3,274,916
edits
παλαίω: Difference between revisions
m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (9 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=palaio | |Transliteration C=palaio | ||
|Beta Code=palai/w | |Beta Code=palai/w | ||
|Definition=Aeol. [[πάλαιμι]] Hdn.Gr. | |Definition=Aeol. [[πάλαιμι]] Hdn.Gr.2.930; Boeot. [[παλήω]] ib.949: fut. παλαίσω: aor. ἐπάλαισα: ([[πάλη]] A):—<br><span class="bld">A</span> [[wrestle]], οὐ γὰρ πύξ γε μαχήσεαι οὐδὲ παλαίσεις Il.23.621; καί νύ κε τὸ τρίτον… πάλαιον ib.733; παλαίουσ' ἐς τρίς S.Fr.941.13; οἱ ἐπιστάμενοι [[παλαίειν]] Pl.Prt.350e; ἐπάλαισαν κάλλιστα Ἀθηναίων Id.Men.94c; τὸν παλαίσαντά ποτ' ἐκεῖνον him once [[famous]] as a [[wrestler]], D.21.71.<br><span class="bld">2</span> π. τινί [[wrestle with]] one, Φιλομηλείδῃ ἐπάλαισεν Od.4.343, 17.134; λέοντι Pi.P.9.27: metaph., [[wrestle with]] a [[calamity]], ἀάτῃσι Hes.Op.413; φόνῳ Pi.N.8.27; κακῷ μερμέρῳ E.Rh.509; πολλαῖς ζημίαις X.Oec.17.2.<br><span class="bld">II</span> c. acc., [[overcome]], λόγον λόγῳ [[παλαιστέον]] An.Ox.3.216:—Pass., [[παλαισθείς]] = [[beaten]], E. El.686; οἶνος… παλαίεσθαι βαρύς Id.Cyc. 678.<br><span class="bld">III</span> c. inf., [[endeavour]], Ach.Tat.3.1. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
| Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> παλαίσω, <i>ao.</i> ἐπάλαισα, <i>pf.</i> πεπάλαικα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπαλαίσθην, <i>pf.</i> πεπάλαισμαι;<br /><b>1</b> | |btext=<i>f.</i> παλαίσω, <i>ao.</i> ἐπάλαισα, <i>pf.</i> πεπάλαικα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπαλαίσθην, <i>pf.</i> πεπάλαισμαι;<br /><b>1</b> [[lutter]] : τινί contre qqn, contre un animal, <i>etc. ; fig.</i> avoir à lutter contre qch ; <i>Pass.</i> être vaincu dans une lutte;<br /><b>2</b> <i>abs.</i> [[être malheureux]], [[succomber]], [[succomber dans la lutte]];<br /><i><b>Moy.</b></i> [[παλαίομαι]] (<i>part. f.</i> παλαισόμενος) [[vaincre à la lutte]].<br />'''Étymologie:''' [[πάλη]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=παλαίω [πάλη] worstelen, strijden, met dat. met of tegen; overdr.:; ἀνὴρ ἄτῃσι παλαίει de man worstelt met tegenslagen Hes. Op. 413; overwinnen, pass.: ὡς εἰ παλαισθεὶς πτῶμα θανάσιμον πεσῇ τέθνηκα κἀγώ want als jij overwonnen wordt en dood zult neervallen, dan sterf ook ik Eur. El. 686. | |elnltext=παλαίω [πάλη] [[worstelen]], [[strijden]], met dat. met of tegen; overdr.:; ἀνὴρ ἄτῃσι παλαίει de man worstelt met tegenslagen Hes. Op. 413; overwinnen, pass.: ὡς εἰ παλαισθεὶς πτῶμα θανάσιμον πεσῇ τέθνηκα κἀγώ want als jij overwonnen wordt en dood zult neervallen, dan sterf ook ik Eur. El. 686. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''παλαίω:'''<br /><b class="num">1 | |elrutext='''παλαίω:'''<br /><b class="num">1</b> [[бороться]], [[состязаться в борьбе]] (τινί Hom., Hes., Pind., Xen. etc.): οὐ γὰρ [[πύξ]] γε μαχήσεαι, οὐδὲ παλαίσεις Hom. ты ведь не будешь ни биться на кулаках, ни состязаться в борьбе; ἐπάλαισαν [[κάλλιστα]] Ἀθηναίων Plat. они стали лучшими борцами среди афинян;<br /><b class="num">2</b> pass. [[παλαίομαι]] = [[быть одолеваемым в борьбе]]: βαρὺς π. Eur. трудно одолимый; παλαισθείς Eur. побежденный. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>πᾰλαίω</b> [[wrestle]] κίχε νιν λέοντί ποτ' [[εὐρυφαρέτρας]] ὀβρίμῳ μούναν παλαίοισαν [[ἄτερ]] ἐγχέων (sc. Κυράναν) (P. 9.27) met., χρυσέων δ' [[Αἴας]] στερηθεὶς ὅπλων φόνῳ πάλαισεν (N. 8.27) | |sltr=<b>πᾰλαίω</b> [[wrestle]] κίχε νιν λέοντί ποτ' [[εὐρυφαρέτρας]] ὀβρίμῳ μούναν παλαίοισαν [[ἄτερ]] ἐγχέων (''[[sc.]]'' Κυράναν) (P. 9.27) met., χρυσέων δ' [[Αἴας]] στερηθεὶς ὅπλων φόνῳ πάλαισεν (N. 8.27) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[παλαίω]], αιολ. τ. [[πάλαιμι]], βοιωτ. τ. παλήω (Α)<br />[[παλεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός όρος, άγνωστης ετυμολ. Το ρ. [[παλαίω]] εμφανίζει πιθ. [[επίθημα]] -<i>ye</i> / -<i>yo</i> ( | |mltxt=[[παλαίω]], αιολ. τ. [[πάλαιμι]], βοιωτ. τ. παλήω (Α)<br />[[παλεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός όρος, άγνωστης ετυμολ. Το ρ. [[παλαίω]] εμφανίζει πιθ. [[επίθημα]] -<i>ye</i> / -<i>yo</i> ([[πρβλ]]. [[κεραίω]], [[λαγαίω]]), [[οπότε]] οι τ. του μέλλ. και αορ. <i>παλαίσω</i>, <i>ἐπάλαισα</i> [[πρέπει]] να θεωρηθούν υστερογενείς αναλογικοί σχηματισμοί. Η [[σύνδεση]] με το ρ. [[πάλλω]] προσκρούει τόσο σε σημασιολογικές όσο και σε μορφολογικές δυσχέρειες. Αντίθετα, το ουσ. [[πάλη]] (Ι) (<b>πρβλ.</b> [[πάλη]] [ΙΙ]), το οποίο θεωρείται υποχωρητ. σχημ. από το ρ. [[παλαίω]], [[είναι]] πιθ. να συνδέεται με το [[πάλλω]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
| Line 45: | Line 45: | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''παλαίω''': <br />{palaíō.}<br />'''Forms''': äol. -αιμι, böot. -ήω (Hdn. Gr.). Aor. -αῖσαι, -αισθῆναι, Fut. -αίσω,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[ringen]], [[den Ringkampf bestehen]] (seit Il.).<br />'''Composita''': auch mit προσ-, κατα-, συν- u.a.,<br />'''Derivative''': Davon 1. [[Παλαίμων]], -ονος m. "Ringer", nur als N. eines Meergottes und Bein. des Herakles (E., Kall., Lyk., Inschr.); vom unbelegten Appellativ [[παλαιμονέω]] = [[παλαίω]] (Pi.) und παλαι(σ)μοσύνη f. [[Ringkunst]] (Hom., Simon. u.a., Wyss -σύνη 24; viell. mit anal. -(σ)μο-direkt von [[παλαίω]] nach Porzig Satzinhalte 223). 2. [[πάλαισμα]] n. [[das Ringen]], [[Ringerstück]], [[Kunstgriff]] (ion. att.), 3. -σις f. [[Wettkampf]] (Ptol.); 4. -στής m. [[Ringe]], Kämpfer’ (seit θ 246) mit -στικός [[zum Ringer]], [[Ringen gehörig]] (Arist. usw.); 5. -στρα f. [[Ringschule]], [[Turnhalle]], [[Kampfplatz]] (ion. att.) mit -στρίδιον, -στρίτης, -στρικός, -στριαῖος. — Für sich steht [[πάλη]] f. [[das Ringen]], [[Ringkampf]] (seit Il.) als Rückbildung (Schwyzer 421 A. 3) mit [[ἀντίπαλος]] m. [[Gegner]], [[ebenbürtig]] (Pi., ion. att.), [[δυσπαλής]] [[schwer zu bekämpfen]] (Pi. u.a.; mit Übergang in die σ-Stämme) u.a.; ebenso [[διαπάλη]] f. (Pln.) von [[διαπαλαίω]] (Ar., Ph. usw.).<br />'''Etymology''': Wenn sich [[παλαίω]] mit [[κεραίω]] (: κεράσαι), [[λαγαίω]] (: λαγάσαι) u.a. vergleichen läßt (Schwyzer 676), müssen die außerpräs. Tempora sekundär hinzugebildet sein; das ebenfalls dunkle [[παίω]] und die bei Schw. a.O. angeführten einsilbigen Präsensstämme helfen auch nicht weiter. Die Beurteilung wird durch die etymol. Unklarheit und Mehrdeutigkeit erschwert; vgl. zu [[πάλλω]] und [[πέλομαι]], auch [[πελεμίζω]]. — Ältere Versuche bei Bq.<br />'''Page''' 2,465-466 | |ftr='''παλαίω''': <br />{palaíō.}<br />'''Forms''': äol. -αιμι, böot. -ήω (Hdn. Gr.). Aor. -αῖσαι, -αισθῆναι, Fut. -αίσω,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[ringen]], [[den Ringkampf bestehen]] (seit Il.).<br />'''Composita''': auch mit προσ-, κατα-, συν- u.a.,<br />'''Derivative''': Davon 1. [[Παλαίμων]], -ονος m. "Ringer", nur als N. eines Meergottes und Bein. des Herakles (E., Kall., Lyk., Inschr.); vom unbelegten Appellativ [[παλαιμονέω]] = [[παλαίω]] (Pi.) und παλαι(σ)μοσύνη f. [[Ringkunst]] (Hom., Simon. u.a., Wyss -σύνη 24; viell. mit anal. -(σ)μο-direkt von [[παλαίω]] nach Porzig Satzinhalte 223). 2. [[πάλαισμα]] n. [[das Ringen]], [[Ringerstück]], [[Kunstgriff]] (ion. att.), 3. -σις f. [[Wettkampf]] (Ptol.); 4. -στής m. [[Ringe]], Kämpfer’ (seit θ 246) mit -στικός [[zum Ringer]], [[Ringen gehörig]] (Arist. usw.); 5. -στρα f. [[Ringschule]], [[Turnhalle]], [[Kampfplatz]] (ion. att.) mit -στρίδιον, -στρίτης, -στρικός, -στριαῖος. — Für sich steht [[πάλη]] f. [[das Ringen]], [[Ringkampf]] (seit Il.) als Rückbildung (Schwyzer 421 A. 3) mit [[ἀντίπαλος]] m. [[Gegner]], [[ebenbürtig]] (Pi., ion. att.), [[δυσπαλής]] [[schwer zu bekämpfen]] (Pi. u.a.; mit Übergang in die σ-Stämme) u.a.; ebenso [[διαπάλη]] f. (Pln.) von [[διαπαλαίω]] (Ar., Ph. usw.).<br />'''Etymology''': Wenn sich [[παλαίω]] mit [[κεραίω]] (: κεράσαι), [[λαγαίω]] (: λαγάσαι) u.a. vergleichen läßt (Schwyzer 676), müssen die außerpräs. Tempora sekundär hinzugebildet sein; das ebenfalls dunkle [[παίω]] und die bei Schw. a.O. angeführten einsilbigen Präsensstämme helfen auch nicht weiter. Die Beurteilung wird durch die etymol. Unklarheit und Mehrdeutigkeit erschwert; vgl. zu [[πάλλω]] und [[πέλομαι]], auch [[πελεμίζω]]. — Ältere Versuche bei Bq.<br />'''Page''' 2,465-466 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[παλεύω]]). Ἀπό τό [[πάλη]] πού εἶναι συγγενικό μέ τό [[πάλλω]]. Θέμα παλαίσ + ω → μέ [[ἀποβολή]] τοῦ σ ἀνάμεσα σέ δύο σύμφωνα [[παλαίω]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[πάλαισμα]], [[παλαισμός]], [[παλαισμοσύνη]], [[παλαιστέον]], [[παλαιστής]], [[παλαιστικός]], [[παλαίστρα]], [[παλαιστή]] = [[παλαστή]] (=[[παλάμη]], μέτρο μήκους), [[ἀντίπαλος]]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[wrestle]]=== | |||
Bulgarian: боря се; Catalan: lluitar; Cebuano: dumog; Chinese Mandarin: 摔角, 摔跤, 搏鬥, 搏斗; Czech: zápasit; Danish: bryde; Dutch: [[worstelen]]; Esperanto: lukti; Finnish: painia; French: [[lutter]]; Galician: loitar; German: [[ringen]]; Greek: [[παλεύω]]; Ancient Greek: [[παλαίω]]; Hungarian: birkózik; Ibanag: gabbu; Ilocano: aggabbo; Indonesian: gulat, bergulat; Isnag: xabbo; Japanese: 格闘する; Latin: [[luctor]]; Malay: gusti, bergusti; Maori: whātōtō; Norwegian: bryte; Portuguese: [[lutar]]; Romanian: lupta; Russian: [[бороться]], [[побороться]]; Serbo-Croatian: rvati; Spanish: [[luchar]]; Swedish: brotta; Tagalog: buno, ibuno; Thai: ปล้ำ; Tibetan: ཨབ་ཐང་ཚད, སྦེ་ག་ཚད; Turkish: güreşmek; Vietnamese: vật; Waray-Waray: dulong; West Frisian: wrakselje | |||
}} | }} | ||