν μόρου καταφυγήν Tim.15.120, λύτρον συμφορᾶς οἰκτρᾶς γλυκύ Pi.<i>O</i>.7.77, μισθὸς ... ἐπ' ἔργμασιν γ. dulce compensación por sus trabajos</i>, Pi.<i>I</i>.1.47, ἀνάπαυσις ἐν παντὶ γλυκεῖα ἔργῳ Pi.<i>N</i>.7.52, γλυκύταται φροντίδες Pi.<i>O</i>.1.19, cf. E.<i>Med</i>.1036, πόνος S.<i>El</i>.1145, cf. <i>AP</i> 7.11 (Asclep.), οὐδὲν γλύκιον ἧς πατρίδος <i>Od</i>.9.34, Κῶς Herod.4.2, ὦ γλυκεῖ' Εἰράνα <i>Lyr.Adesp</i>.103, (ἐλευθερίη) Hdt.7.135, αὐτοῖς τὸν χειμῶνα δοκεῖν ... ἦρος [[αὐτοῦ]] γλυκύτερον Longus 3.4.1, [[ἀγγελία]] γλυκεῖα grata noticia</i> Pi.<i>O</i>.4.5, [[γέλως]] Pi.<i>P</i>.8.85, ὄνειρος Nonn.<i>D</i>.10.264, γλυκὺν αὐχένα ... κούρης Nonn.<i>D</i>.42.74, τί γλυκύ μοι, τί ποθεινὸν ἐν οὔρεσιν; Ὤλετο [[Δάφνις]] <i>AP</i> 7.535 (Mel.), τῆς παιδείας ... τὰς μὲν ῥίζας πικράς, τὸν δὲ καρπὸν γλυκύν D.L.5.18.1<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. [[dulcemente]] μειδιάσασα γ. Ach.Tat.2.6.2.<br /><b class="num">2</b> de pers. o ref. a pers. [[dulce]], [[amable]], [[bondadoso]] en el carácter o en el trato εἶναι δὲ γλυκὺν ὧδε φίλοις, ἐχθροῖσι δὲ πικρόν Sol.1.5, πικρὸς καὶ γ. ἴσθι ... λάτρισι Thgn.1.301, ὀργά γλυκεῖα dulce talante</i> Pi.<i>I</i>.2.36, cf. Pi.<i>P</i>.6.52/53, ὦ γλυκεῖαι παῖδες ἀρχαίου Σκότου las Euménides, S.<i>OC</i> 106<br /><b class="num">•</b>esp. de parientes y amigos [[dulce]], [[querido]] μάτηρ Sapph.102.1, τῆς δ' ἦν οὔτι γλυκειότερον <i>IUrb.Rom</i>.1304, θύγατερ Hld.4.8.7, γλυκύτατοι ἑταῖροι Lyd.<i>Mag</i>.3.30, cf. Ign.<i>Magn</i>.6.1, ποθέων ... ἐμὸς γ. ὤλετο βούτης mi dulce boyero murió de amor</i> Nonn.<i>D</i>.15.411, πῇ μοι ἐμὸς [[γενέτης]] γλυκὺς οἴχεται; Nonn.<i>D</i>.47.196, Θησεύς (habla Ariadna), Nonn.<i>D</i>.47.320, como tratamiento cariñoso, λέγε μοι, γλυκεῖα dime, querida</i> Men.<i>Epit</i>.861, οὐ τὸν ἐμὸν τὸν ἕνα γλυκύν no, por este querido único ojo mío (habla Polifemo)</i>, Theoc.6.22<br /><b class="num">•</b>irón. [[simple]], [[tonto]] ὡς γ. εἶ Pl.<i>Hp.Ma</i>.288b.<br /><b class="num">3</b> usos especiales del superlativo:<br /><b class="num">a)</b> en diálogo cómico [[querido]], [[queridísimo]] expresión de cariño o amistad ὦ γλυκύτατ' Εὐριπίδη Ar.<i>Ach</i>.462, Εὐριπίδιον ὦ γλυκύτατον καὶ φίλτατον Ar.<i>Ach</i>.475, ὦ γλυκύτατον Ar.<i>Eccl</i>.1046, ὦ γλυκύτατον Μυρρινίδιον Ar.<i>Lys</i>.872, ὦ γλυκυτάτη Πραξαγόρα Ar.<i>Ec</i>.241, ὦ γλυκυτάτη ¡queridísima!</i> Men.<i>Epit</i>.888, [[Ἀφροδιταρίδιον]] γλυκύτατον Pl.Com.208;<br /><b class="num">b)</b> en fórmulas epistolares, como expresión de cariño y añoranza, esp. de parientes cercanos Ἱερακίων ἀσπάζομαί σε, γλυκύτατε <i>PBremen</i> 48.35 (II d.C.), [[Δωρίων]] Σερηνῷ τῷ γλυκυτάτῳ υἱῷ χαίρειν <i>PMich</i>.212.2 (II/III d.C.), ἄσπασαι πολλὰ τὸν γλυκύτατον ἀδελφὸν Ἁρποκρατίωνα <i>POxy</i>.935.22 (III d.C.), ἄσπασε τὴν γλυκυτάτην ἐμὴν μητέραν <i>PFlor</i>.365.133 (III d.C.), προσαγορεύει δὲ καὶ ὁ γλυκύτατος κοινὸς υἱὸς Θέων te saluda también nuestro amadísimo hijo común Teón</i>, <i>POxy</i>.3932.12 (VI d.C.), τῷ δεσπότῃ μου τῆς ψυχῆς γλυκυτάτῳ καὶ τιμιωτάτῳ <i>PGrenf</i>.61.1 (VI d.C.);<br /><b class="num">c)</b> en fórmulas funerarias, ref. al muerto [[queridísimo]], [[amadísimo]], [[muy añorado]] ἀδελφῷ γλυκυτάτῳ <i>IUrb.Rom</i>.415.7 (II d.C.), πατρὶ γλυκυτάτῳ μνήμης χάριν <i>SEG</i> 34.1276 (Paflagonia I/II d.C.), τῷ γλυκυτάτῳ πατρὶ ... μνείας χάριν <i>SEG</i> 35.726 (Berea III d.C.), cf. <i>SEG</i> 35.1402 (Frigia, imper.), τοῖς γλυκυτάτοις γονεῦσιν μνήμης χάριν <i>SEG</i> 37.1085 (Amisos III d.C.), cf. <i>MAMA</i> 8.108 (Licaonia);<br /><b class="num">d)</b> ref. a la patria [[dulcísima]], [[querida]], [[amada]] frec. tb. como expr. de añoranza τῇ γλυκυτάτῃ πατρίδι Θήρᾳ ... ἀνέθηκα <i>SIG</i> 852.15 (Tera II a.C.), κλέος σοί ἐστιν ὑπὲρ τῆς γλυκυτάτης σου πατρίδος τελευτῆσαι <i>A.Al</i>.11B.13, ἡ γλυκυτάτη πατρίς <i>Milet</i> 1(7).206 (III d.C.), <i>ISmyrna</i> 637.15 (III d.C.), τὰ ἀγάλματα ἀνέθηκαν τῇ γλυκυτάτῃ πατρίδι <i>SEG</i> 37.1185.3 (Pisidia II d.C.), cf. <i>SEG</i> 36.1095.7 (Sardes III d.C.).<br /><b class="num">III</b> subst. ἡ γ.<br /><b class="num">1</b> bot. [[regaliz]], [[Glycyrrhiza glabra L.]], Thphr.<i>HP</i> 9.13.2, Hsch.<br /><b class="num">2</b> por antífrasis [[bilis]] Hsch., Sch.Nic.<i>Th</i>.594.<br /><b class="num">IV</b> adv. -έως [[dulcemente]] Poll.4.24.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De *δλυκύς c. un tratamiento δλ- > γλ-, cf. lat. <i>dulcis</i>, mic. <i>de-re-u-ko</i> de *<i>dleukos</i>.