πρόληψις: Difference between revisions

m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([\p{Cyrillic}\s]+), ([\p{Cyrillic}\s]+), ([\p{Cyrillic}\s]+) ([a-zA-Z:\(])" to "$1 $2, $3, $4 $5")
m (LSJ1 replacement)
 
(10 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=prolipsis
|Transliteration C=prolipsis
|Beta Code=pro/lhyis
|Beta Code=pro/lhyis
|Definition=εως, ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[preconception]], [[mental picture]] or [[scheme]] into which experience is fitted, εἰς τὴν πρόληψιν [[ἐναρμόττω|ἐναρμόττειν]] <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Sent.</span>37</span>, cf.<span class="bibl">38</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ep.</span>1p.24U.</span>(pl.), <span class="bibl"><span class="title">Ep.</span>3p.60U.</span>(pl.), <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>255</span>, <span class="bibl"><span class="title">Nat.</span>28.4</span> (<span class="bibl">p.7</span> V., pl.); also in Stoic. philos., ἔμφυτοι π. <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.3.17</span>, al.; <b class="b3">κοινὴ πρόληψις τῶν ἀνθρώπων</b> Id.ib.<span class="bibl">2.286</span>, al., cf. <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>1.22</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in common use, [[previous notion]] or [[conception]], <span class="bibl">Plb.8.27.1</span>; πρόληψιν ἔχειν πάντων ἀδύνατον <span class="bibl">Id.10.43.8</span>, cf. <span class="bibl">A.D.<span class="title">Conj.</span>247.22</span>, al., <span class="bibl"><span class="title">PFay.</span>124.16</span> (ii A.D., <b class="b3">-λημψ-</b>). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Rhet., [[anticipation]], ὑπονοίας <span class="bibl">Hermog.<span class="title">Meth.</span>10</span>: generally, <span class="bibl">Ph.1.425</span>; ζῴων ἐνίοις σεισμῶν καὶ ὑετῶν ἐμπέφυκε π. <span class="bibl">Iamb.<span class="title">Myst.</span>3.26</span>; ἐν προλήψει γεγονέναι <span class="bibl">Philum.<span class="title">Ven.</span>4.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> simply, [[taking beforehand]], [[ὅρκου]], [[μισθοῦ]], <span class="bibl">Hld.4.18</span>,<span class="bibl">5.8</span>.</span>
|Definition=-εως, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[preconception]], [[mental picture]] or [[scheme]] into which experience is fitted, εἰς τὴν πρόληψιν [[ἐναρμόττω|ἐναρμόττειν]] Epicur.''Sent.''37, cf.38, ''Ep.''1p.24U.(pl.), ''Ep.''3p.60U.(pl.), ''Fr.''255, ''Nat.''28.4 (p.7 V., pl.); also in Stoic. philos., ἔμφυτοι π. Chrysipp.Stoic.3.17, al.; <b class="b3">κοινὴ πρόληψις τῶν ἀνθρώπων</b> Id.ib.2.286, al., cf. Arr.''Epict.''1.22.<br><span class="bld">2</span> in common use, [[previous notion]] or [[previous conception]], Plb.8.27.1; πρόληψιν ἔχειν πάντων ἀδύνατον Id.10.43.8, cf. A.D.''Conj.''247.22, al., ''PFay.''124.16 (ii A.D., πρόλημψις).<br><span class="bld">II</span> Rhet., [[anticipation]], ὑπονοίας Hermog.''Meth.''10: generally, Ph.1.425; ζῴων ἐνίοις σεισμῶν καὶ ὑετῶν ἐμπέφυκε π. Iamb.''Myst.''3.26; ἐν προλήψει γεγονέναι Philum.''Ven.''4.5.<br><span class="bld">III</span> simply, [[taking beforehand]], [[ὅρκος|ὅρκου]], [[μισθός|μισθοῦ]], Hld.4.18,5.8.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0733.png Seite 733]] ἡ, das Vorher-, Voraus-, Vorwegnehmen; bes. im Geiste, allgemeine, dunkle Vorstellung, Vorherahnen, κατὰ τὴν τῶν νεανίσκων πρόληψιν, Pol. 8, 29, 1; πρόληψιν ἔχειν τινός, Etwas vorhersehen, muthmaßen, 10, 43, 8, u. öfter. – Bei Epicur. eine durch die Sinne erhaltene Vorstellung; Plut. plac. phil. 4, 11, bei Arrian. übh. der Begriff. – In der Musik wie [[προλημματισμός]], eine eigene Modulation der Stimme, vgl. Anonym. Bellerm. de music. 4.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0733.png Seite 733]] ἡ, das Vorher-, Voraus-, Vorwegnehmen; bes. im Geiste, allgemeine, dunkle Vorstellung, Vorherahnen, κατὰ τὴν τῶν νεανίσκων πρόληψιν, Pol. 8, 29, 1; πρόληψιν ἔχειν τινός, Etwas vorhersehen, muthmaßen, 10, 43, 8, u. öfter. – Bei Epicur. eine durch die Sinne erhaltene Vorstellung; Plut. plac. phil. 4, 11, bei Arrian. übh. der Begriff. – In der Musik wie [[προλημματισμός]], eine eigene Modulation der Stimme, vgl. Anonym. Bellerm. de music. 4.
}}
{{bailly
|btext=εως (ἡ) :<br />action de prendre d'avance ; <i>t. de philos.</i> la notion acquise par les sens, <i>chez les Épicuriens</i> ; <i>p. ext.</i> notion antérieure à toute perception par les sens <i>ou</i> [[à toute éducation de l'esprit]], [[idée innée]].<br />'''Étymologie:''' [[προλαμβάνω]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''πρόληψις''': ἡ, ἡ ἐκ τῶν προτέρων [[ἀντίληψις]], οἵα κατὰ τοὺς Στωϊκοὺς ἐξ ἀρχῆς ἐνεφυτεύθη εἰς τὸν ἀνθρώπινον νοῦν, [[ἔννοια]] φυσικὴ τοῦ [[καθόλου]] Χρύσιππ. παρὰ Διογ. Λ. 7. 54· κατὰ πρόληψιν ἐννοεῖσθαι Ἐπίκουρ. [[αὐτόθι]] 10. 33, πρβλ. Κικ. Ν. D. 1. 16 καὶ 17· αἱ ἔμφυτοι πρ. Πλούτ. 2. 1041Ε, 1042Α· ἑρμηνεύεται δὲ ὑπὸ τοῦ Κικέρωνος διὰ τῶν λ. notio, antipatio, praenotio, πρβλ. Ἀρρ. Ἐπίκτ. 1. 22· ― ἀλλ’ ἐν ἑτέρῳ χωρίῳ (2. 900Β) ὁ Πλούτ. παριστάνει τὴν πρόληψιν ὡς ἀντικειμένην τῇ λ. [[ἔννοια]], ἣν κτᾶταί τις διὰ τῆς πείρας: ― [[ἐντεῦθεν]], 2) ἐν τῇ [[κοινῇ]] χρήσει, προτέρα [[ἔννοια]] ἢ αντίληψις, Πολύβ. 8. 29, 1· πρ. ἔχειν τινὸς ὁ αὐτ. 10. 43, 8. ΙΙ. ἐν Ρητ. [[προκατάληψις]] ΙΙ· ― ἐν Κικ. de Div. 2. 53, ὁ Orelli [[πρόσληψις]].
|lstext='''πρόληψις''': ἡ, ἡ ἐκ τῶν προτέρων [[ἀντίληψις]], οἵα κατὰ τοὺς Στωϊκοὺς ἐξ ἀρχῆς ἐνεφυτεύθη εἰς τὸν ἀνθρώπινον νοῦν, [[ἔννοια]] φυσικὴ τοῦ [[καθόλου]] Χρύσιππ. παρὰ Διογ. Λ. 7. 54· κατὰ πρόληψιν ἐννοεῖσθαι Ἐπίκουρ. [[αὐτόθι]] 10. 33, πρβλ. Κικ. Ν. D. 1. 16 καὶ 17· αἱ ἔμφυτοι πρ. Πλούτ. 2. 1041Ε, 1042Α· ἑρμηνεύεται δὲ ὑπὸ τοῦ Κικέρωνος διὰ τῶν λ. notio, antipatio, praenotio, πρβλ. Ἀρρ. Ἐπίκτ. 1. 22· ― ἀλλ’ ἐν ἑτέρῳ χωρίῳ (2. 900Β) ὁ Πλούτ. παριστάνει τὴν πρόληψιν ὡς ἀντικειμένην τῇ λ. [[ἔννοια]], ἣν κτᾶταί τις διὰ τῆς πείρας: ― [[ἐντεῦθεν]], 2) ἐν τῇ [[κοινῇ]] χρήσει, προτέρα [[ἔννοια]] ἢ αντίληψις, Πολύβ. 8. 29, 1· πρ. ἔχειν τινὸς ὁ αὐτ. 10. 43, 8. ΙΙ. ἐν Ρητ. [[προκατάληψις]] ΙΙ· ― ἐν Κικ. de Div. 2. 53, ὁ Orelli [[πρόσληψις]].
}}
}}
{{bailly
{{elru
|btext=εως () :<br />action de prendre d’avance ; <i>t. de philos.</i> la notion acquise par les sens, <i>chez les Épicuriens</i> ; <i>p. ext.</i> notion antérieure à toute perception par les sens <i>ou</i> à toute éducation de l’esprit, idée innée.<br />'''Étymologie:''' [[προλαμβάνω]].
|elrutext='''πρόληψις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> [[предположение]], [[предчувствие]], [[предвидение]] (πρόληψιν ἔχειν τινός Polyb.);<br /><b class="num">2</b> филос. (у стоиков) [[предвосхищение]], [[первичное общее понятие]] (врожденное, но вступающее в действие только в связи с чувственным опытом) (ἡ π. ἐστιν [[ἔννοια]] φυσικὴ τοῦ [[καθόλου]] Diog. L.); (у эпикурейцев) эмпирическое общее понятие: π. [[μνήμη]] τοῦ [[πολλάκις]] [[ἔξωθεν]] φανέντος Diog. L. пролепсис (есть) воспоминание о многократном внешнем явлении;<br /><b class="num">3</b> рит. [[предвосхищение]], [[упреждение]] (ответ на предвидимое возражение) Quint., Gell.;<br /><b class="num">4</b> грам. [[пролепсис]], [[смещение]] (напр., превращение подлежащего придаточного предложения в дополнение главного: τὴν ὑπερβολὴν τῶν ὀρέων ἐδεδοίκεσαν μὴ προκαταληφθείη = ἐδεδοίκεσαν, μὴ ἡ ὑπερβολὴ τῶν ὀρέων προκαταληφθείη Xen. они опасались, как бы горные высоты не были ранее захвачены).
}}
}}
{{elru
{{trml
|elrutext='''πρόληψις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[предположение]], [[предчувствие]], [[предвидение]] (πρόληψιν ἔχειν τινός Polyb.);<br /><b class="num">2)</b> филос. (у стоиков) предвосхищение, первичное общее понятие (врожденное, но вступающее в действие только в связи с чувственным опытом) (ἡ π. ἐστιν [[ἔννοια]] φυσικὴ τοῦ [[καθόλου]] Diog. L.); (у эпикурейцев) эмпирическое общее понятие: π. [[μνήμη]] τοῦ [[πολλάκις]] [[ἔξωθεν]] φανέντος Diog. L. пролепсис (есть) воспоминание о многократном внешнем явлении;<br /><b class="num">3)</b> рит. предвосхищение, упреждение (ответ на предвидимое возражение) Quint., Gell.;<br /><b class="num">4)</b> грам. пролепсис, смещение (напр., превращение подлежащего придаточного предложения в дополнение главного: τὴν ὑπερβολὴν τῶν ὀρέων ἐδεδοίκεσαν μὴ προκαταληφθείη = ἐδεδοίκεσαν, μὴ ἡ ὑπερβολὴ τῶν ὀρέων προκαταληφθείη Xen. они опасались, как бы горные высоты не были ранее захвачены).
|trtx====[[preconception]]===
Bulgarian: предварителна представа; Chinese Mandarin: 預想, 预想; Dutch: [[vooroordeel]]; Finnish: ennakkokäsitys, ennakkoluulo; French: [[préconception]]; German: [[Vorurteil]]; Ancient Greek: [[πρόληψις]]; Japanese: 予想; Latvian: aizspriedums; Russian: [[предвзятость]], [[предубеждение]]
}}
}}