στέμβω: Difference between revisions

464 bytes removed ,  25 August 2023
m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1")
m (LSJ1 replacement)
 
(15 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=stemvo
|Transliteration C=stemvo
|Beta Code=ste/mbw
|Beta Code=ste/mbw
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[shake about]], [[agitate]], <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>440</span>; [[misuse]], [[handle roughly]], <span class="bibl">Eust.235.8</span>.</span>
|Definition=[[shake about]], [[agitate]], A.''Fr.''440; [[misuse]], [[handle roughly]], Eust.235.8.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0934.png Seite 934]] = [[στείβω]], bes. durch Stampfen erschüttern, Eust.; übtr., mißhandeln, schelten, schmähen.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0934.png Seite 934]] = [[στείβω]], bes. durch Stampfen erschüttern, Eust.; übtr., mißhandeln, schelten, schmähen.
}}
{{ls
|lstext='''στέμβω''': κινῶ ἐδῶ καὶ [[ἐκεῖ]], [[σείω]], ἀνακινῶ, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 412· κακῶς μεταχειρίζομαι, [[μετὰ]] τραχύτητος χειρίζομαι, Εὐστ. 235. 8. (Ἐκ τῆς √ΣΤΕΜΒ ἢ ΣΤΕΜΦ, πρβλ. ἀστεμφής, [[στέμφυλον]]. Σανσκρ. stambh, stambh-nômi, stambh-nâmi (fulcio, mnitor), stamb’ -as (postis)· Ἀρχ. Γερμαν. stamph (pilum), stamph-ôn (stampfen, stamp)· ἡ √ΣΤΙΒ, [[στείβω]] [[εἶναι]] πιθαν. [[συγγενής]], ὡς φαίνεται ἐκ τοῦ [[στέμφυλον]] καὶ τῶν μνημονευθεισῶν Τευτον. λέξεων).
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>c.</i> [[στείβω]].<br />'''Étymologie:''' R. Στεμβ, fouler sous les pieds.
|btext=<i>c.</i> [[στείβω]].<br />'''Étymologie:''' R. Στεμβ, fouler sous les pieds.
}}
{{elru
|elrutext='''στέμβω:''' [[топтать]] Aesch.
}}
{{ls
|lstext='''στέμβω''': κινῶ ἐδῶ καὶ [[ἐκεῖ]], [[σείω]], ἀνακινῶ, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 412· κακῶς μεταχειρίζομαι, μετὰ τραχύτητος χειρίζομαι, Εὐστ. 235. 8. (Ἐκ τῆς √ΣΤΕΜΒ ἢ ΣΤΕΜΦ, πρβλ. ἀστεμφής, [[στέμφυλον]]. Σανσκρ. stambh, stambh-nômi, stambh-nâmi (fulcio, mnitor), stamb’ -as (postis)· Ἀρχ. Γερμαν. stamph (pilum), stamph-ôn (stampfen, stamp)· ἡ √ΣΤΙΒ, [[στείβω]] [[εἶναι]] πιθαν. [[συγγενής]], ὡς φαίνεται ἐκ τοῦ [[στέμφυλον]] καὶ τῶν μνημονευθεισῶν Τευτον. λέξεων).
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 24: Line 27:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''στέμβω:''' [[ανακινώ]], [[αναταράζω]], [[σείω]], [[ποδοπατώ]], [[τσαλαπατώ]], σε Αισχύλ.
|lsmtext='''στέμβω:''' [[ανακινώ]], [[αναταράζω]], [[σείω]], [[ποδοπατώ]], [[τσαλαπατώ]], σε Αισχύλ.
}}
{{elru
|elrutext='''στέμβω:''' топтать Aesch.
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: = <b class="b3">κινῶ συνεχῶς</b> (EM), [[to shake ceaselessly]] (A. Fr. 440 = 635 M., also EM a.o. as explanation of <b class="b3">ἀστεμφής</b>), <b class="b2">to abuse, to vilify</b> (Eust.).<br />Other forms: enlarged <b class="b3">στεμβ-άζειν λοιδο-ρεῖν</b>, <b class="b3">χλευάζειν</b> H., <b class="b3">-άξαι ὑβρίσαι</b> (EM), <b class="b3">-άσεις λοιδιρίαι</b> H.; <b class="b3">ἀστέμβακτον</b> (<b class="b3">κλέος</b>, Euph.) = <b class="b3">ἀκίνητον η βέβαιον η τετιμημένον</b> (Et. Gud.); unclear <b class="b3">ἀστέμβακτα τιμωρουμένη</b> (Lyc. 1117); also <b class="b3">ἀστεμβής ἀθαμβής</b>, <b class="b3">ἀτάραχος</b> H. See also bel.<br />Derivatives: Beside it without nasal: <b class="b3">στόβος λοιδορία</b>, <b class="b3">ὄνειδος</b> (Lyc., H.), <b class="b3">στοβ-άζειν κακολογεῖν</b>. <b class="b3">-ασμάτων λοιδοριῶν</b> H., (<b class="b3">ἐπι-)στοβέω</b> <b class="b2">to mock, to taunt</b> (A. R., Epic. anon., EM). -- With aspirata: <b class="b3">ἀστεμφής</b> = <b class="b3">ἀμετακίνητος</b> (H.), [[unshakable]], [[firm]] (ep. Il.). On <b class="b3">στέμφυλα</b> n. pl. <b class="b2">squeezed olives or grapes, olive-, grape-mass</b> (IA.) s.v. -- With <b class="b2">o-</b>ablaut: <b class="b3">στόμφ-ος</b> m. <b class="b2">bombastic, high-flown speech</b> (Longin.), <b class="b3">-αξ</b>, <b class="b3">-ακος</b> m. [[bombastic speaker]], [[loudmouth]] (Ar. Nu. 1367; from Aesch.), <b class="b3">-άζω</b> <b class="b2">to speak bombastically, to talk big</b> (Ar. a.o.) with <b class="b3">-ασμός</b>, <b class="b3">-αστικός</b> (Eust.); <b class="b3">-όω</b> <b class="b2">id.</b> (Phld.), <b class="b3">-ώδης</b>, <b class="b3">-ός</b> (sch.). Beside it <b class="b3">στόμβος</b> =- <b class="b3">βαρύηχος</b>, <b class="b3">βαρύφθογγος</b> (Hp. ap. Gal.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)<br />Etymology: To the varying form of the above words (see Schwyzer 333 a. 692) correpond an as varying content. For <b class="b3">στέμβω</b> a meaning <b class="b2">push violently, shake caeselessly</b> is fitting, also for <b class="b3">ἀστεμ-φής</b> [[unshakeable]] (diff., hardly correct, s. v.). From there [[maltreat]], [[revile]], [[ridicule]] in <b class="b3">στέμβω</b>, <b class="b3">-άζω</b>, <b class="b3">στόβος</b>, <b class="b3">-έω</b>? Unclear remain thus <b class="b3">στόμφος</b>, <b class="b3">-αξ</b> etc. -- An attractive connection seems possile with the Germ. deverbative OHG [[stampfōn]], MLD [[stampen]], OSw. [[stampa]] etc. [[stampfen]], smash' with OHG [[stampf]] m. <b class="b2">instrument with which to struck etc.</b>, PGm. <b class="b2">*stamp-</b> (IE <b class="b2">*stomb-</b>); s. WP. 2, 623f., Pok. 1011 ff., also W.-Hofmann s. [[temnō]] (to be kept away), but cf. on [[στέφω]]. -- The forms without nasalization show that the word is Pre-Greek (not in Furnée); further note the variation <b class="b3">στόμφος</b> - <b class="b3">στόμβος</b>.
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: = <b class="b3">κινῶ συνεχῶς</b> (EM), [[to shake ceaselessly]] (A. Fr. 440 = 635 M., also EM a.o. as explanation of [[ἀστεμφής]]), [[to abuse]], [[to vilify]] (Eust.).<br />Other forms: enlarged <b class="b3">στεμβ-άζειν λοιδο-ρεῖν</b>, [[χλευάζειν]] H., <b class="b3">-άξαι ὑβρίσαι</b> (EM), <b class="b3">-άσεις λοιδιρίαι</b> H.; [[ἀστέμβακτον]] ([[κλέος]], Euph.) = <b class="b3">ἀκίνητον η βέβαιον η τετιμημένον</b> (Et. Gud.); unclear <b class="b3">ἀστέμβακτα τιμωρουμένη</b> (Lyc. 1117); also <b class="b3">ἀστεμβής ἀθαμβής</b>, [[ἀτάραχος]] H. See also bel.<br />Derivatives: Beside it without nasal: <b class="b3">στόβος λοιδορία</b>, [[ὄνειδος]] (Lyc., H.), <b class="b3">στοβ-άζειν κακολογεῖν</b>. <b class="b3">-ασμάτων λοιδοριῶν</b> H., (<b class="b3">ἐπι-)στοβέω</b> [[to mock]], [[to taunt]] (A. R., Epic. anon., EM). -- With aspirata: [[ἀστεμφής]] = [[ἀμετακίνητος]] (H.), [[unshakable]], [[firm]] (ep. Il.). On [[στέμφυλα]] n. pl. [[squeezed olives or grapes]], [[olive-]], [[grape-mass]] (IA.) [[sub verbo|s.v.]] -- With [[o-]]ablaut: <b class="b3">στόμφ-ος</b> m. [[bombastic]], [[high-flown speech]] (Longin.), <b class="b3">-αξ</b>, <b class="b3">-ακος</b> m. [[bombastic speaker]], [[loudmouth]] (Ar. Nu. 1367; from Aesch.), <b class="b3">-άζω</b> [[to speak bombastically]], [[to talk big]] (Ar. a.o.) with <b class="b3">-ασμός</b>, <b class="b3">-αστικός</b> (Eust.); <b class="b3">-όω</b> <b class="b2">id.</b> (Phld.), <b class="b3">-ώδης</b>, <b class="b3">-ός</b> (sch.). Beside it [[στόμβος]] =- [[βαρύηχος]], [[βαρύφθογγος]] (Hp. ap. Gal.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)<br />Etymology: To the varying form of the above words (see Schwyzer 333 a. 692) correpond an as varying content. For [[στέμβω]] a meaning [[push violently]], [[shake caeselessly]] is fitting, also for <b class="b3">ἀστεμ-φής</b> [[unshakeable]] (diff., hardly correct, s. v.). From there [[maltreat]], [[revile]], [[ridicule]] in [[στέμβω]], <b class="b3">-άζω</b>, [[στόβος]], <b class="b3">-έω</b>? Unclear remain thus [[στόμφος]], <b class="b3">-αξ</b> etc. -- An attractive connection seems possile with the Germ. deverbative OHG [[stampfōn]], MLD [[stampen]], OSw. [[stampa]] etc. [[stampfen]], smash' with OHG [[stampf]] m. <b class="b2">instrument with which to struck etc.</b>, PGm. <b class="b2">*stamp-</b> (IE <b class="b2">*stomb-</b>); s. WP. 2, 623f., Pok. 1011 ff., also W.-Hofmann s. [[temnō]] (to be kept away), but cf. on [[στέφω]]. -- The forms without nasalization show that the word is Pre-Greek (not in Furnée); further note the variation [[στόμφος]] - [[στόμβος]].
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 35: Line 35:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''στέμβω''': {stémbō}<br />'''Forms''': erweitert στεμβάζειν· λοιδορεῖν, χλευάζειν H., -άξαι· ὑβρίσαι (''EM''), -άσεις· λοιδιρίαι H.; ἀστέμβακτον ([[κλέος]], Euph.) = ἀκίνητον ἢ βέβαιον ἢ τετιμημένον (''Et''. ''Gud''.); unklar ἀστέμβακτα τιμωρουμένη (Lyk. 1117); auch [[ἀστεμβής]]· [[ἀθαμβής]], [[ἀτάραχος]] H.<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': = κινῶ [[συνεχῶς]] (''EM''), [[unaufhörlich schütteln]] (A. ''Fr''. 440 = 635 M., auch ''EM'' u.a. als Erklärung von [[ἀστεμφής]]), [[mißhandeln]], [[schmähen]] (Eust.);<br />'''Derivative''': Daneben ohne Nasal: [[στόβος]]· [[λοιδορία]], [[ὄνειδος]] (Lyk., H.), στοβάζειν· κακολογεῖν. -ασμάτων· λοιδοριῶν H., (ἐπι-)[[στοβέω]] [[spotten]], [[verhöhnen]] (A. R., Epic. anon., ''EM''). — Mit Aspirata: [[ἀστεμφής]] = [[ἀμετακίνητος]] (H.), [[unerschütterlich]], [[fest]] (vorw. ep. seit Il.); στέμφυλα n. pl. (selten sg.) ‘ausgepreßte Oliven od. Trauben, Oliven-, Traubentrester’ (ion. att.) mit στεμφυλίτιδες τρύγες [[Weintrester]] (Hp.), -ίς ib. (Ath.), -ίας [[οἶνος]] (Pap. III<sup>a</sup>). Zu [[ἀστεμφής]] : *στέμφος : στέμφυλα vgl. [[ἀναισχής]] : [[αἶσχος]] : Αἰσχύλος u.a. — Mit ''o''-Abtönung: [[στόμφος]] m. [[schwülstige]], [[hochtrabende Rede]] (Longin.), -αξ, -ακος m. [[schwülstiger Redner]], [[Großmaul]] (Ar. ''Nu''. 1367; von Aesch.), -άζω [[schwülstig reden]], [[groß sprechen]] (Ar. u.a.) mit -ασμός, -αστικός (Eust.); -όω ib. (Phld.), -ώδης, -ός (Sch.). Daneben [[στόμβος]] =- [[βαρύηχος]], [[βαρύφθογγος]] (Hp. ap. Gal.).<br />'''Etymology''' : Der schwankenden Form der obigen Wörter (darüber Schwyzer 333 u. 692) entspricht ein gleich schwankender Inhalt. Für [[στέμβω]], στέμφυλα eignet sich eine Bed. [[heftig stoßen]], [[schütteln]], [[erschüttern]], [[zerstoßen]], ebenso für [[ἀστεμφής]] [[unerschütterlich]] (anders, schwerlich richtig, s. v.). Daraus [[mißhandeln]], [[schmähen]], [[spotten]] in [[στέμβω]], -άζω, [[στόβος]], -έω? Dunkel bleiben dabei [[στόμφος]], -αξ usw. —Eine ansprechende Anknüpfung bietet das germ. Deverbativum ahd. ''stampfōn'', mnd. ''stampen'', aschw. ''stampa'' usw. ’''stampfen'', (zer)stoßen’ mit ahd. ''stampf'' m. [[Werkzeug zum Stoßen]], urg. *''stamp''- (idg. *''stomb''-); s. WP. 2, 623f., Pok. 1011 ff., auch W.-Hofmann s. ''temnō'' (fernzuhalten) m. weiteren Formen u. Lit. Vgl. zu [[στέφω]].<br />'''Page''' 2,788
|ftr='''στέμβω''': {stémbō}<br />'''Forms''': erweitert στεμβάζειν· λοιδορεῖν, χλευάζειν H., -άξαι· ὑβρίσαι (''EM''), -άσεις· λοιδιρίαι H.; ἀστέμβακτον ([[κλέος]], Euph.) = ἀκίνητον ἢ βέβαιον ἢ τετιμημένον (''Et''. ''Gud''.); unklar ἀστέμβακτα τιμωρουμένη (Lyk. 1117); auch [[ἀστεμβής]]· [[ἀθαμβής]], [[ἀτάραχος]] H.<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': = κινῶ [[συνεχῶς]] (''EM''), [[unaufhörlich schütteln]] (A. ''Fr''. 440 = 635 M., auch ''EM'' u.a. als Erklärung von [[ἀστεμφής]]), [[mißhandeln]], [[schmähen]] (Eust.);<br />'''Derivative''': Daneben ohne Nasal: [[στόβος]]· [[λοιδορία]], [[ὄνειδος]] (Lyk., H.), στοβάζειν· κακολογεῖν. -ασμάτων· λοιδοριῶν H., (ἐπι-)[[στοβέω]] [[spotten]], [[verhöhnen]] (A. R., Epic. anon., ''EM''). — Mit Aspirata: [[ἀστεμφής]] = [[ἀμετακίνητος]] (H.), [[unerschütterlich]], [[fest]] (vorw. ep. seit Il.); στέμφυλα n. pl. (selten sg.) ‘ausgepreßte Oliven od. Trauben, Oliven-, Traubentrester’ (ion. att.) mit στεμφυλίτιδες τρύγες [[Weintrester]] (Hp.), -ίς ib. (Ath.), -ίας [[οἶνος]] (Pap. III<sup>a</sup>). Zu [[ἀστεμφής]]: *στέμφος: στέμφυλα vgl. [[ἀναισχής]]: [[αἶσχος]]: Αἰσχύλος u.a. — Mit ''o''-Abtönung: [[στόμφος]] m. [[schwülstige]], [[hochtrabende Rede]] (Longin.), -αξ, -ακος m. [[schwülstiger Redner]], [[Großmaul]] (Ar. ''Nu''. 1367; von Aesch.), -άζω [[schwülstig reden]], [[groß sprechen]] (Ar. u.a.) mit -ασμός, -αστικός (Eust.); -όω ib. (Phld.), -ώδης, -ός (Sch.). Daneben [[στόμβος]] =- [[βαρύηχος]], [[βαρύφθογγος]] (Hp. ap. Gal.).<br />'''Etymology''': Der schwankenden Form der obigen Wörter (darüber Schwyzer 333 u. 692) entspricht ein gleich schwankender Inhalt. Für [[στέμβω]], στέμφυλα eignet sich eine Bed. [[heftig stoßen]], [[schütteln]], [[erschüttern]], [[zerstoßen]], ebenso für [[ἀστεμφής]] [[unerschütterlich]] (anders, schwerlich richtig, s. v.). Daraus [[mißhandeln]], [[schmähen]], [[spotten]] in [[στέμβω]], -άζω, [[στόβος]], -έω? Dunkel bleiben dabei [[στόμφος]], -αξ usw. —Eine ansprechende Anknüpfung bietet das germ. Deverbativum ahd. ''stampfōn'', mnd. ''stampen'', aschw. ''stampa'' usw. ’''stampfen'', (zer)stoßen’ mit ahd. ''stampf'' m. [[Werkzeug zum Stoßen]], urg. *''stamp''- (idg. *''stomb''-); s. WP. 2, 623f., Pok. 1011 ff., auch W.-Hofmann s. ''temnō'' (fernzuhalten) m. weiteren Formen u. Lit. Vgl. zu [[στέφω]].<br />'''Page''' 2,788
}}
}}