πρόξενος: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Line 16: Line 16:
|btext=ου (ὁ, ἡ)<br />proxène :<br /><b>1</b> hôte public, <i>titre d'honneur décerné à des Grecs ou à des étrangers qui avaient rendu service à une Cité</i>;<br /><b>2</b> <i>étranger résidant dans une cité et chargé, à titre honorifique, des intérêts de ses nationaux (à peu près comme nos consuls ou résidents)</i> ; patron, protecteur.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[ξένος]].
|btext=ου (ὁ, ἡ)<br />proxène :<br /><b>1</b> hôte public, <i>titre d'honneur décerné à des Grecs ou à des étrangers qui avaient rendu service à une Cité</i>;<br /><b>2</b> <i>étranger résidant dans une cité et chargé, à titre honorifique, des intérêts de ses nationaux (à peu près comme nos consuls ou résidents)</i> ; patron, protecteur.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[ξένος]].
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''πρόξενος''': Ἰων. [[πρόξεινος]], ὁ, (ἡ, ἐπὶ γυναικός, ἴδε κατωτ. ΙΙ)· ― ἐπὶ δημοσίου ξένου, [[δημόσιος]] φίλος, γενόμενος [[τοιοῦτος]] δι’ ἀποφάσεως τῆς πολιτείας, οἷος ἦτο Ἀλέξανδρος ὁ Α΄ τῆς Μακεδονίας τοῖς Ἀθηναίοις, Ἡρόδ. 8. 136, 143, πρβλ. Πινδ. Ι. 4. 13 (3. 26), κτλ.· [[ὡσαύτως]] Στράτων ὁ βασιλεὺς τῆς Σιδῶνος, Συλλ. Ἐπιγρ. 87, κτλ.· πρόξενοι καὶ πολῖται Λυσί. 179. 26. Ἡ [[λέξις]] ἐδήλου τὴν αὐτὴν σχέσιν μεταξὺ πόλεως καὶ πολίτου ξένης πόλεως ἣν ἡ [[λέξις]] [[ξένος]] ἐδήλου μεταξὺ πολιτῶν δύο διαφόρων [[πόλεων]]· (ἀλλ’ ἡ [[σχέσις]] μεταξὺ δύο [[πόλεων]] ἢ ἐθνῶν ἐδηλοῦτο καὶ διὰ τῆς λέξεως [[ξενία]], Ἡρόδ. 6. 21, πρβλ. Wachsm. Antiq. of Greece § 25). Σὺν τῷ χρόνῳ ἡ [[σχέσις]] αὕτη ἔλαβε χαρακτῆρα τυπικὸν καὶ «διπλωματικὸν» καὶ ὁ [[πρόξενος]] ἀπέλαυε τῶν προξενικῶν προνομίων ἐπὶ τῷ ὅρῳ νὰ ὑποδέχηται, ξενίζῃ καὶ περιποιῆται τοὺς πρέσβεις καὶ πολίτας τῆς πόλεως ἣν ἀντεπροσώπευεν, [[ὥστε]] οἱ πρόξενοι ὅμοιοι τρόπον τινὰ πρὸς τοὺς σημερινοὺς προξένους καὶ «πολιτικοὺς πράκτορας», ἂν καὶ ὁ [[πρόξενος]] ἦτο ἀείποτε [[μέλος]] τῆς ξένης πόλεως. Τὸ [[ἀξίωμα]] τοῦτο ἦτο πιθανῶς αὐθαίρετον (πρβλ. [[ἐθελοπρόξενος]], Θουκ. 3. 70), ἀλλὰ [[ταχέως]] ἤρξαντο νὰ δορίζωνται οἱ πρόξενοι· ὤφειλε δὲ ὁ [[πρόξενος]] τοσοῦτον νὰ ταυτίζῃ ἑαυτὸν μετὰ τῆς χώρας ἣν ἀντεπροσώπει, [[ὥστε]] αὕτη ἐγίνετο [[οὕτως]] εἰπεῖν δευτέρα [[αὐτοῦ]] [[πατρίς]], Πλάτ. Νόμ. 642Β. ― Ἐν Ἀθήναις καὶ ἄλλαις Ἑλληνικαῖς πόλεσιν ἑκάστη [[πολιτεία]] ἐξέλεγε τὸν ἑαυτῆς πρόξενον· ἐν Σπάρτῃ οἱ πρόξενοι διωρίζοντο ὑπὸ τῶν βασιλέων (Ἡρόδ. 6. 57) ἢ ὑπὸ τοῦ λαοῦ (Συλλ. Ἐπιγρ. 1335, Διογ. Λ. 2. 51). Ὡς παραδείγματα Ἀθηναίων προξένων ἐν ξέναις πολιτείαις εὑρίσκομεν τὸν Πίνδαρον ἐν Θήβαις, τὸν Θουκυδίδην ἐν Φαρσάλῳ, τὸν Δόξανδρον ἐν Μυτιλήνῃ, Ἰσοκρ. π. Ἀντιδ. § 179 = 166, Θουκ. 8. 92, Ἀριστ. Πολιτ. 5. 4, 6· πρβλ. Θουκ. 2. 29., 3. 2, Αἰσχίν. 90. 23, κτλ.· τῶν Σπαρτιατῶν δὲ προξένους ἐν Ἀθήναις τὸν Κίμωνα, τὸν Ἀλκιβιάδην, τὸν Καλλίαν, Ἀνδοκ. 23. 43, Θουκ. 5. 43, 6. 89, Ξεν. Ἑλλ. 5. 4, 22· [[οὕτως]] ἐν Ἀθήναις ὁ Νικίας ἦν [[πρόξενος]] τῶν Συρακοσίων, Διόδ. 13. 27· ὁ Δημοσθένης καὶ [[Θράσων]] τῶν Θηβαίων, Αἰσχίν. 46. 42 κἑξ., 73. 20· ἐν Σπάρτῃ ὁ Λίχας ἦτο [[πρόξενος]] τῶν Ἀργείων, Θουκ. 5. 76· ὁ Φάραξ τῶν Βοιωτῶν, Ξεν. Ἑλλ. 4. 5, 6· ὁ Κλέαρχος τῶν Βυζαντίων, [[αὐτόθι]] 1. 1, 35· Πολυδάμας τῶν Θεσσαλῶν, 6. 1, 4. Τύραννοι [[ὡσαύτως]] καὶ βαρβαρικαὶ πολιτεῖαι εἶχον τοὺς ἑαυτῶν προξένους, πρβλ. τὸν αὐτ. ἐν Ἀναβ. 5. 4, 2., 5. 6, 11. ― Ἐν Δελφοῖς φαίνεται ὅτι ὑπῆρχον ἐπίσημοι πρόξενοι μὴ ἀνήκοντες εἰς ὡρισμένας πολιτείας, Εὐρ. Ἴων 551, 1039, Ἀνδρ. 1003· πρβλ. τὸ Δελφοὶ ξεναγέται τοῦ Πινδ. ἐν Ν. 7. 63. Τὴν προξενίαν [[ἐνίοτε]] ἤσκουν ὁλόκληροι οἰκογένειαι καὶ κατήντησεν [[ἀξίωμα]] κληρονομικόν, Θουκ. 3. 2 καὶ 85., 5. 43, Ξεν. Συμπ. 8, 39. Οἱ πρόξενοι τῶν Ἀθηναίων εἶχον (ὡς γινώσκομεν) ἴδια προνόμια ὅτε ἐπεσκέπτοντο τὰς Ἀθήνας, [[οἷον]] ἰσοτέλειαν, προεδρίαν, κτλ., Δημ. 475. 10, Δείναρχ. 95 ἐν τέλ. ― Περὶ τῶν καθηκόντων αὐτῶν ἴδε Δημ. 1237. 17, πρβλ. Ἑρμάνν. Pol. Ant. § 116. 4, Ulrich de Proxenia (Berl. 1822), Meier de Pr. (Hal. 1843). 2) ἐν ἀρχαίᾳ ἐπιγραφῇ (Συλλ. Ἐπιγρ. 4) οἱ πρόξενοι φαίνεται ὅτι [[εἶναι]] δημόσιοι ὑπάλληλοι καταγράφοντες τὰς διαθήκας, Böckh σ. 12. ΙΙ. [[καθόλου]], προστάτης, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 419, 492, 919, 920, Ἀριστοφ. Θεσμ. 602, πρβλ. 576 φίλης γὰρ προξένου κατήνυσαν, κατώρθωσαν νὰ τύχωσι καλῆς ὑποδοχῆς, ὑπὸ τῆς Κλυταιμνήστρας [[δηλαδή]], ἀλλ’ ἡ ὑποκρυπτομένη [[ἔννοια]] [[εἶναι]], ὡς λέγει ὁ Σχολ., «ὅτι κατ’ ἐκείνης τὸν φόνον εἰργάσαντο», Σοφ. Ἠλ. 1451· προξένῳ χρῆσθαί τινι Εὐρ. Ἀποσπ. 716. 2) ὡς ἐπίθετ., βοηθός, [[ἐπίκουρος]], μετὰ γεν., [[τεῦχος]] πρ. εὐφραδίης Ἀνθ. Π. 1. 28, 4, πρβλ. Ἀλκίφρ. 3. 72. ― πρόξενϝος Kaib. ep. 119, 3.
|elnltext=πρόξενος -ου, ὁ, ἡ, Ion. πρόξεινος [πρό, ξενός] proxenos van officiële gastvriend van de stad bevriende relatie:. πρόξεινος... καὶ εὐεργέτης een bevriende relatie en weldoener (van de Atheners) Hdt. 8.136.1. burger die als beschermheer en zaakwaarnemer van vreemdelingen uit een bepaalde stad optreedt consul:. τῶν... Λακεδαιμονίων... πρέσβεις ἐτύγχανον Ἀθήνησιν ὄντες παρὰ Καλλιᾳ τῷ προξένῳ er waren juist gezanten van de Lacedaemoniërs in Athene, bij de proxenos (consul) Callias Xen. Hell. 5.4.22; ποῦ πρόξενοι; waar zijn de consuls? Aristoph. Av. 1021. alg. gastvriend, beschermer:. γενοῦ... πρόξενος wees onze beschermer Aeschl. Suppl. 419; φίλης... προξένου κατήνυσαν zij troffen een vriendelijke gastvrouw Soph. El. 1451.
}}
{{elru
|elrutext='''πρόξενος:''' ион. [[πρόξεινος]] ὁ и ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[проксен]] (лицо оказавшее гостеприимство гражданам другого государства и получавшее за это ряд привилегий от последнего) Pind., Her., Thuc., Xen., Plat. etc.;<br /><b class="num">2)</b> [[защитник]], [[заступник]] ([[Ἑρμῆς]] π. Aesch.);<br /><b class="num">3)</b> [[гостеприимный хозяин]] (ἡ [[φίλη]] π. Soph.).
}}
}}
{{Slater
{{Slater
Line 28: Line 31:
|lsmtext='''πρόξενος:''' Ιων. [[πρό]]-ξεινος, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[δημόσιος]] [[ξένος]], [[δημόσιος]] [[επισκέπτης]] ή [[φίλος]] με [[απόφαση]] της πολιτείας, όπως ήταν ο [[βασιλιάς]] της Μακεδονίας στους Αθηναίους (Αλέξανδρος Αʹ), σε Ηρόδ.· η [[λέξη]] δήλωνε την [[ίδια]] [[σχέση]] [[μεταξύ]] πολιτείας και ατόμου από [[άλλη]] πόλη, όπως η [[λέξη]] [[ξένος]], [[αλλά]] [[μεταξύ]] ατόμων από διαφορετικές πόλεις· ο [[πρόξενος]] απολάμβανε τα προνόμιά του με τον όρο να περιποιείται και να βοηθά τους πρέσβεις και τους πολίτες της πολιτείας που αυτός εκπροσωπούσε, έτσι ώστε οι <i>πρόξενοι</i> αντιστοιχούσαν στους σημερινούς προξένους, πράκτορες, υπουργούς, αρμοστές, παρόλο που ο [[πρόξενος]] ήταν πάντα [[μέλος]] ξένης πολιτείας·<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[προστάτης]], [[ευεργέτης]], σε Αισχύλ.· ως θηλ., [[προστάτιδα]], σε Σοφ.
|lsmtext='''πρόξενος:''' Ιων. [[πρό]]-ξεινος, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[δημόσιος]] [[ξένος]], [[δημόσιος]] [[επισκέπτης]] ή [[φίλος]] με [[απόφαση]] της πολιτείας, όπως ήταν ο [[βασιλιάς]] της Μακεδονίας στους Αθηναίους (Αλέξανδρος Αʹ), σε Ηρόδ.· η [[λέξη]] δήλωνε την [[ίδια]] [[σχέση]] [[μεταξύ]] πολιτείας και ατόμου από [[άλλη]] πόλη, όπως η [[λέξη]] [[ξένος]], [[αλλά]] [[μεταξύ]] ατόμων από διαφορετικές πόλεις· ο [[πρόξενος]] απολάμβανε τα προνόμιά του με τον όρο να περιποιείται και να βοηθά τους πρέσβεις και τους πολίτες της πολιτείας που αυτός εκπροσωπούσε, έτσι ώστε οι <i>πρόξενοι</i> αντιστοιχούσαν στους σημερινούς προξένους, πράκτορες, υπουργούς, αρμοστές, παρόλο που ο [[πρόξενος]] ήταν πάντα [[μέλος]] ξένης πολιτείας·<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[προστάτης]], [[ευεργέτης]], σε Αισχύλ.· ως θηλ., [[προστάτιδα]], σε Σοφ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''πρόξενος:''' ион. [[πρόξεινος]] ὁ и <br /><b class="num">1)</b> [[проксен]] (лицо оказавшее гостеприимство гражданам другого государства и получавшее за это ряд привилегий от последнего) Pind., Her., Thuc., Xen., Plat. etc.;<br /><b class="num">2)</b> [[защитник]], [[заступник]] ([[Ἑρμῆς]] π. Aesch.);<br /><b class="num">3)</b> [[гостеприимный хозяин]] (ἡ [[φίλη]] π. Soph.).
|lstext='''πρόξενος''': Ἰων. [[πρόξεινος]], , (, ἐπὶ γυναικός, ἴδε κατωτ. ΙΙ)· ― ἐπὶ δημοσίου ξένου, [[δημόσιος]] φίλος, γενόμενος [[τοιοῦτος]] δι’ ἀποφάσεως τῆς πολιτείας, οἷος ἦτο Ἀλέξανδρος ὁ Α΄ τῆς Μακεδονίας τοῖς Ἀθηναίοις, Ἡρόδ. 8. 136, 143, πρβλ. Πινδ. Ι. 4. 13 (3. 26), κτλ.· [[ὡσαύτως]] Στράτων ὁ βασιλεὺς τῆς Σιδῶνος, Συλλ. Ἐπιγρ. 87, κτλ.· πρόξενοι καὶ πολῖται Λυσί. 179. 26. Ἡ [[λέξις]] ἐδήλου τὴν αὐτὴν σχέσιν μεταξὺ πόλεως καὶ πολίτου ξένης πόλεως ἣν ἡ [[λέξις]] [[ξένος]] ἐδήλου μεταξὺ πολιτῶν δύο διαφόρων [[πόλεων]]· (ἀλλ’ ἡ [[σχέσις]] μεταξὺ δύο [[πόλεων]] ἢ ἐθνῶν ἐδηλοῦτο καὶ διὰ τῆς λέξεως [[ξενία]], Ἡρόδ. 6. 21, πρβλ. Wachsm. Antiq. of Greece § 25). Σὺν τῷ χρόνῳ ἡ [[σχέσις]] αὕτη ἔλαβε χαρακτῆρα τυπικὸν καὶ «διπλωματικὸν» καὶ ὁ [[πρόξενος]] ἀπέλαυε τῶν προξενικῶν προνομίων ἐπὶ τῷ ὅρῳ νὰ ὑποδέχηται, ξενίζῃ καὶ περιποιῆται τοὺς πρέσβεις καὶ πολίτας τῆς πόλεως ἣν ἀντεπροσώπευεν, [[ὥστε]] οἱ πρόξενοι ὅμοιοι τρόπον τινὰ πρὸς τοὺς σημερινοὺς προξένους καὶ «πολιτικοὺς πράκτορας», ἂν καὶ ὁ [[πρόξενος]] ἦτο ἀείποτε [[μέλος]] τῆς ξένης πόλεως. Τὸ [[ἀξίωμα]] τοῦτο ἦτο πιθανῶς αὐθαίρετον (πρβλ. [[ἐθελοπρόξενος]], Θουκ. 3. 70), ἀλλὰ [[ταχέως]] ἤρξαντο νὰ δορίζωνται οἱ πρόξενοι· ὤφειλε δὲ ὁ [[πρόξενος]] τοσοῦτον νὰ ταυτίζῃ ἑαυτὸν μετὰ τῆς χώρας ἣν ἀντεπροσώπει, [[ὥστε]] αὕτη ἐγίνετο [[οὕτως]] εἰπεῖν δευτέρα [[αὐτοῦ]] [[πατρίς]], Πλάτ. Νόμ. 642Β. ― Ἐν Ἀθήναις καὶ ἄλλαις Ἑλληνικαῖς πόλεσιν ἑκάστη [[πολιτεία]] ἐξέλεγε τὸν ἑαυτῆς πρόξενον· ἐν Σπάρτῃ οἱ πρόξενοι διωρίζοντο ὑπὸ τῶν βασιλέων (Ἡρόδ. 6. 57) ἢ ὑπὸ τοῦ λαοῦ (Συλλ. Ἐπιγρ. 1335, Διογ. Λ. 2. 51). Ὡς παραδείγματα Ἀθηναίων προξένων ἐν ξέναις πολιτείαις εὑρίσκομεν τὸν Πίνδαρον ἐν Θήβαις, τὸν Θουκυδίδην ἐν Φαρσάλῳ, τὸν Δόξανδρον ἐν Μυτιλήνῃ, Ἰσοκρ. π. Ἀντιδ. § 179 = 166, Θουκ. 8. 92, Ἀριστ. Πολιτ. 5. 4, 6· πρβλ. Θουκ. 2. 29., 3. 2, Αἰσχίν. 90. 23, κτλ.· τῶν Σπαρτιατῶν δὲ προξένους ἐν Ἀθήναις τὸν Κίμωνα, τὸν Ἀλκιβιάδην, τὸν Καλλίαν, Ἀνδοκ. 23. 43, Θουκ. 5. 43, 6. 89, Ξεν. Ἑλλ. 5. 4, 22· [[οὕτως]] ἐν Ἀθήναις ὁ Νικίας ἦν [[πρόξενος]] τῶν Συρακοσίων, Διόδ. 13. 27· ὁ Δημοσθένης καὶ [[Θράσων]] τῶν Θηβαίων, Αἰσχίν. 46. 42 κἑξ., 73. 20· ἐν Σπάρτῃ Λίχας ἦτο [[πρόξενος]] τῶν Ἀργείων, Θουκ. 5. 76· ὁ Φάραξ τῶν Βοιωτῶν, Ξεν. Ἑλλ. 4. 5, 6· ὁ Κλέαρχος τῶν Βυζαντίων, [[αὐτόθι]] 1. 1, 35· ὁ Πολυδάμας τῶν Θεσσαλῶν, 6. 1, 4. Τύραννοι [[ὡσαύτως]] καὶ βαρβαρικαὶ πολιτεῖαι εἶχον τοὺς ἑαυτῶν προξένους, πρβλ. τὸν αὐτ. ἐν Ἀναβ. 5. 4, 2., 5. 6, 11. ― Ἐν Δελφοῖς φαίνεται ὅτι ὑπῆρχον ἐπίσημοι πρόξενοι μὴ ἀνήκοντες εἰς ὡρισμένας πολιτείας, Εὐρ. Ἴων 551, 1039, Ἀνδρ. 1003· πρβλ. τὸ Δελφοὶ ξεναγέται τοῦ Πινδ. ἐν Ν. 7. 63. Τὴν προξενίαν [[ἐνίοτε]] ἤσκουν ὁλόκληροι οἰκογένειαι καὶ κατήντησεν [[ἀξίωμα]] κληρονομικόν, Θουκ. 3. 2 καὶ 85., 5. 43, Ξεν. Συμπ. 8, 39. Οἱ πρόξενοι τῶν Ἀθηναίων εἶχον (ὡς γινώσκομεν) ἴδια προνόμια ὅτε ἐπεσκέπτοντο τὰς Ἀθήνας, [[οἷον]] ἰσοτέλειαν, προεδρίαν, κτλ., Δημ. 475. 10, Δείναρχ. 95 ἐν τέλ. ― Περὶ τῶν καθηκόντων αὐτῶν ἴδε Δημ. 1237. 17, πρβλ. Ἑρμάνν. Pol. Ant. § 116. 4, Ulrich de Proxenia (Berl. 1822), Meier de Pr. (Hal. 1843). 2) ἐν ἀρχαίᾳ ἐπιγραφῇ (Συλλ. Ἐπιγρ. 4) οἱ πρόξενοι φαίνεται ὅτι [[εἶναι]] δημόσιοι ὑπάλληλοι καταγράφοντες τὰς διαθήκας, Böckh σ. 12. ΙΙ. [[καθόλου]], προστάτης, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 419, 492, 919, 920, Ἀριστοφ. Θεσμ. 602, πρβλ. 576 φίλης γὰρ προξένου κατήνυσαν, κατώρθωσαν νὰ τύχωσι καλῆς ὑποδοχῆς, ὑπὸ τῆς Κλυταιμνήστρας [[δηλαδή]], ἀλλ’ ἡ ὑποκρυπτομένη [[ἔννοια]] [[εἶναι]], ὡς λέγει ὁ Σχολ., «ὅτι κατ’ ἐκείνης τὸν φόνον εἰργάσαντο», Σοφ. Ἠλ. 1451· προξένῳ χρῆσθαί τινι Εὐρ. Ἀποσπ. 716. 2) ὡς ἐπίθετ., βοηθός, [[ἐπίκουρος]], μετὰ γεν., [[τεῦχος]] πρ. εὐφραδίης Ἀνθ. Π. 1. 28, 4, πρβλ. Ἀλκίφρ. 3. 72. ― πρόξενϝος Kaib. ep. 119, 3.
}}
{{elnl
|elnltext=πρόξενος -ου, ὁ, , Ion. πρόξεινος [πρό, ξενός] proxenos van officiële gastvriend van de stad bevriende relatie:. πρόξεινος... καὶ εὐεργέτης een bevriende relatie en weldoener (van de Atheners) Hdt. 8.136.1. burger die als beschermheer en zaakwaarnemer van vreemdelingen uit een bepaalde stad optreedt consul:. τῶν... Λακεδαιμονίων... πρέσβεις ἐτύγχανον Ἀθήνησιν ὄντες παρὰ Καλλιᾳ τῷ προξένῳ er waren juist gezanten van de Lacedaemoniërs in Athene, bij de proxenos (consul) Callias Xen. Hell. 5.4.22; ποῦ πρόξενοι; waar zijn de consuls? Aristoph. Av. 1021. alg. gastvriend, beschermer:. γενοῦ... πρόξενος wees onze beschermer Aeschl. Suppl. 419; φίλης... προξένου κατήνυσαν zij troffen een vriendelijke gastvrouw Soph. El. 1451.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj