3,270,341
edits
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([a-zA-ZÀ-ÿŒœ ]+);" to "$1 $2;") |
|||
(11 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=paizo | |Transliteration C=paizo | ||
|Beta Code=pai/zw | |Beta Code=pai/zw | ||
|Definition=Dor. [[παίσδω]] | |Definition=Dor. [[παίσδω]] Theoc.15.42: Lacon. pres. part. gen. pl. fem. παιδδωἇν Ar. ''Lys.''1313 (lyr.): fut. παιξοῦμαι Syrac. in X.''Smp.'' 9.2,<br><span class="bld">A</span> παίξομαι [[LXX]] ''2 Ki.''6.21, ''AP''12.46 (Asclep.), [[παίξω]] ib.211 (Strat.), ''Anacreont.''41.8: aor. 1 ἔπαισα Hom. (v. infr.), Ar.''Pl.''1055, etc.: pf. πέπαικα Men.923.3: pf. Pass. πέπαισμαι [[Herodotus|Hdt.]]4.77 ([[varia lectio|v.l.]] [[πέπλασται]]), Ar.''Th.''1227; imper. πεπαίσθω Pl.''Euthd.''278d: also aor. ἔπαιξα Crates Com.23, Ctes.''Fr.''29.59, [[LXX]] ''Jd.''16.25, Luc.''DDeor.''6.4, etc.: pf. πέπαιχα Plu.''Dem.''9:—Pass., aor. ἐπαίχθην Id.2.123f, Hld.8.6: pf. πέπαιγμαι ''Epigr.Gr.''979.3 (Philae); inf. [[πεπαῖχθαι]] Timarch. ap. Ath.11.501f; imper. πεπαίχθω Phld.''Mus.''p.106 K., Fronto ''Epig.Gr.''5.86: Hom. uses only pres. and impf., and (in Od.8.251) aor. imper. [[παίσατε]]; Trag. only pres.: ([[παῖς]]):—prop., [[play like a child]], [[sport]], τῇ δέ θ' ἅμα Νύμφαι… ἀγρονόμοι παίζουσι Od.6.106, cf. 7.291 (never in Il.), [[Herodotus|Hdt.]]1.114, etc.: metaph., αἰὼν [[παῖς]] ἐστὶ [[παίζων]], πεσσεύων = [[time]] is a [[child]] [[play]]ing [[draught]]s Heraclit.52.<br><span class="bld">2</span> esp. [[dance]], παίσατε Od.8.251; δῶμα περιστεναχίζετο ποσσὶν ἀνδρῶν παιζόντων 23.147, cf. Hes.''Sc.''277; π. τε καὶ χορεύειν Ar.''Ra.''409, cf. 390; ἐνόπλια χαλκωθεὶς ἔπαιζεν Pi.''O.''13.86:—Pass., <b class="b3">ἀλλὰ πέπαισται μετρίως ἡμῖν</b>, of the chorus, Ar. ''Th.''1227.<br><span class="bld">3</span> [[play]] [a game], σφαίρῃ π. Od.6.100; κλεψύδρῃ Emp.100.9; <b class="b3">κύβοις ἐπὶ συνθήκαις π.</b> Ctes.l.c.; <b class="b3">ἀντ' ἀστραγάλων κονδύλοισι π.</b> Pherecr.43, cf. Antiph.92; <b class="b3">π. διὰ γραμμῆς</b> (v. [[γραμμή]] III. 2); π. πρὸς κότταβον Pl.Com.46.1; <b class="b3">μετά τινων</b> with others, [[Herodotus|Hdt.]]1.114: c. acc. cogn., <b class="b3">κότταβον ἀγκύλῃ π.</b> Anacr.53 (dub.); σφαῖραν Plu.''Alex.''73; π. παιδιὰν πρός τινα Ar.''Pl.''1055, cf. Pl.''Alc.''1.110b; <b class="b3">κύνα καὶ πόλιν π.</b>, of a game similar to our draughts, Cratin. 56: with Advbs., <b class="b3">φαινίνδα π.</b> Antiph.283, cf. Crates Com. [[l.c.]], etc.<br><span class="bld">4</span> [[play]] on a [[musical]] [[instrument]], ''h.Ap.''206: c. acc., Πὰν ὁ καλαμόφθογγα παίζων Ar.''Ra.''230; [[dance and sing]], Pi. ''O.''1.16.<br><span class="bld">5</span> [[play amorously]], πρὸς ἀλλήλους X.''Smp.''9.2; μετά τινος [[LXX]] ''Ge.''26.8; of mares, [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''572a30.<br><span class="bld">6</span> [[hunt]], [[pursue game]], π. κατ' ἄλσος S. ''El.''567.<br><span class="bld">II</span> [[jest]], [[sport]], [[Herodotus|Hdt.]]2.28, 5.4, 9.11; opp. [[σπουδάζω]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''4.1.1; opp. <b class="b3">σπουδῇ λέγω</b>, Id.''Cyr.''8.3.47; <b class="b3">παίζετε ταῦτα λέγοντες</b> (opp. [[σπουδάζετε]]) Pl.''Euthd.''283b; π. καὶ χλευάζειν Ar.''Ra.''376; π. καὶ γελᾶν Antiph.218.4; πῖνε, παῖζε Amphis 8; <b class="b3">π. πρός τινα</b> [[make fun]] with a person, E.''HF''952, cf. Pl.''Men.''79a, Men.''Pk.''198; <b class="b3">π. εἴς τι</b> [[play]] with a thing, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 89b: c. Adj. neut., τοιαῦτα ἔπαιζον σπουδῇ πρὸς ἀλλήλους [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''6.1.6: part. [[παίζων]] is freq. abs., [[jestingly]], [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''145b, al.; opp. [[σπουδάζων]], Id.''Lg.''636c, al.:—Pass., <b class="b3">ὁ λόγος πέπαισται</b> [[has been made up as a jest]] ([[varia lectio|v.l.]] for [[πέπλασται]]), [[Herodotus|Hdt.]]4.77; <b class="b3">ταῦτα πεπαίσθω ὑμῖν</b> enough of [[jest]], Pl.''Euthd.''278d, cf. ''Phdr.''278b, Phld. [[l.c.]]; <b class="b3">πεπαῖχθαι τὴν λέξιν</b> Timarch. [[l.c.]]; <b class="b3">τοῦτο τὸ παιζόμενον</b> 'as the joke is', Plu. 2.1090f; <b class="b3">τὸ Μενεδήμῳ πεπαιγμένον</b> ib.81e; but <b class="b3">οἷα πέπαιγμαι</b>, in act. sense, ''Epigr.Gr.''979.3 (Philae).<br><span class="bld">2</span> c. acc., [[play with]], [[make sport of]], Luc.''Nigr.''20, ''AP''10.64 (Agath.).<br><span class="bld">3</span> Gramm., of words [[play]]ed upon or [[coin]]ed for the [[joke]]'s [[sake]], <b class="b3">οἱ κωμῳδοὶ παίζειν εἰώθασι τὰ τοιαῦτα</b> Sch.[[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''42, cf. 68, etc. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0442.png Seite 442]] fut. παίξομαι u. παιξοῦμαι, z. B. Xen. Conv. 9, 2, aor. ἔπαισα, so beides attisch, vgl. Schol. Ar. Th. 947 u. Atticisten, nur dor. ἔπαιξα, Phryn. 102, oder nach Moeris hellenistisch, doch ist προσέπαιξεν [[varia lectio|v.l.]] bei Xen. Mem. 3, 1, 4, παῖξαι Plat. Euthyd. 278 c, ὑποπαίξας Ael. H. A. 12, 21, ἵνα τι παίξωμεν S. Emp. pyrrh. 2, 211; perf. πέπαισμαι, erst Sp. πέπαιγμαι, die auch das perf. act. πέπαιχα bilden, vgl. Lob. Phryn. 240; – [[scherzen]], wie die Kinder spielen, lachen; Od. 6, 106. 7, 291; H. h. Cer. 425; παίσατε, Od. 8, 251, wo es tanzen bedeutet, wie 23, 147; H. h. Ven. 120; Hes. Sc. 277. 282; μετ' αὐτῆς παίζων χορεύειν [[βούλομαι]], Ar. Ran. 415; παίζων ἐνόπλια, vom Waffentanze, Pind. Ol. 13, 83; – ein musikalisches Instrument spielen, H. h. Apoll. 206; – gew. übh. scherzen, οἷα παίζομεν ἀμφὶ τράπεζαν, mit Hindeutung auf den Chorgesang, Pind. Ol. 1, 16; θεᾶς παίζων κατ' [[ἄλσος]], Soph. El. 557, scheint auf die Jagd zu gehen; παίζει πρὸς ἡμᾶς [[δεσπότης]], Eur. Herc. Fur. 952; auch = spotten, verlachen, παίσαντα καὶ σκώψαντα vrbdt Ar. Ran. 392, wie παίζων καὶ χλευάζων 375 (wovon es Plut. Symp. 2, 1, 5 unterscheidet); πέπαισται μετρίως ἡμῖν, Th. 1230; vgl. [[οὐκοῦν]] [[ἤδη]] πεπαίσθω μετρίως ἡμ ῖν τὰ περὶ λόγων, Plat. Phaedr. 278 b; πεπαῖχθαί τις ἂν οἰηθείη τὴν λέξιν, Timarch. bei Ath. XI, 501 e, wie ὁ [[λόγος]] [[ἄλλως]] πέπαισται ὑπὸ Ἑλλήνων, ist zum Scherz erdichtet, Her. 4, 77; οὐχ ὅτι παίζει, [[καί]] φησιν [[ἐπιλήσμων]] εἶναι, Plat. Prot. 336 d, er sagt zum Spaß; πότερον παίζετε [[ταῦτα]] λέγοντες, Euthyd. 283 b; [[πρός]] τινα, Gorg. 500 d Hipp. mai. 300 d; εἰς τὰς τρίχας μου, auf meine Haare spotten, Phaed. 89 b, wie Plut. Alex. 38 u. a. Sp.; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[σπουδάζω]], Plat. Phaedr. 234 d Gorg. 481 a (wie bei Xen. Cyr. 8, 3, 47 im <span class="ggns">Gegensatz</span> von σπουδῇ λέγειν); καὶ γελᾶν, Euthyphr. 3 e; mit dem accus., παιδιάν, Scherz treiben, Alc. I, 110 b, wie Ar. Plut. 1057 u. Luc. Prom. 8; auch [[παίζω]] παλαιστήν, ich spiele den Ringer. Epict. encheir. 29; παίζειν διὰ σκωμμάτων εἰς τοὺς ἀπαντῶντας, Plut. Camill. 33. – Sp. auch τί, verspotten, Luc. Nigr. 20; τινά τινι, Einen womit necken, Sp., die es auch bes. von verliebten Tändeleien brauchen, vgl. Naeke Choeril. p. 245. – Die dor. Form [[παίσδω]] Theocr. 15, 42 u. öfter. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0442.png Seite 442]] fut. παίξομαι u. παιξοῦμαι, z. B. Xen. Conv. 9, 2, aor. ἔπαισα, so beides attisch, vgl. Schol. Ar. Th. 947 u. Atticisten, nur dor. ἔπαιξα, Phryn. 102, oder nach Moeris hellenistisch, doch ist προσέπαιξεν [[varia lectio|v.l.]] bei Xen. Mem. 3, 1, 4, παῖξαι Plat. Euthyd. 278 c, ὑποπαίξας Ael. H. A. 12, 21, ἵνα τι παίξωμεν S. Emp. pyrrh. 2, 211; perf. πέπαισμαι, erst Sp. πέπαιγμαι, die auch das perf. act. πέπαιχα bilden, vgl. Lob. Phryn. 240; – [[scherzen]], wie die Kinder spielen, lachen; Od. 6, 106. 7, 291; H. h. Cer. 425; παίσατε, Od. 8, 251, wo es tanzen bedeutet, wie 23, 147; H. h. Ven. 120; Hes. Sc. 277. 282; μετ' αὐτῆς παίζων χορεύειν [[βούλομαι]], Ar. Ran. 415; παίζων ἐνόπλια, vom Waffentanze, Pind. Ol. 13, 83; – ein musikalisches Instrument spielen, H. h. Apoll. 206; – gew. übh. scherzen, οἷα παίζομεν ἀμφὶ τράπεζαν, mit Hindeutung auf den Chorgesang, Pind. Ol. 1, 16; θεᾶς παίζων κατ' [[ἄλσος]], Soph. El. 557, scheint auf die Jagd zu gehen; παίζει πρὸς ἡμᾶς [[δεσπότης]], Eur. Herc. Fur. 952; auch = spotten, verlachen, παίσαντα καὶ σκώψαντα vrbdt Ar. Ran. 392, wie παίζων καὶ χλευάζων 375 (wovon es Plut. Symp. 2, 1, 5 unterscheidet); πέπαισται μετρίως ἡμῖν, Th. 1230; vgl. [[οὐκοῦν]] [[ἤδη]] πεπαίσθω μετρίως ἡμ ῖν τὰ περὶ λόγων, Plat. Phaedr. 278 b; πεπαῖχθαί τις ἂν οἰηθείη τὴν λέξιν, Timarch. bei Ath. XI, 501 e, wie ὁ [[λόγος]] [[ἄλλως]] πέπαισται ὑπὸ Ἑλλήνων, ist zum Scherz erdichtet, Her. 4, 77; οὐχ ὅτι παίζει, [[καί]] φησιν [[ἐπιλήσμων]] εἶναι, Plat. Prot. 336 d, er sagt zum Spaß; πότερον παίζετε [[ταῦτα]] λέγοντες, Euthyd. 283 b; [[πρός]] τινα, Gorg. 500 d Hipp. mai. 300 d; εἰς τὰς τρίχας μου, auf meine Haare spotten, Phaed. 89 b, wie Plut. Alex. 38 u. a. Sp.; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[σπουδάζω]], Plat. Phaedr. 234 d Gorg. 481 a (wie bei Xen. Cyr. 8, 3, 47 im <span class="ggns">Gegensatz</span> von σπουδῇ λέγειν); καὶ γελᾶν, ''Euthyphr.'' 3 e; mit dem accus., παιδιάν, Scherz treiben, Alc. I, 110 b, wie Ar. Plut. 1057 u. Luc. Prom. 8; auch [[παίζω]] παλαιστήν, ich spiele den Ringer. Epict. encheir. 29; παίζειν διὰ σκωμμάτων εἰς τοὺς ἀπαντῶντας, Plut. Camill. 33. – Sp. auch τί, verspotten, Luc. Nigr. 20; τινά τινι, Einen womit necken, Sp., die es auch bes. von verliebten Tändeleien brauchen, vgl. Naeke Choeril. p. 245. – Die dor. Form [[παίσδω]] Theocr. 15, 42 u. öfter. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> [[παίξω]], <i>ao.</i> [[ἔπαισα]] <i>ou</i> ἔπαιξα, <i>pf.</i> πέπαικα;<br /><i>Pass. ao.</i> [[ἐπαίχθην]], <i>pf.</i> πέπαισμαι et πέπαιγμαι;<br /><b>I.</b> faire l'enfant, <i>càd</i> s'amuser, jouer, être enjoué : π. σφαίρῃ OD <i>ou</i> σφαῖραν PLUT jouer à la balle ; ἀστραγάλοις PLUT jouer aux osselets ; παιδιὰν π. [[πρός]] τινα AR jouer avec qqn ; τὰ [[παιδία]] παίζει ; <i>en gén.</i> se divertir, s'amuser ; <i>particul.</i><br /><b>1</b> [[danser]];<br /><b>2</b> [[chasser]];<br /><b>II.</b> se faire un jeu | |btext=<i>f.</i> [[παίξω]], <i>ao.</i> [[ἔπαισα]] <i>ou</i> ἔπαιξα, <i>pf.</i> πέπαικα;<br /><i>Pass. ao.</i> [[ἐπαίχθην]], <i>pf.</i> πέπαισμαι et πέπαιγμαι;<br /><b>I.</b> faire l'enfant, <i>càd</i> s'amuser, jouer, être enjoué : π. σφαίρῃ OD <i>ou</i> σφαῖραν PLUT jouer à la balle ; ἀστραγάλοις PLUT jouer aux osselets ; παιδιὰν π. [[πρός]] τινα AR jouer avec qqn ; τὰ [[παιδία]] παίζει ; <i>en gén.</i> se divertir, s'amuser ; <i>particul.</i><br /><b>1</b> [[danser]];<br /><b>2</b> [[chasser]];<br /><b>II.</b> [[se faire un jeu de]] :<br /><b>1</b> plaisanter, badiner : τοιαῦτα ἔπαιζον σπουδῇ πρὸς ἀλλήλους XÉN voilà ce dont ils devisaient entre eux avec une sereine gravité ; <i>Pass.</i> ὁ [[λόγος]] πέπαισται HDT la légende a été inventée par plaisir ; [[τοῦτο]] δὴ τὸ παιζόμενον PLUT comme on dit en plaisantant;<br /><b>2</b> [[se jouer de]], [[se moquer de]] : π. [[εἴς]] τινα railler qqn, rire de lui ; [[εἴς]] τι se moquer de qch.<br />'''Étymologie:''' [[παῖς]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[παίζω]] [[play]] c. intern. acc. [[οἷα]] παίζομεν φίλαν [[ἄνδρες]] ἀμφὶ θαμὰ τράπεζαν (O. 1.16) ἀναβαὶς δ' εὐθὺς ἐνόπλια χαλκωθεὶς ἔπαιζεν (sc. [[Bellerophon]], [[mounted]] on Pegasos) (O. 13.86) | |sltr=[[παίζω]] [[play]] c. intern. acc. [[οἷα]] παίζομεν φίλαν [[ἄνδρες]] ἀμφὶ θαμὰ τράπεζαν (O. 1.16) ἀναβαὶς δ' εὐθὺς ἐνόπλια χαλκωθεὶς ἔπαιζεν (''[[sc.]]'' [[Bellerophon]], [[mounted]] on Pegasos) (O. 13.86) | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
Line 50: | Line 50: | ||
}} | }} | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=Ἀπό τό [[παῖς]]. Θέμα παιδ + j + ω → [[παίζω]] μέ [[τροπή]] τοῦ δj σέ ζ.<br><b>Παράγωγα:</b> [[παῖγμα]], [[παίγνιον]], [[παιδιά]], [[παικτέον]], [[παίκτης]], [[συμπαίκτης]], [[παικτικῶς]], [[παικτός]], [[παίκτειρα]], [[συμπαίκτωρ]], [[παιστέον]], συμπαίστης, [[συμπαίστωρ]], [[φιλοπαίσμων]] (=παιχνιδιάρης), [[φιλοπαίγμων]]. | |mantxt=Ἀπό τό [[παῖς]]. Θέμα παιδ + j + ω → [[παίζω]] μέ [[τροπή]] τοῦ δj σέ ζ.<br><b>Παράγωγα:</b> [[παῖγμα]], [[παίγνιον]], [[παιδιά]], [[παικτέον]], [[παίκτης]], [[συμπαίκτης]], [[παικτικῶς]], [[παικτός]], [[παίκτειρα]], [[συμπαίκτωρ]], [[παιστέον]], συμπαίστης, [[συμπαίστωρ]], [[φιλοπαίσμων]] (=[[παιχνιδιάρης]]), [[φιλοπαίγμων]]. | ||
}} | }} |