αὐθάδης: Difference between revisions

m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - " :" to ":")
m (LSJ1 replacement)
 
(12 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=afthadis
|Transliteration C=afthadis
|Beta Code=au)qa/dhs
|Beta Code=au)qa/dhs
|Definition=ες,<br><span class="bld">A</span> [[self-willed]], [[stubborn]], ἦσάν τε αὐθαδέστεροι Hdt.6.92; τὰς ὀργὰς αὐ. Hp.Aër.24, cf. Arist.Rh.1367a37; [[surly]], Thphr.Char. 15.1; αὐθάδη φρονῶν A.Pr.907; of a dog, X.Cyn.6.25.<br><span class="bld">2</span> metaph. of things, [[remorseless]], σφηνὸς γνάθος αὐ. A.Pr.64.<br><span class="bld">3</span> Adv. [[αὐθάδως]] Ar. Ra.1020, POxy.1242.41: Comp. [[αὐθαδέστερον]] Pl.Ap.34c; cf. [[αὐτώδης]]. (From [[αὐτοάδης]], cf. Arist.MM1192b33.)
|Definition=ες,<br><span class="bld">A</span> [[self-willed]], [[stubborn]], ἦσάν τε αὐθαδέστεροι [[Herodotus|Hdt.]]6.92; τὰς ὀργὰς αὐ. Hp.Aër.24, cf. Arist.Rh.1367a37; [[surly]], Thphr.Char. 15.1; αὐθάδη φρονῶν A.Pr.907; of a dog, X.Cyn.6.25.<br><span class="bld">2</span> metaph. of things, [[remorseless]], σφηνὸς γνάθος αὐ. A.Pr.64.<br><span class="bld">3</span> Adv. [[αὐθάδως]] Ar. Ra.1020, POxy.1242.41: Comp. [[αὐθαδέστερον]] Pl.Ap.34c; cf. [[αὐτώδης]]. (From [[αὐτοάδης]], cf. Arist.MM1192b33.)
}}
}}
{{ls
{{DGE
|lstext='''αὐθάδης''': [], ες, ([[ἥδομαι]]) [[φίλαυτος]], [[αὐθαίρετος]], [[ἐπίμονος]], [[θρασύς]], [[ὑπερόπτης]], [[ὑπέρφρων]], [[ἰσχυρογνώμων]], ὁ μὲν γὰρ μηδὲν πρὸς ἕτερον ζῶν, ἀλλὰ καταφρονητικὸς [[αὐθάδης]] Ἀριστ. Ἠθ. Εὐδ. 3. [[ἔσαν]] τε αὐθαδέστεροι Ἡρόδ. 92, πρβλ. Ἱππ. π. Ἀέρ. 295, Θεοφρ. Χαρ. 15· αὐθάδη φρονῶν Αἰσχύλ. Πρ. 908· ἐπὶ κυνός, Ξεν. Κυν. 6. 25. Καθ’ Ἡσύχ. «[[αὐθάδης]]· [[ὑπερήφανος]], [[θυμώδης]], [[παράνομος]], [[αὐτάρεσκος]]». 2) μεταφ. ἐπὶ πραγμάτων, [[σκληρός]], [[ἀνάλγητος]], σφηνὸς γνάθος [[αὐθάδης]] Αἰσχύλ. Πρ. 64· πρβλ. [[ἀναιδής]]. - Ἐπίρρ. -δῶς Ἀριστοφ. Βάτρ. 1020 (κατὰ τὸν Μέγαν Ἐτυμ. (171, 40) [[ὅμως]] αὐθάδως)· συγκρ. -έστερον Πλάτ. Ἀπολ. 34C. ΙΙ. ὁ Ἰων. [[τύπος]] ἦτο [[αὐτώδης]], ὃ ἴθε.
|dgtxt=-ες<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[αὐτώδης]] A.D.<i>Pron</i>.74.9, Hsch. y quizá tb. [[αὐτάδης]] Hsch.; [[αὐτοάδης]] Arist.<i>MM</i> 1192<sup>b</sup>33<br /><b class="num">I</b> c. idea de [[hostilidad]]<br /><b class="num">1</b> [[arrogante]], [[desafiante]], [[obstinado]] de dioses y hombres y su [[comportamiento]] αὐθάδη φρονῶν (Zeus) A.<i>Pr</i>.908, αὔθαδες ὁ θεός, πρὸς δὲ τοὺς θεοὺς [[ἐγώ]] E.<i>HF</i> 1243<br /><b class="num">•</b>gener. del carácter y modales de las pers. πρὸς τάδ' αὐθαδέστερα γίγνου θαλάσσης E.<i>Hipp</i>.304, [[ἄνθρωπος]] αὐθάδης καὶ [[ἀμαθής]] Pl.<i>Plt</i>.294b, cf. <i>R</i>.548e, Aesop.135, τρόποις αὐθάδεσι καὶ χαλεποῖς Pl.<i>Lg</i>.950b, en rel. c. ὀργιλός y μανικός Arist.<i>Rh</i>.1367<sup>a</sup>38, op. [[ἄφρων]]: αὐ. τις ὢν καὶ [[ἀνάγωγος]] Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.158, op. [[φρόνιμος]] Isoc.1.15, οὐ ... αὐ. ... οὐδὲ [[ἐπαχθής|ἐπαχθὴς]] [[χρηστός]] Plu.2.823a, c. adjs. similares: οὐ σκληρὸς οὐδ' αὐθάδης ὁ [[Λυκοῦργος]] Plu.<i>Lyc</i>.11, cf. [[LXX]] <i>Ge</i>.49.3, [[θρασύς|θρασὺς]] καὶ αὐ. καὶ [[ἀλαζών]] [[LXX]] <i>Pr</i>.21.24<br /><b class="num">•</b>de un [[obispo]] [[δεῖ]] ... μὴ αὐθάδη εἶναι <i>Ep.Tit</i>.1.7, de los falsos [[maestro]]s τολμηταί, αὐθάδεις 2<i>Ep.Petr</i>.2.10, ἀνὴρ [[βίαιος]] καὶ αὐθάδης <i>SB</i> 4284.9 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>def. en Arist.<i>EE</i> 1233<sup>b</sup>36, <i>MM</i> 1192<sup>b</sup>31, Thphr.<i>Char</i>.15.1<br /><b class="num">•</b>de una [[respuesta]] [[altanero]], [[desafiante]] compar. αὐθαδέστερόν τι ἀπεκρίνατο Th.8.84.<br /><b class="num">2</b> del carácter colectivo de una raza o un pueblo [[arrogante]], [[osado]], [[desafiante]] de los eginetas αὐθαδέστεροι Hdt.6.92, τῇ κατὰ γένος αὐθάδει ῥώμῃ Pl.<i>Lg</i>.692a, de los pueblos mediterráneos ὀργὰς αὐθάδεάς τε καὶ ἰδιογνώμονας Hp.<i>Aër</i>.24, de los romanos κατὰ ... τὰς ἐλαττώσεις αὐθαδεστάτους ... [[φαίνεσθαι]] Plb.27.8.8, de los arcadios, Plb.4.21.3, de los persas κηρύγματα ... αὐθαδέστερα Ath.538b.<br /><b class="num">3</b> fig. del clavo que aprisiona a Prometeo [[cruel]] ἀδαμαντίνου ... σφηνὸς αὐθάδη γνάθον A.<i>Pr</i>.64<br /><b class="num">•</b>de un [[perro]] [[antipático]], [[arisco]] X.<i>Cyn</i>.6.25.<br /><b class="num">II</b> sin idea de [[hostilidad]]<br /><b class="num">1</b> [[duro]], [[inflexible]] πολλὰ μὲν δὴ τὸ πρᾶον ἐπιεικὲς τοῦ αὐθάδους δικαίου προκρίνοντες prefiriendo la [[bondad]] de la [[verdadera]] [[justicia]] más que la arrogancia del derecho (positivo)</i>, Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[obstinado]], [[inmutable]] πρὸς τὸ συμφέρον Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[orgulloso]] [[σεμνότης]] αὐθάδων D.61.14<br /><b class="num">•</b>de la [[apariencia]] del [[médico]] [[serio]], [[solemne]] αὐ. γὰρ δοκέει εἶναι μισάνθρωπος Hp.<i>Medic</i>.1<br /><b class="num">•</b>[[tozudo]], [[terco]] [[δειλία]] πρὸς ἡδονάς Philostr.<i>Ep</i>.64, ψυχὴ νέα τε καὶ αὐ. D.C.61.4.2<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ [[αὔθαδες]] τῶν νέων I.<i>AI</i> 4.263.<br /><b class="num">2</b> esp. en ret. del [[gusto]] de los épicos por las [[palabra]]s insólitas [[enfático]] σεμνὸν καὶ αὔθαδες Arist.<i>Rh</i>.1406<sup>b</sup>3<br /><b class="num">•</b>del uso del [[hipérbaton]] en el [[estilo]] de [[Demóstenes]] en rel. c. el de [[Tucídides]] [[atrevido]] Longin.22.3.<br /><b class="num">III</b> adv. [[αὐθάδως]] = [[osadamente]], [[descaradamente]] del [[estilo]] de Esquilo, αὐ. σεμνυνόμενος χαλέπαινε Ar.<i>Ra</i>.1020, φράζουσι (τὸν μῦθον) ... μάλα [[αὐθαδῶς]] (<i>sic</i>) D.Chr.36.42, ἁρπαγῇ αὐ. ἀναστραφέντες <i>SB</i> 10218.21 (I/II d.C.), αὐ. ... ἐπῆλθη <i>BGU</i> 2240.7 (II d.C.), κἀμοὶ αὐ. ἀποκρεινόμενος <i>POxy</i>.1242.41 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>compar. αὐθαδέστερον ἂν πρός με σχοίη Pl.<i>Ap</i>.34c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *αὐτοϝαδής, comp. de [[αὐτός]] y de la raíz *<i>su̯ad</i>- que da lugar a [[ἁνδάνω]] (q.u.), [[ἅδος]], etc.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ης, <i>neutre</i> αὔθαδες;<br /><b>1</b> qui se complaît en soi, suffisant, présomptueux ; arrogant;<br /><b>2</b> dur, cruel.<br />'''Étymologie:''' [[αὐτός]], R. Ἁδ plaire ; cf. ἀνδάνω, [[ἥδομαι]].
|btext=ης, <i>neutre</i> αὔθαδες;<br /><b>1</b> [[qui se complaît en soi]], [[suffisant]], [[présomptueux]] ; arrogant;<br /><b>2</b> [[dur]], [[cruel]].<br />'''Étymologie:''' [[αὐτός]], R. Ἁδ plaire ; cf. ἀνδάνω, [[ἥδομαι]].
}}
{{pape
|ptext=ες ([[ἥδομαι]]), <i>[[selbstgefällig]], [[anmaßend]], [[eigenmächtig]]</i>, τρόποι αὐθάδεις καὶ χαλεποί Plat. <i>Legg</i>. XII.950b und [[öfter]]; vgl. Isocr. 1.15, wo αὐθ. διὰ τὸ σκυθρωπόν dem [[φρόνιμος]] entgegensteht; bei Xen. <i>Cyn</i>. 6.25 steht ein αὐθ. [[κύων]] dem [[φιλάνθρωπος]] [[entgegen]]; Aesch. setzt [[αὐθάδης]] φρενῶν dem [[ταπεινός]] [[gegenüber]], <i>Prom</i>. 909. Übh. <i>[[rücksichtslos]], [[grausam]]</i>, σφηνὸς [[γνάθος]] [[αὐθάδης]], die dem [[Prometheus]] durch die [[Brust]] getriebene Keilspitze, Aesch. <i>Prom</i>. 64; τὸ αὔθαδες τῆς φύσεως, <i>[[Roheit]]</i>, Pol. 4.21.<br><b class="num">• Adv.</b> αὐθάδως Ar. <i>Ran</i>. 1016; Plut. <i>Thes</i>. 1; αὐθαδέστερον ἀπεκρίνατο Thuc. 8.84.
}}
{{elru
|elrutext='''αὐθάδης:''' (θᾱ)<br /><b class="num">1</b> [[самоуверенный]], [[самонадеянный]], [[самодовольный]], [[заносчивый]] Her., Aesch., Thuc., Plat.;<br /><b class="num">2</b> [[своенравный]], [[строптивый]] ([[κύων]] Xen.);<br /><b class="num">3</b> [[беспощадный]], [[жестокий]] (σφηνὸς [[γνάθος]] Aesch.; αὐθαδεστέρα θαλάττης Eur.; φύσει τραχὺς καὶ αὐ. Plut.).
}}
}}
{{DGE
{{ls
|dgtxt=-ες<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[αὐτώδης]] A.D.<i>Pron</i>.74.9, Hsch. y quizá tb. [[αὐτάδης]] Hsch.; [[αὐτοάδης]] Arist.<i>MM</i> 1192<sup>b</sup>33<br /><b class="num">I</b> c. idea de [[hostilidad]]<br /><b class="num">1</b> [[arrogante]], [[desafiante]], [[obstinado]] de dioses y hombres y su [[comportamiento]] αὐθάδη φρονῶν (Zeus) A.<i>Pr</i>.908, αὔθαδες ὁ θεός, πρὸς δὲ τοὺς θεοὺς [[ἐγώ]] E.<i>HF</i> 1243<br /><b class="num">•</b>gener. del carácter y modales de las pers. πρὸς τάδ' αὐθαδέστερα γίγνου θαλάσσης E.<i>Hipp</i>.304, [[ἄνθρωπος]] αὐθάδης καὶ [[ἀμαθής]] Pl.<i>Plt</i>.294b, cf. <i>R</i>.548e, Aesop.135, τρόποις αὐθάδεσι καὶ χαλεποῖς Pl.<i>Lg</i>.950b, en rel. c. ὀργιλός y μανικός Arist.<i>Rh</i>.1367<sup>a</sup>38, op. [[ἄφρων]]: αὐ. τις ὢν καὶ [[ἀνάγωγος]] Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.158, op. φρόνιμος Isoc.1.15, οὐ ... αὐ. ... οὐδὲ [[ἐπαχθής|ἐπαχθὴς]] ὁ [[χρηστός]] Plu.2.823a, c. adjs. similares: οὐ σκληρὸς οὐδ' αὐθάδης ὁ [[Λυκοῦργος]] Plu.<i>Lyc</i>.11, cf. [[LXX]] <i>Ge</i>.49.3, [[θρασύς|θρασὺς]] καὶ αὐ. καὶ [[ἀλαζών]] [[LXX]] <i>Pr</i>.21.24<br /><b class="num">•</b>de un [[obispo]] [[δεῖ]] ... μὴ αὐθάδη εἶναι <i>Ep.Tit</i>.1.7, de los falsos [[maestro]]s τολμηταί, αὐθάδεις 2<i>Ep.Petr</i>.2.10, ἀνὴρ [[βίαιος]] καὶ αὐθάδης <i>SB</i> 4284.9 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>def. en Arist.<i>EE</i> 1233<sup>b</sup>36, <i>MM</i> 1192<sup>b</sup>31, Thphr.<i>Char</i>.15.1<br /><b class="num">•</b>de una [[respuesta]] [[altanero]], [[desafiante]] compar. αὐθαδέστερόν τι ἀπεκρίνατο Th.8.84.<br /><b class="num">2</b> del carácter colectivo de una raza o un pueblo [[arrogante]], [[osado]], [[desafiante]] de los eginetas αὐθαδέστεροι Hdt.6.92, τῇ κατὰ γένος αὐθάδει ῥώμῃ Pl.<i>Lg</i>.692a, de los pueblos mediterráneos ὀργὰς αὐθάδεάς τε καὶ ἰδιογνώμονας Hp.<i>Aër</i>.24, de los romanos κατὰ ... τὰς ἐλαττώσεις αὐθαδεστάτους ... [[φαίνεσθαι]] Plb.27.8.8, de los arcadios, Plb.4.21.3, de los persas κηρύγματα ... αὐθαδέστερα Ath.538b.<br /><b class="num">3</b> fig. del clavo que aprisiona a Prometeo [[cruel]] ἀδαμαντίνου ... σφηνὸς αὐθάδη γνάθον A.<i>Pr</i>.64<br /><b class="num">•</b>de un [[perro]] [[antipático]], [[arisco]] X.<i>Cyn</i>.6.25.<br /><b class="num">II</b> sin idea de [[hostilidad]]<br /><b class="num">1</b> [[duro]], [[inflexible]] πολλὰ μὲν δὴ τὸ πρᾶον ἐπιεικὲς τοῦ αὐθάδους δικαίου προκρίνοντες prefiriendo la [[bondad]] de la [[verdadera]] [[justicia]] más que la arrogancia del derecho (positivo)</i>, Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[obstinado]], [[inmutable]] πρὸς τὸ συμφέρον Gorg.B 6<br /><b class="num">•</b>[[orgulloso]] [[σεμνότης]] αὐθάδων D.61.14<br /><b class="num">•</b>de la [[apariencia]] del [[médico]] [[serio]], [[solemne]] αὐ. γὰρ δοκέει εἶναι μισάνθρωπος Hp.<i>Medic</i>.1<br /><b class="num">•</b>[[tozudo]], [[terco]] [[δειλία]] πρὸς ἡδονάς Philostr.<i>Ep</i>.64, ψυχὴ νέα τε καὶ αὐ. D.C.61.4.2<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ [[αὔθαδες]] τῶν νέων I.<i>AI</i> 4.263.<br /><b class="num">2</b> esp. en ret. del [[gusto]] de los épicos por las [[palabra]]s insólitas [[enfático]] σεμνὸν καὶ αὔθαδες Arist.<i>Rh</i>.1406<sup>b</sup>3<br /><b class="num">•</b>del uso del [[hipérbaton]] en el [[estilo]] de [[Demóstenes]] en rel. c. el de [[Tucídides]] [[atrevido]] Longin.22.3.<br /><b class="num">III</b> adv. [[αὐθάδως]] = [[osadamente]], [[descaradamente]] del [[estilo]] de Esquilo, αὐ. σεμνυνόμενος χαλέπαινε Ar.<i>Ra</i>.1020, φράζουσι (τὸν μῦθον) ... μάλα [[αὐθαδῶς]] (<i>sic</i>) D.Chr.36.42, ἁρπαγῇ αὐ. ἀναστραφέντες <i>SB</i> 10218.21 (I/II d.C.), αὐ. ... ἐπῆλθη <i>BGU</i> 2240.7 (II d.C.), κἀμοὶ αὐ. ἀποκρεινόμενος <i>POxy</i>.1242.41 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>compar. αὐθαδέστερον ἂν πρός με σχοίη Pl.<i>Ap</i>.34c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *αὐτοϝαδής, comp. de [[αὐτός]] y de la raíz *<i>su̯ad</i>- que da lugar a [[ἁνδάνω]] (q.u.), [[ἅδος]], etc.
|lstext='''αὐθάδης''': [], ες, ([[ἥδομαι]]) [[φίλαυτος]], [[αὐθαίρετος]], [[ἐπίμονος]], [[θρασύς]], [[ὑπερόπτης]], [[ὑπέρφρων]], [[ἰσχυρογνώμων]], ὁ μὲν γὰρ μηδὲν πρὸς ἕτερον ζῶν, ἀλλὰ καταφρονητικὸς [[αὐθάδης]] Ἀριστ. Ἠθ. Εὐδ. 3. [[ἔσαν]] τε αὐθαδέστεροι Ἡρόδ. 92, πρβλ. Ἱππ. π. Ἀέρ. 295, Θεοφρ. Χαρ. 15· αὐθάδη φρονῶν Αἰσχύλ. Πρ. 908· ἐπὶ κυνός, Ξεν. Κυν. 6. 25. Καθ’ Ἡσύχ. «[[αὐθάδης]]· [[ὑπερήφανος]], [[θυμώδης]], [[παράνομος]], [[αὐτάρεσκος]]». 2) μεταφ. ἐπὶ πραγμάτων, [[σκληρός]], [[ἀνάλγητος]], σφηνὸς γνάθος [[αὐθάδης]] Αἰσχύλ. Πρ. 64· πρβλ. [[ἀναιδής]]. - Ἐπίρρ. -δῶς Ἀριστοφ. Βάτρ. 1020 (κατὰ τὸν Μέγαν Ἐτυμ. (171, 40) [[ὅμως]] αὐθάδως)· συγκρ. -έστερον Πλάτ. Ἀπολ. 34C. ΙΙ. ὁ Ἰων. [[τύπος]] ἦτο [[αὐτώδης]], ὃ ἴθε.
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
Line 23: Line 29:
}}
}}
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=ἀυθαδες (from [[αὐτός]] and [[ἥδομαι]]), [[self]]-[[pleasing]], [[self-willed]], [[arrogant]]: [[Aeschylus]] and [[Herodotus]] [[down]].) (Trench, § xciii.)
|txtha=ἀυθαδες (from [[αὐτός]] and [[ἥδομαι]]), [[self]]-[[pleasing]], [[self-willed]], [[arrogant]]: [[Aeschylus]] and [[Herodotus]] down.) (Trench, § xciii.)
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 30: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''αὐθάδης:''' [ᾱ], -ες ([[ἥδομαι]]), [[ισχυρογνώμων]], [[επίμονος]], [[πεισματάρης]], [[ατίθασος]], απείθαρχος, [[αλαζόνας]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· μεταφ., λέγεται για πράγματα, [[άσπλαχνος]], [[σκληρός]], σε Αισχύλ.· επίρρ. <i>-δως</i>, σε Αριστοφ.· συγκρ. <i>-έστερον</i>, σε Πλάτ.
|lsmtext='''αὐθάδης:''' [ᾱ], -ες ([[ἥδομαι]]), [[ισχυρογνώμων]], [[επίμονος]], [[πεισματάρης]], [[ατίθασος]], απείθαρχος, [[αλαζόνας]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· μεταφ., λέγεται για πράγματα, [[άσπλαχνος]], [[σκληρός]], σε Αισχύλ.· επίρρ. <i>-δως</i>, σε Αριστοφ.· συγκρ. <i>-έστερον</i>, σε Πλάτ.
}}
{{elru
|elrutext='''αὐθάδης:''' (θᾱ)<br /><b class="num">1)</b> [[самоуверенный]], [[самонадеянный]], [[самодовольный]], [[заносчивый]] Her., Aesch., Thuc., Plat.;<br /><b class="num">2)</b> [[своенравный]], [[строптивый]] ([[κύων]] Xen.);<br /><b class="num">3)</b> [[беспощадный]], [[жестокий]] (σφηνὸς [[γνάθος]] Aesch.; αὐθαδεστέρα θαλάττης Eur.; φύσει τραχὺς καὶ αὐ. Plut.).
}}
}}
{{etym
{{etym
Line 48: Line 51:
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[determined]], [[firm]], [[obstinate]], [[self-opinionated]], [[self-willed]], [[stubborn]]
|woodrun=[[determined]], [[firm]], [[obstinate]], [[self-opinionated]], [[self-willed]], [[stubborn]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[θρασύς]], [[ὑπερόπτης]], [[σκληρός]]). Σύνθετο ἀπό τίς λέξεις: αὐτός + ρίζα αδ- τοῦ [[ἁνδάνω]] [[ἥδομαι]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[αὐθαδίζομαι]] (=φέρομαι ὑπερήφανα), [[αὐθάδεια]], [[αὐθαδικός]], [[αὐθάδισμα]], [[αὐθαδιάζομαι]].
}}
}}