3,277,119
edits
ἔμπυρος: Difference between revisions
m
LSJ1 replacement
m (LSJ1 replacement) |
|||
| (31 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=empyros | |Transliteration C=empyros | ||
|Beta Code=e)/mpuros | |Beta Code=e)/mpuros | ||
|Definition= | |Definition=ἔμπυρον, ([[πῦρ]])<br><span class="bld">A</span> [[in the fire]], [[on the fire]] or [[by the fire]], [[empyrus]], [[empyreus]], [[σκεύη]] ἔμπυρα = [[implement]]s used at the [[fire]], opp. [[ἄπυρος|ἄπυρα]], Pl.Lg.679a; ἡ ἔμπυρος [[τέχνη]] = the [[work]] of the [[forge]], [[smith]]'s [[art]], Id.Prt.321e (but in E.Ph.954, the [[art]] of divining by [[fire]], [[soothsaying]] [[trade]] (v. infr. ''III'')); [[χειρώνακτας|Χειρώνακτες]] Ael.NA2.31.<br><span class="bld">II</span> [[expose]]d to [[fire]] or [[sun]], [[burnt]], [[scathed]], [[νεκρός]] E.Ph.1186; [[roast]]ed, [[σάρξ]] AP6.89 (Maec.); [[fiery]] [[hot]], [[torrid]], Χώρα Str.16.1.10; [[ἀήρ]] Thphr. CP1.13.5; [ἡ ὥρα] [[ἐμπυρωτάτη]] ib.4; [[feverish]], Hp.Morb.2.40 ([[varia lectio|v.l.]] [[ἐμπύρετος]]); [[λοιμός|λοιμοί]] LXXAm.4.2; [[inflammatory]], of a [[bite]], Arist.Mir. 846b16; [[heated]], of a [[cautery]] [[iron]], PMed.Lond.155.3.2.<br><span class="bld">2</span> [[burning]], [[scorching]], [[ἠέλιος]] AP9.24 (Leon.): metaph. of persons, [[fiery]], Plu.Num.5. Adv. [[ἐμπύρως]] = [[ardently]], [[passionately]], [[with passion]] [[ἐρᾶν]] Poll.3.68.<br><span class="bld">3</span> [[lighted]], [[λαμπάς]] AP 6.100 (Crin.); [[βωμός]] ib.10.7 (Arch.).<br><span class="bld">III</span> [[of a burnt offering]] or [[for a burnt offering]], [[ὀρθοστάτης|ὀρθοστάται]] E.Hel.547.<br><span class="bld">2</span> as [[substantive]], [[ἔμπυρα]] (''[[sc.]]'' [[ἱερά]]), τά, [[burnt sacrifices]], opp. [[ἄπυρα]], Pi.O.8.3, cf. A.Ch.485 (prob.); δι' ἐμπύρων [[σπονδή|σπονδὰς]] [[καθεῖναι]] = to [[make]] [[libation]]s at the [[burnt]]-[[offering]]s, E. IA59 (hence [[ἔμπυρα]] are improperly used for [[σπονδαί]], S.El.405); [[κατάρα|κατάρας]] ἐπὶ ἐμπύρων [[ποιεῖσθαι]] = [[swear]] upon the [[sacrifice]], Plb.16.31.7, cf. App.Hisp.9; especially of [[burnt]]-[[offering]]s as used for purposes of [[divination]] (v. supr.''1''), S.Ant.1005; εἰς ἔμπυρ' ἦλθε E.IT16; also [[ἐμπύρους]] ἀκμάς Id.Ph.1255; ἔμπυρα σήματ' [[ἰδέσθαι]] A.R.1.145: rarely sg., [[ἔμπυρον]], τό, PMag.Osl.1.69, dub. sens. in PCair.Zen.14.17. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=(ἔμπῠρος) -ον<br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. ἐμπυρέστερος Mac.Aeg.<i>Serm</i>.C 7.5]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[expuesto al fuego]], [[quemado]], [[abrasado]] ἐς γῆν δ' ἔ. πίπτει [[νεκρός]] E.<i>Ph</i>.1186<br /><b class="num">•</b>[[asado]] [[σάρξ]] <i>AP</i> 6.89 (Maec.).<br /><b class="num">2</b> [[encendido]], [[que arde]] ἔμπυρα σήματ' A.R.1.145, [[λαμπάς]] <i>AP</i> 6.100 (Crin.), [[βωμός]] <i>AP</i> 10.7 (Arch.), cf. Luc.<i>Trag</i>.141, σέλας Hld.1.30.2, [[καπνός]] Nonn.<i>D</i>.23.271<br /><b class="num">•</b>[[incandescente]], [[candente]] τὸ [[καυτήριον]] <i>Chirurg.Fr.Pap</i>.3.3.1<br /><b class="num">•</b>medic., de pers. [[febril]] Hp.<i>Morb</i>.2.40.<br /><b class="num">3</b> [[que abrasa]], [[ardiente]], [[abrasador]] χώρα Str.16.1.10, Scymn.182, [[ἀήρ]] Thphr.<i>CP</i> 1.13.5, ἡ ὥρα Thphr.<i>CP</i> 1.13.4, ἄξονα δινήσας ἔμπυρον [[ἠέλιος]] <i>AP</i> 9.24 (Leon.), οὔτε τι λίην ψυχρὸς ... οὔτ' ἔ. Orph.<i>Fr</i>.160.4<br /><b class="num">•</b>fig. [[ἔρως]] Mac.Aeg.l.c., del [[carácter]], Plu.<i>Num</i>.5, [[ὄμμα]] <i>Orac.Sib</i>.6.28<br /><b class="num">•</b>[[que produce inflamación]] de la [[picadura]] de una [[serpiente]], Arist.<i>Mir</i>.846<sup>b</sup>16, de la [[hiedra]] ingerida con [[vino]], Plu.2.648b.<br /><b class="num">4</b> [[relativo a o propio del fuego]] ἔ. [[τέχνη]] = el [[arte]] del [[fuego]]</i>, e.e. piromancia</i>, [[adivinación]] por el [[fuego]]</i> E.<i>Ph</i>.954, ἡ ἔμπυρος [[τέχνη]] ἡ τοῦ Ἡφαίστου e.e. la [[forja]] de [[Hefesto]]</i> Pl.<i>Prt</i>.321e, οἱ χειρώνακτες οἱ ἔμπυροι los artesanos de la [[forja]]</i> Ael.<i>NA</i> 2.31<br /><b class="num">•</b>[[del fuego]] o [[del hogar]], [[que se pone al fuego]] [[σκεύη]] op. [[ἄπυρος]] Pl.<i>Lg</i>.679a, cf. <i>Plt</i>.287e.<br /><b class="num">II</b> subst. τὸ [[ἔμπυρον]]<br /><b class="num">1</b> en plu. [[ἔμπυρα]] = [[ofrendas o víctimas quemadas]] ἐμπύροις τεκμαιρόμενοι Pi.<i>O</i>.8.3, παρ' εὐδείπνοις ἔσῃ [[ἄτιμος]] ἐμπύροισι κνισωτοῖς χθονός = quedarás sin [[honra]] en los ricos festines con ofrendas humeantes ofrecidas a la [[tierra]]</i> A.<i>Ch</i>.485, τῷ φέρεις τάδ' ἔμπυρα S.<i>El</i>.405, δι' ἐμπύρων σπονδὰς καθεῖναι = hacer libaciones sobre ofrendas quemadas</i> E.<i>IA</i> 59, cf. S.<i>Ant</i>.1005, E.<i>Andr</i>.1113, <i>Hel</i>.547, κατάρας ἐπὶ τῶν ἐμπύρων ποιεῖσθαι Plb.16.31.7, cf. App.<i>Hisp</i>.9<br /><b class="num">•</b>[[fuegos sacrificiales]], [[sacrificio]] sobre el [[fuego]] ἐς ἔμπυρ' ἦλθε E.<i>IT</i> 16.<br /><b class="num">2</b> n. de diversos utensilios metálicos destinados a [[contener]] [[fuego]] o [[rescoldo]]s, esp. [[brasero]] o [[incensario]], <i>SB</i> 16505.23 (III a.C.), <i>Ath.Askl</i>.4.117 (III a.C.), <i>IPorto</i> 13.5 (II d.C.), <i>MAMA</i> 9.37 (Ezanos I/II d.C.), parte de una [[ἐσχαρίς]] <i>IG</i> 11(2).161B.102 (Delos III a.C.), οἱ τὰ ἔμπυρα βαστάζοντες en cultos mistéricos <i>SEG</i> 29.1205.10 (Sardes IV d.C.).<br /><b class="num">3</b> mág. [[fórmula]], [[encantamiento]], [[hechizo de fuego]] ἔ. ἐπὶ θείου ἀπύρου <i>PMag</i>.63.295, cf. 7.295.<br /><b class="num">III</b> adv. [[ἐμπύρως]] fig. [[ardiente]], [[apasionadamente]] [[ἐμπύρως]] ἔχειν Poll.3.68, αἱ (ψυχαὶ) [[ἐμπύρως]] ... τὴν ἀγάπην πρὸς κύριον ἔχουσαι Mac.Aeg.<i>Hom</i>.10.2. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0818.png Seite 818]] im Feuer; – a) von Pind. an, Brandopfer, aus deren Flamme geweissagt wird, ἐμπύροις τεκμαίρεσθαι Ol. 8, 3, vgl. I. 3, 87; so Soph. El. 397 Ant. 992, wo das Verfahren ausführlicher erwähnt ist (B. A. 247 αἱ διὰ πυρὸς θυσίαι; VLL. τὰ καιόμενα [[ἱερά]]; bei Dion. Hal. 2, 25 [[ἔμπυρος]] [[θυσία]]); ἐμπύρων εἶδες φλόγα Eur. Suppl. 167; dah. δι' ἐμπύρων σπονδὰς καθεῖναι I. A. 59; ἔμπυρα σήματ' ἰδέσθαι Ap. Rh. 1, 145; in später Prosa: κατάρας ἐπὶ τῶν ἐμπύρων ποιεῖσθαι Pol. 16, 31, 7; ὁρκωθῆναι ἐπὶ ἐμπ. App. Hisp. 9, 1 u. A. So auch ἡ [[ἔμπυρος]] [[τέχνη]] Eur. Phoen. 954; [[βωμός]], auf dem Opferfeuer brennt, Archi. 16 (X, 7). – b) Alles, was am oder im Feuer gearbeitet wird, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0818.png Seite 818]] im Feuer; – a) von Pind. an, Brandopfer, aus deren Flamme geweissagt wird, ἐμπύροις τεκμαίρεσθαι Ol. 8, 3, vgl. I. 3, 87; so Soph. El. 397 Ant. 992, wo das Verfahren ausführlicher erwähnt ist (B. A. 247 αἱ διὰ πυρὸς θυσίαι; VLL. τὰ καιόμενα [[ἱερά]]; bei Dion. Hal. 2, 25 [[ἔμπυρος]] [[θυσία]]); ἐμπύρων εἶδες φλόγα Eur. Suppl. 167; dah. δι' ἐμπύρων σπονδὰς καθεῖναι I. A. 59; ἔμπυρα σήματ' ἰδέσθαι Ap. Rh. 1, 145; in später Prosa: κατάρας ἐπὶ τῶν ἐμπύρων ποιεῖσθαι Pol. 16, 31, 7; ὁρκωθῆναι ἐπὶ ἐμπ. App. Hisp. 9, 1 u. A. So auch ἡ [[ἔμπυρος]] [[τέχνη]] Eur. Phoen. 954; [[βωμός]], auf dem Opferfeuer brennt, Archi. 16 (X, 7). – b) Alles, was am oder im Feuer gearbeitet wird, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἄπυρος]]; Plat. Polit. 287 e; ἔμπυρα σκεύη Legg. III, 679 a; [[τέχνη]] τοῦ Ἡφαίστου, Kunst der Feuerarbeiter, Prot. 321 e. Bei Eur. Phoen. 1186, [[ἔμπυρος]] πίπτει [[νεκρός]], = durch den Blitz verbrannt. Auch = brennend, ὀρθοστάται Eur. Hel. 547; [[λαμπάς]] Ep. ad. 123 (VI, 100); [[ἠέλιος]] Leon. Tar. 49 (IX, 24); gekocht, gebraten, [[σάρξ]] Qu. Haec. 8 (VI, 89). Der Sonne ausgesetzt, heiß, Theophr. öfter, [[χώρα]] Strab.; [[ὁδοιπορία]] D. Sic. 19, 19; übertr., feurig, καὶ ἀκμάζων [[βασιλεύς]] Plut. Num. 5. – c) an Fieberhitze leidend, Medic. – Adv. [[ἐμπύρως]], feurig, ἐρᾶν Poll. 3, 68. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[qui est en feu]] ; brûlant, ardent, torride;<br /><b>2</b> [[qui est dans]] <i>ou</i> sur le feu, qu'on fait brûler <i>en parl. de victimes</i> ; τὰ ἔμπυρα sacrifices par le feu ; sacrifice <i>en gén.</i> ; feu d'un sacrifice.<br />'''Étymologie:''' [[ἐν]], [[πῦρ]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἔμπῠρος:'''<br /><b class="num">1</b> [[употребляемый для огня]], т. е. [[огнеупорный]] ([[σκεύη]] Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[горящий]], [[объятый огнем]] ([[βωμός]], [[λαμπάς]] Anth.);<br /><b class="num">3</b> [[огненный]], [[огневой]]: ἔ. [[τέχνη]] τοῦ Ἡφαίστου Plat. кузнечное искусство Гефеста (ср. 7);<br /><b class="num">4</b> [[палящий]], [[знойный]] ([[ἠέλιος]] Anth.);<br /><b class="num">5</b> [[совершаемый под палящим солнцем]] ([[ὁδοιπορία]] Diod.);<br /><b class="num">6</b> [[сжигаемый на жертвеннике]], т. е. [[жертвенный]] (ὀρθοστάται Eur.);<br /><b class="num">7</b> [[связанный с огненным жертвоприношением]], т. е. [[прорицательский]]: ἐμπύρῳ [[χρῆσθαι]] τέχνῃ Eur. - гадать по пламени горящей жертвы (ср. 3);<br /><b class="num">8</b> [[приготовленный на огне]] (вареный или жареный) ([[σάρξ]] Anth.);<br /><b class="num">9</b> [[пораженный]] (небесным) [[огнем]], [[обожженный]], [[обгорелый]] ([[νεκρός]] Eur.);<br /><b class="num">10</b> [[обжигающий]], [[жгучий]] ([[δῆγμα]] Arst.);<br /><b class="num">11</b> [[пламенный]], [[пылкий]] (ἔ. καὶ ἀκμάζων Plut.). - см. тж. [[ἔμπυρα]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἔμπῠρος''': -ον, (πῦρ) ὁ ἐν τῷ πυρὶ ἢ παρὰ τὸ πῦρ, σκεύη ἔμπυρα, σκεύη τιθέμενα ἐπὶ τοῦ [[πυρός]], ἢ ἐν χρήσει περὶ τὸ πῦρ, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἄπυρα, Πλάτ. Νόμ. 679Α˙ ἡ ἔμπ. [[τέχνη]], ἡ [[τέχνη]] τοῦ σιδηρουργοῦ ἢ χαλκέος, ὁ αὐτ. Πρωτ. 321Ε (ἀλλ’ ἐν Εὐρ. Φοιν. 954, ἡ [[τέχνη]] τῆς διὰ πυρὸς μαντείας, ἴδε κατωτέρω ΙΙΙ). ΙΙ. [[πυρίκαυστος]], εἰς γῆν δ’ [[ἔμπυρος]] πίπτει [[νεκρός]], «πεπυρακτωμένος» (Σχόλ.), Εὐρ. Φοίν. 1186˙ σάρκα... ἔμπυρον Ἀνθ. Π. 6. 89˙ [[σφόδρα]] [[θερμός]], [[καυματηρός]], διακεκαυμένος, [[χώρα]] Στράβων 740˙ ἀὴρ Θεοφρ. π. Φυτ. Αἰ. 1. 13, 5˙ ἡ ὥρα ἐμπυρωτάτη ὁ αὐτ. π. Φυτ. Αἰτ. 1. 13, 4˙ [[πυρετώδης]], Ἱππ. 423. 27˙ φλεγμαίνων, πεφλογισμένος, ἐπὶ ἕλκους, Ἀριστ. π. Θαυμ. 164. 2˙ καίων, κατακαίων, [[ἠέλιος]] Ἀνθ. Π. 9. 24: - μεταφ., ἐπὶ ἀνθρώπων, [[ὀξύς]], [[ὁρμητικός]], [[σφοδρός]], Πλουτ. Νουμ. 5. 3) ἀνημμένος, λαμπὰς Ἀνθ. Π. 6. 100˙ βωμὸς [[αὐτόθι]] 10. 7. ΙΙΙ. ὁ ἀνήκων ἢ [[ἁρμόδιος]] εἰς θυσίαν διὰ [[πυρός]], ὀρθοστάται Εὐρ. Ἑλ. 547. 2) ὡς οὐσιαστ., ἔμπυρα (ἐνν. [[ἱερά]]), τά, αἱ διὰ πυρὸς θυσίαι, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὰ ἄπυρα, Πινδ. Ο. 8. 4˙ δι’ ἐμπύρων σπονδὰς καθεῖναι, ποιεῖν σπονδὰς ἐπὶ ἐμπύρων θυσιῶν, Εὐρ. Ἰ. Α. 59˙ [[ἐντεῦθεν]] ἔμπυρα κεῖται καταχρηστικῶς ἀντὶ τοῦ σπονδαί, Σοφ. Ἠλ. 405)˙ κατάρας ποιεῖσθαι ἐπὶ ἐμπύρων, ἐκφέρειν κατάρας καιομένου τοῦ θύματος, Πολύβ. 16. 31, 7, Ἀππ. Ἱβηρ. 9˙ πρβλ. Λίβ. 21. 1, Οὐεργ. Αἰν. 12. 201: - ἰδίως ἐπὶ θυσιῶν διὰ [[πυρός]], ὧν ἐγίνετο [[χρῆσις]] πρὸς μαντικοὺς σκοποὺς (ἴδε ἀνωτέρω), Σοφ. Ἀντ. 1005 κἑξ., Εὐρ. Φοίν. 1255 (ἴδε ἐν λ. [[ῥῆξις]])˙ εἰς ἔμπυρ’ ἐλθεῖν Εὐρ. Ι. Τ. 16˙ οὕτω καί, ἔμπυρα σήματ’ ἰδέσθαι Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 145˙ - περὶ τοῦ ἐν Αἰσχύλ. Χο. 485, ἐμπύροισι κνισωτοῖς χθονός, ἴδε τὴν λέξιν [[εὔδειπνος]]. | |lstext='''ἔμπῠρος''': -ον, (πῦρ) ὁ ἐν τῷ πυρὶ ἢ παρὰ τὸ πῦρ, σκεύη ἔμπυρα, σκεύη τιθέμενα ἐπὶ τοῦ [[πυρός]], ἢ ἐν χρήσει περὶ τὸ πῦρ, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἄπυρα, Πλάτ. Νόμ. 679Α˙ ἡ ἔμπ. [[τέχνη]], ἡ [[τέχνη]] τοῦ σιδηρουργοῦ ἢ χαλκέος, ὁ αὐτ. Πρωτ. 321Ε (ἀλλ’ ἐν Εὐρ. Φοιν. 954, ἡ [[τέχνη]] τῆς διὰ πυρὸς μαντείας, ἴδε κατωτέρω ΙΙΙ). ΙΙ. [[πυρίκαυστος]], εἰς γῆν δ’ [[ἔμπυρος]] πίπτει [[νεκρός]], «πεπυρακτωμένος» (Σχόλ.), Εὐρ. Φοίν. 1186˙ σάρκα... ἔμπυρον Ἀνθ. Π. 6. 89˙ [[σφόδρα]] [[θερμός]], [[καυματηρός]], διακεκαυμένος, [[χώρα]] Στράβων 740˙ ἀὴρ Θεοφρ. π. Φυτ. Αἰ. 1. 13, 5˙ ἡ ὥρα ἐμπυρωτάτη ὁ αὐτ. π. Φυτ. Αἰτ. 1. 13, 4˙ [[πυρετώδης]], Ἱππ. 423. 27˙ φλεγμαίνων, πεφλογισμένος, ἐπὶ ἕλκους, Ἀριστ. π. Θαυμ. 164. 2˙ καίων, κατακαίων, [[ἠέλιος]] Ἀνθ. Π. 9. 24: - μεταφ., ἐπὶ ἀνθρώπων, [[ὀξύς]], [[ὁρμητικός]], [[σφοδρός]], Πλουτ. Νουμ. 5. 3) ἀνημμένος, λαμπὰς Ἀνθ. Π. 6. 100˙ βωμὸς [[αὐτόθι]] 10. 7. ΙΙΙ. ὁ ἀνήκων ἢ [[ἁρμόδιος]] εἰς θυσίαν διὰ [[πυρός]], ὀρθοστάται Εὐρ. Ἑλ. 547. 2) ὡς οὐσιαστ., ἔμπυρα (ἐνν. [[ἱερά]]), τά, αἱ διὰ πυρὸς θυσίαι, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὰ ἄπυρα, Πινδ. Ο. 8. 4˙ δι’ ἐμπύρων σπονδὰς καθεῖναι, ποιεῖν σπονδὰς ἐπὶ ἐμπύρων θυσιῶν, Εὐρ. Ἰ. Α. 59˙ [[ἐντεῦθεν]] ἔμπυρα κεῖται καταχρηστικῶς ἀντὶ τοῦ σπονδαί, Σοφ. Ἠλ. 405)˙ κατάρας ποιεῖσθαι ἐπὶ ἐμπύρων, ἐκφέρειν κατάρας καιομένου τοῦ θύματος, Πολύβ. 16. 31, 7, Ἀππ. Ἱβηρ. 9˙ πρβλ. Λίβ. 21. 1, Οὐεργ. Αἰν. 12. 201: - ἰδίως ἐπὶ θυσιῶν διὰ [[πυρός]], ὧν ἐγίνετο [[χρῆσις]] πρὸς μαντικοὺς σκοποὺς (ἴδε ἀνωτέρω), Σοφ. Ἀντ. 1005 κἑξ., Εὐρ. Φοίν. 1255 (ἴδε ἐν λ. [[ῥῆξις]])˙ εἰς ἔμπυρ’ ἐλθεῖν Εὐρ. Ι. Τ. 16˙ οὕτω καί, ἔμπυρα σήματ’ ἰδέσθαι Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 145˙ - περὶ τοῦ ἐν Αἰσχύλ. Χο. 485, ἐμπύροισι κνισωτοῖς χθονός, ἴδε τὴν λέξιν [[εὔδειπνος]]. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-η, -ο (AM [[ἔμπυρος]], -ον)<br />ο υπερβολικά [[θερμός]], πολύ [[ζεστός]] (α. | |mltxt=-η, -ο (AM [[ἔμπυρος]], -ον)<br />ο υπερβολικά [[θερμός]], πολύ [[ζεστός]] (α. «πλεῖστον τοῦ θέρους [[ἔμπυρος]] οὖσα ἡ [[χώρα]] καὶ καυματηρά», <b>Στράβ.</b><br />β. «ὑπὸ τῆς ἐμπύρου ἀγάπης»)<br /><b>μσν.</b><br />αναμμένος («[[λαμπάδα]] ἔμπυρον», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για σκεύη) αυτός που τοποθετείται [[πάνω]] ή [[κοντά]] στη [[φωτιά]] («σκευῶν ἐμπύρων τε καὶ ἀπύρων εὐπόρουν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> πυρακτωμένος<br /><b>3.</b> [[ψητός]], ψημένος<br /><b>4.</b> (για [[δάγκωμα]] ή [[τσίμπημα]]) αυτός που προκαλεί [[φλόγωση]]<br /><b>5.</b> [[εμπύρετος]]<br /><b>6.</b> αυτός που καίει, που κατακαίει<br /><b>7.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[βίαιος]], [[ευερέθιστος]], [[οξύθυμος]]<br /><b>8.</b> ο [[κατάλληλος]] για [[θυσία]] [[πάνω]] στη [[φωτιά]]<br /><b>9.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τὰ ἔμπυρα</i><br />α) (ενν. <i>ιερά</i>) σφάγια ζώων που θυσιάζονται, που καίγονται στον βωμό («κατάρας ἐπὶ ἐμπύρων ποιεῖσθαι», Πολύβ.) β) θυσίες [[πάνω]] στη [[φωτιά]] για μαντικούς σκοπούς<br />γ) «ἔμπυρα σήματα» — τα μαντεύματα που προέρχονται από τις θυσίες (Απολλ. Ρόδ.)<br />δ) «δι' ἐμπύρων σπονδὰς [[καθίημι]]» — [[κάνω]] σπονδές με έμπυρα <b>(Ευριπ.)</b><br /><b>10.</b> <b>φρ.</b> «ἡ [[ἔμπυρος]] [[τέχνη]]» (<b>Πλάτ.</b>)<br />α) η [[τέχνη]] του σιδηρουργού ή του [[χαλκέα]]<br />β) η [[τέχνη]] της μαντείας με τη [[φωτιά]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>εμπύρως</i><br /><b>1.</b> θερμώς, καυστικώς, διαπύρως<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> ορμητικά, εμπαθώς («ἐρᾱν ἐμπύρως», Νικ.Χων.). | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἔμπῠρος:''' -ον (ἐν, [[πῦρ]]),·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που βρίσκεται μέσα στη [[φωτιά]], ἡ ἔμπ. [[τέχνη]], η [[τέχνη]] του σιδηρουργού, σε Πλάτ.· επίσης, η [[τέχνη]] της πυρομαντείας, σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> εκτεθειμένος σε [[φωτιά]] ή σε ήλιο, καμένος, καψαλισμένος, φλογισμένος, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[φλογερός]], λέγεται για τον ήλιο, σε Ανθ.<br /><b class="num">3.</b> αναμμένος, λέγεται για [[λάμπα]], στον ίδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> αυτός που ανήκει ή που ταιριάζει σε [[θυσία]] με [[φωτιά]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> ως ουσ., <i>ἔμπυρα</i> (ενν. [[ἱερά]]), <i>τά</i>, οι θυσίες της φωτιάς, σε Σοφ., Ευρ. | |lsmtext='''ἔμπῠρος:''' -ον (ἐν, [[πῦρ]]),·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που βρίσκεται μέσα στη [[φωτιά]], ἡ ἔμπ. [[τέχνη]], η [[τέχνη]] του σιδηρουργού, σε Πλάτ.· επίσης, η [[τέχνη]] της πυρομαντείας, σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> εκτεθειμένος σε [[φωτιά]] ή σε ήλιο, καμένος, καψαλισμένος, φλογισμένος, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[φλογερός]], λέγεται για τον ήλιο, σε Ανθ.<br /><b class="num">3.</b> αναμμένος, λέγεται για [[λάμπα]], στον ίδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> αυτός που ανήκει ή που ταιριάζει σε [[θυσία]] με [[φωτιά]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> ως ουσ., <i>ἔμπυρα</i> (ενν. [[ἱερά]]), <i>τά</i>, οι θυσίες της φωτιάς, σε Σοφ., Ευρ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=ἔμ-πῠρος, ον <i>adj</i> [ἐν, πῦρ]<br /><b class="num">I.</b> in the [[fire]], ἡ ἔμπ. [[τέχνη]] the [[work]] of the [[fire]], the [[forge]], Plat.; also the art of divining by [[fire]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> [[exposed]] to [[fire]] or sun, scorched, [[burnt]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> [[burning]], [[fiery]], of the sun, Anth.<br /><b class="num">3.</b> lighted, of a [[lamp]], Anth.<br /><b class="num">III.</b> of or for a [[burnt]]-[[offering]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> as | |mdlsjtxt=ἔμ-πῠρος, ον <i>adj</i> [ἐν, πῦρ]<br /><b class="num">I.</b> in the [[fire]], ἡ ἔμπ. [[τέχνη]] the [[work]] of the [[fire]], the [[forge]], Plat.; also the art of divining by [[fire]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> [[exposed]] to [[fire]] or sun, scorched, [[burnt]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> [[burning]], [[fiery]], of the sun, Anth.<br /><b class="num">3.</b> lighted, of a [[lamp]], Anth.<br /><b class="num">III.</b> of or for a [[burnt]]-[[offering]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> as [[substantive]], ἔμπυρα (''[[sc.]]'' [[ἱερά]]), τά, [[burnt]] sacrifices, Soph., Eur. | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[burnt up]], [[charred]] | |woodrun=[[burnt up]], [[charred]] | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx=Burmese: ဖျား; Catalan: febril; Czech: horečnatý; Danish: febril, febersyg, feberhed, feber-; Dutch: koortsig; French: fiévreux; German: [[fiebrig]], [[febril]], [[fieberhaft]]; Greek: [[εμπύρετος]]; Ancient Greek: [[πυρετώδης]], [[ἔκπυρος]], [[ἔμπυρος]], [[διάπυρος]], [[ἐνδόπυρος]]; Irish: fiabhrasach; Italian: [[febbricoso]]; Latin: [[febriculentus]]; Maori: tūhauwiri; Norwegian Bokmål: febril; Nynorsk: febril; Plautdietsch: feebrich; Portuguese: febril; Spanish: [[febril]]; Welsh: poeth | |||
}} | }} | ||