εὐρύνω: Difference between revisions

3,530 bytes added ,  4 September 2023
m
LSJ1 replacement
(CSV import)
 
m (LSJ1 replacement)
 
(25 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{LSJ1
{{LSJ1
|Full diacritics=εὐρύνω
|Full diacritics=εὐρῡ́νω
|Medium diacritics=εὐρύνω
|Medium diacritics=εὐρύνω
|Low diacritics=ευρύνω
|Low diacritics=ευρύνω
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=evryno
|Transliteration C=evryno
|Beta Code=eu)ru/nw
|Beta Code=eu)ru/nw
|Definition=(εὐρύς) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">make wide</b> or <b class="b2">broad</b>, <b class="b3">εὔρυναν ἀγῶνα</b> <b class="b2">cleared</b> the arena (for dancing), <span class="bibl">Od.8.260</span>; <b class="b3">τὸ μέσον εὐ</b>. <b class="b2">leave a wide space</b> in the middle, <span class="bibl">Hdt.4.52</span>; <b class="b3">εὐ. τοὺς μυκτῆρας</b> <b class="b2">dilate</b> them, <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>1.10</span>; <b class="b3">αὔλακας εὐ</b>. <span class="bibl">Theoc.13.31</span>; <b class="b2">widen</b> a wound, ὄνυξι <span class="bibl">App.<span class="title">BC</span>2.99</span>; στήθεα <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span> 3.442</span>:—Pass., <b class="b2">to be widened, become wider</b>, <span class="bibl">Ph.2.112</span>, <span class="bibl">D.P.92</span>, <span class="bibl">Luc. <span class="title">Electr.</span>6</span>; <b class="b3">γῆς -ομένης ὑπὸ πνευμάτων καὶ ὑδάτων</b>, of the formation of valleys, <span class="bibl">Ocell.3.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., <b class="b2">extend</b>, ξενίου δαίμονος ἐργασίην <span class="title">AP</span>7.698 (Christod.).</span>
|Definition=([[εὐρύς]])<br><span class="bld">A</span> [[make wide]] or [[broad]], <b class="b3">εὔρυναν ἀγῶνα</b> [[cleared]] the arena (for dancing), Od.8.260; <b class="b3">τὸ μέσον εὐ.</b> [[leave a wide space]] in the middle, [[Herodotus|Hdt.]]4.52; <b class="b3">εὐ. τοὺς μυκτῆρας</b> [[dilate]] them, X.''Eq.''1.10; <b class="b3">αὔλακας εὐ.</b> Theoc.13.31; [[widen]] a wound, ὄνυξι App.''BC''2.99; στήθεα Opp.''C.'' 3.442:—Pass., to [[be widened]], [[become wider]], Ph.2.112, D.P.92, Luc. ''Electr.''6; <b class="b3">γῆς -ομένης ὑπὸ πνευμάτων καὶ ὑδάτων</b>, of the formation of valleys, Ocell.3.4.<br><span class="bld">2</span> metaph., [[extend]], ξενίου δαίμονος ἐργασίην ''AP''7.698 (Christod.).
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1095.png Seite 1095]] breit machen, erweitern, ausdehnen, καλὸν δ' εὔρυναν ἀγῶνα, sie räumten den Kampfplatz aus, daß den Kämpfern Nichts im Wege stehe, Od. 8, 260; sp. D., wie στήθεα Opp. C. 3, 442; αὔλακας, breite Furchen machen, Theocr. 13, 31; χείλεα, die Lippen auseinanderziehen, den Mund aufsperren, Maced. 16 (XI, 374); in Prosa, τοὺς μυκτῆρας Xen. de re equ. 1, 10; τὸ [[μέσον]] εὐρύνειν, einen weiten Raum in der Mitte lassen, Her. 4, 52; Sp., [[κεῖθεν]] εὐρυνθεῖσα [[ἅλμη]], von da sich ausbreitend, D. Per. 92.
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> ηὔρυνον, <i>f.</i> εὐρυνῶ, <i>ao.</i> ηὔρυνα, <i>poét.</i> εὔρυνα, <i>pf. inus.</i><br /><b>1</b> [[élargir]], [[agrandir]];<br /><b>2</b> [[faire évacuer]], [[rendre désert]] : εὐρ. ἀγῶνα OD faire disposer (en l'aplanissant <i>ou</i> le dégageant) un terrain (pour la danse) ; τὸ μέσον εὐρ. HDT laisser un espace vide au milieu.<br />'''Étymologie:''' [[εὐρύς]].
}}
{{elru
|elrutext='''εὐρύνω:''' (ῡ)<br><b class="num">1</b> расширять, т. е. расчищать (καλὸν ἀγῶνα Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[раздвигать]], [[увеличивать]] (αὔλακας, χείλεα Theocr.): τὸ [[μέσον]] εὐ. Her. расширяться посредине; εὐ. τοὺς μυκτῆρας Xen. (о лошади) раздувать ноздри.
}}
{{ls
|lstext='''εὐρύνω''': (ῡ): μέλλ. -ῠνῶ (εὐρὺς) καθιστῶ τι εὐρύ, [[πλατύνω]], λείηναν δὲ χορόν, καλὸν δ’ εὔρυναν ἀγῶνα, ὁμαλὸν ἐποίησαν τὸν τῆς ὀρχήστρας τὸπον, ἐπλάτυναν δὲ τὸ [[μέρος]] ἐν ᾧ ἠγωνίζοντο, Ὀδ. Θ. 260· εὐρύνων τὸ [[μέσον]], ἀφίνων ἐν τῷ μέσῳ εὐρὺ [[διάστημα]], Ἡρόδ. 4. 52· εὐρ. τοὺς μυκτῆρας, διαστέλλειν, Ξεν. Ἱππ.1, 10· αὔλακας εὐρ. Θεόκρ. 13. 31· ἀνοίγω [[ἕλκος]], καθιστῶ αὐτὸ εὐρύτερον, ὄνυξι Ἀππ. Ἐμφυλ. 2. 99· στήθεα Ὀππ. Κυν. 3. 442. - Παθ., εὐρύνομαι, [[γίνομαι]] εὐρύτερος, Συλλ. Ἐπιγρ. 4040. 1, 24. 2) μεταφ., [[ἐκτείνω]], ξενίου δαίμονος ἐργασίην Ἀνθ. Π. 7. 698. - Παθ., ἐκτείνομαι εἰς μακρὰν ἔκτασιν, Διον. Π. 92, Λουκ. Ἀλεκτρ. 6.
}}
{{Autenrieth
|auten=([[εὐρύς]]), aor. 1 εὔρῦνα: [[widen]], [[enlarge]], Od. 8.260†.
}}
{{grml
|mltxt=(ΑΜ [[εὐρύνω]]) [[ευρύς]]<br />[[καθιστώ]] [[κάτι]] ευρύ, [[πλαταίνω]], [[φαρδαίνω]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[αφήνω]] ευρύ [[διάστημα]], πολύ χώρο<br /><b>2.</b> [[διαστέλλω]]<br /><b>3.</b> [[εκτείνω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''εὐρύνω:''' [ῡ], μέλ. <i>-ῠνῶ</i> ([[εὐρύς]])·<br /><b class="num">1.</b> [[πλαταίνω]], <i>εὐρῦναι ἀγῶνα</i>, διαπλάτυναν χώρο της ορχήστρας (για τον Χορό), σε Ομήρ. Οδ.· τὸ [[μέσον]] εὐρύνειν, [[αφήνω]] στη [[μέση]] ένα ευρύ [[κενό]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[επεκτείνω]], σε Ανθ. — Παθ., εκτείνομαι σε [[μεγάλη]] [[έκταση]], σε Λουκ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[εὐρύς]]<br /><b class="num">1.</b> to [[broaden]], εὐρῦναι ἀγῶνα to [[clear]] the [[arena]] (for [[dancing]]), Od.; τὸ [[μέσον]] εὐρύνειν to [[leave]] a [[wide]] [[space]] in the [[middle]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> metaph. to [[extend]], Anth.:—Pass. to be [[spread]] [[abroad]], Luc.
}}
}}