3,274,522
edits
m (Text replacement - "συχν." to "συχν.") |
mNo edit summary |
||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=enistimi | |Transliteration C=enistimi | ||
|Beta Code=e)ni/sthmi | |Beta Code=e)ni/sthmi | ||
|Definition=causal in pres., fut.and aor. 1 Act., and aor. 1 Med.:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[put]], [[place in]], ἵππον ἐν λίθοις ἐνιστάναι <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span>1.16</span>; στήλας ἐνίστη ἐς τὰς χώρας <span class="bibl">Hdt.2.102</span>; <b class="b3">εἰς αὐτὴν</b> (sc. <b class="b3">τὴν πόλιν</b>) ἡνίοχον ἐνστῆσαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span> 266e</span>; <b class="b3">τοὺς ἱπποκόμους εἰς</b> (i.e. amongst) τοὺς ἱππέας ἐ. <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span> 5.6</span>: c. dat., ἱστὸν ἐνεστήσαντο μεσόδμῃ <span class="bibl">A.R.1.563</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Law, [[institute]] an heir, ἐ. κληρονόμους τοὺς υἱούς <span class="bibl"><span class="title">PMasp.</span>151.75</span> (vi A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> aor. 1 Med., also, [[begin]], ὅσαι τὸ πρᾶγμα τοῦτ' ἐνεστήσαντο <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>268</span>; οὐδὲν πώποτε τῶν πραγμάτων ἐνεστήσασθ' ὀρθῶς <span class="bibl">D.10.21</span>; <b class="b3">ὁ τοιοῦτον</b> ἀγῶν' ἐνστησάμενος <span class="bibl">Id.18.4</span>; <b class="b3">ἐ. τὸ πρᾶγμα</b>, Lat. [[rem instituere]], <span class="bibl">Arist. <span class="title">Pr.</span>951a28</span>; ἀρχὰς τῆς γενέσεως <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>7.10.4</span>; <b class="b3">ὀργὴν καὶ μῖσος πρός τινα ἐνστήσασθαι</b> [[ | |Definition=causal in pres., fut.and aor. 1 Act., and aor. 1 Med.:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[put]], [[place in]], ἵππον ἐν λίθοις ἐνιστάναι <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span>1.16</span>; στήλας ἐνίστη ἐς τὰς χώρας <span class="bibl">Hdt.2.102</span>; <b class="b3">εἰς αὐτὴν</b> (sc. <b class="b3">τὴν πόλιν</b>) ἡνίοχον ἐνστῆσαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span> 266e</span>; <b class="b3">τοὺς ἱπποκόμους εἰς</b> (i.e. amongst) τοὺς ἱππέας ἐ. <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span> 5.6</span>: c. dat., ἱστὸν ἐνεστήσαντο μεσόδμῃ <span class="bibl">A.R.1.563</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Law, [[institute]] an heir, ἐ. κληρονόμους τοὺς υἱούς <span class="bibl"><span class="title">PMasp.</span>151.75</span> (vi A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> aor. 1 Med., also, [[begin]], ὅσαι τὸ πρᾶγμα τοῦτ' ἐνεστήσαντο <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>268</span>; οὐδὲν πώποτε τῶν πραγμάτων ἐνεστήσασθ' ὀρθῶς <span class="bibl">D.10.21</span>; <b class="b3">ὁ τοιοῦτον</b> ἀγῶν' ἐνστησάμενος <span class="bibl">Id.18.4</span>; <b class="b3">ἐ. τὸ πρᾶγμα</b>, Lat. [[rem instituere]], <span class="bibl">Arist. <span class="title">Pr.</span>951a28</span>; ἀρχὰς τῆς γενέσεως <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>7.10.4</span>; <b class="b3">ὀργὴν καὶ μῖσος πρός τινα ἐνστήσασθαι</b> to [[begin to show]]... <span class="bibl">Plb.1.82.9</span>; πρᾶξιν <span class="bibl">Plu. <span class="title">Arat.</span>16</span>: c. inf., <span class="bibl">D.S.14.53</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> <b class="b3">ἐνστήσασθαι τὸ μέγεθος</b> [[determine]] the [[size]], <span class="bibl">Ph.<span class="title">Bel.</span>50.29</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> Pass., with aor. 2, pf., and plpf. Act.:—to [[be set in]], [[stand in]], λὁχοις <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>896</span>; ἐν τῷ νηῷ <span class="bibl">Hdt.2.91</span>: abs., πύλαι ἐνεστᾶσι ἑκατόν <span class="bibl">Id.1.179</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>50d</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[enter upon]], [[take possession of]], ὁ νικάσας ἐν τὰν οὐσίαν ἐνίσταται τὰν τοῦ ἁλόντος ''Foed. Delph.Pell''. <span class="bibl">2</span><span class="title">B</span> 14. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> to [[be appointed]], σοῦ ἐνεστεῶτος βασιλέος <span class="bibl">Hdt.1.120</span>, cf. <span class="bibl">6.59</span>; ἐς ἀρχήν <span class="bibl">Id.3.68</span>; ἐς τυραννίδας <span class="bibl">Id.2.147</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> to [[be upon]], [[threaten]], c. dat. pers., τοιούτων τοῖσι Σπαρτιήτῃσι ἐνεστεώτων πρηγμάτων <span class="bibl">Id.1.83</span>; τὸν πόλεμον τὸν ἐνστάντα σοὶ καὶ τῇ πόλει <span class="bibl">Isoc.5.2</span>; in war, [[press hard]], τινί <span class="bibl">Plb.3.97.1</span>: abs., [[begin]], [τοῦ θέρους] ἐνισταμένου <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>9.8.2</span>; ἐνισταμένου τοῦ ἐνιαυτοῦ <span class="bibl">LXX <span class="title">3 Ki.</span>12.24</span>; to [[be at hand]], [[arise]], ὁ τότ' ἐνστὰς πόλεμος <span class="bibl">D.18.89</span>, cf. 139, <span class="bibl">Plb.1.71.4</span>; τοῦ πολέμου πρὸς Φίλιππον ὑμῖν ἐνεστηκότος <span class="bibl">Aeschin.2.58</span>: especially in pf. part., [[pending]], [[present]], μιᾶς ἐνεστώσης δίκης <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>779</span>, cf. <span class="bibl">Is.11.45</span>, <span class="bibl">D.33.14</span>; ὁ νῦν ἐνεστηκὼς ἀγών <span class="bibl">Lycurg.7</span>; so οὐδενὸς ἡμῖν ἐνεστῶτος πρὸς αὐτούς <span class="bibl"><span class="title">PStrassb.</span>91.21</span> (i B.C.); of [[time]], [[instant]], [[present]], <b class="b3">τοῦ ἐνεστῶτος μηνός</b> Philipp. ap. <span class="bibl">D.18.157</span>; <b class="b3">ἡ ἐνεστῶσα κακία, ἀνάγκη</b>, <span class="bibl"><span class="title">PPetr.</span>2p.60</span>, <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Cor.</span>7.26</span>; κατὰ τὸν ἐ. καιρόν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1366b23</span>; ἀγαθὸν ἐνεστὼς ἢ μέλλον <span class="title">Stoic.</span>3.94; cf. ἐνεστάναι τὸν πάντα χρόνον ὡς τὸν ἐνιαυτὸν ἐνεστηκέναι λέγομεν <span class="bibl">Apollod.Stoic.3.260</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> esp. Gramm., <b class="b3">ὁ ἐνεστὼς</b> (sc. [[χρόνος]]) the [[present tense]], Stoic.2.48, <span class="bibl">D.T.638.22</span>, <span class="bibl">A.D.<span class="title">Pron.</span>58.7</span>, al.; also ἐνεστῶσα συντέλεια [[the state of completion expressed by the perfect tense]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Synt.</span>205.15</span>: also in aor., <b class="b3">τοῦ ποτὲ ἐνστάντος</b> [[when]] the moment [[has arrived]], <span class="bibl">Plot.4.3.13</span>; <b class="b3">τὰ ἐνεστηκότα πράγματα</b> [[present]] circumstances, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>2.1.6</span>; so τὰ ἐνεστῶτα <span class="bibl">Plb.2.26.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[stand in the way]], [[resist]], [[block]], τοῖς ποιουμένοις <span class="bibl">Th.8.69</span>; τῇ φυγῇ <span class="bibl">Plu.<span class="title">Luc.</span>13</span>; τῇ αὐξήσει <span class="bibl">Id.<span class="title">Rom.</span>25</span>; πρὸς πᾶσάν τινι πολιτείαν <span class="bibl">Id.<span class="title">Arist.</span>3</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">Marc.</span>22</span>: abs., [[stand in the way]], <span class="bibl">Th.3.23</span>; in [[argument]], ἐνέστηκεν ὃ νυνδὴ Κέβης ἔλεγε <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>77b</span>; ὁ [[ἐνεστηκώς]] = the [[opponent]] in a [[lawsuit]], <span class="title">SIG</span>45.28 (Halic., v B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Logic, [[object]], τῷ καθόλου <span class="bibl">Arist.<span class="title">Top.</span>157b3</span>; πρὸς τὸν ἔξω λόγον <span class="bibl">Id.<span class="title">APo.</span>76b26</span>: abs., <span class="bibl">Id.<span class="title">Rh.</span>1402b24</span>,al.; ἐ. ὅτι . . <span class="bibl">Id.<span class="title">APr.</span>69b6</span>; ὡς . . <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1172b35</span>, <span class="bibl">A.D. <span class="title">Synt.</span>176.23</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> of the Roman tribunes, [[exercise the right of intercessio]], [[veto]], <span class="bibl">Plb.6.16.4</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">TG</span>10</span>,al. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> of fluids, [[congeal]], [[freeze]], ὕδωρ ἐνεστηκός <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>5.13.1</span>; [[become impacted in]], <b class="b3">ἐνιστάμενον ἐπὶ τὰ τοῦ στομάχου στενά</b> (sc. [[γάλα]]) Dsc.<span class="title">Alex.</span>26.</span> | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 20: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [jón. perf. part. ἐνεστεώς Hdt.1.83, tes. part. dat. sg. ἐνεστάκοντι <i>SEG</i> 42.510.16 (Larisa II a.C.?)]<br /><b class="num">A</b> tr., en pres., fut. y frec. aor. sigm.<br /><b class="num">I</b> gener. en v. act.<br /><b class="num">1</b> c. ac. de cosa [[alzar]], [[poner en pie]], [[erigir]] στῆλας ἐνίστη ἐς τὰς χώρας Hdt.2.102, χρυσᾶ δὲ ἀγάλματα ἐνέστησαν Pl.<i>Criti</i>.116d, τὰς θύρας <i>IEleusis</i> 177.158 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. [[ἄγαλμα]] ... ἐνστήσασθαι Poll.1.11<br /><b class="num">•</b>náut. [[izar]] c. dat. loc. ἱστὸν ἐνεστήσαντο μεσόδμῃ A.R.1.563.<br /><b class="num">2</b> c. ac. de animados [[situar]], [[colocar]], [[disponer en o sobre]] c. rég. prep. o dat. ἐν τούτοις (λίθοις) τὸν ἵππον ... ἐνιστάναι colocar al caballo encima de ellas (las piedras)</i> X.<i>Eq.Mag</i>.1.16, τὸν πολιτικόν ... οἷον ἡνίοχον εἰς αὐτὴν ἐνστήσαντα colocando en él (el Estado) al político como auriga</i> Pl.<i>Plt</i>.266e, ὄρτυγα ἐνιστάντες τῷ περιγραπτῷ κύκλῳ para el juego de la ὀρτυγοκοπία Poll.9.102, Ὀλύμπῳ a un ser divinizado, Nonn.<i>D</i>.8.102<br /><b class="num">•</b>[[interponer]], [[disponer en medio, entre]] εἰ τοὺς ἱπποκόμους εἰς τοὺς ἱππέας ἐνισταίης si dispusieras a los palafreneros entre los jinetes</i> X.<i>Eq.Mag</i>.5.6, tb. c. ac. abstr. y gen. [[αὐτοῦ]] βλέμματος ἐνστήσας ... βασκανίην interponiendo entre nuestras miradas su envidia</i>, <i>AP</i> 5.218 (Agath.), en v. pas. ὡς ἐνισταμένη [[δύναμις]] una especie de poder interpuesto</i> Pl.<i>Ti</i>.74a.<br /><b class="num">II</b> gener. en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[emprender]], [[acometer]] acciones o empresas de orden polít. ὅσαι τὸ πρᾶγμα τοῦτ' ἐνεστήσαντο cuantas emprendieron este asunto</i> Ar.<i>Lys</i>.268, cf. D.10.21, πρᾶξιν Plu.<i>Arat</i>.16, πόλεμον Plb.2.71.9, gener. οὐκ ἀγνοῶ ... ὅσον ἔργον ἐνίσταμαι Isoc.12.36, τίνα τὴν τοῦ βίου ὁδὸν ἐνστήσονται qué camino de la vida emprenderán</i> Pl.<i>Ax</i>.367a, cf. Plb.18.54.11, ἀρχὰς ... τῆς γενέσεως Thphr.<i>HP</i> 7.10.4, cf. Plb.18.41.6<br /><b class="num">•</b>c. ac. abstr. y πρός c. ac. [[emprenderla con]], [[suscitar]], [[promover contra]] πρὸς δὲ τοὺς Καρχηδονίους ... ὀργὴν ἐνεστήσαντο καὶ μῖσος suscitaban ira y odio contra los cartagineses</i> Plb.1.82.9, ἀγωνιστικὸν πρὸς τοὺς Κορινθίους ... λόγον Gr.Nyss.<i>Hom.in</i> 1<i>Cor</i>.10.8.<br /><b class="num">2</b> c. inf. [[determinar]], [[proyectar]] πορθεῖν αὐτὰς ἐνεστήσατο había proyectado asediarlas (las ciudades)</i>, D.S.14.53.<br /><b class="num">3</b> jur. [[incoar]] un proceso ἐνστήσασθαι τὸ πρᾶγμα Arist.<i>Pr</i>.951<sup>a</sup>28, ὁ τοιοῦτον ἀγῶν' ἐνστησάμενος D.18.4.<br /><b class="num">4</b> jur. [[instituir]], [[designar]] heredero [[ἐνίστημι]] κληρονόμους τοὺς ... ὑιοὺς <i>PMasp</i>.151.75 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. <i>POxy</i>.1901.61 (VI d.C.), <i>Cod.Iust</i>.1.2.25, Iust.<i>Nou</i>.101 proem.<br /><b class="num">B</b> intr. en aor. rad. atem. o perf. act. y en pres. o fut. med.<br /><b class="num">I</b> indic. el resultado de un mov. real o fig.<br /><b class="num">1</b> gener. c. suj. de pers. [[ponerse]], [[instalarse en]], [[acceder]] c. rég. prep. ἐνιστάμενος ἐς τὴν ἀρχήν Hdt.3.68, cf. 2.147, ὁ νικάσας ἐν τὰν [οὐ] σίαν ἐνίσταται τὰν τοῦ ἁλόντος <i>FD</i> 1.486.2B.14 (III a.C.), ἐνστησαμέν[ης μου ἐν τῇ] ... οἰκίᾳ <i>PTeb</i>.793.8.10 (II a.C.), sin rég. expreso τὰς [[διόδους]] τῶν πύργων ἐνστάντες αὐτοὶ ἐφύλασσον ... Th.3.23, c. suj. no pers. τοῦτ' αὐτὸ ἐν ᾧ ἐκτυπούμενον ἐνίσταται esa misma sustancia en la que se instala, una vez grabado</i> Pl.<i>Ti</i>.50d<br /><b class="num">•</b>perf. [[haberse establecido]] c. pred. σέο δ' ἐνεστεῶτος βασιλέος una vez tu estés establecido como rey</i> Hdt.1.120, cf. 6.59.<br /><b class="num">2</b> c. suj. abstr. [[emprenderse]], [[comenzar]] ὁ τότ' ἐνστὰς πόλεμος la guerra que en aquel entonces se entabló</i> D.18.89, cf. Plb.1.71.4, c. dat. τὸν πόλεμον τὸν ἐνστάντα σοὶ καὶ τῇ πόλει Isoc.5.2, cf. LXX 1<i>Ma</i>.8.24, ἐνέστη κρίσις πρὸς τὸν Μενέλαον se abrió un proceso a Menelao</i> LXX 2<i>Ma</i>.4.43.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de cosa [[alzarse en]] [[ἄγαλμα]] ἐν αὐτῷ (νηῷ) ἐνέστηκε Hdt.2.91, πύλαι δὲ ἐνεστᾶσι πέριξ τοῦ τείχεος [[ἑκατόν]] se alzan cien puertas en torno a la muralla</i> Hdt.1.179, τὸ ἐλαιουργῖον ... σὺν ταῖς ἐναιστώσαις (<i>sic</i>) θύραις καὶ κλεισί la almazara con las puertas y cierres que allí están levantadas, e.e., con sus puertas y cierres</i>, <i>PAmh</i>.93.23 (II d.C.), ἐνέστηκε δὲ τῷ τείχει παραστάτης para una máquina de guerra, Apollod.<i>Poliorc</i>.143.9.<br /><b class="num">4</b> fig., c. dat. de pers. o abstr. [[colocarse frente]], [[oponerse]] ἤν τις ἐνιστῆται τοῖς ποιουμένοις Th.8.69, τοῖς Καρχηδονίοις Plb.3.97.1, ἐνστάντων τινῶν σοι <i>UPZ</i> 145.3 (II a.C.), τῇ φυγῇ Plu.<i>Luc</i>.13, τῇ αὐξήσει Plu.<i>Rom</i>.25, Θεμιστοκλέους ... πρὸς πᾶσαν αὐτῷ πολιτείαν ἐνισταμένου Plu.<i>Arist</i>.3.<br /><b class="num">5</b> cont. polít. [[interponerse]], [[ejercer el derecho de veto]] como facultad de los tribunos del pueblo ἐὰν [[εἷς]] ἐνιστῆται τῶν δημάρχων Plb.6.16.4, en Roma, Plu.<i>TG</i> 10.<br /><b class="num">6</b> fil., lóg. [[objetar]], [[negar]] ἀεὶ γὰρ ἔστιν ἐνστῆναι πρὸς τὸν ἔξω λόγον pues siempre es posible objetar contra la argumentación externa</i> Arist.<i>APo</i>.76<sup>b</sup>26, c. complet. ἐνιστάμεθα ... ὅτι Arist.<i>APr</i>.69<sup>b</sup>6, ἐνστῆναι εἰ ἀληθῆ λέγουσι Arist.<i>HA</i> 638<sup>a</sup>5, ἐνσταίη τις ἂν ὡς οὐκ [[ἀνάγκη]] τὸ λεχθέν Arist.<i>Cael</i>.281<sup>a</sup>20, cf. A.D.<i>Synt</i>.176.23<br /><b class="num">•</b>en part., subst. οἱ ἐνιστάμενοι τῷ καθόλου los que niegan la premisa universal</i> Arist.<i>Top</i>.157<sup>b</sup>3, οἱ ἐνιστάμενοι ὡς οὐκ ἀγαθόν Arist.<i>EN</i> 1172<sup>b</sup>35<br /><b class="num">•</b>abs. [[poner objeciones]] εἰ μή τις ἐνίσταιτο ... φάσκων ... Arist.<i>Cat</i>.4<sup>a</sup>22, cf. <i>Rh</i>.1402<sup>b</sup>24, <i>Cael</i>.313<sup>b</sup>3, ἐὰν γὰρ ἐνστῇ κεκρατῆσθαι δόξεις pues si él pusiera objeciones parecerías haber sido vencido</i> Arist.<i>Rh</i>.1419<sup>a</sup>17.<br /><b class="num">II</b> gener. en perf., como verbo de | |dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [jón. perf. part. ἐνεστεώς Hdt.1.83, tes. part. dat. sg. ἐνεστάκοντι <i>SEG</i> 42.510.16 (Larisa II a.C.?)]<br /><b class="num">A</b> tr., en pres., fut. y frec. aor. sigm.<br /><b class="num">I</b> gener. en v. act.<br /><b class="num">1</b> c. ac. de cosa [[alzar]], [[poner en pie]], [[erigir]] στῆλας ἐνίστη ἐς τὰς χώρας Hdt.2.102, χρυσᾶ δὲ ἀγάλματα ἐνέστησαν Pl.<i>Criti</i>.116d, τὰς θύρας <i>IEleusis</i> 177.158 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. [[ἄγαλμα]] ... ἐνστήσασθαι Poll.1.11<br /><b class="num">•</b>náut. [[izar]] c. dat. loc. ἱστὸν ἐνεστήσαντο μεσόδμῃ A.R.1.563.<br /><b class="num">2</b> c. ac. de animados [[situar]], [[colocar]], [[disponer en o sobre]] c. rég. prep. o dat. ἐν τούτοις (λίθοις) τὸν ἵππον ... ἐνιστάναι colocar al caballo encima de ellas (las piedras)</i> X.<i>Eq.Mag</i>.1.16, τὸν πολιτικόν ... οἷον ἡνίοχον εἰς αὐτὴν ἐνστήσαντα colocando en él (el Estado) al político como auriga</i> Pl.<i>Plt</i>.266e, ὄρτυγα ἐνιστάντες τῷ περιγραπτῷ κύκλῳ para el juego de la ὀρτυγοκοπία Poll.9.102, Ὀλύμπῳ a un ser divinizado, Nonn.<i>D</i>.8.102<br /><b class="num">•</b>[[interponer]], [[disponer en medio, entre]] εἰ τοὺς ἱπποκόμους εἰς τοὺς ἱππέας ἐνισταίης si dispusieras a los palafreneros entre los jinetes</i> X.<i>Eq.Mag</i>.5.6, tb. c. ac. abstr. y gen. [[αὐτοῦ]] βλέμματος ἐνστήσας ... βασκανίην interponiendo entre nuestras miradas su envidia</i>, <i>AP</i> 5.218 (Agath.), en v. pas. ὡς ἐνισταμένη [[δύναμις]] una especie de [[poder]] [[interpuesto]]</i> Pl.<i>Ti</i>.74a.<br /><b class="num">II</b> gener. en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[emprender]], [[acometer]] acciones o empresas de orden polít. ὅσαι τὸ πρᾶγμα τοῦτ' ἐνεστήσαντο cuantas emprendieron este asunto</i> Ar.<i>Lys</i>.268, cf. D.10.21, πρᾶξιν Plu.<i>Arat</i>.16, πόλεμον Plb.2.71.9, gener. οὐκ ἀγνοῶ ... ὅσον ἔργον ἐνίσταμαι Isoc.12.36, τίνα τὴν τοῦ βίου ὁδὸν ἐνστήσονται qué camino de la vida emprenderán</i> Pl.<i>Ax</i>.367a, cf. Plb.18.54.11, ἀρχὰς ... τῆς γενέσεως Thphr.<i>HP</i> 7.10.4, cf. Plb.18.41.6<br /><b class="num">•</b>c. ac. abstr. y πρός c. ac. [[emprenderla con]], [[suscitar]], [[promover contra]] πρὸς δὲ τοὺς Καρχηδονίους ... ὀργὴν ἐνεστήσαντο καὶ μῖσος suscitaban ira y odio contra los cartagineses</i> Plb.1.82.9, ἀγωνιστικὸν πρὸς τοὺς Κορινθίους ... λόγον Gr.Nyss.<i>Hom.in</i> 1<i>Cor</i>.10.8.<br /><b class="num">2</b> c. inf. [[determinar]], [[proyectar]] πορθεῖν αὐτὰς ἐνεστήσατο había proyectado asediarlas (las ciudades)</i>, D.S.14.53.<br /><b class="num">3</b> jur. [[incoar]] un proceso ἐνστήσασθαι τὸ πρᾶγμα Arist.<i>Pr</i>.951<sup>a</sup>28, ὁ τοιοῦτον ἀγῶν' ἐνστησάμενος D.18.4.<br /><b class="num">4</b> jur. [[instituir]], [[designar]] heredero [[ἐνίστημι]] κληρονόμους τοὺς ... ὑιοὺς <i>PMasp</i>.151.75 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. <i>POxy</i>.1901.61 (VI d.C.), <i>Cod.Iust</i>.1.2.25, Iust.<i>Nou</i>.101 proem.<br /><b class="num">B</b> intr. en aor. rad. atem. o perf. act. y en pres. o fut. med.<br /><b class="num">I</b> indic. el resultado de un mov. real o fig.<br /><b class="num">1</b> gener. c. suj. de pers. [[ponerse]], [[instalarse en]], [[acceder]] c. rég. prep. ἐνιστάμενος ἐς τὴν ἀρχήν Hdt.3.68, cf. 2.147, ὁ νικάσας ἐν τὰν [οὐ] σίαν ἐνίσταται τὰν τοῦ ἁλόντος <i>FD</i> 1.486.2B.14 (III a.C.), ἐνστησαμέν[ης μου ἐν τῇ] ... οἰκίᾳ <i>PTeb</i>.793.8.10 (II a.C.), sin rég. expreso τὰς [[διόδους]] τῶν πύργων ἐνστάντες αὐτοὶ ἐφύλασσον ... Th.3.23, c. suj. no pers. τοῦτ' αὐτὸ ἐν ᾧ ἐκτυπούμενον ἐνίσταται esa misma sustancia en la que se instala, una vez grabado</i> Pl.<i>Ti</i>.50d<br /><b class="num">•</b>perf. [[haberse establecido]] c. pred. σέο δ' ἐνεστεῶτος βασιλέος una vez tu estés establecido como rey</i> Hdt.1.120, cf. 6.59.<br /><b class="num">2</b> c. suj. abstr. [[emprenderse]], [[comenzar]] ὁ τότ' ἐνστὰς πόλεμος la guerra que en aquel entonces se entabló</i> D.18.89, cf. Plb.1.71.4, c. dat. τὸν πόλεμον τὸν ἐνστάντα σοὶ καὶ τῇ πόλει Isoc.5.2, cf. LXX 1<i>Ma</i>.8.24, ἐνέστη κρίσις πρὸς τὸν Μενέλαον se abrió un proceso a Menelao</i> LXX 2<i>Ma</i>.4.43.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de cosa [[alzarse en]] [[ἄγαλμα]] ἐν αὐτῷ (νηῷ) ἐνέστηκε Hdt.2.91, πύλαι δὲ ἐνεστᾶσι πέριξ τοῦ τείχεος [[ἑκατόν]] se alzan cien puertas en torno a la muralla</i> Hdt.1.179, τὸ ἐλαιουργῖον ... σὺν ταῖς ἐναιστώσαις (<i>sic</i>) θύραις καὶ κλεισί la almazara con las puertas y cierres que allí están levantadas, e.e., con sus puertas y cierres</i>, <i>PAmh</i>.93.23 (II d.C.), ἐνέστηκε δὲ τῷ τείχει παραστάτης para una máquina de guerra, Apollod.<i>Poliorc</i>.143.9.<br /><b class="num">4</b> fig., c. dat. de pers. o abstr. [[colocarse frente]], [[oponerse]] ἤν τις ἐνιστῆται τοῖς ποιουμένοις Th.8.69, τοῖς Καρχηδονίοις Plb.3.97.1, ἐνστάντων τινῶν σοι <i>UPZ</i> 145.3 (II a.C.), τῇ φυγῇ Plu.<i>Luc</i>.13, τῇ αὐξήσει Plu.<i>Rom</i>.25, Θεμιστοκλέους ... πρὸς πᾶσαν αὐτῷ πολιτείαν ἐνισταμένου Plu.<i>Arist</i>.3.<br /><b class="num">5</b> cont. polít. [[interponerse]], [[ejercer el derecho de veto]] como facultad de los tribunos del pueblo ἐὰν [[εἷς]] ἐνιστῆται τῶν δημάρχων Plb.6.16.4, en Roma, Plu.<i>TG</i> 10.<br /><b class="num">6</b> fil., lóg. [[objetar]], [[negar]] ἀεὶ γὰρ ἔστιν ἐνστῆναι πρὸς τὸν ἔξω λόγον pues siempre es posible objetar contra la argumentación externa</i> Arist.<i>APo</i>.76<sup>b</sup>26, c. complet. ἐνιστάμεθα ... ὅτι Arist.<i>APr</i>.69<sup>b</sup>6, ἐνστῆναι εἰ ἀληθῆ λέγουσι Arist.<i>HA</i> 638<sup>a</sup>5, ἐνσταίη τις ἂν ὡς οὐκ [[ἀνάγκη]] τὸ λεχθέν Arist.<i>Cael</i>.281<sup>a</sup>20, cf. A.D.<i>Synt</i>.176.23<br /><b class="num">•</b>en part., subst. οἱ ἐνιστάμενοι τῷ καθόλου los que niegan la premisa universal</i> Arist.<i>Top</i>.157<sup>b</sup>3, οἱ ἐνιστάμενοι ὡς οὐκ ἀγαθόν Arist.<i>EN</i> 1172<sup>b</sup>35<br /><b class="num">•</b>abs. [[poner objeciones]] εἰ μή τις ἐνίσταιτο ... φάσκων ... Arist.<i>Cat</i>.4<sup>a</sup>22, cf. <i>Rh</i>.1402<sup>b</sup>24, <i>Cael</i>.313<sup>b</sup>3, ἐὰν γὰρ ἐνστῇ κεκρατῆσθαι δόξεις pues si él pusiera objeciones parecerías haber sido [[vencido]]</i> Arist.<i>Rh</i>.1419<sup>a</sup>17.<br /><b class="num">II</b> gener. en perf., como verbo de ‘[[estado]]’<br /><b class="num">1</b> c. suj. concr. [[estar situado dentro]], [[estar en]] ἕτερον ἑτέρῳ κύκλῳ ἐνεστεῶτα estando un círculo dentro de otro</i> de un recinto amurallado, Hdt.1.98, λόχοις δ' ἐνεστώς una vez dentro del ejército</i> E.<i>Supp</i>.896.<br /><b class="num">2</b> c. suj. abstr., fig. [[estar en pie]], [[estar pendiente]], [[mantenerse]] c. o sin dat. pers. τοιούτων τοῖσι Σπαρτιήτῃσι ἐνεστεώτων πρηγμάτων siendo tales los asuntos de los que los espartanos estaban pendientes</i> Hdt.1.83, ἔτι ἐνέστηκεν ὃ νυνδὴ Κέβης ἔλεγε todavía está en pie lo que Cebes decía hace un momento</i> Pl.<i>Phd</i>.77b, ἡ ἐνεστῶσα [[ἀνάγκη]] 1<i>Ep.Cor</i>.7.26, τὰ ἔργα τὰ ἐνεστηκότα <i>PPetr</i>.2.4.6.6 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>simpl. [[estar aquí]], [[ser ahora]] περὶ οὗ νῦν ὁ λόγος ἐνέστηκε Arist.<i>de An</i>.432<sup>b</sup>8<br /><b class="num">•</b>part. [[actual]], [[presente]] περὶ τῶν ἐνεστηκότων πραγμάτων en la situación presente</i> X.<i>HG</i> 2.1.6, ἡ ἐνεστῶσα πραγματεία Aristox.<i>Harm</i>.14.2, περὶ τὸ ἀγαθὸν ἐνεστὼς ἢ μέλλον Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.94, ἐν τῷ ἐνεστηκότι ἐνιαυτῷ en el presente año</i>, en el año en curso</i>, <i>IG</i> 12(6).11.25 (Samos III a.C.), μηνὶ Θὼθ τῆς ἐνεστώσης ὑπατείας <i>PSakaon</i> 72.10 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[τὰ ἐνεστῶτα]] = [[la situación]], [[las circunstancias presentes]] μηδὲν ἐπιδεικνύντα τῶν ἐπεσομένων ἢ ἐνεστώτων no revelando al paciente nada de lo que le va a pasar ni de su estado actual</i> Hp.<i>Decent</i>.16.<br /><b class="num">3</b> c. suj. de pers. y ref. a cargos [[estar en ejercicio]] τὰ [ἀ] ρχεῖα τὰ ἐνεστηκότα los magistrados en ejercicio</i>, <i>IG</i> 12(6).150.12 (Samos IV a.C.), τοὺς πρυτάνεις τούς τε ἐνεστῶτας καὶ τοὺς ἀεὶ γινομένους <i>SEG</i> 45.1508B.9 (Bargilia II/I a.C.)<br /><b class="num">•</b>part. subst. [[οἱ ἐνεστῶτες]] = [[los magistrados en ejercicio]], en el [[cargo]] Arist.<i>Pol</i>.1322<sup>a</sup>12.<br /><b class="num">4</b> en cont. jur., perf. [[estar abierto]], [[estar en curso]], [[estar pendiente de pleitos]], [[estar pendiente de procesos]], etc. ι ... μιᾶς ἐνεστώσης δίκης Ar.<i>Nu</i>.779, cf. Is.11.45, D.33.14, Aeschin.1.86, ὁ νῦν ἐνεστηκὼς ἀγών Lycurg.7, περὶ ὧν προφέρεται ἐνεστάναι αὐτῷ πρὸς Πετοσίριν sobre las causas que declara tener pendientes contra Petosiris</i>, <i>SB</i> 12722.5, cf. <i>PAmh</i>.33.6 (II a.C.) en <i>BL</i> 1.1, οὐδενὸς ἡμῖν ἐνεστῶτος πρὸς αὐτοὺς <i>PStras</i>.91.21 (I a.C.), cf. <i>POxy</i>.1195.8 (II d.C.), τὰ ἐπ' αὐτῶν ἐνεστηκότα los procesos en curso</i>, <i>PTeb</i>.7.7 (II a.C.), δ[ιαδι] κα[σί] ας περὶ κληρονομίας μοι ἐν[σ] τάσης Mitteis <i>Chr</i>.89.10 (II d.C.), cf. <i>SB</i> 4416.6<br /><b class="num">•</b>de pers. ὁ ἐνεστηκώς [[el demandante]], <i>SIG</i> 45.28 (Halicarnaso V a.C.).<br /><b class="num">5</b> en cont. medic., gener. perf., de dolores [[quedarse]], [[fijarse]] πόνος ἰσχυρὸς ἐν τῇ κεφαλῇ ἐνέστηκεν Hp.<i>Int</i>.40, cf. <i>Epid</i>.5.83<br /><b class="num">•</b>de humores [[detenerse]], [[acumularse]], [[estancarse]] τῇ μὲν οὖν ἐνέστηκεν ([[αἷμα]]) Hp.<i>Flat</i>.14, φλέγμα Hp.<i>Morb</i>.1.12, 13, <i>Ophth.Fr.Pap</i>.1.20.9, ἐνιστάμενον ἐπὶ τὰ τοῦ στομάχου στενά ([[γάλα]]) Dsc.<i>Alex</i>.26<br /><b class="num">•</b>del agua en alcorques al pie de árboles ὑδωρ ἐνεστηκώς Thphr.<i>CP</i> 5.13.1.<br /><b class="num">III</b> esp. ref. al ‘[[tiempo]]’<br /><b class="num">1</b> [[hacerse presente]], [[llegar]], [[presentarse]] ἐνεστάναι δὲ τὸν πάντα χρόνον ὡς τὸν ἐνιαυτὸν ἐνεστηκέναι λέγομεν decimos de todo el tiempo que es presente, lo mismo que lo decimos del año (en sentido amplio)</i>, Apollod.<i>Stoic</i>.3.260, ἐνεστυίης νυκτός al llegar la noche</i> Hp.<i>Steril</i>.223, op. προεληλυθότος (τοῦ θέρους) Thphr.<i>HP</i> 9.8.2, ἐγένετο ἐνισταμένου τοῦ ἐνιαυτοῦ LXX 3<i>Re</i>.12.24x, ἔκρινε μὴ παρεῖναι τὸν ἐνεστῶτα καιρόν juzgó que no debía dejar pasar la ocasión presente</i> Plb.1.60.9, cf. 2.26.3, I.<i>AI</i> 16.162, <i>Ep.Hebr</i>.9.9, ὁ καιρὸς ὁ βέ[λ] τιστος ἐνέστηκε <i>PSI</i> 486.11 (III a.C.), τοῦ ... καιροῦ τῆς ἀναγωγῆς ... ἐνεστηκότος habiendo llegado el momento oportuno para la entrega</i>, <i>PTeb</i>.24.56 (II a.C.), cf. <i>PLugd.Bat</i>.12.3 (II a.C.), ἐνέστηκεν ἡ ἡμέρα τοῦ κυρίου ha llegado el día del Señor</i> 2<i>Ep.Thess</i>.2.2, τῆς προθεσμίας ἐνστάσης cuando llegue la fecha fijada</i>, <i>POxy</i>.270.28 (I d.C.), <i>SB</i> 11385.13 (III d.C.), cf. <i>POxy</i>.37.11 (I d.C.), τὰ ἐνεστηκότα ἐκφόρια los frutos de este año</i>, <i>PLille</i> 4.10, cf. 31 (III a.C.), <i>BGU</i> 486.7 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>part. subst. τὸ ἐνστάν [[el momento]], [[el instante]] τοῦ ποτὲ ἐνστάντος οἷον αὐτομάτως κάτεισι cuando llega el momento, de manera espontánea (las almas) descienden</i> Plot.4.3.13, tb. perf. ἐν χρόνῳ ὁ νῦν ἐνεστώς de la mónada <i>Theol.Ar</i>.6.<br /><b class="num">2</b> de plazos [[vencer]], [[llegar a vencimiento]] διαλύειν τὰς ἐνεστώσας τιμάς <i>PTeb</i>.769.30 (III a.C.), τῆς ἐνεστηκυίας δόσεως <i>PBaden</i> 47.16 (II a.C.).<br /><b class="num">3</b> part. perf. ὁ (χρόνος) ἐνεστώς gener. [[el presente]] op. ‘[[pasado]]’ y ‘[[futuro]]’ τὸ μὲν γὰρ ἔστιν [[αὐτοῦ]] (χρόνου) παρεληλυθός, τὸ δὲ ἐνεστηκός, τὸ δὲ μέλλον Apollod.<i>Stoic</i>.3.260, cf. S.E.<i>M</i>.10.193, εἴρηται κατὰ τὸν ἐνεστῶτα καιρὸν ἱκανῶς se ha hablado por el momento bastante</i> Arist.<i>Rh</i>.1366<sup>b</sup>23, op. οἱ ἐπάνω χρόνοι <i>SEG</i> 46.1721.22 (Janto II a.C.), ὁ αἰὼν ὁ ἐνεστώς <i>Ep.Gal</i>.1.4<br /><b class="num">•</b>subst. [[ὁ ἐνεστώς]] = [[el momento]], [[este instante]] op. ‘[[pasado reciente]]’, Arist.<i>Ph</i>.222<sup>b</sup>14<br /><b class="num">•</b>c. suj. de [[unidad]] temporal def. [[presente]], [[corriente]], [[en curso]] ἐνεστᾶναι δὲ τὸν πάντα χρόνον ὡς τὸν ἐνιαυτὸν ἐνεστηκέναι λέγομεν Apollod.<i>Stoic</i>.3.260, ὁ ἐνεστὼς ἐνιαυτός <i>ISmyrna</i> 711.5 (imper.), τὸ ἐνεστὸς ε (ἔτος) Γαίου Καίσαρος Αὐτοκράτορος el corriente año 5 del emperador Gayo César</i>, <i>SB</i> 12763.6 (I d.C.), cf. <i>PSI XX Congr</i>.7.6 (II d.C.), <i>PWash.Univ</i>.19.12 (III d.C.), τοῦ ἐνεστῶτος μηνός Λῴου en el presente mes de Loo</i> Philipp.Maced. en D.18.157, cf. <i>IMylasa</i> 212.12 (II/I a.C.), ἐν τῇ ἐνεστώσῃ ὥρᾳ <i>BGU</i> 1131.29 (I a.C.).<br /><b class="num">4</b> gram., en el verbo ὁ ἐνεστώς [[presente]] χρόνοι τρεῖς, ἐ., παρεληλυθώς, μέλλων D.T.638, cf. Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.48, A.D.<i>Pron</i>.58.7, <i>Adu</i>.124.5<br /><b class="num">•</b>ref. al perfecto [[valor de presente]] A.D.<i>Synt</i>.205.15. | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐνίστημι:''' μτβ. σε Ενεργ. ενεστ., μέλ. και αόρ. | |lsmtext='''ἐνίστημι:''' μτβ. σε Ενεργ. ενεστ., μέλ. και αόρ. αʹ και σε Μέσ. αόρ. αʹ·<br /><b class="num">Α. 1.</b> [[βάζω]], [[στήνω]], [[τοποθετώ]] σε, [[ορθώνω]], [[επιθέτω]], <i>ἐν λίθοις</i>, σε Ξεν.· ἐν [[τὰς]] χώρας, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> Μέσ. αόρ. αʹ, [[αρχίζω]], σε Δημ. Παθ., με Ενεργ. αόρ. βʹ, παρακ. και υπερσ.· <b>Β. I.</b> τοποθετούμαι, [[στέκομαι]] σε ένα [[μέρος]], σε [[μία]] [[θέση]], στήνομαι, με δοτ., σε Ευρ.· <i>ἐν τῷ νηῷ</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> ορίζομαι, διορίζομαι, [[άρχω]], [[εξουσιάζω]], <i>βασιλεὺς ἐνίστασθαι</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> [[επίκειμαι]], [[φοβίζω]], [[απειλώ]], επικρέμαμαι, Λατ. imminere, με δοτ. προσ., στον ίδ.· απόλ., είμαι κοντά, βρίσκομαι σε [[απόσταση]] χεριού, [[επίκειμαι]], [[αρχίζω]], σηκώνομαι, εμφανίζομαι, εγείρομαι, σε Αριστοφ., Δημ.· λέγεται για χρόνο, <i>ὁ ἐνεστὼς πολέμου</i>, ο [[παρών]], ο τρέχων [[πόλεμος]], αυτός που βρίσκεται σε [[εξέλιξη]], σε Αισχίν.· <i>τὰ ἐνεστηκότα πράγματα</i>, οι παρούσες, οι τρέχουσες συνθήκες ή περιστάσεις, σε Ξεν.<br /><b class="num">IV.</b> [[στέκομαι]] ως [[εμπόδιο]] στο δρόμο, [[αντιστέκομαι]], [[ανθίσταμαι]], <i>τινι</i>, σε Θουκ.· απόλ., [[εμποδίζω]], [[παρακωλύω]], στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru |