ἐκθερμαίνω: Difference between revisions

m
Text replacement - "Arist. ''HA''" to "Arist.''HA''"
(2)
m (Text replacement - "Arist. ''HA''" to "Arist.''HA''")
 
(23 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=ekthermaino
|Transliteration C=ekthermaino
|Beta Code=e)kqermai/nw
|Beta Code=e)kqermai/nw
|Definition=strengthd. for <b class="b3">θερμαίνω</b>, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">warm thoroughly</b>, <span class="bibl">Arist. <span class="title">HA</span>580a9</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pr.</span>878a38</span>, <span class="bibl">Philostr. <span class="title">Gym.</span>35</span> ; ποτῷ γυῖα <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>461</span> :— Pass., <b class="b2">become hot</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>16</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>863b27</span> ; with wine, <span class="bibl">Timae. 114</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">cause to evaporate by heat</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>870a17</span> (Pass.) : metaph., τὸν εὐρῶτα τῆς ψυχῆς οὐκ ἐκτεθέρμαγκε διὰ φιλοσοφίας Plu. 2.48c.</span>
|Definition=strengthened for [[θερμαίνω]],<br><span class="bld">A</span> [[warm thoroughly]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''580a9, ''Pr.''878a38, Philostr. ''Gym.''35; ποτῷ γυῖα Nic.''Al.''461:—Pass., [[become hot]], Hp.''VM''16, Arist.''Pr.''863b27; with wine, Timae. 114.<br><span class="bld">II</span> [[cause to evaporate by heat]], Arist.''Pr.''870a17 (Pass.): metaph., τὸν εὐρῶτα τῆς ψυχῆς οὐκ ἐκτεθέρμαγκε διὰ φιλοσοφίας Plu. 2.48c.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[calentar enteramente]], [[hacer entrar en calor]] esp. ref. partes del cuerpo ὁκόσα κατέψυκται, ἐκθερμαίνειν Hp.<i>Aph</i>.5.19, τὸ ὀστέον Hp.<i>VC</i> 21, τοὺς πόδας ... πυρὶ καὶ ὕδατι Hp.<i>Epid</i>.5.57, ἑωυτήν Hp.<i>Steril</i>.224, ἡ [[ἀλώπηξ]] ... τῇ γλώττῃ λείχουσα ἐκθερμαίνει a las crías, Arist.<i>HA</i> 580<sup>a</sup>9, πρὶν ... ἡ τρῖψις ἐκθερμάνῃ (τὴν γονήν), οὐ τήκεται Arist.<i>Pr</i>.878<sup>a</sup>38, cf. <i>Fr</i>.221, ἐκθέρμαινε ποτῷ ἐψυγμένα γυῖα Nic.<i>Al</i>.461, ἐκθερμῆναν γὰρ ... τὸ φάρμακον τοῦ Ἡρακλέους τὸ σῶμα Thdt.<i>Affect</i>.8.17<br /><b class="num"></b>ref. huevos [[empollar completamente o hasta el final]] Aesop.206.<br /><b class="num">2</b> fig., c. ac. de pers. o abstr. [[calentar]], [[excitar]], [[estimular]] (ὁ οἶνος) ἐκθερμαίνει τὸ σῶμα πρὸς μεῖξιν en sent. erót. <i>T.Iud</i>.14.3, τὸν δ' ἐντὸς εὐρῶτα τῆς ψυχῆς ... οὐκ ἐκτεθέρμαγκεν ... διὰ φιλοσοφίας Plu.2.48c, cf. <i>Mar</i>.16, τὴν καρδίαν ἡμῶν Gr.Nyss.<i>Hom.in Cant</i>.235.1, τὰς ψυχὰς ἡμῶν Chrys.M.61.774, cf. M.59.588, (προοίμιον) ἐκθερμαῖνον τὸν νεανίσκον περὶ τὴν ... ἀκρόασιν Procl.<i>in Alc</i>.129<br /><b class="num">•</b>abs. ἡδονὴ ἐπιστᾶσα καὶ ἐκθερμαίνουσα πρὸς ἀκολασίαν <i>Corp.Herm.Fr.Ox</i>.4.3.<br /><b class="num">II</b> intr., en v. med.-pas., frec. de pers. o partes del cuerpo [[calentarse completamente]], [[entrar en calor]] ἐκθερμανθῆναι ... λουτρῷ θερμῷ Hp.<i>VM</i> 16, ἐκθερμανθεὶς ἵδρωσε Hp.<i>Epid</i>.6.8.30, ἡ δὲ κόνις ... ψύχουσα γὰρ τὸ σῶμα οὐκ ἐᾷ ἐκθερμαίνεσθαι Hp.<i>Vict</i>.65.6, ἐκθερμαινόμενον τὸ ὑγρὸν ἀὴρ γίνεται Arist.<i>Pr</i>.883<sup>a</sup>4, cf. 870<sup>a</sup>17, τὸ [[δίψος]] δὲ δῆλον ὡς ἐκθερμαινομένου τοῦ σώματος es claro que la sed procede del calentamiento del cuerpo</i> Arist.<i>Pr</i>.947<sup>b</sup>37, ὡς ἐκθερμαινόμενον, αὐαίνεται (τὸ [[δένδρον]]) se seca el árbol por exceso de calor</i> Thphr.<i>CP</i> 3.9.1, a causa de la embriaguez, Timae.149, cf. Plu.2.652a, ὁ δὲ ... κομισθεὶς ... εἰς [[βαλανεῖον]] ... ἐξεθερμαίνετο Aristid.<i>Or</i>.48.76, περιψύξεως γενομένης ἔξωθεν, ἐκθερμαίνεται ... τὰ [[ἐντός]] Plu.2.694d, cf. <i>Corp.Herm.Fr</i>.24.14.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0760.png Seite 760]] ganz u. gar erwärmen; Arist. probl. 2, 35; Theophr.; ἐκθερμανθέντες ἀπὸ τῆς μέθης Timae. bei Ath. II, 37 b. – Dutch Hitze herausbringen, vertilgen, ἐκτεθέρμαγκε Plut. de audit. 10 E., neben [[ἐξωθέω]].
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0760.png Seite 760]] ganz u. gar erwärmen; Arist. probl. 2, 35; Theophr.; ἐκθερμανθέντες ἀπὸ τῆς μέθης Timae. bei Ath. II, 37 b. – Dutch Hitze herausbringen, vertilgen, ἐκτεθέρμαγκε Plut. de audit. 10 E., neben [[ἐξωθέω]].
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> [[échauffer fortement]];<br /><b>2</b> [[détruire par le feu]].<br />'''Étymologie:''' [[ἐκ]], [[θερμαίνω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἐκθερμαίνω:'''<br /><b class="num">1</b> [[согревать]], [[греть]] (τὰ τέκνα Arst.);<br /><b class="num">2</b> [[нагревать]] (τὸ [[σῶμα]] ὑπὸ κινήσεως ἐκθερμαινόμενον Arst.);<br /><b class="num">3</b> [[выжигать]], [[уничтожать огнем]] (τὸν ἐντὸς εὐρῶτα Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[испарять нагреванием]] (ἱδρὼς ἐκθερμαίνεται Arst.);<br /><b class="num">5</b> [[разжигать]], [[возбуждать]] (τὰς ψυχάς Plut.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἐκθερμαίνω''': ἐπιτεταμένον ἀντὶ [[θερμαίνω]], τελείως, ἐντελῶς [[θερμαίνω]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 34, Προβλ. 4. 14, κ. ἀλλ.: - Παθ. [[γίνομαι]] [[θερμός]], Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 14, Ἀριστ. Προβλ. 1. 39, κ. ἀλλ. ἐκθερμανθέντας ἀπὸ τῆς μέθης Τίμαιος παρ’ Ἀθην. 37Β. ΙΙ. [[κάμνω]] νὰ ἐξατμισθῇ τι διὰ τῆς θερμάνσεως, Ἀριστ. Προβλ. 2. 35. [[ἐξαλείφω]], [[διαγράφω]], Πλούτ. 2. 48D.
|lstext='''ἐκθερμαίνω''': ἐπιτεταμένον ἀντὶ [[θερμαίνω]], τελείως, ἐντελῶς [[θερμαίνω]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 34, Προβλ. 4. 14, κ. ἀλλ.: - Παθ. [[γίνομαι]] [[θερμός]], Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 14, Ἀριστ. Προβλ. 1. 39, κ. ἀλλ. ἐκθερμανθέντας ἀπὸ τῆς μέθης Τίμαιος παρ’ Ἀθην. 37Β. ΙΙ. [[κάμνω]] νὰ ἐξατμισθῇ τι διὰ τῆς θερμάνσεως, Ἀριστ. Προβλ. 2. 35. [[ἐξαλείφω]], [[διαγράφω]], Πλούτ. 2. 48D.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> échauffer fortement;<br /><b>2</b> détruire par le feu.<br />'''Étymologie:''' [[ἐκ]], [[θερμαίνω]].
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[calentar enteramente]], [[hacer entrar en calor]] esp. ref. partes del cuerpo ὁκόσα κατέψυκται, ἐκθερμαίνειν Hp.<i>Aph</i>.5.19, τὸ ὀστέον Hp.<i>VC</i> 21, τοὺς πόδας ... πυρὶ καὶ ὕδατι Hp.<i>Epid</i>.5.57, ἑωυτήν Hp.<i>Steril</i>.224, ἡ [[ἀλώπηξ]] ... τῇ γλώττῃ λείχουσα ἐκθερμαίνει a las crías, Arist.<i>HA</i> 580<sup>a</sup>9, πρὶν ... ἡ τρῖψις ἐκθερμάνῃ (τὴν γονήν), οὐ τήκεται Arist.<i>Pr</i>.878<sup>a</sup>38, cf. <i>Fr</i>.221, ἐκθέρμαινε ποτῷ ἐψυγμένα γυῖα Nic.<i>Al</i>.461, ἐκθερμῆναν γὰρ ... τὸ φάρμακον τοῦ Ἡρακλέους τὸ σῶμα Thdt.<i>Affect</i>.8.17<br /><b class="num">•</b>ref. huevos [[empollar completamente o hasta el final]] Aesop.206.<br /><b class="num">2</b> fig., c. ac. de pers. o abstr. [[calentar]], [[excitar]], [[estimular]] (ὁ οἶνος) ἐκθερμαίνει τὸ σῶμα πρὸς μεῖξιν en sent. erót. <i>T.Iud</i>.14.3, τὸν δ' ἐντὸς εὐρῶτα τῆς ψυχῆς ... οὐκ ἐκτεθέρμαγκεν ... διὰ φιλοσοφίας Plu.2.48c, cf. <i>Mar</i>.16, τὴν καρδίαν ἡμῶν Gr.Nyss.<i>Hom.in Cant</i>.235.1, τὰς ψυχὰς ἡμῶν Chrys.M.61.774, cf. M.59.588, (προοίμιον) ἐκθερμαῖνον τὸν νεανίσκον περὶ τὴν ... ἀκρόασιν Procl.<i>in Alc</i>.129<br /><b class="num">•</b>abs. ἡδονὴ ἐπιστᾶσα καὶ ἐκθερμαίνουσα πρὸς ἀκολασίαν <i>Corp.Herm.Fr.Ox</i>.4.3.<br /><b class="num">II</b> intr., en v. med.-pas., frec. de pers. o partes del cuerpo [[calentarse completamente]], [[entrar en calor]] ἐκθερμανθῆναι ... λουτρῷ θερμῷ Hp.<i>VM</i> 16, ἐκθερμανθεὶς ἵδρωσε Hp.<i>Epid</i>.6.8.30, ἡ δὲ κόνις ... ψύχουσα γὰρ τὸ σῶμα οὐκ ἐᾷ ἐκθερμαίνεσθαι Hp.<i>Vict</i>.65.6, ἐκθερμαινόμενον τὸ ὑγρὸν ἀὴρ γίνεται Arist.<i>Pr</i>.883<sup>a</sup>4, cf. 870<sup>a</sup>17, τὸ [[δίψος]] δὲ δῆλον ὡς ἐκθερμαινομένου τοῦ σώματος es claro que la sed procede del calentamiento del cuerpo</i> Arist.<i>Pr</i>.947<sup>b</sup>37, ὡς ἐκθερμαινόμενον, αὐαίνεται (τὸ [[δένδρον]]) se seca el árbol por exceso de calor</i> Thphr.<i>CP</i> 3.9.1, a causa de la embriaguez, Timae.149, cf. Plu.2.652a, ὁ δὲ ... κομισθεὶς ... εἰς [[βαλανεῖον]] ... ἐξεθερμαίνετο Aristid.<i>Or</i>.48.76, περιψύξεως γενομένης ἔξωθεν, ἐκθερμαίνεται ... τὰ [[ἐντός]] Plu.2.694d, cf. <i>Corp.Herm.Fr</i>.24.14.
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=[[ἐκθερμαίνω]] (Α)<br /><b>μσν.</b><br />[[θερμαίνω]], [[ενισχύω]] ψυχικώς<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[θερμαίνω]] εντελώς<br /><b>2.</b> εξάπτομαι<br /><b>3.</b> με [[θέρμανση]] [[εξατμίζω]]<br /><b>4.</b> [[εξαλείφω]].
|mltxt=[[ἐκθερμαίνω]] (Α)<br /><b>μσν.</b><br />[[θερμαίνω]], [[ενισχύω]] ψυχικώς<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[θερμαίνω]] εντελώς<br /><b>2.</b> εξάπτομαι<br /><b>3.</b> με [[θέρμανση]] [[εξατμίζω]]<br /><b>4.</b> [[εξαλείφω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἐκθερμαίνω:''' <b class="num">1)</b> согревать, греть (τὰ τέκνα Arst.);<br /><b class="num">2)</b> нагревать (τὸ [[σῶμα]] ὑπὸ κινήσεως ἐκθερμαινόμενον Arst.);<br /><b class="num">3)</b> выжигать, уничтожать огнем (τὸν ἐντὸς εὐρῶτα Plut.);<br /><b class="num">4)</b> испарять нагреванием (ἱδρὼς ἐκθερμαίνεται Arst.);<br /><b class="num">5)</b> разжигать, возбуждать (τὰς ψυχάς Plut.).
}}
}}