3,273,735
edits
φαιός: Difference between revisions
m
Text replacement - "Arist.''Cat.''" to "Arist.''Cat.''"
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
|||
| (15 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=faios | |Transliteration C=faios | ||
|Beta Code=faio/s | |Beta Code=faio/s | ||
|Definition=ά, όν, < | |Definition=ά, όν,<br><span class="bld">A</span> [[gray]], [[grey]], of any colour mixed of [[black]] and [[white]], Pl.''Ti.'' 68c, cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Categories|Cat.]]''12a18, ''Top.''106b6, al.: opp. to both [[μέλας]] and [[λευκός]], in a negative sense, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 585a; <b class="b3">φ. ἄρτοι</b>, opp. to [[λευκοί]], Alex.120; τὸ ξανθὸν ἢ φ. Jul.''Or.''4.138d; of [[mourning]], φ. ἱμάτια Plb.30.4.5; ἀποθέσθαι τὰ φ. Id.15.25.11; φ. ἐσθής ''SIG''1219.5 (Gambreion, iii B.C.)), D.H.5.17, D.C.49.12, al.; <b class="b3">ἰώδης καὶ φ. χολή</b> (καλοῦσι δ' αὐτὴν ἰσατώδη) Gal.15.35; [[dark-complexioned]], P.Strassb.79.2 (i B.C.).<br><span class="bld">2</span> of sound, [[harsh]], Arist.''Top.''106b7, ''Aud.''802a2, Poll.2.117, S.E.''M.''6.41.<br><span class="bld">II</span> [[φαιά]], ἡ, name of a [[plaster]], Androm. ap. Gal.13.906, etc. (Cf. Lith. gaĩsas 'reflected light of a blazing fire'.) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1251.png Seite 1251]] eigtl. dämmerig, zwischen Licht u. Dunkel; φαιὸν γίγνεται λευκοῦ τε καὶ [[μέλανος]] κράσει Plat. Tim. 68 d; vgl. Arist. top. 1, 15; dah. schwärzlich, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1251.png Seite 1251]] eigtl. dämmerig, zwischen Licht u. Dunkel; φαιὸν γίγνεται λευκοῦ τε καὶ [[μέλανος]] κράσει Plat. Tim. 68 d; vgl. Arist. top. 1, 15; dah. schwärzlich, [[grau]], χλαινίς Ep. ad. 59 (VI, 284); auch von der Farbe eines sonneverbrannten Gesichtes, bräunlich, also den lat. pullus und fuscus entsprechend, Pol. 30, 4,5, ἱμά τια, vestes pullae; vgl. Ath. III, 114, d, u. öfter bei Sp. – Übertr. von der Stimme, tief, dumpf, im <span class="ggns">Gegensatz</span> zur hohen und hellen, Poll. 2, 117; S. Emp. adv. mus. 41. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ά, όν :<br />brun, sombre (Chantraine gris souris ; gris sombre tirant sur le noir ; gris clair tirant sur le blanc ; gris-bleu).<br />'''Étymologie:''' [[φάος]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''φαιός:''' 3<br /><b class="num">1</b> [[сумеречный]], т. е. [[серый]]: φαιὸν λευκοῦ τε καὶ [[μέλανος]] γίγνεται Plat. серое получается от (смешения) белого с черным;<br /><b class="num">2</b> [[темный]] ([[ἱμάτιον]] Polyb., Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[низкий]], [[глухой]] (φωναί Arst.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''φαιός''': -ά, -όν, [[κυρίως]] ἐπὶ τοῦ χρώματος τοῦ λυκαυγοῦς ἢ λυκόφωτος ἢ σκόφωτος τῆς ἑσπέρας, σκοτεινόχρους, τεφρόχρους, «σταχτερός», «μουντός», «σκοῦρος», Λατ. fuscus, ἐπὶ παντὸς χρώματος γινομένου ἐκ μίξεως μέλανος καὶ λευκοῦ, «φαιόν· [[χρῶμα]] σύνθετον ἐκ μέλανος καὶ λευκοῦ» (Φώτ. καὶ Σουΐδ.)· φαιὸν (γίγνεται) λευκοῦ τε καὶ μέλανος (κράσει) Πλάτ. Τίμ. 68C, πρβλ. Ἀριστ. Κατηγ. 10, 8, Τοπ. 1. 15, 7, κ. ἀλλ. φαιοὶ ἄρτοι, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ λευκοί, [[οἶσε]] δεῦρό μοι, λευκοὺς μὲν [[ὀκτώ]], τῶν δὲ φαιῶν τοὺς ἴσους Ἄλεξις ἐν «Κυπρίῳ» 1· ἐπὶ πένθους, φαιὰ ἱμάτια Πολύβ. 30. 4, 5, πρβλ. Συλλ. Ἐπιγρ. 3562 ― ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[μέλας]] καὶ πρὸς τὸ [[λευκός]], ὡς τὸ [[ἄλυπος]] πρὸς τὸ λυπηρὸς καὶ πρὸς τὸ [[ἡδύς]], ἐπὶ ἐννοίας [[ἁπλῶς]] ἀρνητικῆς, Πλάτ. Πολ. 585Α. 2) [[ὡσαύτως]] λέγεται ἐπὶ ἤχου ὡς τὸ [[σομφός]], Ἀριστ. περὶ Ἀκουστ. 27, πρβλ. Τοπ. ἔνθ’ ἀνωτ., Σέξτ. Ἐμπ. π. Μ. 6. 41, Πολυδ. Β΄, 117. | |lstext='''φαιός''': -ά, -όν, [[κυρίως]] ἐπὶ τοῦ χρώματος τοῦ λυκαυγοῦς ἢ λυκόφωτος ἢ σκόφωτος τῆς ἑσπέρας, σκοτεινόχρους, τεφρόχρους, «σταχτερός», «μουντός», «σκοῦρος», Λατ. fuscus, ἐπὶ παντὸς χρώματος γινομένου ἐκ μίξεως μέλανος καὶ λευκοῦ, «φαιόν· [[χρῶμα]] σύνθετον ἐκ μέλανος καὶ λευκοῦ» (Φώτ. καὶ Σουΐδ.)· φαιὸν (γίγνεται) λευκοῦ τε καὶ μέλανος (κράσει) Πλάτ. Τίμ. 68C, πρβλ. Ἀριστ. Κατηγ. 10, 8, Τοπ. 1. 15, 7, κ. ἀλλ. φαιοὶ ἄρτοι, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ λευκοί, [[οἶσε]] δεῦρό μοι, λευκοὺς μὲν [[ὀκτώ]], τῶν δὲ φαιῶν τοὺς ἴσους Ἄλεξις ἐν «Κυπρίῳ» 1· ἐπὶ πένθους, φαιὰ ἱμάτια Πολύβ. 30. 4, 5, πρβλ. Συλλ. Ἐπιγρ. 3562 ― ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[μέλας]] καὶ πρὸς τὸ [[λευκός]], ὡς τὸ [[ἄλυπος]] πρὸς τὸ λυπηρὸς καὶ πρὸς τὸ [[ἡδύς]], ἐπὶ ἐννοίας [[ἁπλῶς]] ἀρνητικῆς, Πλάτ. Πολ. 585Α. 2) [[ὡσαύτως]] λέγεται ἐπὶ ἤχου ὡς τὸ [[σομφός]], Ἀριστ. περὶ Ἀκουστ. 27, πρβλ. Τοπ. ἔνθ’ ἀνωτ., Σέξτ. Ἐμπ. π. Μ. 6. 41, Πολυδ. Β΄, 117. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 24: | Line 27: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''φαιός:''' -ά, -όν, [[σταχτής]], μουντός, [[γκρίζος]], Λατ. [[fuscus]], σε Πλάτ. | |lsmtext='''φαιός:''' -ά, -όν, [[σταχτής]], μουντός, [[γκρίζος]], Λατ. [[fuscus]], σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 32: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''φαιός''': {phaiós}<br />'''Meaning''': [[grau]], [[dunkelgrau]], [[schwärzlich]], auch von dunklen Farben überhaupt (Pl., Arist., hell. u. sp.), übertr. von der Stimme (Arist.); ausführlich zur Bedeutung Reiter Bez. der Farben 78ff.<br />'''Composita''' : Einige Kompp., z.B. φαιοχίτωνες f. pl. [[mit dunkelfarbigen Chitonen]] (A.), [[λευκόφαιος]] [[mittelgrau]] (Pap., Ath., Poll.). Abl. [[φαιότης]] f. [[dunkelgraue Farbe]], ὑποφαιόω (: [[ὑπόφαιος]]) ‘etwas grau färben’ (sp.). In Betracht kommt noch der VN [[Φαίακες]], Φαίηκες (Björck Alpha impurum 260f. m. Lit.).<br />'''Derivative''': Daneben [[φαικός]] = [[λαμπρός]] (S.''Fr''. 1107, H.), | |ftr='''φαιός''': {phaiós}<br />'''Meaning''': [[grau]], [[dunkelgrau]], [[schwärzlich]], auch von dunklen Farben überhaupt (Pl., Arist., hell. u. sp.), übertr. von der Stimme (Arist.); ausführlich zur Bedeutung Reiter Bez. der Farben 78ff.<br />'''Composita''': Einige Kompp., z.B. φαιοχίτωνες f. pl. [[mit dunkelfarbigen Chitonen]] (A.), [[λευκόφαιος]] [[mittelgrau]] (Pap., Ath., Poll.). Abl. [[φαιότης]] f. [[dunkelgraue Farbe]], ὑποφαιόω (: [[ὑπόφαιος]]) ‘etwas grau färben’ (sp.). In Betracht kommt noch der VN [[Φαίακες]], Φαίηκες (Björck Alpha impurum 260f. m. Lit.).<br />'''Derivative''': Daneben [[φαικός]] = [[λαμπρός]] (S.''Fr''. 1107, H.), φαικῶς· [[λαμπρῶς]] ... H., in Form und Bedeutung von [[λευκός]] beeinflußt (nach Fraenkel Glotta 4, 38 f. mit Solmsen alter Wechsel ''u̯'': ''k''). Davon [[φαικάσιον]] n. (hell. u. sp.), -άς f. (''AP'') Bez. eines weißen (?) Schuhes? Hierher noch [[φαωτός]] (von [[χλαῖνα]] Delph. IV<sup>a</sup>), od. zu [[φάος]]?<br />'''Etymology''': Mit [[φαιός]] läßt sich lit. ''gaĩsas'' ‘Lichtschein, Röte am Him- mel' formal gleichsetzen unter Annahme einer idg. Grundform *''gʷhaiso''-''s'' (*''gʷhəi''-); vgl. das Paar [[φαιδρός]]: ''gaidrùs''. Als Grundform von [[φαιός]] kommen indessen auch *φαιϝός und *φαισϝός in Betracht und lit. ''gaĩsas'' läßt sich auch auf *''gaid''-''sas'' (vgl. ''gaidrùs'') zurückführen. Weitere Formen m. Lit. bei WP. 1, 665, Pok. 488 f., Fraenkel s. ''gaidrà''. Zu den verschiedenen Suffixen außer Fraenkel a. O. noch Specht Ursprung 197 u. 334 (abzulehnen).<br />'''Page''' 2,984 | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mantoulidis | ||
| | |mantxt=(=[[σκοῦρος]], [[σταχτύς]]). Ἀρχικά ἦταν φαισϝός. Ἀπό τό [[φάω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | ||
}} | }} | ||