LSJ

ὕβρις: Difference between revisions

Page Discussion

ὕβρις (view source)

Revision as of 13:01, 30 November 2022

No change in size ,  30 November 2022
m
Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}})" to "$3 $1$2"
m (Text replacement - "(sc. " to "(''sc.'' ")
m (Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}})" to "$3 $1$2")
Line 70: Line 70:
# Η λέξη '''ύβρις''' σε σχέση με τα '''συνώνυμά''' της αντιστοιχεί σε επίσημο, λόγιο επίπεδο λόγου.  
# Η λέξη '''ύβρις''' σε σχέση με τα '''συνώνυμά''' της αντιστοιχεί σε επίσημο, λόγιο επίπεδο λόγου.  
# Η λέξη '''ύβρις'''  χρησιμοποιείται σ΄όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, με την έννοια της υπέρμετρης αλαζονείας.  
# Η λέξη '''ύβρις'''  χρησιμοποιείται σ΄όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, με την έννοια της υπέρμετρης αλαζονείας.  
{{pape
|ptext=εως, ἡ (ὑπέρ), <i>das [[Hinausgehen]] über das [[rechte]] Maß</i>, also <i>[[übermütige]] [[Gewalttätigkeit]], jede [[Verletzung]] göttlicher und [[menschlicher]] [[Rechte]], die aus gesetzloser [[Übergewalt]], aus übertriebenem Kraftgefühl</i> (z.B. οἱ δ' ὕβρει εἴξαντες, ἐπισπόμενοι μένεϊ σφῷ <i>Od</i>. 14.262), oder <i>aus dem Übergewichte [[sinnlicher]] [[Triebe]], auch aus [[Trunkenheit]] entspringt</i>; Hom. in der <i>Od</i>. von dem gewalttätigen [[Frevel]] der [[Freier]], die des abwesenden [[Odysseus]] [[Vermögen]] [[verschwelgen]], vgl. 1.368, 4.321, 627; μνηστήρων, τῶν [[ὕβρις]] τε [[βίη]] τε σιδήρεον οὐρανὸν ἵκει, 15.329; <span class="ggns">Gegensatz</span> ist εὐνομίη, 17.487; und [[δίκη]], Hes. <i>O</i>. 215; – <i>[[Mißhandlung]], Il</i>. 1.203, 214; auch im plur., <i>[[übermütige]] [[Handlungen]]</i>; Pind. nennt [[personifiziert]] Ὕβριν Κόρου ματέρα θρασύμυθον, <i>Ol</i>. 13.10, und vrbdt [[ὕβρις]] [[νιν]] ὦρσεν εἰς αὐάταν, <i>P</i>. 2.28; auch κνωδάλων ὕβριν ὀρθίαν [[ὁρῶν]], ἄμυνεν, <i>P</i>. 10.36; <i>N</i>. 1.50; Tragg.; Eur. <i>Hipp</i>. 474 sagt λῆξον δ' ὑβρίζουσ'· οὐ γὰρ [[ἄλλο]] πλὴν [[ὕβρις]] τάδ' [[ἐστί]], κρείσσω δαιμόνων [[εἶναι]] θέλειν; ὕβρεις ὑβρίζειν, <i>Herc.Fur</i>. 741, <i>[[Bacch]]</i>. 247; ὕβρεως [[ἄποινα]] [[κἀθέων]] φρονημάτων, Aesch. <i>Pers</i>. 794; δυσσεβίας μὲν [[ὕβρις]] [[τέκος]], <i>Eum</i>. 506, und [[öfter]]; ταῦτ' οὐχ [[ὕβρις]] [[ἐστί]]; Ar. <i>Nub</i>. 1281; καὶ ὀλιγωρίη, Her. 1.106. – Übh. <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[σωφροσύνη]], wie Xen. <i>Cyr</i>. 8.4.14; bes. <i>[[Zügellosigkeit]] in sinnlichen [[Begierden]], [[Ausgelassenheit]]</i>; dah. auch <i>[[Entehrung]], [[Schändung]], [[Notzucht]] und [[Unzucht]]</i> überhaupt, bes. ὕβρεις παίδων, <i>Knabenschändung</i>, Isocr. 4.114, wie αἱ τῶν γυναικῶν ὕβρεις, Pol. 6.8.5, <i>stuprum</i>; vgl. γυναῖκας ἐλευθέρας δεῦρ' ἤγαγεν ἐφ' ὕβρει, Dem. 19.309; ἐφ' ὕβρει μισθοῦσθαί τινα, Aesch. 1.88; τὴν τοῦ σώματος ὕβριν πεπρακώς, 1.188; [[worauf]] sich ὁ ὕβρεως [[νόμος]] bezieht, 1.15, der aber auch [[allgemeiner]] jede gesetzwidrige, willkürliche, entehrende [[Behandlung]] eines [[freien]] Bürgers betrifft; nach Plat. <i>def</i>. 415e [[ὕβρις]] [[ἀδικία]] πρὸς ἀτιμίαν φέρουσα; mit [[ἀλαζονεία]] vrbdn, <i>Phaedr</i>. 253e; καὶ [[τρυφή]], <i>Gorg</i>. 525a; καὶ [[ἀκολασία]], <i>Rep</i>. III.403a; καὶ [[ἀναρχία]], VIII.560e; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[εὐνομία]], <i>Soph</i>. 216b; ὕβρεως [[γραφή]] und [[δίκη]], <i>Injurienklage</i>, Oratt.; vgl. z.B. Dem. 21.47, wo das [[Gesetz]] [[angeführt]] ist; καὶ ἀδικίαι, Pol. 10.37.8; ὕβρεις καὶ παρανομίαι, 11.6.7. – Von Tieren, <i>[[Ausgelassenheit]], [[Wildheit]]</i>, Her. 1.189; καὶ [[σκίρτημα]], Ael. <i>H.A</i>. 11.18; auch von leblosen Dingen, οἴνου [[ὕβρις]], <i>das Gähren und [[Brausen]] des Weins</i>, Ael. – Hes. <i>O</i>. 193 ist es als adj. mit [[ἀνήρ]] [[gebraucht]] = [[ὑβριστής]], dem [[δίκαιος]] und [[ἀγαθός]] entggstzt.
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''ὕβρις:'''<br /><b class="num">I</b> εως и εος, ион. ιος ἡ<br /><b class="num">1</b> [[наглость]], [[нахальство]], [[дерзость]], [[грубость]], [[глумление]]: ὕβρει Soph., δι᾽ ὕβριν и διὰ τὴν ὕβριν Dem., Xen., ἐφ᾽ ὕβρει Eur., εἰς ὕβριν Arst. или πρὸς ὕβριν Plut. из дерзости или в насмешку;<br /><b class="num">2</b> [[бесчинство]], [[насилие]], [[оскорбление]]: ὕβριν ὑβρίζειν εἴς τινα Eur. наносить кому-л. обиду; ὕβρεις τινός и εἴς τινα Isocr., Arst. насилия над кем-л.; ὕ. τοῦ σώματος Isocr. физическое насилие; ὕ. τινὸς εἴς τινα Eur. оскорбление, нанесенное кем-л. кому-л.; [[νόμος]] ὕβρεως Dem. закон против насилий; ὕβρεως [[γραφή]] или [[δίκη]] Isocr., Aeschin., Dem. иск о причинении насилия;<br /><b class="num">3</b> (о животных), [[строптивость]], [[горячность]], Pind., Her.;<br /><b class="num">4</b> [[ущерб]], [[вред]] NT.<br /><b class="num">II</b> ὁ Hes. = [[ὑβριστής]].
|elrutext='''ὕβρις:'''<br /><b class="num">I</b> εως и εος, ион. ιος ἡ<br /><b class="num">1</b> [[наглость]], [[нахальство]], [[дерзость]], [[грубость]], [[глумление]]: ὕβρει Soph., δι᾽ ὕβριν и διὰ τὴν ὕβριν Dem., Xen., ἐφ᾽ ὕβρει Eur., εἰς ὕβριν Arst. или πρὸς ὕβριν Plut. из дерзости или в насмешку;<br /><b class="num">2</b> [[бесчинство]], [[насилие]], [[оскорбление]]: ὕβριν ὑβρίζειν εἴς τινα Eur. наносить кому-л. обиду; ὕβρεις τινός и εἴς τινα Isocr., Arst. насилия над кем-л.; ὕ. τοῦ σώματος Isocr. физическое насилие; ὕ. τινὸς εἴς τινα Eur. оскорбление, нанесенное кем-л. кому-л.; [[νόμος]] ὕβρεως Dem. закон против насилий; ὕβρεως [[γραφή]] или [[δίκη]] Isocr., Aeschin., Dem. иск о причинении насилия;<br /><b class="num">3</b> (о животных), [[строптивость]], [[горячность]], Pind., Her.;<br /><b class="num">4</b> [[ущерб]], [[вред]] NT.<br /><b class="num">II</b> ὁ Hes. = [[ὑβριστής]].
Line 93: Line 96:
{{ntsuppl
{{ntsuppl
|ntstxt=péril, [[fortune]] de mer
|ntstxt=péril, [[fortune]] de mer
}}
{{pape
|ptext=εως, ἡ (ὑπέρ), <i>das [[Hinausgehen]] über das [[rechte]] Maß</i>, also <i>[[übermütige]] [[Gewalttätigkeit]], jede [[Verletzung]] göttlicher und [[menschlicher]] [[Rechte]], die aus gesetzloser [[Übergewalt]], aus übertriebenem Kraftgefühl</i> (z.B. οἱ δ' ὕβρει εἴξαντες, ἐπισπόμενοι μένεϊ σφῷ <i>Od</i>. 14.262), oder <i>aus dem Übergewichte [[sinnlicher]] [[Triebe]], auch aus [[Trunkenheit]] entspringt</i>; Hom. in der <i>Od</i>. von dem gewalttätigen [[Frevel]] der [[Freier]], die des abwesenden [[Odysseus]] [[Vermögen]] [[verschwelgen]], vgl. 1.368, 4.321, 627; μνηστήρων, τῶν [[ὕβρις]] τε [[βίη]] τε σιδήρεον οὐρανὸν ἵκει, 15.329; <span class="ggns">Gegensatz</span> ist εὐνομίη, 17.487; und [[δίκη]], Hes. <i>O</i>. 215; – <i>[[Mißhandlung]], Il</i>. 1.203, 214; auch im plur., <i>[[übermütige]] [[Handlungen]]</i>; Pind. nennt [[personifiziert]] Ὕβριν Κόρου ματέρα θρασύμυθον, <i>Ol</i>. 13.10, und vrbdt [[ὕβρις]] [[νιν]] ὦρσεν εἰς αὐάταν, <i>P</i>. 2.28; auch κνωδάλων ὕβριν ὀρθίαν [[ὁρῶν]], ἄμυνεν, <i>P</i>. 10.36; <i>N</i>. 1.50; Tragg.; Eur. <i>Hipp</i>. 474 sagt λῆξον δ' ὑβρίζουσ'· οὐ γὰρ [[ἄλλο]] πλὴν [[ὕβρις]] τάδ' [[ἐστί]], κρείσσω δαιμόνων [[εἶναι]] θέλειν; ὕβρεις ὑβρίζειν, <i>Herc.Fur</i>. 741, <i>[[Bacch]]</i>. 247; ὕβρεως [[ἄποινα]] [[κἀθέων]] φρονημάτων, Aesch. <i>Pers</i>. 794; δυσσεβίας μὲν [[ὕβρις]] [[τέκος]], <i>Eum</i>. 506, und [[öfter]]; ταῦτ' οὐχ [[ὕβρις]] [[ἐστί]]; Ar. <i>Nub</i>. 1281; καὶ ὀλιγωρίη, Her. 1.106. – Übh. <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[σωφροσύνη]], wie Xen. <i>Cyr</i>. 8.4.14; bes. <i>[[Zügellosigkeit]] in sinnlichen [[Begierden]], [[Ausgelassenheit]]</i>; dah. auch <i>[[Entehrung]], [[Schändung]], [[Notzucht]] und [[Unzucht]]</i> überhaupt, bes. ὕβρεις παίδων, <i>Knabenschändung</i>, Isocr. 4.114, wie αἱ τῶν γυναικῶν ὕβρεις, Pol. 6.8.5, <i>stuprum</i>; vgl. γυναῖκας ἐλευθέρας δεῦρ' ἤγαγεν ἐφ' ὕβρει, Dem. 19.309; ἐφ' ὕβρει μισθοῦσθαί τινα, Aesch. 1.88; τὴν τοῦ σώματος ὕβριν πεπρακώς, 1.188; [[worauf]] sich ὁ ὕβρεως [[νόμος]] bezieht, 1.15, der aber auch [[allgemeiner]] jede gesetzwidrige, willkürliche, entehrende [[Behandlung]] eines [[freien]] Bürgers betrifft; nach Plat. <i>def</i>. 415e [[ὕβρις]] [[ἀδικία]] πρὸς ἀτιμίαν φέρουσα; mit [[ἀλαζονεία]] vrbdn, <i>Phaedr</i>. 253e; καὶ [[τρυφή]], <i>Gorg</i>. 525a; καὶ [[ἀκολασία]], <i>Rep</i>. III.403a; καὶ [[ἀναρχία]], VIII.560e; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[εὐνομία]], <i>Soph</i>. 216b; ὕβρεως [[γραφή]] und [[δίκη]], <i>Injurienklage</i>, Oratt.; vgl. z.B. Dem. 21.47, wo das [[Gesetz]] [[angeführt]] ist; καὶ ἀδικίαι, Pol. 10.37.8; ὕβρεις καὶ παρανομίαι, 11.6.7. – Von Tieren, <i>[[Ausgelassenheit]], [[Wildheit]]</i>, Her. 1.189; καὶ [[σκίρτημα]], Ael. <i>H.A</i>. 11.18; auch von leblosen Dingen, οἴνου [[ὕβρις]], <i>das Gähren und [[Brausen]] des Weins</i>, Ael. – Hes. <i>O</i>. 193 ist es als adj. mit [[ἀνήρ]] [[gebraucht]] = [[ὑβριστής]], dem [[δίκαιος]] und [[ἀγαθός]] entggstzt.
}}
}}
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2867580"