ἄλπνιστος: Difference between revisions

m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "q.v." to "q.v.")
m (LSJ1 replacement)
 
(14 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=alpnistos
|Transliteration C=alpnistos
|Beta Code=a)/lpnistos
|Beta Code=a)/lpnistos
|Definition=η, ον, Sup. of [[ἄλπνος]] (only in compd. [[ἔπαλπνος]], [[quod vide|q.v.]]), <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[sweetest]], [[loveliest]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>5(4).12</span>; cf. ἀλπαλέον (cod. <b class="b3">-αῖον</b>) <b class="b3">· ἀγαπητόν</b>, Hsch. (Cf. [[ἔλπω]] (ϝέλπω), Lat. [[volup]].) </span>
|Definition=η, ον, Sup. of [[ἄλπνος]] (only in compd. [[ἔπαλπνος]], [[quod vide|q.v.]]), [[sweetest]], [[loveliest]], Pi.''I.''5(4).12; cf. [[ἀλπαλέον]] (cod. -αῖον)· ἀγαπητόν, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] (Cf. [[ἔλπω]] (ϝέλπω), Lat. [[volup]].)  
}}
{{DGE
|dgtxt=-η, -ον<br />sup. [[agradabilísimo]], [[sublime]] ζωᾶς [[ἄωτον]] ... τὸν ἄλπνιστον Pi.<i>I</i>.5.12.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De Ϝαλπ-, grado ø de *Ϝελπ-, cf. [[ἔλπω]], [[ἐλπίς]], q.u.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0109.png Seite 109]] superl. von ἄλπνος (das nur in der Zusammensetzung [[ἔπαλπνος]] vorkommt), ζωᾶς [[ἄωτον]] Pind. I. 4, 14, süß, lieblich (die Ableitung ist zw., gew. von [[ἔλπω]], ἀλφεῖν, [[θάλπω]]).
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0109.png Seite 109]] superl. von ἄλπνος (das nur in der Zusammensetzung [[ἔπαλπνος]] vorkommt), ζωᾶς [[ἄωτον]] Pind. I. 4, 14, süß, lieblich (die Ableitung ist zw., gew. von [[ἔλπω]], ἀλφεῖν, [[θάλπω]]).
}}
{{bailly
|btext=η, ον :<br />[[très doux]].<br />'''Étymologie:''' Sp. d'un adj. inusité ; cf. [[ἔπαλπνος]], [[ἔλπω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἄλπνιστος:''' [[нежнейший]] (ζωᾶς [[ἄωτος]] Pind.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἄλπνιστος''': -η, -ον, ὑπερθ. τοῦ ἄλπνος, (ἀπαντῶν μόνον ἐν τῷ συνθέτῳ [[ἔπαλπνος]], ὃ ἴδε) = [[ἥδιστος]], γλυκύτατος, [[φίλτατος]], Πινδ. Ι. 5. 14: Ὁ Ἡσύχ. ἀναφέρει ἀλπαλέον, (χειρόγρ. -αῖον), ἀγαπητόν· ἐκ τοῦ [[ἔλπω]] (Fέλπω) Λατ. volup.
|lstext='''ἄλπνιστος''': -η, -ον, ὑπερθ. τοῦ ἄλπνος, (ἀπαντῶν μόνον ἐν τῷ συνθέτῳ [[ἔπαλπνος]], ὃ ἴδε) = [[ἥδιστος]], γλυκύτατος, [[φίλτατος]], Πινδ. Ι. 5. 14: Ὁ Ἡσύχ. ἀναφέρει ἀλπαλέον, (χειρόγρ. -αῖον), ἀγαπητόν· ἐκ τοῦ [[ἔλπω]] (Fέλπω) Λατ. volup.
}}
{{bailly
|btext=η, ον :<br />très doux.<br />'''Étymologie:''' Sp. d’un adj. inusité ; cf. [[ἔπαλπνος]], [[ἔλπω]].
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[ἄλπνιστος]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> sweetest (v. Wackernagel, Kl. Schr. 831) [[δύο]] δέ [[τοι]] ζωᾶς [[ἄωτον]] μοῦνα ποιμαίνοντι τὸν ἄλπνιστον (Σγρ.: ἀνέλπιστον codd. et lex.: ἄλπιστον Calliergus: τὸν ἥδιστον καὶ προσηνέστατον. Σ.) (I. 5.12)
|sltr=[[ἄλπνιστος]] sweetest (v. Wackernagel, Kl. Schr. 831) [[δύο]] δέ [[τοι]] ζωᾶς [[ἄωτον]] μοῦνα ποιμαίνοντι τὸν ἄλπνιστον (Σγρ.: ἀνέλπιστον codd. et lex.: ἄλπιστον Calliergus: τὸν ἥδιστον καὶ προσηνέστατον. Σ.) (I. 5.12)
}}
{{DGE
|dgtxt=-η, -ον<br />sup. [[agradabilísimo]], [[sublime]] ζωᾶς [[ἄωτον]] ... τὸν ἄλπνιστον Pi.<i>I</i>.5.12.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De Ϝαλπ-, grado ø de *Ϝελπ-, cf. [[ἔλπω]], [[ἐλπίς]], q.u.
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=[[ἄλπνιστος]], -η, -ον (Α) (υπερθ. του επιθ. <i>ἄλπνος</i> που απαντά μόνο ως σύνθετο, <b>[[πρβλ]].</b> <i>ἔπαλ</i>-<i>πνος</i>)<br />γλυκύτατος, [[φίλτατος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[ἄλπνιστος]] (σύμφωνα με [[άλλη]] [[άποψη]] <i>ἄλπιστος</i>, [[χωρίς]] το [[πρόσφυμα]] -<i>ν</i>-) συνδέεται ετυμολογικά με τη [[ρίζα]] <i>αλπ</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>Fαλπ</i>, συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] της ρίζας <i>Fελπ</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> <i>ἔλπομαι</i>, [[ἐλπίς]])].
|mltxt=[[ἄλπνιστος]], -η, -ον (Α) (υπερθ. του επιθ. <i>ἄλπνος</i> που απαντά μόνο ως σύνθετο, [[πρβλ]]. [[ἔπαλπνος]])<br />γλυκύτατος, [[φίλτατος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[ἄλπνιστος]] (σύμφωνα με [[άλλη]] [[άποψη]] <i>ἄλπιστος</i>, [[χωρίς]] το [[πρόσφυμα]] -<i>ν</i>-) συνδέεται ετυμολογικά με τη [[ρίζα]] <i>αλπ</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>Fαλπ</i>, συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] της ρίζας <i>Fελπ</i>- ([[πρβλ]]. <i>ἔλπομαι</i>, [[ἐλπίς]])].
}}
{{elru
|elrutext='''ἄλπνιστος:''' нежнейший (ζωᾶς [[ἄωτος]] Pind.).
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: See below. (Pi. I. 5 (4), 12)<br />Other forms: [[ἔπαλπνος]] [[amiable]] (Pi. P. 8, 84) = [[ἡδύς]], [[προσηνής]] (Sch.); <b class="b3">ἀλπαλέον ἀγαπητόν</b> H., from which (perhaps) [[ἁρπαλέος]] (influenced by [[ἁρπάζω]]; the gloss <b class="b3">ἁπάλιμα· ἁρπακτά</b>, [[προσφιλῆ]] shows the double meaning; cf. also <b class="b3">ἁρπαλίζομαι· ἀσμένως δέχομαι</b> H.). Here also the PN [[Ἀλπονίδης]] (inscr. Karthaia), Bechtel Namenstudien 5f., from <b class="b3">῎Αλπων</b>.<br />Dialectal forms: [[ἄλπαρ]] inscr. Crete; uncertain.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: For [[ἄλπνιστος]] Wackernagel KZ 43, 377 reads <b class="b3">*ἄλπιστος</b>, a primary superlative formation and attested as PN (A. Pers. 982; but text uncertain). The assumption of an old <b class="b2">r\/n-</b>stem, once popular, is unnecessary (the Cretan form would point to it). - <b class="b3">ἀλπ-</b> as <b class="b3">*Ϝαλπ-</b>, zero grade of <b class="b3">*Ϝελπ-</b> in [[ἔλπομαι]], [[ἐλπίς]], is doubtful (one expects <b class="b3">*Ϝλαπ-</b>).
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: See below. (Pi. I. 5 (4), 12)<br />Other forms: [[ἔπαλπνος]] [[amiable]] (Pi. P. 8, 84) = [[ἡδύς]], [[προσηνής]] (Sch.); <b class="b3">ἀλπαλέον ἀγαπητόν</b> H., from which (perhaps) [[ἁρπαλέος]] (influenced by [[ἁρπάζω]]; the gloss <b class="b3">ἁπάλιμα· ἁρπακτά</b>, [[προσφιλῆ]] shows the double meaning; cf. also <b class="b3">ἁρπαλίζομαι· ἀσμένως δέχομαι</b> H.). Here also the PN [[Ἀλπονίδης]] (inscr. Karthaia), Bechtel Namenstudien 5f., from <b class="b3">῎Αλπων</b>.<br />Dialectal forms: [[ἄλπαρ]] inscr. Crete; uncertain.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: For [[ἄλπνιστος]] Wackernagel KZ 43, 377 reads <b class="b3">*ἄλπιστος</b>, a primary superlative formation and attested as PN (A. Pers. 982; but text uncertain). The assumption of an old <b class="b2">r/n-</b>stem, once popular, is unnecessary (the Cretan form would point to it). - <b class="b3">ἀλπ-</b> as <b class="b3">*Ϝαλπ-</b>, zero grade of <b class="b3">*Ϝελπ-</b> in [[ἔλπομαι]], [[ἐλπίς]], is doubtful (one expects <b class="b3">*Ϝλαπ-</b>).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 38: Line 38:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''ἄλπνιστος''': Pi. ''I''. 5 (4), 12;<br />{álpnistos}<br />'''Forms''': [[ἔπαλπνος]] Pi. ''P''. 8, 84 = [[ἡδύς]], [[προσηνής]] (Sch.); ἀλπαλέον· ἀγαπητόν H., woraus [[ἁρπαλέος]] durch Dissimilation entstanden sein kann, vgl. [[ἁρπάζω]]. Hierher auch nach Bechtel Namenstudien 5f. der Name Ἀλπονίδης (Inschr. Karthaia).<br />'''Etymology''' : Statt [[ἄλπνιστος]] will Wackernagel KZ 43, 377 mit guten Gründen *ἄλπιστος lesen, das somit eine regelrechte, auf der Schwundstufe (vgl. unten) gebaute primäre Superlativbildung wäre und tatsächlich als Eigenname überliefert ist (A. ''Pers''. 982; Text allerdings lückenhaft). Als Hinterglied enthält [[ἔπαλπνος]] einen ''r''-''n''-Stamm *ἄλπαρ, ἀλπν-, woneben ἀλπαλέος wie [[πιαλέος]] neben [[πῖαρ]], [[πίων]] (vgl. *Ἄλπων in Ἀλπονίδης). Vgl. Benveniste Origines 15; ungenügend Bechtel l. c. und Strömberg Greek Prefix Studies 94f. S. auch Seiler Steigerungsformen 79f. ἀλπ- aus *ϝαλπ- gilt als Schwundstufe von *ϝελπ- in [[ἔλπομαι]], [[ἐλπίς]], s. d.<br />'''Page''' 1,78
|ftr='''ἄλπνιστος''': Pi. ''I''. 5 (4), 12;<br />{álpnistos}<br />'''Forms''': [[ἔπαλπνος]] Pi. ''P''. 8, 84 = [[ἡδύς]], [[προσηνής]] (Sch.); ἀλπαλέον· ἀγαπητόν H., woraus [[ἁρπαλέος]] durch Dissimilation entstanden sein kann, vgl. [[ἁρπάζω]]. Hierher auch nach Bechtel Namenstudien 5f. der Name Ἀλπονίδης (Inschr. Karthaia).<br />'''Etymology''': Statt [[ἄλπνιστος]] will Wackernagel KZ 43, 377 mit guten Gründen *ἄλπιστος lesen, das somit eine regelrechte, auf der Schwundstufe (vgl. unten) gebaute primäre Superlativbildung wäre und tatsächlich als Eigenname überliefert ist (A. ''Pers''. 982; Text allerdings lückenhaft). Als Hinterglied enthält [[ἔπαλπνος]] einen ''r''-''n''-Stamm *ἄλπαρ, ἀλπν-, woneben ἀλπαλέος wie [[πιαλέος]] neben [[πῖαρ]], [[πίων]] (vgl. *Ἄλπων in Ἀλπονίδης). Vgl. Benveniste Origines 15; ungenügend Bechtel l. c. und Strömberg Greek Prefix Studies 94f. S. auch Seiler Steigerungsformen 79f. ἀλπ- aus *ϝαλπ- gilt als Schwundstufe von *ϝελπ- in [[ἔλπομαι]], [[ἐλπίς]], s. d.<br />'''Page''' 1,78
}}
}}