δεξιά: Difference between revisions

745 bytes removed ,  4 September 2023
m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "<b class="num">(\d+)\)" to "<b class="num">$1")
m (LSJ1 replacement)
 
(4 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=deksia
|Transliteration C=deksia
|Beta Code=decia/
|Beta Code=decia/
|Definition=Ion. [[δεξιή]] (fem. of [[δεξιός]]), ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[right hand]], opp. [[ἀριστερά]] ([[left]]), δεξιῇ ἠσπάζοντο <span class="bibl">Il.10.542</span>; [[ἐκ δεξιᾶς]] = [[on the right]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>639</span>; [[δεξιᾶς]] abs.,<span class="title">IG</span>2.733 A,835; <b class="b3">ἐν δεξιῇ ἔχειν τὰ οὔρεα</b> keep them [[on the right]] (as you [[go]]), <span class="bibl">Hdt.7.217</span>, cf. <span class="bibl">Th.2.19</span>,<span class="bibl">98</span>, etc.; ἐν δ. [[λαβεῖν]] τὴν [[Σικελία]]ν <span class="bibl">Id.7.1</span>; so <b class="b3">Ἐπίδαμνός ἐστι πόλις ἐν δ. ἐσπλέοντι</b>… on your [[right]] as you [[sail]] in... <span class="bibl">Id.1.24</span>; <b class="b3">πορεύεσθαι τὴν εἰς δ</b>. (sc. [[ὁδόν]]) <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>614c</span>; ἐπὶ δεξιᾶ τοῦ βήματος Plu.2.192f. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in welcoming or saluting (as we shake [[hands]]), δεξιὰν διδόναι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>81</span>; [[προτείνειν]], [[ἐμβάλλειν]], etc. (v. sub vocc.); esp. as a sign of [[assurance]], [[pledge]] or [[treaty]], σπονδαὶ… καὶ δεξιαὶ ᾗς ἐπέπιθμεν <span class="bibl">Il.2.341</span>; <b class="b3">δεξιὰς δόντες καὶ λαβόντες</b> having exchanged [[assurance]]s, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.3.1</span>, cf. <span class="bibl">1.1.6</span>; <b class="b3">δεξιὰς παρὰ βασιλέως φέρειν μὴ μνησικακήσειν</b> bring [[pledge]]s that he would not... ib.<span class="bibl">2.4.1</span>; δεξιᾶς πίστις μεγίστη <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>21</span>; <b class="b3">φυλάσσειν, τηρεῖν τὴν δ</b>., <span class="bibl"><span class="title">PFay.</span>124.13</span>, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>533.18</span>:—[[χείρ]] is never expressed in Hom., but is used later, χεῖρα δ. <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>912</span>, <span class="bibl">1254</span>, etc.; φεῦ δ. χείρ <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>496</span>; <b class="b3">χειρὸς δ</b>. ib.<span class="bibl">899</span>, etc.; τὴν χεῖρα δὸς τὴν δ. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>81</span>.</span>
|Definition=Ion. [[δεξιή]] (fem. of [[δεξιός]]), ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[right hand]], opp. [[ἀριστερά]] ([[left]]), δεξιῇ ἠσπάζοντο Il.10.542; [[ἐκ δεξιᾶς]] = [[on the right]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''639; [[δεξιᾶς]] abs.,''IG''2.733 A,835; <b class="b3">ἐν δεξιῇ ἔχειν τὰ οὔρεα</b> keep them [[on the right]] (as you [[go]]), [[Herodotus|Hdt.]]7.217, cf. Th.2.19,98, etc.; ἐν δ. [[λαβεῖν]] τὴν [[Σικελία]]ν Id.7.1; so <b class="b3">Ἐπίδαμνός ἐστι πόλις ἐν δ. ἐσπλέοντι</b>… on your [[right]] as you [[sail]] in... Id.1.24; <b class="b3">πορεύεσθαι τὴν εἰς δ.</b> (''[[sc.]]'' [[ὁδόν]]) [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 614c; ἐπὶ δεξιᾶ τοῦ βήματος Plu.2.192f.<br><span class="bld">2</span> in welcoming or saluting (as we shake [[hands]]), δεξιὰν διδόναι Ar.''Nu.''81; [[προτείνειν]], [[ἐμβάλλειν]], etc. (v. sub vocc.); esp. as a sign of [[assurance]], [[pledge]] or [[treaty]], σπονδαὶ… καὶ δεξιαὶ ᾗς ἐπέπιθμεν Il.2.341; <b class="b3">δεξιὰς δόντες καὶ λαβόντες</b> having exchanged [[assurance]]s, X.''An.''7.3.1, cf. 1.1.6; <b class="b3">δεξιὰς παρὰ βασιλέως φέρειν μὴ μνησικακήσειν</b> bring [[pledge]]s that he would not... ib.2.4.1; δεξιᾶς πίστις μεγίστη E.''Med.''21; <b class="b3">φυλάσσειν, τηρεῖν τὴν δ.</b>, ''PFay.''124.13, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''533.18:—[[χείρ]] is never expressed in Hom., but is used later, χεῖρα δ. S.''Ph.''912, 1254, etc.; φεῦ δ. χείρ E.''Med.''496; <b class="b3">χειρὸς δ.</b> ib.899, etc.; τὴν χεῖρα δὸς τὴν δ. Ar.''Nu.''81.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ᾶς (ἡ) :<br /><i>s.e.</i> [[χείρ]];<br />la main droite : [[ἐν]] δεξιᾷ, ἐπὶ δεξιᾷ, à droite ; [[ἐν]] δεξιᾷ ἔχειν [[τι]], avoir qch (une montagne, un pays, <i>etc.</i>) à sa droite ; δεξιὰν διδόναι, donner la main à qqn ; ἀνατείνειν XÉN tendre la main ; δεξιὰν [[λαβεῖν]] καὶ [[δοῦναι]] XÉN prendre et donner la main droite, <i>càd</i> s'engager mutuellement ; [[αἱ]] δεξιαί IL serrements de main en signe de foi jurée ; δεξιᾶς παρὰ βασιλέως φέρειν [[μή]] XÉN apporter du grand roi des assurances que… ne.<br />'''Étymologie:''' fém. de [[δεξιός]].
|btext=ᾶς (ἡ) :<br /><i>s.e.</i> [[χείρ]];<br />la main droite : [[ἐν]] δεξιᾷ, ἐπὶ δεξιᾷ, à droite ; [[ἐν]] δεξιᾷ ἔχειν τι, avoir qch (une montagne, un pays, <i>etc.</i>) à sa droite ; δεξιὰν διδόναι, donner la main à qqn ; ἀνατείνειν XÉN tendre la main ; δεξιὰν [[λαβεῖν]] καὶ [[δοῦναι]] XÉN prendre et donner la main droite, <i>càd</i> s'engager mutuellement ; αἱ δεξιαί IL serrements de main en signe de foi jurée ; δεξιᾶς παρὰ βασιλέως φέρειν [[μή]] XÉN apporter du grand roi des assurances que… ne.<br />'''Étymologie:''' fém. de [[δεξιός]].
}}
}}
{{elnl
{{elnl
Line 20: Line 20:
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''δεξιά:''' ион. [[δεξιή]] ἡ (sc. [[χείρ]])<br /><b class="num">1</b> [[правая рука]], [[десница]] (δεξιάν τινι [[διδόναι]] Arph., Diod., ἀνατείνειν Xen., προτείνειν Plut. или ἐμβάλλειν Emped. ap. Plut., Aeschin.; δεξιῇ ἀσπάζεσθαι Hom.): ἐκ δεξιᾶς Arph., Plat. и ἐν δεξιᾷ Her., Thuc., Plat. с правой стороны, по правую сторону, справа; ἀπὸ τῶν δεξιῶν Arst. с (от) правой стороны; τὴν εἰς δεξιάν Plat. в правую сторону, направо; δεξιὰν [[λαβεῖν]] καὶ [[δοῦναι]] Xen. обменяться рукопожатиями, т. е. дать друг другу слово, взаимно обязаться;<br /><b class="num">2</b> pl. взаимные рукопожатия, т. е. обязательства (σπονδαὶ καὶ δεξιαί Hom.): δεξιὰς φέρειν или πέμπειν Xen. давать обязательства или гарантии.
|elrutext='''δεξιά:''' ион. [[δεξιή]] ἡ (''[[sc.]]'' [[χείρ]])<br /><b class="num">1</b> [[правая рука]], [[десница]] (δεξιάν τινι [[διδόναι]] Arph., Diod., ἀνατείνειν Xen., προτείνειν Plut. или ἐμβάλλειν Emped. ap. Plut., Aeschin.; δεξιῇ ἀσπάζεσθαι Hom.): ἐκ δεξιᾶς Arph., Plat. и ἐν δεξιᾷ Her., Thuc., Plat. с правой стороны, по правую сторону, справа; ἀπὸ τῶν δεξιῶν Arst. с (от) правой стороны; τὴν εἰς δεξιάν Plat. в правую сторону, направо; δεξιὰν [[λαβεῖν]] καὶ [[δοῦναι]] Xen. обменяться рукопожатиями, т. е. дать друг другу слово, взаимно обязаться;<br /><b class="num">2</b> pl. взаимные рукопожатия, т. е. обязательства (σπονδαὶ καὶ δεξιαί Hom.): δεξιὰς φέρειν или πέμπειν Xen. давать обязательства или гарантии.
}}
}}
{{grml
{{grml