δάκνω: Difference between revisions

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[bite]], also [[sting]] (of insects), [[wound]] (Il.)<br />Other forms: Aor. [[δακεῖν]] (Il.), [[δῆξαι]] (Luc.); fut. [[δάξομαι]] (Hp.), [[δήξομαι]] (E.); perf. [[δέδηγμαι]] (Ar.), [[δεδαγμένος]] (Pi.), [[δέδηχα]] (Babr.), [[δέδακα]] (AP); aor. pass. [[δηχθῆναι]] (S.), [[δακῆναι]] (Aret.); vb. adj. <b class="b3">ἄ-δηκτος</b> (Hes., Hp.)<br />Compounds: Compp. <b class="b3">ἀμφι-</b>, <b class="b3">ἀνα-</b>, <b class="b3">ἀντι-</b> etc. [[θυμοδακής]] (Od.).<br />Derivatives: [[δάκος]] n. [[bite]], [[stitch]], often [[biting animal]] (Pi.) = [[δακετόν]] (Ar., cf. [[ἑρπετόν]]), [[δαγμός]] [[bite]], [[stitch]] (Ruf.), [[δάγμα]] <b class="b2">id.</b> (Nic.), <b class="b3">δάκια τὰ ἄγρια ὀρνιθάρια</b> H.; - [[δάξ]] = [[ὀδάξ]] (Opp.) with <b class="b3">δαξ-ασμός</b> (Ti. Lokr.; after [[μαρασμός]] etc., s. Chantr. Form. 141f.). [[δῆγμα]] [[bite]], [[stitch]] (A.), [[δηγμός]] <b class="b2">id.</b> (Hp.), [[δῆξις]] <b class="b2">id.</b> (Hp.); [[δήκτης]] [[biter]], [[biting]] (E.) with [[δηκτήριος]] <b class="b2">id.</b> (E.) and [[δηκτικός]] (Arist.); [[δήξ]], [[δηκός]] [[worm in wood]] (Tz.) after [[σφήξ]]. [[δακνώδης]] [[biting]], [[stinging]] (Hp.), [[δακνηρός]] <b class="b2">id.</b> (Phld. cf. [[ὀδυνηρός]]), <b class="b3">δακνίς ὀρνέου εἶδος</b> H., [[δακνᾶς]] [[biter]] (Phryn.). - Express. [[δακνάζω]] (A.), [[δαγκάνω]] (Hdn.).<br />Origin: IE [Indo-European] [201] <b class="b2">*denḱ-</b> [[bite]]<br />Etymology: The aorist [[δακεῖν]] agrees with Skt. present <b class="b2">dáśati</b> [[bites]]; perf. <b class="b2">dadáṃśa</b> (= Gr. <b class="b3">*δέδογκα</b>) and nouns like <b class="b2">dáṃśa-</b> [[bite]] show a root <b class="b2">denḱ-</b>. So <b class="b3">δηκ-</b> in [[δήξομαι]] etc.is a secondary grade to [[δακεῖν]] after [[λήψομαι]] : [[λαβεῖν]]. - Germanic has nouns, like OHG [[zangar]] [[biting]], [[sharp]], ONo. <b class="b2">tǫng</b> [[tongs]]; here also Alb. <b class="b2">danë</b> [[tongs]]?

|ftr='''δάκνω''': (ion. att.),<br />{dáknō}<br />'''Forms''': Aor. [[δακεῖν]] (seit Il.), δῆξαι (Luk.); Fut. δάξομαι (Hp.), [[δήξομαι]] (E.); Perf. [[δέδηγμαι]] (Ar.), δεδαγμένος (Pi.), [[δέδηχα]] (Babr.), δέδακα (''AP''); Aor. Pass. δηχθῆναι (S.), δακῆναι (Aret.); Verbaladj. [[ἄδηκτος]] (Hes., Hp. usw.)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[beißen]], auch [[stechen]] (von Insekten), [[verletzen]],<br />'''Composita''' : Kompp. ἀμφι-, ἀνα-, ἀντι-, ἀπο-, δια-, ἐν-, ἐπι-, κατα-, συν-, ὑπερ-, ὑπο-.<br />'''Derivative''': Mehrere Ableitungen. 1. Von δακ- in [[δακεῖν]] usw.: [[δάκος]] n. [[Biß]], [[Stich]], oft konkret [[beißendes Tier]] (Pi., A., E. usw.) = [[δακετόν]] (Ar., Thphr. usw., vgl. [[ἑρπετόν]] u. a.), [[δαγμός]] [[Biß]], [[Stich]] (Ruf.), [[δάγμα]] ib. (Nik.), [[δάκια]]· τὰ ἄγρια ὀρνιθάρια H.; — [[δάξ]] = [[ὀδάξ]] (Opp.) mit [[δαξασμός]] = [[ὀδαγμός]] (Ti. Lokr.; nach [[μαρασμός]] usw., vgl. Chantraine Formation 141f.). 2. Von δηκ- in [[δήξομαι]] usw. : [[δῆγμα]] [[Biß]], [[Stich]] (A., S., X. usw.), [[δηγμός]] ib. (Hp., Thphr. usw.), [[δῆξις]] ib. (Hp., Arist. usw.); [[δήκτης]] [[Beißer]], [[beißend]] (E. ''Fr''. 555, Plu., ''AP'') mit [[δηκτήριος]] ib. (E.) und [[δηκτικός]] (Arist. usw.); δήξ, δηκός [[Holzwurm]] (Tz.) nach [[σφήξ]] usw. 3. Vom Präsens: [[δακνώδης]] [[beißend]], [[stechend]] (Hp., Gal.), [[δακνηρός]] ib. (Phld. u. a. nach [[ὀδυνηρός]] usw.), [[δακνίς]]· ὀρνέου [[εἶδος]] H., δακνᾶς [[Beißer]] (Phryn.). — Expressive Erweiterungen: [[δακνάζω]] (A. ''Pers''. 171, ''AP''), [[δαγκάνω]] (Hdn. usw.).<br />'''Etymology''' : Der Aorist [[δακεῖν]] ist mit dem aind. Präsens ''dáśati'' [[er beißt]] formal identisch; das Perf. ''dadáṃśa'' (= gr. *δέδογκα) ebenso wie viele Nomina, z. B. ''dáṃśa''- [[Biß]], [[Bremse]] erweisen, daß α als Schwundstufe einer Nasalwurzel ''denḱ''- fungiert. Mithin ist δηκ- in [[δήξομαι]] usw. als sekundäre Hochstufe zu [[δακεῖν]] nach Muster von [[λήψομαι]] : [[λαβεῖν]] anzusehen. — Auch das Germanische hat mehrere Nomina bewahrt, z. B. ahd. ''zangar'' [[beißend]], [[scharf]], ''zanga'', anord. ''tǫng'' [[Zange]]; hierher noch alb. ''danë'' [[Zange]] aus *''donḱ''-''nā'' (vgl. Mann Lang. 28, 40).<br />'''Page''' 1,343-344