LSJ

ψαίρω: Difference between revisions

Page Discussion

ψαίρω (view source)

Revision as of 09:20, 7 February 2024

1,571 bytes added ,  7 February 2024
m
Text replacement - " A.''Pr.''" to " A.''Pr.''"
(47c)
m (Text replacement - " A.''Pr.''" to " A.''Pr.''")
 
(25 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=psairo
|Transliteration C=psairo
|Beta Code=yai/rw
|Beta Code=yai/rw
|Definition=only pres., and not in Att. Prose: (v. <b class="b3">ψάω</b>): <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> trans., <b class="b2">graze, brush lightly, touch gently</b>, <b class="b3">οἶμον αἰθέρος ψαίρει πτεροῖς . . οἰωνός</b> <b class="b2">is ready to skim</b> the path of ether, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>396</span>; <b class="b2">rub, scrape gently</b> in washing, <span class="bibl">Eun.<span class="title">VS</span>p.486B.</span> </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> intr., <b class="b2">move lightly</b> or <b class="b2">quiver, flutter, palpitate</b>, of an irregular pulse and the like, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>2.120</span>: hence, <b class="b2">rustle, murmur</b>, of the <b class="b2">rustling</b> of leaves in the breeze, Luc. <span class="title">Trag.</span>315; of stars, <b class="b2">twinkle</b>, <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>123</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> ψαίρειν λέγομεν τὸ ἱστίον ὅταν ἐλαφρῶς διαπνέηται Hsch. s.v. [[διαψαίρουσι]].</span>
|Definition=only pres., and not in Att. Prose: (v. [[ψάω]]):<br><span class="bld">I</span> trans., [[graze]], [[brush lightly]], [[touch gently]], <b class="b3">οἶμον αἰθέρος ψαίρει πτεροῖς.. οἰωνός</b> [[is ready to skim]] the path of ether, [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''396; [[rub]], [[scrape gently]] in washing, Eun.''VS''p.486B.<br><span class="bld">II</span> intr., [[move lightly]] or [[quiver]], [[flutter]], [[palpitate]], of an irregular pulse and the like, Hp.''Mul.''2.120: hence, [[rustle]], [[murmur]], of the [[rustling]] of leaves in the breeze, Luc. ''Trag.''315; of stars, [[twinkle]], Nic.''Th.''123.<br><span class="bld">2</span> ψαίρειν λέγομεν τὸ ἱστίον ὅταν ἐλαφρῶς διαπνέηται [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] [[sub verbo|s.v.]] [[διαψαίρουσι]].
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1389.png Seite 1389]] 1) eigtl. streichen, streicheln, reiben, schaben. – 2) gew. intrans., von jeder leichten, sanften Bewegung und dem dadurch erweckten Geräusch; daher bes. von dem Säuseln, Zittern der im Winde bewegten Blätter, säuseln, flüstern; nach Schol. Eur. Phoen. 1399 war ψαίρει τὸ [[ἄρμενον]] ein Schifferausdruck, [[ὅταν]] μὴ πολὺς [[ἄνεμος]] πνέῃ; u. ähnl. erkl. es Galen. u. Erotian. bei Hippocr., wie Schol. Ar. [[ἡσυχῆ]] διακινεῖσθαι καὶ ψοφεῖν; überh. schwanken, sich schwankend hin und her bewegen, ἀλλὰ λιγὺ ψαίρει κείνου περὶ [[δέρμα]] [[πίτυς]] Luc. Tragodop. 314; – ψαίρειν οἶμον αἰθέρος, hinsäuseln durch die Aetherbahn, Aesch. Prom. 394.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1389.png Seite 1389]] 1) eigtl. streichen, streicheln, reiben, schaben. – 2) gew. intrans., von jeder leichten, sanften Bewegung und dem dadurch erweckten Geräusch; daher bes. von dem Säuseln, Zittern der im Winde bewegten Blätter, säuseln, flüstern; nach Schol. Eur. Phoen. 1399 war ψαίρει τὸ [[ἄρμενον]] ein Schifferausdruck, [[ὅταν]] μὴ πολὺς [[ἄνεμος]] πνέῃ; u. ähnl. erkl. es Galen. u. Erotian. bei Hippocr., wie Schol. Ar. [[ἡσυχῆ]] διακινεῖσθαι καὶ ψοφεῖν; überh. schwanken, sich schwankend hin und her bewegen, ἀλλὰ λιγὺ ψαίρει κείνου περὶ [[δέρμα]] [[πίτυς]] Luc. Tragodop. 314; – ψαίρειν οἶμον αἰθέρος, hinsäuseln durch die Aetherbahn, Aesch. Prom. 394.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés.</i><br /><b>1</b> <i>intr.</i> faire un bruit léger;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> [[toucher légèrement]], [[effleurer]], [[raser]].<br />'''Étymologie:''' [[ψάω]].
}}
{{elnl
|elnltext=ψαίρω [~ ψάω, ~ σαίρω?] strijken langs, licht aanraken, met acc.; intrans. ruisen (van bladeren).
}}
{{elru
|elrutext='''ψαίρω:'''<br /><b class="num">1</b> [[задевать]]: οἶμον αἰθέρος ψ. πτεροῖς Aesch. разрезать крыльями воздушное пространство;<br /><b class="num">2</b> [[издавать шорох]], [[шуршать]], [[шелестеть]] Luc.
}}
{{grml
|mltxt=Α<br />(μόνον στον ενεστ.)<br /><b>1.</b> <b>(μτβ.)</b> α) [[αγγίζω]] [[κάτι]] [[ελαφρά]]<br />β) [[τρίβω]] ή [[ξύνω]] [[κάτι]] λίγο [[κατά]] την [[πλύση]]<br /><b>2.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) κινούμαι ήρεμα ή [[ελαφρά]]<br />β) (για φύλλα) [[θροΐζω]]<br />γ) (για σφυγμό) [[πάλλω]]<br />δ) (για [[άστρο]]) [[λαμπυρίζω]]<br />ε) <b>μτφ.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «ψαίρειν λέγομεν τὸ [[ἱστίον]] [[ὅταν]] ἐλαφρῶς διαπνέηται».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[ψαίρω]] έχει σχηματιστεί δευτερογενώς με συμφυρμό τών <i>ψήω</i>/<i>ψῆν</i> «[[τρίβω]] και [[σκουπίζω]]» και [[σαίρω]] «[[σαρώνω]], [[σκουπίζω]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ψαίρω:''' μόνο στον ενεστ. ([[ψάω]])·<br /><b class="num">I.</b> μτβ., [[τρίβω]], [[ψηλαφώ]], [[αγγίζω]] απαλά· <i>οἶμον αἰθέρος ψαίρει</i>, αγγίζει, ξύνω [[ελαφρά]] τον αέρα, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> αμτβ., κινούμαι [[ελαφρώς]], πάλλομαι, τινάζομαι, θροΐζω, σε Λουκ.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ψαίρω''': ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ οὐχὶ ἐν τῷ πεζῷ Ἀττικῷ λόγῳ· (ἴδε ψάω)· Ι. μεταβατ., [[ψαύω]] ἐλαφρῶς, οἶμον αἰθέρος ψαίρει πτεροῖς... [[οἰωνός]], ἐγγίζει, ψαύει τὸν αἰθέρα, Αἰσχύλ. Πρ. 394· πρβλ. τρίβειν οἶμον· ― [[τρίβω]] ἐλαφρῶς πλύνων, Εὐνάπ. σ. 77. ΙΙ. ἀμετάβ., κινοῦμαι ἐλαφρῶς, [[πάλλω]], τινάσσομαι, ἐπὶ ἀνωμάλου σφυγμοῦ καὶ τῶν ὁμοίων, Ἱππ. 643. 45., 655. 54· [[ἐντεῦθεν]], ποιῶ θόρυβον, ὡς τὸ [[ψιθυρίζω]], ἐπὶ τῶν φύλλων κινουμένων καὶ τριβομένων πρὸς ἄλληλα ὑπὸ τοῦ ἀνέμου, Λουκ. Τραγῳποδ. 315· ἐπὶ τῆς κινήσεως τῶν ἀστέρων, Νικ. Θηρ. 123. (Πιθανώς διαλεκτικὸς [[τύπος]] τοῦ [[σπαίρω]], [[ἀσπαίρω]], πρβλ. Ψψ. ΙΙ). ― Καθ’ Ἡσύχ.: «ψαίρει· τινάσσει, ῥιπίζει», καί, «ψαίρειν· ἀσθενῶς τι ποιεῖν».
|lstext='''ψαίρω''': ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ οὐχὶ ἐν τῷ πεζῷ Ἀττικῷ λόγῳ· (ἴδε ψάω)· Ι. μεταβατ., [[ψαύω]] ἐλαφρῶς, οἶμον αἰθέρος ψαίρει πτεροῖς... [[οἰωνός]], ἐγγίζει, ψαύει τὸν αἰθέρα, Αἰσχύλ. Πρ. 394· πρβλ. τρίβειν οἶμον· ― [[τρίβω]] ἐλαφρῶς πλύνων, Εὐνάπ. σ. 77. ΙΙ. ἀμετάβ., κινοῦμαι ἐλαφρῶς, [[πάλλω]], τινάσσομαι, ἐπὶ ἀνωμάλου σφυγμοῦ καὶ τῶν ὁμοίων, Ἱππ. 643. 45., 655. 54· [[ἐντεῦθεν]], ποιῶ θόρυβον, ὡς τὸ [[ψιθυρίζω]], ἐπὶ τῶν φύλλων κινουμένων καὶ τριβομένων πρὸς ἄλληλα ὑπὸ τοῦ ἀνέμου, Λουκ. Τραγῳποδ. 315· ἐπὶ τῆς κινήσεως τῶν ἀστέρων, Νικ. Θηρ. 123. (Πιθανώς διαλεκτικὸς [[τύπος]] τοῦ [[σπαίρω]], [[ἀσπαίρω]], πρβλ. Ψψ. ΙΙ). ― Καθ’ Ἡσύχ.: «ψαίρει· τινάσσει, ῥιπίζει», καί, «ψαίρειν· ἀσθενῶς τι ποιεῖν».
}}
}}
{{bailly
{{mdlsj
|btext=<i>seul. prés.</i><br /><b>1</b> <i>intr.</i> faire un bruit léger;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> toucher légèrement, effleurer, raser.<br />'''Étymologie:''' [[ψάω]].
|mdlsjtxt=Ψαίρω, only in pres.,] [ψάω]<br /><b class="num">I.</b> [[transitive|trans.]] to [[graze]], [[scrape]], [[touch]] [[gently]], οἶμον αἰθέρος ψαίρει is [[ready]] to [[skim]] the [[path]] of [[ether]], Aesch.<br /><b class="num">II.</b> intr. to [[move]] [[lightly]], [[flutter]], [[rustle]], [[murmur]], Luc.
}}
}}
{{grml
{{FriskDe
|mltxt=Α<br />(μόνον στον ενεστ.)<br /><b>1.</b> <b>(μτβ.)</b> α) [[αγγίζω]] [[κάτι]] [[ελαφρά]]<br />β) [[τρίβω]] ή [[ξύνω]] [[κάτι]] λίγο [[κατά]] την [[πλύση]]<br /><b>2.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) κινούμαι ήρεμα ή [[ελαφρά]]<br />β) (για φύλλα) [[θροΐζω]]<br />γ) (για σφυγμό) [[πάλλω]]<br />δ) (για [[άστρο]]) [[λαμπυρίζω]]<br />ε) <b>μτφ.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «ψαίρειν λέγομεν τὸ [[ἱστίον]] [[ὅταν]] ἐλαφρῶς διαπνέηται».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[ψαίρω]] έχει σχηματιστεί δευτερογενώς με συμφυρμό τών <i>ψήω</i>/<i>ψῆν</i> «[[τρίβω]] και [[σκουπίζω]]» και [[σαίρω]] «[[σαρώνω]], [[σκουπίζω]]»].
|ftr='''ψαίρω''': {psaírō}<br />'''Forms''': nur Präs.<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[streichen]], [[leicht reiben]], auch intr. von einer leichten Bewegung [[flattern]], [[vibrieren]], [[zittern]] und von dem dabei entstehenden Geräusch [[säuseln]], von Blättern (Hp., A. ''Pr''. 394, E., Hermipp., Ar., Nik., Opp.).<br />'''Composita''': auch m. Präfix, bes. δια-,<br />'''Etymology''': Vgl. die Reimwörter [[σαίρω]], [[σπαίρω]], [[σκαίρω]] und [[ψῆν]]. Anders Benveniste MSL 23, 405 (zu aw. ''fšarəma''- m. [[Scham]], russ. ''sórom'' [[Schande]]); gewiß nicht besser.<br />'''Page''' 2,1127
}}
}}
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/1015389...3117390"