καταχθόνιος: Difference between revisions

|Definition=ον, also η, ον <span class="bibl">A.R.4.1413</span>:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">subterranean</b>, <b class="b3">Ζεὺς καταχθόνιος</b>, i.e. Pluto, <span class="bibl">Il.9.457</span> (but <b class="b3">Ζεὺς κ</b>., = <span class="title">Veiouis</span>, <span class="bibl">D.H.2.10</span>); of Pluto, Demeter, Persephone, and the Erinyes, <span class="title">IG</span>3.1423; δαίμονες κ. Hierocl.<span class="title">in CA</span>I<span class="bibl">p.419</span> M.; = Lat. <b class="b2">Di Manes</b>, AP7.333; <b class="b3">κ.θεοί</b>, = Lat. <b class="b2">Di Manes</b>, freq. in sepulchral Inscrr., <span class="title">IG</span>14.1660, al.</span>

{{ls

|lstext='''καταχθόνιος''': -ον, καὶ α, ον, Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1413·- [[ὑπόγειος]] (ἀντίθετ, τῷ [[ἐπιχθόνιος]], ὡς [[κατάγαιος]] ἀντίθετ. τῷ [[ἐπίγαιος]]), [[Ζεὺς]] [[καταχθόνιος]], ὁ [[Πλούτων]] (ὁ καταχθονίοισιν ἀνάσσων), Ἰλ. Ι. 457· ἐπὶ τοῦ Πλούτωνος, τῆς Δήμητρος, τῆς Περσεφόνης καὶ τῶν Ἐρινύων, Ἐπιγραφ. Ἀττ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 916· δαίμονες κ., Λατιν. Dii Manes, Ἀνθ. Π. 7. 333· κ. θεοὶ Διον. Ἁλ. 2. 10· [[λίαν]] συχνὸν ἐν ἐπιτυμβίοις ἐπιγραφαῖς, Συλλ. Ἐπιγρ. Πίν. ΙΙΙ. σ. 24· ἐπουρανίων, ἐπιγείων καὶ καταχθονίων Ἐπιστ. π. Φιλιπ. β΄, 10.

{{bailly

|btext=ος, <i>poét. ion.</i> η, ον :<br />souterrain.<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[χθών]].

|txtha=καταχτονιον ([[κατά]] ([[see]] [[κατά]], III:3), [[χθών]] (the [[earth]])), [[subterranean]], Vulg. infernus: plural, of those [[who]] [[dwell]] in the [[world]] [[below]], i. e. departed souls (cf. Winer s Grammar, § 34,2; [[but]] others [[make]] the adjective a neuter used [[indefinitely]]; [[see]] Lightfoot, in the [[place]] cited), [[Homer]], [[Dionysius]] [[Halicarnassus]], Anthol., etc., Inscriptions)  

|mltxt=-α, -ο (AM [[καταχθόνιος]], -ον)<br />αυτός που ζει ή υπάρχει [[κάτω]] από τη γη, [[υπόγειος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> αυτός που ενεργεί [[κρυφά]] για να επιτύχει [[κάτι]], [[σκοτεινός]], [[κακόβουλος]], ύπουλος, [[ραδιούργος]] («[[καταχθόνιος]] [[άνθρωπος]]»)<br /><b>2.</b> [[βλαπτικός]], [[επιζήμιος]], [[καταστρεπτικός]]<br /><b>3.</b> (<b>το αρσ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>οι καταχθόνιοι</i><br />(στην Επτάνησο την [[εποχή]] της αγγλοκρατίας) αυτοί που ανήκαν στο [[κόμμα]] τών αγγλοφίλων, σε αντιδ. με τους φιλελευθέρους, που αγωνίζονταν [[υπέρ]] της ενώσεως της Επτανήσου με την [[Ελλάδα]]<br /><b>4.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τα καταχθόνια</i><br />τα [[έγκατα]] της γης<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> ὁ [[καταχθόνιος]]<br />ο [[βρικόλακας]]<br /><b>2.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τὰ καταχθόνια</i><br />ο [[κάτω]] [[κόσμος]], ο Αδης<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (<b>το αρσ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>οἱ καταχθόνιοι</i><br />οι νεκροί<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «[[Ζεὺς]] [[καταχθόνιος]]» — ο [[Πλούτων]]<br />β) «καταχθόνιοι θεοί» — ο [[Πλούτων]], η Εκάτη, η [[Δήμητρα]], η [[Περσεφόνη]], οι Ερινύες κ.ά. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>καταχθόνια</i> και <i>καταχθονίως</i><br />με καταχθόνιο τρόπο, ύπουλα, δόλια.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> «Σύνθ. εκ συναρπαγής» από τη φρ. <i>κατὰ χθονός</i>].

|lsmtext='''καταχθόνιος:''' -ον, [[υπόγειος]], [[Ζεὺς]] [[καταχθόνιος]], δηλ. ο Πλούτωνας, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>δαίμονες κ</i>., Λατ. Dii [[Manes]], σε Ανθ.

{{elru

|elrutext='''καταχθόνιος:''' и 3<br /><b class="num">1)</b> подземный: [[Ζεὺς]] κ. Hom. = [[Ἀΐδης]];<br /><b class="num">2)</b> преисподний ([[πᾶν]] [[γόνυ]] ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων NT).

{{elnl

|elnltext=καταχθόνιος -ον [κατά, χθών] onderaards.

{{mdlsj

|mdlsjtxt=κατα-[[χθόνιος]], ον<br />[[subterranean]], [[Ζεὺς]] [[καταχθόνιος]], i. e. [[Pluto]], Il.; δαίμονες κ. Dii [[Manes]], Anth.