καταπλήξ: Difference between revisions

m
no edit summary
(19)
mNo edit summary
 
(29 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=katapliks
|Transliteration C=katapliks
|Beta Code=kataplh/c
|Beta Code=kataplh/c
|Definition=ῆγος, ὁ, ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">stricken, struck</b>, <b class="b3">ὑπὸ τῶν γυναικῶν</b> Theopomp. Com.<span class="bibl">59</span>: usu. metaph., <b class="b2">stricken with amazement, astounded</b>, ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων <span class="bibl">Lys.6.50</span>; <b class="b3">ἄτολμος καὶ κ</b>. Plu.2.7b; <b class="b3">κ. καὶ περιδεής</b> ib.814f; μὴ ὦσιν οἱ ἵπποι καταπλῆγες <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>16.25</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">shy, bashful</b>, opp. <b class="b3">ἀναίσχυντος</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1108a34</span>, <span class="bibl"><span class="title">EE</span>1233b28</span>, <span class="bibl">Jul. <span class="title">Or.</span>7.233b</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> c. gen., <b class="b2">nervous, apprehensive of</b>, πολλῶν <span class="bibl">Plu. <span class="title">Fab.</span>14c</span>odd. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> Medic., <b class="b2">fixed</b>, <b class="b3">ὀφθαλμός</b> (in paralysis) <span class="bibl">Hp.<span class="title">Epid.</span> 5.50</span>.</span>
|Definition=-ῆγος, ὁ, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[stricken]], [[struck]], <b class="b3">ὑπὸ τῶν γυναικῶν</b> Theopomp. Com.59: usually metaph., [[stricken with amazement]], [[astounded]], ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων Lys.6.50; [[ἄτολμος]] καὶ καταπλήξ Plu.2.7b; καταπλὴξ καὶ [[περιδεής]] ib.814f; μὴ ὦσιν οἱ ἵπποι καταπλῆγες Ael.''NA''16.25.<br><span class="bld">2</span> [[shy]], [[bashful]], opp. [[ἀναίσχυντος]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1108a34, ''EE''1233b28, Jul. ''Or.''7.233b.<br><span class="bld">3</span> c. gen., [[nervous]], [[apprehensive]] of, πολλῶν Plu. ''Fab.''14codd.<br><span class="bld">4</span> Medic., [[fixed]], [[ὀφθαλμός]] (in paralysis) Hp.''Epid.'' 5.50.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1370.png Seite 1370]] ῆγος, erschrocken, bestürzt, schüchtern, bes. im Uebermaaß; bei Arist. Eth. 2, 7 Ggstz von [[ἀναίσχυντος]], ὁ πάντα αἰδούμενος erkl.: πρὸς τοὺς φόβους μαλακὸν [[ὄντα]] καὶ καταπλῆγα Plut. Pericl. 27, der es auch mit [[περιδεής]] u. [[ἄτολμος]] verbindet, de educ. lib. 9 reip. ger. praec. 19. Harpocr. erkl. ὁ συνεχῶς πεπληγμένος in Bezug auf Lys. 6, 50, ἀλλ' ἐστὲ γὰρ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων [[ἤδη]] καταπλῆγες – ὥςτε οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ εἶναι, ganz verblüfft, verdutzt.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1370.png Seite 1370]] ῆγος, [[erschrocken]], [[bestürzt]], [[schüchtern]], bes. im Übermaaß; bei Arist. Eth. 2, 7 <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[ἀναίσχυντος]], ὁ πάντα αἰδούμενος erkl.: πρὸς τοὺς φόβους μαλακὸν [[ὄντα]] καὶ καταπλῆγα Plut. Pericl. 27, der es auch mit [[περιδεής]] u. [[ἄτολμος]] verbindet, de educ. lib. 9 reip. ger. praec. 19. Harpocr. erkl. ὁ συνεχῶς πεπληγμένος in Bezug auf Lys. 6, 50, ἀλλ' ἐστὲ γὰρ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων [[ἤδη]] καταπλῆγες – ὥςτε οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ εἶναι, ganz [[verblüfft]], [[verdutzt]].
}}
{{bailly
|btext=ῆγος (ὁ, ἡ)<br /><b>I.</b> [[effrayé]], [[épouvanté]];<br /><b>II.</b> [[qui s'effraie facilement]] :<br /><b>1</b> [[peureux]], [[timide]];<br /><b>2</b> [[ombrageux]].<br />'''Étymologie:''' [[καταπλήσσω]].
}}
{{elnl
|elnltext=καταπλήξ, gen. -ῆγος [καταπλήσσω] verbijsterd:. ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων... καταπλῆγες verbijsterd over diens misdaden Lys. 6.50. bedeesd, verlegen:. ὡς ὁ καταπλὴξ ὁ πάντα αἰδούμενος zoals een bedeesd persoon die voor alles terugdeinst Aristot. EN 1108a34. geneesk. onbeweeglijk, verlamd.
}}
{{elru
|elrutext='''καταπλήξ:''' ῆγος adj.<br /><b class="num">1</b> [[перепуганный]], [[приведенный в ужас]] (ὑπὸ τῶν ἁμαρτημάτων Lys.);<br /><b class="num">2</b> [[робкий]], [[стыдливый]], [[застенчивый]], Arst., Plut.
}}
{{grml
|mltxt=[[καταπλήξ]], -ήγος, ὁ, ἡ (AM)<br /><b>μσν.</b><br />χτυπημένος<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> [[εμβρόντητος]], φοβισμένος, θορυβημένος<br /><b>2.</b> υπερβολικά [[ντροπαλός]]<br /><b>3.</b> αυτός που ταράσσεται, [[περιδεής]], [[ταραγμένος]]<br /><b>4.</b> (για μάτια) [[ακίνητος]], [[εκστατικός]] («ὀφθαλμὸς [[καταπλήξ]]», Ιπποκρ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> -[[πλήξ]] (<span style="color: red;"><</span> [[πλήξ]] <span style="color: red;"><</span> [[πλήσσω]]), [[πρβλ]]. [[αμφιπλήξ]], [[παραπλήξ]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''καταπλήξ:''' -ῆγος, ὁ, ἡ,<br /><b class="num">1.</b> αυτός που έχει πληγεί από [[έκπληξη]], [[κατάπληκτος]], σε Λυσ.<br /><b class="num">2.</b> [[ντροπαλός]], [[συνεσταλμένος]], [[σεμνός]], σε Αριστ.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''καταπλήξ''': ῆγος, ὁ, ἡ, ὁ καταπεπληγμένος, [[ὅστις]] τὰ πάντα φοβεῖται, ἔχων τὴν διάνοιαν ἐκπεπληγμένην, κ. καὶ ἄτολμος Πλούτ. 2, 7Β· κ. καὶ περιδεὴς [[αὐτόθι]] 814F· πρὸς τοὺς φόβους [[μαλακὸν]] [[ὄντα]] καὶ κ. ὁ αὐτ. ἐν Περικλ. 27· καταπλῆγες καὶ πτοίας ἀνάμεστοι Ἡλιόδ. 9. 5· ὁ Συνέσ. σ. 267D ἀντιτίθησι τοὺς καταπλῆγας τοῖς ἐρρωμένως ἐπιφερομένοις·― μὴ καταπλῆγες ὦσιν οἱ ἵπποι Αἰλ. π. Ζ. 16, 25, Ἁρποκρ.· ὁ συνεχῶς πεπληγμένος, ([[ὥστε]] ὁ [[νοῦς]] νὰ μὴ δύναται νὰ διακρίνῃ), ([[μετὰ]] τῆς ὑπὸ) ἀλλ᾿ ἐστὲ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων καταπλῆγες διὰ τὸ [[πολλάκις]] [[ἰδεῖν]] καὶ ἀκοῦσαι… [[ὥστε]] οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ [[εἶναι]] Λυσ. 107, 34. 2) ὁ [[ὑπὲρ]] τὸ [[δέον]] ἐντροπαλός, ὁ πάντα καὶ πρὸς πάντας εὐλαβούμενος, καὶ πρᾶξαι καὶ εἰπεῖν (ὁ πάντα καταπληττόμενος, ὁ [[τοιοῦτος]] δὲ ἄπρακτος) [[ἐναντίον]] τοῦ [[ἀναίσχυντος]], ὧν [[μεσότης]] [[εἶναι]] ὁ [[αἰδήμων]], Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 7, 14, Ἠθ. Ν. 3. 7, 2· ἄνθρωπον καταπλῆγα καὶ ἐν παντὶ καθ᾿ ὑπερβολὴν ἐρυθριῶντα Ἰαμβλ. Προτρ. σ. 372· «[[καταπλήξ]], ὁ καταπεπληγώς» Ἡσύχ.
|lstext='''καταπλήξ''': ῆγος, ὁ, ἡ, ὁ καταπεπληγμένος, [[ὅστις]] τὰ πάντα φοβεῖται, ἔχων τὴν διάνοιαν ἐκπεπληγμένην, κ. καὶ ἄτολμος Πλούτ. 2, 7Β· κ. καὶ περιδεὴς [[αὐτόθι]] 814F· πρὸς τοὺς φόβους [[μαλακὸν]] [[ὄντα]] καὶ κ. ὁ αὐτ. ἐν Περικλ. 27· καταπλῆγες καὶ πτοίας ἀνάμεστοι Ἡλιόδ. 9. 5· ὁ Συνέσ. σ. 267D ἀντιτίθησι τοὺς καταπλῆγας τοῖς ἐρρωμένως ἐπιφερομένοις·― μὴ καταπλῆγες ὦσιν οἱ ἵπποι Αἰλ. π. Ζ. 16, 25, Ἁρποκρ.· ὁ συνεχῶς πεπληγμένος, ([[ὥστε]] ὁ [[νοῦς]] νὰ μὴ δύναται νὰ διακρίνῃ), (μετὰ τῆς ὑπὸ) ἀλλ᾿ ἐστὲ ὑπὸ τῶν τούτου ἁμαρτημάτων καταπλῆγες διὰ τὸ [[πολλάκις]] [[ἰδεῖν]] καὶ ἀκοῦσαι… [[ὥστε]] οὐδὲ τὰ δεινὰ ἔτι δεινὰ δοκεῖ [[εἶναι]] Λυσ. 107, 34. 2) ὁ [[ὑπὲρ]] τὸ [[δέον]] ἐντροπαλός, ὁ πάντα καὶ πρὸς πάντας εὐλαβούμενος, καὶ πρᾶξαι καὶ εἰπεῖν (ὁ πάντα καταπληττόμενος, ὁ [[τοιοῦτος]] δὲ ἄπρακτος) [[ἐναντίον]] τοῦ [[ἀναίσχυντος]], ὧν [[μεσότης]] [[εἶναι]] ὁ [[αἰδήμων]], Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 7, 14, Ἠθ. Ν. 3. 7, 2· ἄνθρωπον καταπλῆγα καὶ ἐν παντὶ καθ᾿ ὑπερβολὴν ἐρυθριῶντα Ἰαμβλ. Προτρ. σ. 372· «[[καταπλήξ]], ὁ καταπεπληγώς» Ἡσύχ.
}}
}}
{{bailly
{{mdlsj
|btext=ῆγος (ὁ, ἡ)<br /><b>I.</b> effrayé, épouvanté;<br /><b>II.</b> qui s’effraie facilement :<br /><b>1</b> peureux, timide;<br /><b>2</b> ombrageux.<br />'''Étymologie:''' [[καταπλήσσω]].
|mdlsjtxt=[from [[καταπλήσσω]]<br /><b class="num">1.</b> [[stricken]] with [[amazement]], astounded, Lys.<br /><b class="num">2.</b> shy, [[bashful]], Arist.
}}
}}
{{grml
{{trml
|mltxt=[[καταπλήξ]], -ήγος, , ἡ (AM)<br /><b>μσν.</b><br />χτυπημένος<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> [[εμβρόντητος]], φοβισμένος, θορυβημένος<br /><b>2.</b> υπερβολικά [[ντροπαλός]]<br /><b>3.</b> αυτός που ταράσσεται, [[περιδεής]], [[ταραγμένος]]<br /><b>4.</b> (για μάτια) [[ακίνητος]], [[εκστατικός]] («ὀφθαλμὸς [[καταπλήξ]]», Ιπποκρ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> -[[πλήξ]] (<span style="color: red;"><</span> [[πλήξ]] <span style="color: red;"><</span> [[πλήσσω]]), <b>[[πρβλ]].</b> <i>αμφι</i>-[[πλήξ]], <i>παρα</i>-[[πλήξ]]].
|trtx====[[bashful]]===
Arabic: خَجُول‎; Aromanian: arushinos; Belarusian: сарамлі́вы; Bulgarian: плах, свенлив, срамежлив; Cherokee: ᎤᏕᎰᏌᏘ; Chinese Mandarin: 害羞; Dutch: [[verlegen]], [[timide]]; Finnish: ujo; French: [[timide]]; Galician: recatado, recatada; German: [[schüchtern]], [[verlegen]], [[scheu]]; Greek: [[ντροπαλός]]; Ancient Greek: [[αἰδήμων]], [[αἰδοῖος]], [[αἰσχυντηλός]], [[θρυπτικός]], [[καταπλήξ]]; Irish: náireach, náiriúil, faiteach; Italian: [[vergognoso]], [[timido]], [[modesto]]; Japanese: 恥ずかしがり屋の, 恥ずかしい; Khmer: អៀន; Korean: 부끄럼을 타다; Latin: [[pudens]], [[verecundus]]; Latvian: kaunīgs; Malayalam: ലജ്ജയുള്ള; Maori: konekone, numinumi; Norwegian Bokmål: beskjeden, sky, forlegen, unnselig; Nynorsk: beskjeden, sky, forlegen; Portuguese: [[tímido]], [[recatado]]; Romanian: rușinos; Russian: [[застенчивый]], [[робкий]], [[скромный]]; Spanish: [[tímido]]; Turkish: utangaç; Ukrainian: соромливий, сором'язливий, сором'язний; Welsh: swil
}}
}}