κατάκλισις: Difference between revisions

m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([\p{Cyrillic}\s]+), ([\p{Cyrillic}\s]+) ([a-zA-Z:\(])" to "$1 $2, $3 $4")
m (LSJ1 replacement)
 
(9 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=kataklisis
|Transliteration C=kataklisis
|Beta Code=kata/klisis
|Beta Code=kata/klisis
|Definition=εως, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[making one to lie down]], [[seat]]ing him at [[table]], opp. [[ὑπανάστασις]], Pl.R.425b, Arist.EN1165a28; ἡ κατάκλισις τοῦ γάμου the [[celebration]] of the marriage [[feast]], Hdt.6.129.<br><span class="bld">II</span> (from Pass.) [[lying at table]], [[sitting at meat]], Arist.Pol.1336b9,21; παρά τινι Pl.Smp.175e; τὸ σχῆμα τῆς κατακλίσεως Plu.2.679f, cf. Porph.Abst.2.61.<br><span class="bld">2</span> [[way of lying in bed]], τὴν κ. ποιείσθω ἐπὶ τὴν ὑγιᾶ γνάθον Hp.Art.33, cf.Prog.3 (pl.).<br><span class="bld">b</span> [[taking to one's bed]], of a [[sick]] person, Id.Epid.4.31, J.AJ4.8.33, etc.<br><span class="bld">c</span> [[causing]] one [[to take to his bed]], i. e. [[striking with disease]], PMag.Par.1.2496.<br><span class="bld">d</span> Astrol., [[horoscope cast at the hour when a patient takes to his bed]], Gal.19.529, Cat.Cod.Astr.1.20, 8(4).57.
|Definition=-εως, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[making one to lie down]], [[seat]]ing him at [[table]], opp. [[ὑπανάστασις]], Pl.R.425b, Arist.EN1165a28; ἡ κατάκλισις τοῦ γάμου the [[celebration]] of the marriage [[feast]], [[Herodotus|Hdt.]]6.129.<br><span class="bld">II</span> (from Pass.) [[lying at table]], [[sitting at meat]], Arist.Pol.1336b9,21; παρά τινι Pl.Smp.175e; τὸ σχῆμα τῆς κατακλίσεως Plu.2.679f, cf. Porph.Abst.2.61.<br><span class="bld">2</span> [[way of lying in bed]], τὴν κ. ποιείσθω ἐπὶ τὴν ὑγιᾶ γνάθον Hp.Art.33, cf.Prog.3 (pl.).<br><span class="bld">b</span> [[taking to one's bed]], of a [[sick]] person, Id.Epid.4.31, J.AJ4.8.33, etc.<br><span class="bld">c</span> [[causing]] one [[to take to his bed]], i.e. [[striking with disease]], PMag.Par.1.2496.<br><span class="bld">d</span> Astrol., [[horoscope cast at the hour when a patient takes to his bed]], Gal.19.529, Cat.Cod.Astr.1.20, 8(4).57.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1354.png Seite 1354]] ἡ, das Niederlegen, sich Hinlegen, zu Bette; τοῦ γάμου, das Beilager, Her. 6, 129; zu Tische, πολλοῦ τιμῶμαι τὴν παρὰ σοὶ κατάκλισιν Plat. Conv. 175 e; κατακλίσεις καὶ ὑπαναστάσεις Rep. IV, 425 b, wie Arist. Eth. 9, 2, bei Tische den Aelteren einen höheren Platz einräumen; Sp.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1354.png Seite 1354]] ἡ, das Niederlegen, sich Hinlegen, zu Bette; τοῦ γάμου, das Beilager, Her. 6, 129; zu Tische, πολλοῦ τιμῶμαι τὴν παρὰ σοὶ κατάκλισιν Plat. Conv. 175 e; κατακλίσεις καὶ ὑπαναστάσεις Rep. IV, 425 b, wie Arist. Eth. 9, 2, bei Tische den Aelteren einen höheren Platz einräumen; Sp.
}}
{{ls
|lstext='''κατάκλῐσις''': -εως, ἡ, τὸ νὰ κάμῃ τίς τινα νὰ κατακλιθῇ ἢ νὰ καθίσῃ παρὰ τὴν τράπεζαν, τιμὴν [[ἀποδοτέον]] τῷ πρεσβυτέρῳ ὑπαναστάσει καὶ κατακλίσει καὶ τοῖς τοιούτοις, = μὲ τὸ νὰ ὑπανίστανται ἐκ τῆς ἕδρας αὐτῶν πρὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ νὰ καθίζωσιν αὐτοὺς εἰς τὴν καλλιτέραν θέσιν τῶν συμποσίων, Πλάτ. Πολ. 425Β∙ σιγάς τε τῶν νεωτέρων παρὰ πρεσβυτέροις καὶ κατακλίσεις καὶ ὑπαναστάσεις Ἀριστ. Ἡθ. Ν. 9. 2, 9∙ ἡ κ. τοῦ γάμου, ἡ [[εὐωχία]] κατὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ γάμου, Ἡρόδ. 6. 129. ΙΙ. (ἐκ τοῦ κατακλίνεσθαι), τὸ καθῆσθαι παρὰ τὴν τράπεζαν, [[ἤτοι]] ἐπὶ [[δεῖπνον]], Ἀριστ. Πολιτικ. 7. 17, 9 καὶ 11∙ [[παρά]] τινι Πλάτ. Συμπ. 175Ε. 2) [[τρόπος]] τοῦ κατακλίνεσθαι ἐπὶ τῆς κλίνης, π. χ. ἐπὶ γνάθον Ἱππ. π. Ἄρθρ. 799, πρβλ. Προγν. 37∙ ἡ ἐν τῇ νοσηλείᾳ κ. Ἰωσήπ. Ἰουδ. Ἀρχ. 4. 8, 33.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> action de se coucher;<br /><b>2</b> état d’une personne couchée.<br />'''Étymologie:''' [[κατακλίνω]].
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> [[action de se coucher]];<br /><b>2</b> [[état d'une personne couchée]].<br />'''Étymologie:''' [[κατακλίνω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κατάκλῐσις:''' -εως, ἡ,<br /><b class="num">I.</b> κάνω κάποιον να κατακλιθεί, να καθίσει στο [[τραπέζι]], σε Πλάτ.· <i>ἡ κ. τοῦ γάμου</i>, γαμήλιο [[τραπέζι]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> (από την Παθ.), [[συμμετοχή]] κάποιου σε [[δείπνο]], σε Πλάτ.
}}
}}
{{elnl
{{elnl
Line 26: Line 20:
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''κατάκλῐσις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1)</b> возлежание за столом, трапеза, пиршество (κοινωνεῖν κατακλίσεως Arst.): ἡ κ. τοῦ γάμου Her. свадебный пир; [[πολλοῦ]] τιμῶμαι τὴν [[παρά]] σοι κατάκλισιν Plat. я высоко ценю соседство с тобою за столом;<br /><b class="num">2)</b> [[лежачее положение]], [[лежание]] Plut.;<br /><b class="num">3)</b> [[наклон]] (τῶν ἀξόνων Diod. - [[varia lectio|v.l.]] [[κατακλείς]]).
|elrutext='''κατάκλῐσις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> [[возлежание за столом]], [[трапеза]], [[пиршество]] (κοινωνεῖν κατακλίσεως Arst.): ἡ κ. τοῦ γάμου Her. свадебный пир; [[πολλοῦ]] τιμῶμαι τὴν [[παρά]] σοι κατάκλισιν Plat. я высоко ценю соседство с тобою за столом;<br /><b class="num">2</b> [[лежачее положение]], [[лежание]] Plut.;<br /><b class="num">3</b> [[наклон]] (τῶν ἀξόνων Diod. - [[varia lectio|v.l.]] [[κατακλείς]]).
}}
{{ls
|lstext='''κατάκλῐσις''': -εως, ἡ, τὸ νὰ κάμῃ τίς τινα νὰ κατακλιθῇ ἢ νὰ καθίσῃ παρὰ τὴν τράπεζαν, τιμὴν [[ἀποδοτέον]] τῷ πρεσβυτέρῳ ὑπαναστάσει καὶ κατακλίσει καὶ τοῖς τοιούτοις, = μὲ τὸ νὰ ὑπανίστανται ἐκ τῆς ἕδρας αὐτῶν πρὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ νὰ καθίζωσιν αὐτοὺς εἰς τὴν καλλιτέραν θέσιν τῶν συμποσίων, Πλάτ. Πολ. 425Β∙ σιγάς τε τῶν νεωτέρων παρὰ πρεσβυτέροις καὶ κατακλίσεις καὶ ὑπαναστάσεις Ἀριστ. Ἡθ. Ν. 9. 2, 9∙ ἡ κ. τοῦ γάμου, ἡ [[εὐωχία]] κατὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ γάμου, Ἡρόδ. 6. 129. ΙΙ. (ἐκ τοῦ κατακλίνεσθαι), τὸ καθῆσθαι παρὰ τὴν τράπεζαν, [[ἤτοι]] ἐπὶ [[δεῖπνον]], Ἀριστ. Πολιτικ. 7. 17, 9 καὶ 11∙ [[παρά]] τινι Πλάτ. Συμπ. 175Ε. 2) [[τρόπος]] τοῦ κατακλίνεσθαι ἐπὶ τῆς κλίνης, π. χ. ἐπὶ γνάθον Ἱππ. π. Ἄρθρ. 799, πρβλ. Προγν. 37∙ ἡ ἐν τῇ νοσηλείᾳ κ. Ἰωσήπ. Ἰουδ. Ἀρχ. 4. 8, 33.
}}
{{lsm
|lsmtext='''κατάκλῐσις:''' -εως, ἡ,<br /><b class="num">I.</b> κάνω κάποιον να κατακλιθεί, να καθίσει στο [[τραπέζι]], σε Πλάτ.· <i>ἡ κ. τοῦ γάμου</i>, γαμήλιο [[τραπέζι]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> (από την Παθ.), [[συμμετοχή]] κάποιου σε [[δείπνο]], σε Πλάτ.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 33: Line 33:
{{grml
{{grml
|mltxt=η (AM [[κατάκλισις]]) [[κατακλίνω]]<br /><b>1.</b> το [[πλάγιασμα]] ατόμου ή πράγματος, η [[τοποθέτηση]] σε πλαγιαστή [[θέση]]<br /><b>2.</b> η [[θέση]] που παίρνει [[κάποιος]] για να ξεκουραστεί ή για να κοιμηθεί<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ναυτ.</b> το [[πλάγιασμα]] του πλοίου για τον καθαρισμό τών υφάλων ή για [[επισκευή]]<br /><b>μσν.</b><br />[[προσκύνηση]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το να παρακαθήσει [[κάποιος]] σε [[γεύμα]] («πολλοῦ τιμῶμαι τὴν παρὰ σοὶ κατάκλισιν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> το να βρίσκεται [[κάποιος]] [[κλινήρης]]<br /><b>3.</b> <b>αστρολ.</b> [[ωροσκόπιο]] που λαμβάνεται [[κατά]] την ώρα που ο [[ασθενής]] βρίσκεται [[κλινήρης]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ἡ [[κατάκλισις]] τοῦ γάμου» — η [[ευωχία]] [[κατά]] τον πανηγυρισμό ενός γάμου.
|mltxt=η (AM [[κατάκλισις]]) [[κατακλίνω]]<br /><b>1.</b> το [[πλάγιασμα]] ατόμου ή πράγματος, η [[τοποθέτηση]] σε πλαγιαστή [[θέση]]<br /><b>2.</b> η [[θέση]] που παίρνει [[κάποιος]] για να ξεκουραστεί ή για να κοιμηθεί<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ναυτ.</b> το [[πλάγιασμα]] του πλοίου για τον καθαρισμό τών υφάλων ή για [[επισκευή]]<br /><b>μσν.</b><br />[[προσκύνηση]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το να παρακαθήσει [[κάποιος]] σε [[γεύμα]] («πολλοῦ τιμῶμαι τὴν παρὰ σοὶ κατάκλισιν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> το να βρίσκεται [[κάποιος]] [[κλινήρης]]<br /><b>3.</b> <b>αστρολ.</b> [[ωροσκόπιο]] που λαμβάνεται [[κατά]] την ώρα που ο [[ασθενής]] βρίσκεται [[κλινήρης]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ἡ [[κατάκλισις]] τοῦ γάμου» — η [[ευωχία]] [[κατά]] τον πανηγυρισμό ενός γάμου.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[κατακλίνω]] (=[[πλαγιάζω]] κάποιον) → [[κατά]] + [[κλίνω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
}}