αὐθάδης: Difference between revisions

m
no edit summary
m (Text replacement - "<br /><br />" to "<br />")
mNo edit summary
Line 17: Line 17:
}}
}}
{{DGE
{{DGE
|dgtxt=-ες<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[αὐτώδης]] A.D.<i>Pron</i>.74.9, Hsch. y quizá tb. [[αὐτάδης]] Hsch.; αὐτοάδης Arist.<i>MM</i> 1192<sup>b</sup>33<br /><b class="num">I</b> c. idea de hostilidad<br /><b class="num">1</b> [[arrogante]], [[desafiante]], [[obstinado]] de dioses y hombres y su comportamiento αὐθάδη φρονῶν (Zeus) A.<i>Pr</i>.908, αὔθαδες ὁ θεός, πρὸς δὲ τοὺς θεοὺς [[ἐγώ]] E.<i>HF</i> 1243<br /><b class="num">•</b>gener. del carácter y modales de las pers. πρὸς τάδ' αὐθαδέστερα γίγνου θαλάσσης E.<i>Hipp</i>.304, [[ἄνθρωπος]] αὐ. καὶ [[ἀμαθής]] Pl.<i>Plt</i>.294b, cf. <i>R</i>.548e, Aesop.135, τρόποις αὐθάδεσι καὶ χαλεποῖς Pl.<i>Lg</i>.950b, en rel. c. ὀργιλός y μανικός Arist.<i>Rh</i>.1367<sup>a</sup>38, op. [[ἄφρων]]: αὐ. τις ὢν καὶ [[ἀνάγωγος]] Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.158, op. φρόνιμος Isoc.1.15, οὐ ... αὐ. ... οὐδὲ ἐπαχθὴς ὁ χρηστός Plu.2.823a, c. adjs. similares: οὐ σκληρὸς οὐδ' αὐ. ὁ Λυκοῦργος Plu.<i>Lyc</i>.11, cf. LXX <i>Ge</i>.49.3, θρασὺς καὶ αὐ. καὶ [[ἀλαζών]] LXX <i>Pr</i>.21.24<br /><b class="num">•</b>de un obispo [[δεῖ]] ... μὴ αὐθάδη εἶναι <i>Ep.Tit</i>.1.7, de los falsos maestros τολμηταί, αὐθάδεις 2<i>Ep.Petr</i>.2.10, ἀνὴρ [[βίαιος]] καὶ αὐ. <i>SB</i> 4284.9 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>def. en Arist.<i>EE</i> 1233<sup>b</sup>36, <i>MM</i> 1192<sup>b</sup>31, Thphr.<i>Char</i>.15.1<br /><b class="num">•</b>de una respuesta [[altanero]], [[desafiante]] compar. αὐθαδέστερόν τι ἀπεκρίνατο Th.8.84.<br /><b class="num">2</b> del carácter colectivo de una raza o un pueblo [[arrogante]], [[osado]], [[desafiante]] de los eginetas αὐθαδέστεροι Hdt.6.92, τῇ κατὰ γένος αὐθάδει ῥώμῃ Pl.<i>Lg</i>.692a, de los pueblos mediterráneos ὀργὰς αὐθάδεάς τε καὶ ἰδιογνώμονας Hp.<i>Aër</i>.24, de los romanos κατὰ ... τὰς ἐλαττώσεις αὐθαδεστάτους ... φαίνεσθαι Plb.27.8.8, de los arcadios, Plb.4.21.3, de los persas κηρύγματα ... αὐθαδέστερα Ath.538b.<br /><b class="num">3</b> fig. del clavo que aprisiona a Prometeo [[cruel]] ἀδαμαντίνου ... σφηνὸς αὐθάδη γνάθον A.<i>Pr</i>.64<br /><b class="num">•</b>de un perro [[antipático]], [[arisco]] X.<i>Cyn</i>.6.25.<br /><b class="num">II</b> sin idea de hostilidad<br /><b class="num">1</b> [[duro]], [[inflexible]] πολλὰ μὲν δὴ τὸ πρᾶον ἐπιεικὲς τοῦ αὐθάδους δικαίου προκρίνοντες prefiriendo la bondad de la verdadera justicia más que la arrogancia del derecho (positivo)</i>, Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[obstinado]], [[inmutable]] πρὸς τὸ συμφέρον Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[orgulloso]] σεμνότης αὐθάδων D.61.14<br /><b class="num">•</b>de la apariencia del médico [[serio]], [[solemne]] αὐ. γὰρ δοκέει εἶναι μισάνθρωπος Hp.<i>Medic</i>.1<br /><b class="num">•</b>[[tozudo]], [[terco]] [[δειλία]] πρὸς ἡδονάς Philostr.<i>Ep</i>.64, ψυχὴ νέα τε καὶ αὐ. D.C.61.4.2<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ αὔθαδες τῶν νέων I.<i>AI</i> 4.263.<br /><b class="num">2</b> esp. en ret. del gusto de los épicos por las palabras insólitas [[enfático]] σεμνὸν καὶ αὔθαδες Arist.<i>Rh</i>.1406<sup>b</sup>3<br /><b class="num">•</b>del uso del hipérbaton en el estilo de Demóstenes en rel. c. el de Tucídides [[atrevido]] Longin.22.3.<br /><b class="num">III</b> adv. -ως [[osadamente]], [[descaradamente]] del estilo de Esquilo, αὐ. σεμνυνόμενος χαλέπαινε Ar.<i>Ra</i>.1020, φράζουσι (τὸν μῦθον) ... μάλα αὐθαδῶς (<i>sic</i>) D.Chr.36.42, ἁρπαγῇ αὐ. ἀναστραφέντες <i>SB</i> 10218.21 (I/II d.C.), αὐ. ... ἐπῆλθη <i>BGU</i> 2240.7 (II d.C.), κἀμοὶ αὐ. ἀποκρεινόμενος <i>POxy</i>.1242.41 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>compar. αὐθαδέστερον ἂν πρός με σχοίη Pl.<i>Ap</i>.34c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *αὐτοϝαδής, comp. de [[αὐτός]] y de la raíz *<i>su̯ad</i>- que da lugar a [[ἁνδάνω]] (q.u.), [[ἅδος]], etc.
|dgtxt=-ες<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[αὐτώδης]] A.D.<i>Pron</i>.74.9, Hsch. y quizá tb. [[αὐτάδης]] Hsch.; [[αὐτοάδης]] Arist.<i>MM</i> 1192<sup>b</sup>33<br /><b class="num">I</b> c. idea de [[hostilidad]]<br /><b class="num">1</b> [[arrogante]], [[desafiante]], [[obstinado]] de dioses y hombres y su [[comportamiento]] αὐθάδη φρονῶν (Zeus) A.<i>Pr</i>.908, αὔθαδες ὁ θεός, πρὸς δὲ τοὺς θεοὺς [[ἐγώ]] E.<i>HF</i> 1243<br /><b class="num">•</b>gener. del carácter y modales de las pers. πρὸς τάδ' αὐθαδέστερα γίγνου θαλάσσης E.<i>Hipp</i>.304, [[ἄνθρωπος]] αὐ. καὶ [[ἀμαθής]] Pl.<i>Plt</i>.294b, cf. <i>R</i>.548e, Aesop.135, τρόποις αὐθάδεσι καὶ χαλεποῖς Pl.<i>Lg</i>.950b, en rel. c. ὀργιλός y μανικός Arist.<i>Rh</i>.1367<sup>a</sup>38, op. [[ἄφρων]]: αὐ. τις ὢν καὶ [[ἀνάγωγος]] Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.158, op. φρόνιμος Isoc.1.15, οὐ ... αὐ. ... οὐδὲ [[ἐπαχθής|ἐπαχθὴς]] [[χρηστός]] Plu.2.823a, c. adjs. similares: οὐ σκληρὸς οὐδ' αὐ. ὁ Λυκοῦργος Plu.<i>Lyc</i>.11, cf. LXX <i>Ge</i>.49.3, θρασὺς καὶ αὐ. καὶ [[ἀλαζών]] LXX <i>Pr</i>.21.24<br /><b class="num">•</b>de un obispo [[δεῖ]] ... μὴ αὐθάδη εἶναι <i>Ep.Tit</i>.1.7, de los falsos [[maestro]]s τολμηταί, αὐθάδεις 2<i>Ep.Petr</i>.2.10, ἀνὴρ [[βίαιος]] καὶ αὐ. <i>SB</i> 4284.9 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>def. en Arist.<i>EE</i> 1233<sup>b</sup>36, <i>MM</i> 1192<sup>b</sup>31, Thphr.<i>Char</i>.15.1<br /><b class="num">•</b>de una respuesta [[altanero]], [[desafiante]] compar. αὐθαδέστερόν τι ἀπεκρίνατο Th.8.84.<br /><b class="num">2</b> del carácter colectivo de una raza o un pueblo [[arrogante]], [[osado]], [[desafiante]] de los eginetas αὐθαδέστεροι Hdt.6.92, τῇ κατὰ γένος αὐθάδει ῥώμῃ Pl.<i>Lg</i>.692a, de los pueblos mediterráneos ὀργὰς αὐθάδεάς τε καὶ ἰδιογνώμονας Hp.<i>Aër</i>.24, de los romanos κατὰ ... τὰς ἐλαττώσεις αὐθαδεστάτους ... φαίνεσθαι Plb.27.8.8, de los arcadios, Plb.4.21.3, de los persas κηρύγματα ... αὐθαδέστερα Ath.538b.<br /><b class="num">3</b> fig. del clavo que aprisiona a Prometeo [[cruel]] ἀδαμαντίνου ... σφηνὸς αὐθάδη γνάθον A.<i>Pr</i>.64<br /><b class="num">•</b>de un [[perro]] [[antipático]], [[arisco]] X.<i>Cyn</i>.6.25.<br /><b class="num">II</b> sin idea de [[hostilidad]]<br /><b class="num">1</b> [[duro]], [[inflexible]] πολλὰ μὲν δὴ τὸ πρᾶον ἐπιεικὲς τοῦ αὐθάδους δικαίου προκρίνοντες prefiriendo la [[bondad]] de la [[verdadera]] [[justicia]] más que la arrogancia del derecho (positivo)</i>, Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[obstinado]], [[inmutable]] πρὸς τὸ συμφέρον Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[orgulloso]] [[σεμνότης]] αὐθάδων D.61.14<br /><b class="num">•</b>de la [[apariencia]] del [[médico]] [[serio]], [[solemne]] αὐ. γὰρ δοκέει εἶναι μισάνθρωπος Hp.<i>Medic</i>.1<br /><b class="num">•</b>[[tozudo]], [[terco]] [[δειλία]] πρὸς ἡδονάς Philostr.<i>Ep</i>.64, ψυχὴ νέα τε καὶ αὐ. D.C.61.4.2<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ [[αὔθαδες]] τῶν νέων I.<i>AI</i> 4.263.<br /><b class="num">2</b> esp. en ret. del [[gusto]] de los épicos por las [[palabra]]s insólitas [[enfático]] σεμνὸν καὶ αὔθαδες Arist.<i>Rh</i>.1406<sup>b</sup>3<br /><b class="num">•</b>del uso del hipérbaton en el estilo de Demóstenes en rel. c. el de Tucídides [[atrevido]] Longin.22.3.<br /><b class="num">III</b> adv. [[αὐθάδως]] = [[osadamente]], [[descaradamente]] del [[estilo]] de Esquilo, αὐ. σεμνυνόμενος χαλέπαινε Ar.<i>Ra</i>.1020, φράζουσι (τὸν μῦθον) ... μάλα [[αὐθαδῶς]] (<i>sic</i>) D.Chr.36.42, ἁρπαγῇ αὐ. ἀναστραφέντες <i>SB</i> 10218.21 (I/II d.C.), αὐ. ... ἐπῆλθη <i>BGU</i> 2240.7 (II d.C.), κἀμοὶ αὐ. ἀποκρεινόμενος <i>POxy</i>.1242.41 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>compar. αὐθαδέστερον ἂν πρός με σχοίη Pl.<i>Ap</i>.34c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *αὐτοϝαδής, comp. de [[αὐτός]] y de la raíz *<i>su̯ad</i>- que da lugar a [[ἁνδάνω]] (q.u.), [[ἅδος]], etc.
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
Line 32: Line 32:
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''αὐθάδης:''' (θᾱ)<br /><b class="num">1)</b> самоуверенный, самонадеянный, самодовольный, заносчивый Her., Aesch., Thuc., Plat.;<br /><b class="num">2)</b> своенравный, строптивый ([[κύων]] Xen.);<br /><b class="num">3)</b> беспощадный, жестокий (σφηνὸς [[γνάθος]] Aesch.; αὐθαδεστέρα θαλάττης Eur.; φύσει τραχὺς καὶ αὐ. Plut.).
|elrutext='''αὐθάδης:''' (θᾱ)<br /><b class="num">1)</b> [[самоуверенный]], [[самонадеянный]], [[самодовольный]], [[заносчивый]] Her., Aesch., Thuc., Plat.;<br /><b class="num">2)</b> [[своенравный]], [[строптивый]] ([[κύων]] Xen.);<br /><b class="num">3)</b> [[беспощадный]], [[жестокий]] (σφηνὸς [[γνάθος]] Aesch.; αὐθαδεστέρα θαλάττης Eur.; φύσει τραχὺς καὶ αὐ. Plut.).
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=-ες<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: <b class="b2">self-willed, stubborn, arrogant</b> (Hdt.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: From <b class="b3">*αὐτο-Ϝάδης</b>, [[αὐτός]] and the stem of <b class="b3">ἁδ-εῖν</b> with crasis (Lejeune, Phon. 296); Ion. (contracted) [[αὐτώδης]] given by A. D. Pron. 74, 9 and H. S. [[ἁνδάνω]].
|etymtx=-ες<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[self-willed]], [[stubborn]], [[arrogant]] (Hdt.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: From <b class="b3">*αὐτο-Ϝάδης</b>, [[αὐτός]] and the stem of <b class="b3">ἁδ-εῖν</b> with crasis (Lejeune, Phon. 296); Ion. (contracted) [[αὐτώδης]] given by A. D. Pron. 74, 9 and H. S. [[ἁνδάνω]].
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj