προμήκης: Difference between revisions

|Definition=προμήκες, ([[μῆκος]])<br><span class="bld">A</span> [[prolonged]], [[elongated]], βέλεα Hp.''VC''11, cf. S. ''Ichn.''294; π. ἡ τῶν ὄφεων φύσις Arist.''GA''718a20; σφῆκες προμηκέστεροι τὴν μορφήν Id.''HA''627b25, etc.; of Pericles, π. τὴν κεφαλήν Plu.''Per.'' 3.<br><span class="bld">2</span> [[protruding]], γλῶσσα Aret.''SA''1.5.<br><span class="bld">II</span> [[oblong]], σχῆμα Pl. ''Tht.''148a; φύλλον προμηκέστερον ἀπίου [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 3.10.1; of rightangled triangles, [[having the sides which contain the right angle unequal]], Pl.''Ti.''54a.<br><span class="bld">2</span> of numbers, [[made up of two unequal factors]] (as 8 = 2 X 4, 32 = 4 X 8), opp. [[τετράγωνος]] or [[ἰσόπλευρος]], Id.''Tht.''l.c., D.L.3.24; also of solid numbers, [[having not more than two out of three factors equal]], Anon. ''in Tht.''42.45.

{{bailly

|btext=ης, ες:<br />oblong, allongé ; [[προμήκης]] [[ἀριθμός]] nombre qui est le produit de deux facteurs inégaux.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[μῆκος]].

|elnltext=προμήκης -ες &#91;[[πρό]], [[μῆκος]]] [[langwerpig]]:. προμήκης τῇ κεφαλῇ met langwerpig hoofd Plut. Per. 3.3. geom. ongelijkzijdig; Plat. Tim. 54a; van getallen die uit ongelijke factoren zijn opgebouwd, bijv. 6=3x2. Plat. Tht. 148a.

{{elru

|elrutext='''προμήκης:'''<br /><b class="num">1</b> (тж. π. τὴν μορφήν или τὸ [[σχῆμα]] Arst.): удлиненный, продолговатый (ἡ π. [[φύσις]], ''[[sc.]]'' τῶν ὄφεων Arst.): π. τὴν κεφαλήν (acc. relat.) Plat. с удлиненной головой;<br /><b class="num">2</b> [[состоящий из двух неравных сомножителей]] ([[ἀριθμός]] Plat.).

|mltxt=-όμηκες, ΝΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> α) «[[προμήκης]] [[μυελός]]» — [[τμήμα]] του εγκεφαλικού στελέχους που αποτελεί [[συνέχεια]] του άνω άκρου του νωτιαίου μυελού, περνά από το ινιακό [[τρήμα]] και καταλήγει ενούμενο με τη [[γέφυρα]] και το οποίο αποτελείται από φαιά [[ουσία]] [κυτταρικά σώματα τών νευρώνων] και λευκή [[ουσία]] [νευρικές ίνες]<br />β) «[[προμήκης]] [[δόνηση]]» — [[δόνηση]] του αέρα [[κατά]] την οποία η [[κύμανση]], [[καθώς]] προχωρεί, παράγει τον ήχο<br /><b>αρχ.</b><br />αυτός που εκτείνεται [[προς]] τα [[εμπρός]] («[[προμήκης]] ἡ τῶν ὄφεων [[φύσις]]», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>2.</b> (για [[γλώσσα]]) αυτή που προεξέχει<br /><b>3.</b> [[προσωνυμία]] του Περικλή [[επειδή]] είχε μακρουλό [[κεφάλι]] («προμήκη δὴ τὴν κεφαλήν καὶ ἀσύμμετρον», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[επιμήκης]], [[μακρουλός]]<br /><b>5.</b> (για ορθογώνιο [[τρίγωνο]]) αυτό που έχει τις πλευρές οι οποίες περιλαμβάνουν την ορθή [[γωνία]] άνισες («τοῑν δὴ δυοῖν τριγώνοιν τὸ μὲν ἰσοσκελὲς μίαν εἴληχε φύσιν, τὸ δὲ πρόμηκες ἀπεράντους», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> (για αριθμό) αυτός που προέρχεται από δύο άνισους παράγοντες, π.χ. 8 = 2x4<br /><b>7.</b> (για στερεό [[σχήμα]]) αυτός που, από τις [[τρεις]] διαστάσεις του, έχει το πολύ τις δύο ίσες.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>προ</i>- <span style="color: red;">+</span> -<i>μήκης</i> (<span style="color: red;"><</span> [[μῆκος]]), [[πρβλ]]. [[επιμήκης]]].

{{ls

|lstext='''προμήκης''': -ες, ([[μῆκος]]) [[μακρός]], [[βέλος]] Ἱππ. Κεφ. Τρωμ. 903· πρ. ἡ τῶν ὄφεων [[φύσις]] Ἀριστ. π. Ζ. Γεν. 1. 7, 1· σφῆκες προμηκέστεροι τὴν μορφὴν ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 41. 1, κτλ.· ἐπὶ τοῦ Περικλέους, [[προμήκης]] τὴν κεφαλὴν Πλουτ. Περικλ. 3. ΙΙ. [[ἐπιμήκης]], [[ὀρθογώνιος]], Πλάτ. Τίμ. 54Α· [[φύλλον]] προμηκέστερον ἀπίου Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 3. 10, 1. 2) ἐπὶ ἀριθμῶν, ὁ ἀποτελούμενος ἐκ δύο [[ἀνίσων]] παραγόντων ([[οἷον]] 8 = 2 x 4, 32 = 4 x 8), ἀντίθετον τῷ [[τετράγωνος]] ἢ [[ἰσόπλευρος]], Πλάτ. Θεαίτ. 148Α, Διογ. Λ. 3. 24. Πρβλ. [[ἑτερομήκης]].