3,274,123
edits
ἐπίπεδος: Difference between revisions
m
no edit summary
(5) |
mNo edit summary |
||
| (32 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=epipedos | |Transliteration C=epipedos | ||
|Beta Code=e)pi/pedos | |Beta Code=e)pi/pedos | ||
|Definition= | |Definition=ἐπίπεδον,<br><span class="bld">A</span> [[on the ground]], [[on the ground-floor]], <b class="b3">στοαὶ ἐπίπεδαι</b>, opp. [[ὑπερῷος|ὑπερῷοι]], D.H.3.68, cf. ''PFlor.''376.7 (iii A.D.); [[σηκός]] Aret.''CA''2.2.<br><span class="bld">II</span>. [[level]], [[flat]], Pl.''Criti.''112a; χωρίον X.''HG''7.1.29, etc.; <b class="b3">οὐκ ἐν</b> <b class="b3">ἐπιπέδῳ, ἀλλὰ πρὸς ὀρθίῳ</b> not [[on a level]], but... ib.6.4.14; ἐξ ἐπιπέδου ''PThead.''20i3 (iv A.D.); = Lat. [[de plano]], J.''AJ''19.5.3: irreg. Comp. ἐπιπεδέστερος X.''HG''7.4.13.<br><span class="bld">2</span>. <b class="b3">στεγνὰ ἐπίπεδα</b> an [[accurately]] [[fitting]] [[pavement]], ''SIG''996.27 (Smyrna, i A.D.).<br><span class="bld">III</span>. in Geom., [[plane]], [[superficial]], opp. [[στερεός]] ([[solid]]), [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 51c, ''Ti.''32a; [[ἐπίπεδος γωνία]] = a [[plane]] [[angle]], ib.54e; <b class="b3">ἡ τοῦ ἐπιπέδου πραγματεία</b> [[plane]] [[geometry]], Id.''R.''528d; μήκους <b class="b3">καὶ ἐπιπέδου καὶ βάθους</b> [[one-dimensional]], [[two-dimensional]], and [[three-dimensional]] [[magnitude]], Id.''Lg.''817e; εἰ [[κῶνος]] τέμνοιτο ἐπιπέδῳ Democr.155.<br><span class="bld">2</span>. of numbers, [[representing a surface]], Plu.2.367f, Nicom.''Ar.''2.7; ὁ [[ἰσόπλευρος]] καὶ ἐπίπεδος [[ἀριθμός]] a [[square]] [[number]], [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''148a. Adv. [[ἐπιπέδως]] = [[on a plane]] Nicom.l.c. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0968.png Seite 968]] von der Erde, στοαί, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von ὑπερῷοι, D. Ha l. 3, 68; dem Erdboden gleich, flach, eben, [[γεώδης]] ἦν [[πᾶσα]] καὶ πλὴν ὀλίγων ἐπ. [[ἄνωθεν]], ohne [[Berge]], Attika, Plat. Critia. 112 a; [[χωρίον]] Xen. u. Folgde; ἦν οὐ [[πάνυ]] ἐν ἐπιπέδῳ, ἀλλὰ πρὸς ὀρθίῳ τὸ [[στρατόπεδον]] Xen. Hell. 6, 4, 14; τὸ ἐπίπεδον, die Fläche, bes. in der [[Geometrie]], Ebene, Plat., vgl. z. B. [[μῆκος]] καὶ ἐπίπεδον καὶ [[βάθος]] Legg. VII, 817 e; Euclid.; [[ἀριθμός]], [[Quadratzahl]], Plat. Theaet. 148 a; Nicom. ar. 2, 7. – Einen unregelmäßigen compar. ἐπιπεδέστερος hat Xen. Hell. 7, 4, 13. – Adv. ἐπιπέδως, Nicom. Davon | |||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ος, ον :<br /><b>I.</b> qui repose sur le sol, de plain-pied;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i><br /><b>1</b> [[plan]], [[uni]] ; [[τὸ ἐπίπεδον]] sol plat;<br /><b>2</b> <i>t. de géom.</i> plan, [[superficiel]] ; [[τὸ ἐπίπεδον]] = [[surface plane]];<br /><b>3</b> <i>en parl. de nombres</i> qui représente une surface : [[ἐπίπεδος]] [[ἀριθμός]] PLAT [[nombre carré]] (<i>cf.</i> [[τρίγωνος]] [[ἀριθμός]]);<br /><i>Cp.</i> irrég. ἐπιπεδέστερος.<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[πέδον]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐπίπεδος:'''<br /><b class="num">1</b> [[ровный]], [[равнинный]] ([[χωρίον]] Xen.);<br /><b class="num">2</b> [[горизонтальный]] (θύραι Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[плоский]] ([[γωνία]] Plat.; ὁ [[ἥλιος]] σφαιροειδὴς ὢν ἐ. φαίνεται Arst.);<br /><b class="num">4</b> мат. (о числе) [[квадратный]] ([[ἀριθμός]] Plat.). | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἐπίπεδος''': -ον, ἐπὶ τοῦ πέδου, τοῦ ἐδάφους, στοαὶ ἐπ., ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ὑπερῷοι, Διον. Ἁλ. 3, 68. ― Καθ᾿ Ἡσυχ. «ἐπίπεδον· ἐπὶ τὴν γῆν, χαμόγαιον, [[ἰσόπεδον]]» ΙΙ. [[ἐπίπεδος]], ὡς νῦν, Πλάτ. Κριτί. 112Α· [[χωρίον]] Ξεν. Ἑλλ. 7. 1, 29, κτλ.· οὐκ ἐν ἐπιπέδῳ, ἀλλὰ πρὸς ὁρθίῳ [[αὐτόθι]] 6. 4, 14: ― ἀνώμαλ. συγκρ. -πεδέστερος, [[αὐτόθι]] 7. 4, 13. ΙΙΙ. ἐν τῇ γεωμετρίᾳ, [[ἐπίπεδος]]. ἐπὶ τῆς ἐπιφανείας, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[στερεός]], Πλάτ. Φίληβ. 51C· εἰ μὲν οὖν ἐπίπεδον μέν, [[βάθος]] δὲ μηδὲν ἔχον ἔδει γίγνεσθαι τὸ τοῦ παντὸς [[σῶμα]] Τίμ. 32Α· ἐπ. [[γωνία]] [[αὐτόθι]] 54Ε· ― ἐπίπεδον, τό, [[ἐπίπεδος]] [[ἐπιφάνεια]] (τὸ γενικὸν [[ὄνομα]] [[εἶναι]] [[ἐπιφάνεια]]), ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 528D· μήκους καὶ ἐπ. καὶ βάθους ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 817Ε. 2) ἐπὶ ἀριθμῶν, ὡς π.χ. οἱ ἀριθμοὶ δύο καὶ [[τρία]] ἐκαλοῦντο πρῶτοι ἐπίπεδοι, τὰ δὲ τέσσαρα καὶ [[ἐννέα]] πρῶτοι τετράγωνοι, Πλούτ. 2. 1017D· τὰ γὰρ [[πεντήκοντα]] καὶ τέσσαρα μεσούσης ὅρον ἀνθρωπίνης ζωῆς [[εἶναι]] συγκείμενον ἔκ τε τῆς μονάδος καὶ τῶν πρώτων δυοῖν ἐπιπέδων καὶ δυοῖν τετραγώνων καὶ δυοῖν κύβων (πρῶτοι δὲ κύβοι ἐλέγοντο οἱ ἀριθμοὶ 8 καὶ 21) ὁ αὐτ. 2, 415Ε· ὁ [[ἰσόπλευρος]] καὶ ἐπ. ἀριθμός, [[τετράγωνος]] ἀριθμός, Πλάτ. Θεαίτ. 148Α. ― Ἐπίρρ. ἐπιπέδως, ἐξ ἐπιπολῆς, Νικόμ. 101. | |||
}} | |||
{{eles | |||
|esgtx=[[de planta baja]], [[planta baja]] | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=-η, -ο (AM [[επίπεδος]], -ον)<br />αυτός που έχει ομαλή [[επιφάνεια]], [[χωρίς]] εσοχές ή προεξοχές, [[πεδινός]], [[ομαλός]] («[[γεώδης]] δ’ ἧν πᾶσα καὶ πλὴν ὁλίγων [[ἐπίπεδος]] [[ἄνωθεν]]», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>(γεωμ.)</b> «επίπεδη [[επιφάνεια]]» — η [[επιφάνεια]] [[πάνω]] στην οποία [[προς]] οποιαδήποτε κατεύθυνσή της μπορεί να εφαρμοσθεί απολύτως η [[ευθεία]] [[γραμμή]] ή, με διαφορετική [[διατύπωση]], το [[σχήμα]] που γράφει μία απέρατη [[ευθεία]] που στρέφεται [[γύρω]] από ένα [[σημείο]]<br /><b>2.</b> αυτός που έχει επίπεδες επιφάνειες, [[ισόπεδος]], ισοπεδωμένος<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το επίπεδο</i><br />α) επίπεδη [[επιφάνεια]]<br />β) [[βαθμίδα]] ή [[στάθμη]] αναπτύξεως («οικονομικό επίπεδο», «βιοτικό επίπεδο» <b>κ.λπ.</b>)<br />γ) <b>μτφ.</b> κοινωνική ή πνευματική [[βαθμίδα]] (α. «ανώτερο, κατώτερο επίπεδο» β. «άνθρωποι του ίδιου πνευματικού επιπέδου»)<br />δ) [[θέση]] ή [[τάξη]] στη [[διαβάθμιση]] εννοιών, αξιών ή καταστάσεων, [[βαθμίδα]]<br />ε) «επίπεδα σώματος»<br /><b>ανατ.</b> νοητά επίπεδα για την ακριβή [[περιγραφή]] και τον καθορισμό τών οργάνων του σώματος<br /><b>4.</b> «επίπεδη [[τέχνη]]»<br /><b>(ζωγραφ.)</b> η [[τέχνη]] που αναπαριστάνει τα αντικείμενα [[πάνω]] σε ένα και μόνο επίπεδο, [[χωρίς]] [[προοπτική]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που βρίσκεται στη γη, στο [[έδαφος]]<br /><b>2.</b> (για αριθμό) α) αυτός που παριστάνει μια [[επιφάνεια]], οι αριθμοί 2 και 3 («δύο καὶ [[τρία]] πρῶτοι ἐπίπεδοι, τὰ δὲ [[τέσσαρα]] καὶ [[ἐννέα]] τετράγωνοι», <b>Πλούτ.</b>)<br />β) [[τετράγωνος]] ([[αριθμός]])<br /><b>3.</b> <b>(γεωμ.)</b> αυτός που κείται [[πάνω]] σε επίπεδη [[επιφάνεια]]<br /><b>4.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ ἐπίπεδον</i><br />α) το [[δάπεδο]]<br />β) επίπεδη [[επιφάνεια]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ἐξ ἐπιπέδου» — ομαλά, [[χωρίς]] δυσχέρειες. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ἐπιπέδως</i><br />ομαλά, [[χωρίς]] δυσχέρειες.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>επί</i> <span style="color: red;">+</span> [[πέδον]] «ἐδαφος, γη» ([[πρβλ]]. [[άπεδος]], [[υψίπεδος]], [[χαλκόπεδος]] <b>κ.ά.</b>)]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἐπίπεδος:''' -ον ([[πέδον]]), αυτός που βρίσκεται πάνω στο [[έδαφος]], [[επίπεδος]], [[ισόγειος]], σε Ξεν. κ.λπ.· ανώμ. συγκρ. <i>-πεδέστερος</i>, στον ίδ. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[ἐπίπεδος]], ον [[πέδον]]<br />to the [[level]] of the [[ground]], [[level]], Xen., etc.:—irreg. comp. -πεδέστερος, Xen. | |||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[flat]], [[level]], [[in geometry]] | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=Ἀπό τό [[ἐπί]] + [[πέδον]] (=[[ἔδαφος]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[ἐπιπεδόω]] -ῶ, [[ἐπιπέδωσις]]. | |||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=-ον 1 [[de planta baja]] ref. a una habitación ἄμεινον δὲ ἐν τῇ ἀνατολῇ <τῇ τοῦ ἡλίου τὴν> σύστασιν ποιήσεις ... ἐξ οἴκου ἐπιπέδου <b class="b3">podrás llevar a cabo mejor el encuentro al salir el sol, desde una habitación de planta baja</b> P VI 4 ἐν οἴκῳ ἐπιπέδῳ χωρὶς φωτὸς ... δίωκε τὸν λόγον τοῦτον <b class="b3">en una habitación de planta baja, sin luz, recita esta fórmula</b> P VII 727 ἔχε δὲ οἶκον ἐπίπεδον, ὅπου πρὸ ἐνιαυτοῦ οὐδεὶς ἐτελεύτησε <b class="b3">elige una habitación de planta baja, donde no haya muerto nadie desde hace un año</b> P XIII 6 2 subst. τὸ ἐ. [[planta baja]] ταῦτα δὲ ἐν τῷ ἐπιπέδῳ ποιήσεις, καθαρῷ τόπῳ <b class="b3">esto lo has de hacer en la planta baja, en un lugar purificado</b> P IV 1926 | |||
}} | }} | ||