τλάω: Difference between revisions

2,375 bytes added ,  18 April 2022
m
no edit summary
m (Text replacement - "[[si varia lectio" to "[[si vera lectio")
mNo edit summary
Line 24: Line 24:
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[perfect]] forms are used with pres. [[sense]]<br /><b class="num">I.</b> to [[take]] [[upon]] [[oneself]], to [[bear]], [[suffer]], [[undergo]]: c. acc. rei, [[ἔτλην]] οἷ' [[οὔπω]] καὶ [[ἄλλος]] Il.; [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν I submitted to be wedded to a man, Il.; τλῆ ὀϊστόν submitted to be wounded by it, Il.; ἔτλα [[πένθος]] Pind., etc.<br /><b class="num">2.</b> absol. to [[hold]] out, [[endure]], be [[patient]], [[submit]], Hom.; especially in imperat., [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή Il.; [[τλῆτε]], φίλοι Od.; in [[part]]., τετληότι θυμῶι with [[patient]] [[soul]], Od.; [[κραδίη]] τετληυῖα Od.<br /><b class="num">II.</b> c. inf. to [[dare]] or [[venture]] to do, Od., Pind., etc.:—in [[attic]] Poets, to [[dare]] to do a [[thing]] [[good]] or bad, [[hence]] [[either]] to [[have]] the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or to [[have]] the [[grace]], [[patience]], to do [[anything]], ἔς τε δὴ [[ἔτλην]] γεγωνεῖν [[till]] I took [[courage]] to [[tell]], Aesch.; ἔτλα ἀλλάξαι submitted to [[exchange]], Soph.; οὐδ' ἔτλης ἐφυβρίσαι nor hadst thou the [[cruelty]] to [[insult]], Soph.; οὐ γὰρ ἂν [[τλαίην]] [[ἰδεῖν]] I could not [[bear]] to see, Ar.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. rei, to [[dare]] a [[thing]], i. e. [[dare]] to do it, ἄτλητα τλᾶσα Aesch.; εἰ καὶ τοῦτ' ἔτλη Soph.<br /><b class="num">3.</b> c. [[part]]., [[τάδε]] τέτλαμεν εἰσορόωντες Od.
|mdlsjtxt=[[perfect]] forms are used with pres. [[sense]]<br /><b class="num">I.</b> to [[take]] [[upon]] [[oneself]], to [[bear]], [[suffer]], [[undergo]]: c. acc. rei, [[ἔτλην]] οἷ' [[οὔπω]] καὶ [[ἄλλος]] Il.; [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν I submitted to be wedded to a man, Il.; τλῆ ὀϊστόν submitted to be wounded by it, Il.; ἔτλα [[πένθος]] Pind., etc.<br /><b class="num">2.</b> absol. to [[hold]] out, [[endure]], be [[patient]], [[submit]], Hom.; especially in imperat., [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή Il.; [[τλῆτε]], φίλοι Od.; in [[part]]., τετληότι θυμῶι with [[patient]] [[soul]], Od.; [[κραδίη]] τετληυῖα Od.<br /><b class="num">II.</b> c. inf. to [[dare]] or [[venture]] to do, Od., Pind., etc.:—in [[attic]] Poets, to [[dare]] to do a [[thing]] [[good]] or bad, [[hence]] [[either]] to [[have]] the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or to [[have]] the [[grace]], [[patience]], to do [[anything]], ἔς τε δὴ [[ἔτλην]] γεγωνεῖν [[till]] I took [[courage]] to [[tell]], Aesch.; ἔτλα ἀλλάξαι submitted to [[exchange]], Soph.; οὐδ' ἔτλης ἐφυβρίσαι nor hadst thou the [[cruelty]] to [[insult]], Soph.; οὐ γὰρ ἂν [[τλαίην]] [[ἰδεῖν]] I could not [[bear]] to see, Ar.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. rei, to [[dare]] a [[thing]], i. e. [[dare]] to do it, ἄτλητα τλᾶσα Aesch.; εἰ καὶ τοῦτ' ἔτλη Soph.<br /><b class="num">3.</b> c. [[part]]., [[τάδε]] τέτλαμεν εἰσορόωντες Od.
}}
{{grml
|mltxt=[[τλάω]], Α<br /><b>1.</b> (σχετικά με κόπους, δυσχέρειες, ταλαιπωρίες) [[υφίσταμαι]], [[υποφέρω]], [[υπομένω]]<br /><b>2.</b> <b>απόλ.</b> [[βαστάζω]], [[κρατώ]], [[αντέχω]] («[[τέτλαθι]] δή, [[κραδίη]]», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>3.</b> (με απρμφ.) [[τολμώ]] να [[κάνω]] [[κάτι]] («[[οὔτε]] λόχονδ' ἰέναι τέτληκας θυμῷ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> (με καλή ή κακή σημ.) αναγκάζομαι να [[κάνω]] [[κάτι]] αντίθετο με τα αισθήματα ή τις διαθέσεις μου<br /><b>5.</b> έχω το [[θάρρος]], την [[αυθάδεια]], τη [[σκληρότητα]] ή την [[ευχαρίστηση]], την ευσπλαχνία, την [[υπομονή]] να [[κάνω]] [[κάτι]] («μὴ τλῇς με προδοῦν
αι», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>6.</b> [[δέχομαι]] αναγκαστικά («ἔτλα... φῶς ἀλλάξαι», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>7.</b> έχω τη [[δύναμη]], [[μπορώ]] να [[κάνω]] [[κάτι]] («πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾱναι;», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>φρ.</b> «τετληότι θυμῷ» — με [[υπομονή]], με [[καρτερία]] (<b>Ομ. Οδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. μαρτυρείται στον αόρ. <i>ἔ</i>-<i>τλη</i>-<i>ν</i> / <i>ἔ</i>-<i>τλα</i>-<i>ν</i> (σχηματισμένο πιθ. [[κατά]] το <i>ἔστην</i>), στον μέλλ. <i>τλή</i>-<i>σομαι</i> και στους παρακμ. <i>τέτληκα</i> και <i>τέτλᾰμεν</i> (μτχ. <i>τετληώς</i>). Μαρτυρείται [[επίσης]] ο επικ. τ. σιγματικού αορ. <i>ταλά</i>-<i>σσαι</i> / <i>τελά</i>-<i>σσαι</i>. Όλο το προηγούμενο ρηματικό [[σύστημα]] ανάγεται στη [[ρίζα]] <i>tel</i>- / <i>tel</i><i>ā</i>- «[[σηκώνω]], [[ζυγίζω]], [[μεταφέρω]]» και μτφ. «[[υπομένω]], [[υποφέρω]]» για τον σχηματισμό τών τ. και τις συνδέσεις <b>βλ. λ.</b> [[τάλας]])].
}}
}}