ἀρβύλη: Difference between revisions

← Older edit

ἀρβύλη (view source)

Revision as of 14:58, 11 February 2024

1,857 bytes added , 11 February

m

Text replacement - "ἀρβύλη, ἀραβύλη;" to "ἀρβύλη, ἀραβύλη, ἀρβυλίς;"

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,276,932

edits

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {{LSJ1
-|Full diacritics=ἀρβύλη
+|Full diacritics=ἀρβῠ́λη
 |Medium diacritics=ἀρβύλη
 |Low diacritics=αρβύλη
@@ Line 8: / Line 8: @@
 |Transliteration C=arvyli
 |Beta Code=a)rbu/lh
-|Definition=[ῠ], ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[strong shoe]] coming up to the ankle, [[half-boot]], used by country people, hunters, travellers, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>944</span>, <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>259</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span> 1470</span> (lyr.); πηλοπατίδες ἀ. <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span>62</span>; <b class="b3">αὐταῖσιν ἀρβύλαισιν ἁρμόσας πόδα</b> [[with shoes]] and all, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1189</span> (wrongly expld. by Eust. as = [[δίφρος]], [[the stand of the charioteer]]), cf. <span class="title">Ba.</span>1134; cf. [[ἄρμυλα]].</span>
+|Definition=[ῠ], ἡ, [[ankle]] [[boot]], [[strong]] [[shoe]] coming up to the [[ankle]], [[half-boot]], used by [[country]] [[people]], [[hunter]]s, [[traveller]]s, A.Ag.944, Fr.259, E.Or. 1470 (lyr.); πηλοπατίδες ἀ. Hp.Art.62; αὐταῖσιν ἀρβύλαισιν ἁρμόσας πόδα with [[shoe]]s and all, E.Hipp.1189 (wrongly expld. by Eust. as = [[δίφρος]], the [[stand]] of the [[charioteer]]), cf. Ba.1134; cf. [[ἄρμυλα]].
 }}
-{{ls
+{{DGE
-|lstext='''ἀρβύλη''': [ῠ], ἡ, ἰσχυρὸν [[ὑπόδημα]] ἐξικνούμενον [[μέχρι]] τῶν σφυρῶν, ἐφόρουν δὲ [[ταῦτα]] οἱ χωρικοί, οἱ κυνηγοὶ καὶ οἱ ὁδοιπόροι, Αἰσχύλ. Ἀγ. 944, Ἀποσπ. 255, καὶ [[συχν]]. ἐν Εὐρ., Μυκηνίδ’ ἀρβύλαν προβὰς Ὀρέστ. 1470˙ [[πηλοπατίδες]] ἀρβύλαι Ἱππ. π. Ἄρθρ. 828˙ αὐταῖσιν ἀρβύλαισιν ἁρμόσας [[πόδα]], δηλ. ὡς ἦτο [[μετὰ]] τῶν ὑποδημάτων τοῦ κυνηγίου˙ ὁ σχολιαστὴς [[ὅμως]] δίδει [[ἄλλην]] ἐξήγησιν ἐκλαμβάνων τὴν λέξιν ταυτόσημον τῷ ἐν τῷ δίφρῳ μέρει, [[ἔνθα]] ἵστατο ὁ [[ἡνίοχος]], «ταῖς τοῦ ἅρματος (ἀρβύλαις) περὶ τὴν ἄντυγα, [[ἔνθα]] τὴν στάσιν ἔχει ὁ [[ἡνίοχος]]» Σχόλ. εἰς Εὐρ. Ὀρ. 1189, ἴδε σημ. Paley ἐν τόπῳ. Πρβλ. Βάκχ. 1134 καὶ ἴδε Λεξ. Ἀρχ.
+|dgtxt=-ης, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀραβύλη]] Hsch.; ἁρμύλη <i>Et.Gen</i>.1113; chipr. [[ἄρμυλα]] Hsch.<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῠ-]<br />especie de [[botín ajustado]] πηλοπατίδες ἀρβύλαι Hp.<i>Art</i>.62, cf. Erot.25.15, Gal.18(1).680, propio de personajes de tragedia, A.<i>A</i>.944, <i>Fr</i>.259, E.<i>El</i>.532, αὐταῖσιν ἀρβύλαισι ἁρμόσας πόδας ajustando los pies a los propios botines</i> E.<i>Hipp</i>.1189 (pero interpr. por Eust.599.22 como [[ajustando el pie a los apoyos del carro]]), ψοφεῖ [[γοῦν]] [[ἀρβύλη]] δόμων ἔσω cuando Penteo sale del palacio, E.<i>Ba</i>.638, cf. 1134, de mujeres argivas: de Helena Μυκηνίδ' ἀρβύλαν προβάς E.<i>Or</i>.1470, del coro de mujeres argivas, E.<i>Or</i>.140, de la diosa Hera, E.<i>HF</i> 1304, llevado por los soldados romanos, Lyd.<i>Mag</i>.1.12<br /><b class="num">•</b>ἀραβύλας· ὑποδήματος εἴδη φορτικὰ καὶ βαρβαρικά Hsch.<br /><b class="num">•</b>como n. que daban los antiguos a las σανδάλια Nonnos.179.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Quizá prést. de anatolio *<i>arpuwa-lli</i>-, formación en -<i>alli</i>- sobre la raíz que da lugar a het. <i>arpuwant</i>- ‘[[intransitable]]’, que significaría ‘[[apropiado para lo intransitable]]’; [[ἀραβύλη]] presenta anaptixis; cf. el dim. [[ἀρβυλίς]]. En las formas con -μ- se da el mismo cambio que en eol. κυμερνήτης.
 }}
 {{bailly
-|btext=ης (ἡ) :<br /><b>1</b> chaussure forte pour la chasse <i>ou</i> la campagne;<br /><b>2</b> [[αἱ]] ἀρβύλαι empreintes faites dans le char et destinées à recevoir les pieds du conducteur.<br />'''Étymologie:''' DELG emprunt probable, d’Orient ?
+|btext=ης (ἡ) :<br /><b>1</b> [[chaussure forte pour la chasse]] <i>ou</i> la campagne;<br /><b>2</b> αἱ ἀρβύλαι empreintes faites dans le char et destinées à recevoir les pieds du conducteur.<br />'''Étymologie:''' DELG emprunt probable, d'Orient ?
+}}
+{{pape
+|ptext=ἡ, <i>[[starke]] [[Schuhe]]</i>, die den ganzen Fuß bis an die [[Knöchel]] bedeckten, wie sie [[Jäger]], [[Landleute]], [[Reisende]] trugen, Aesch. <i>Ag</i>. 918 frg. 239. Bei Eur. <i>Hipp</i>. 1189 wird ἀρβύλαι von Eust. erkl. τὸ περὶ τὴν ἄντυγα τοῦ ἅρματος [[μέρος]], [[ἔνθα]] ἡ τοῦ ἡνιόχου [[στάσις]] ἐστίν ([[Ableitung]] von [[ἁρμόζω]] bei <i>Schol. Theocr</i>. 7.26, [[wofür]] Hesych. Form ἁρμύλη zu [[sprechen]] scheint).
+}}
+{{elru
+|elrutext='''ἀρβύλη:''' (ῠ) ἡ<br /><b class="num">1</b> [[полусапог]], [[башмак]] Aesch., Eur.;<br /><b class="num">2</b> pl. [[место возницы]], [[передок]] (в колеснице) Eur.
 }}
-{{DGE
+{{ls
-|dgtxt=-ης, ἡ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀραβύλη]] Hsch.; ἁρμύλη <i>Et.Gen</i>.1113; chipr. [[ἄρμυλα]] Hsch.<br /><br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῠ-]<br />especie de [[botín ajustado]] πηλοπατίδες ἀρβύλαι Hp.<i>Art</i>.62, cf. Erot.25.15, Gal.18(1).680, propio de personajes de tragedia, A.<i>A</i>.944, <i>Fr</i>.259, E.<i>El</i>.532, αὐταῖσιν ἀρβύλαισι ἁρμόσας πόδας ajustando los pies a los propios botines</i> E.<i>Hipp</i>.1189 (pero interpr. por Eust.599.22 como [[ajustando el pie a los apoyos del carro]]), ψοφεῖ [[γοῦν]] [[ἀρβύλη]] δόμων ἔσω cuando Penteo sale del palacio, E.<i>Ba</i>.638, cf. 1134, de mujeres argivas: de Helena Μυκηνίδ' ἀρβύλαν προβάς E.<i>Or</i>.1470, del coro de mujeres argivas, E.<i>Or</i>.140, de la diosa Hera, E.<i>HF</i> 1304, llevado por los soldados romanos, Lyd.<i>Mag</i>.1.12<br /><b class="num">•</b>ἀραβύλας· ὑποδήματος εἴδη φορτικὰ καὶ βαρβαρικά Hsch.<br /><b class="num">•</b>como n. que daban los antiguos a las σανδάλια Nonnos.179.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Quizá prést. de anatolio *<i>arpuwa-lli</i>-, formación en -<i>alli</i>- sobre la raíz que da lugar a het. <i>arpuwant</i>- ‘intransitable’, que significaría ‘apropiado para lo intransitable’; [[ἀραβύλη]] presenta anaptixis; cf. el dim. [[ἀρβυλίς]]. En las formas con -μ- se da el mismo cambio que en eol. κυμερνήτης.
+|lstext='''ἀρβύλη''': [ῠ], ἡ, ἰσχυρὸν [[ὑπόδημα]] ἐξικνούμενον [[μέχρι]] τῶν σφυρῶν, ἐφόρουν δὲ [[ταῦτα]] οἱ χωρικοί, οἱ κυνηγοὶ καὶ οἱ ὁδοιπόροι, Αἰσχύλ. Ἀγ. 944, Ἀποσπ. 255, καὶ συχν. ἐν Εὐρ., Μυκηνίδ’ ἀρβύλαν προβὰς Ὀρέστ. 1470˙ [[πηλοπατίδες]] ἀρβύλαι Ἱππ. π. Ἄρθρ. 828˙ αὐταῖσιν ἀρβύλαισιν ἁρμόσας [[πόδα]], δηλ. ὡς ἦτο μετὰ τῶν ὑποδημάτων τοῦ κυνηγίου˙ ὁ σχολιαστὴς [[ὅμως]] δίδει [[ἄλλην]] ἐξήγησιν ἐκλαμβάνων τὴν λέξιν ταυτόσημον τῷ ἐν τῷ δίφρῳ μέρει, [[ἔνθα]] ἵστατο ὁ [[ἡνίοχος]], «ταῖς τοῦ ἅρματος (ἀρβύλαις) περὶ τὴν ἄντυγα, [[ἔνθα]] τὴν στάσιν ἔχει ὁ [[ἡνίοχος]]» Σχόλ. εἰς Εὐρ. Ὀρ. 1189, ἴδε σημ. Paley ἐν τόπῳ. Πρβλ. Βάκχ. 1134 καὶ ἴδε Λεξ. Ἀρχ.
 }}
 {{lsm
 |lsmtext='''ἀρβύλη:''' [ῠ], ἡ, δυνατό και ανθεκτικό [[υπόδημα]] που έφτανε πάνω από τους αστραγάλους και το φορούσαν οι αγρότες, οι κυνηγοί, οι οδοιπόροι, οι ταξιδιώτες, σε Αισχύλ., Ευρ. (άγν. προέλ.).
 }}
-{{elru
+{{etym
-|elrutext='''ἀρβύλη:''' (ῠ) ἡ<br /><b class="num">1)</b> полусапог, башмак Aesch., Eur.;<br /><b class="num">2)</b> pl. место возницы, передок (в колеснице) Eur.
+|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[shoe that covers the whole foot up to the ankle]] (Hp.).<br />Other forms: [[ἀρβύκη]] (read [[ἀρβύλης]]) <b class="b3">τοῦ ὑποδήματος</b> H. Also <b class="b3">ἀράβυλας· ὑποδήματος εἴδη φορτικὰ καὶ βαρβαρικὰ</b> H. And <b class="b3">ἄρμυλα· ὑποδήματα</b>, [[Κύπριοι]] H.<br />Derivatives: [[κατάρβυλος]] reaching down to the shoes' (S.); cf. <b class="b3">καθάρβυλος χλανίς</b>.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Clearly a substr. word; suffix <b class="b3">-υλ-</b> Fur. 201 n. 14; var. β/[[μ]]; [[αρ]]/[[αρα]]; <b class="b3">κατ-</b>/<b class="b3">καθ-άρβυλος</b>. Banat̨eanu REIE 3, 145. Knauer Glotta 33, 114 n. 1. Neumann (Orbis 20, 1971, 482-485) suggests a connection with Hitt. [[arpu-]] [[difficult]] as [[shoes fit for difficult terrain]]; doubtful: difficult shoes?; he also thinks β/[[μ]] is Cyprian (but see on [[κυβερνάω]]).
 }}
-{{etym
+{{grml
-|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[shoe that covers the whole foot up to the ankle]] (Hp.).<br />Other forms: [[ἀρβύκη]] (read [[ἀρβύλης]]) <b class="b3">τοῦ ὑποδήματος</b> H. Also <b class="b3">ἀράβυλας· ὑποδήματος εἴδη φορτικὰ καὶ βαρβαρικὰ</b> H. And <b class="b3">ἄρμυλα· ὑποδήματα</b>, [[Κύπριοι]] H.<br />Derivatives: [[κατάρβυλος]] reaching down to the shoes' (S.); cf. <b class="b3">καθάρβυλος χλανίς</b>.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Clearly a substr. word; suffix <b class="b3">-υλ-</b> Fur. 201 n. 14; var. [[β]]\/[[μ]]; [[αρ]]\/[[αρα]]; <b class="b3">κατ-</b>\/<b class="b3">καθ-άρβυλος</b>. Banat̨eanu REIE 3, 145. Knauer Glotta 33, 114 n. 1. Neumann (Orbis 20, 1971, 482-485) suggests a connection with Hitt. <b class="b2">arpu-</b> [[difficult]] as [[shoes fit for difficult terrain]]; doubtful: difficult shoes?; he also thinks [[β]]\/[[μ]] is Cyprian (but see on [[κυβερνάω]]).
+|mltxt=[[αρβύλα]], η κ. [[άρβυλο]], το (Α [[ἀρβύλη]] κ. [[ἀρβυλίς]], η)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> «οι αρβύλες, τα άρβυλα» — τα υποδήματα των στρατιωτών<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «φόρεσα τις αρβύλες» — κατατάχθηκα στον στρατό<br />β) «[[λόγια]] της αρβύλας» — ανυπόστατες φήμες<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για χωρικούς, κυνηγούς, οδοιπόρους) ανθεκτικό [[υπόδημα]] που φθάνει [[μέχρι]] την [[κνήμη]]<br /><b>2.</b> [[μέρος]] του άρματος όπου στεκόταν ο [[αρματηλάτης]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται πιθ. για [[δάνειο]] από την [[ανατολή]]. Ο <b>Ησύχ.</b> παραδίδει τ. <i>άρμυλα</i> «υποδήματα» <b>(κυπρ.)</b>, που, αν παραδίδεται σωστά, αποτελεί [[είτε]] [[παραλλαγή]] του <i>αρβύλη</i> και συνδέεται με το [[αρμόζω]] [[είτε]] ανεξάρτητο [[δάνειο]]. Η [[κατάληξη]] του νεοελλ. [[αρβύλα]] [[κατά]] τα θηλ. ονόμ. σε -<i>α</i>].
 }}
 {{mdlsj
@@ Line 32: / Line 38: @@
 }}
 {{FriskDe
-|ftr='''ἀρβύλη''': {arbúlē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Schuh]], [[der den ganzen Fuß bis an den Knöchel bedeckte]] (Hp., A., E.).<br />'''Derivative''': Deminutivum [[ἀρβυλίς]] (Theok., ''APl''.), Adjektiv [[ἀρβυλικός]] (Delos III<sup>a</sup>).<br />'''Etymology''' : Orientalisches LW aus unbekannter Quelle. Vgl. [[ἄρμυλα]] und außerdem ἀρβύκη· [[τοῦ]] ὑποδήματος H., das kaum richtig überliefert sein kann. S. auch Knauer Glotta 33, 114 A. 1.<br />'''Page''' 1,130
+|ftr='''ἀρβύλη''': {arbúlē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Schuh]], [[der den ganzen Fuß bis an den Knöchel bedeckte]] (Hp., A., E.).<br />'''Derivative''': Deminutivum [[ἀρβυλίς]] (Theok., ''APl''.), Adjektiv [[ἀρβυλικός]] (Delos III<sup>a</sup>).<br />'''Etymology''': Orientalisches LW aus unbekannter Quelle. Vgl. [[ἄρμυλα]] und außerdem ἀρβύκη· τοῦ ὑποδήματος H., das kaum richtig überliefert sein kann. S. auch Knauer Glotta 33, 114 A. 1.<br />'''Page''' 1,130
+}}
+{{trml
+|trtx====[[ankle boot]]===
+French: [[bottine]]; German: [[Stiefelette]]; Greek: [[μποτάκι]]; Ancient Greek: [[ἀρβύλη]], [[ἀραβύλη]], [[ἀρβυλίς]]; Hungarian: bokacsizma; Italian: [[stivaletto]]; Spanish: [[botín]], [[botín ajustado]]; Swedish: stövlett
 }}